Sprawa T‑461/12

(publikacja fragmentów)

Hansestadt Lübeck

przeciwko

Komisji Europejskiej

Pomoc państwa – Opłaty lotniskowe – Port lotniczy w Lubece – Decyzja o wszczęciu postępowania przewidzianego w art. 108 ust. 2 TFUE – Artykuł 107 ust. 1 TFUE – Oczywisty błąd w ocenie – Artykuł 10 rozporządzenia (WE) nr 659/1999

Streszczenie – wyrok Sądu (trzecia izba) z dnia 9 września 2014 r.

Pomoc przyznawana przez państwa – Pojęcie – Charakter selektywny środka – Tabela opłat lotniskowych stosowanych do określonego portu lotniczego – Tabela opłat mająca zastosowanie tylko do przedsiębiorstw lotniczych korzystających z tego portu lotniczego – Kryterium niewystarczające do stwierdzenia selektywnego charakteru wspomnianej tabeli opłat

(art. 107 TFUE)

Selektywny charakter środka państwowego stanowi jedną z przesłanek definicji pomocy państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE. Artykuł ten zabrania bowiem udzielania pomocy „[sprzyjającej] niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów”, czyli pomocy selektywnej. W ten sposób korzyści wynikające z ogólnego środka mającego zastosowanie bez zróżnicowania do wszystkich podmiotów gospodarczych nie stanowią pomocy państwa w rozumieniu tego postanowienia.

W celu oceny selektywności danego środka państwowego należy zbadać, czy w ramach danego systemu prawnego środek ten stanowi korzyść dla niektórych przedsiębiorstw w porównaniu z innymi, znajdującymi się w porównywalnej sytuacji faktycznej i prawnej.

Niemniej jednak pojęcie pomocy państwa nie obejmuje wprowadzonych przez państwo środków różnicujących przedsiębiorstwa, a zatem a priori selektywnych, w wypadku gdy zróżnicowanie to wynika z charakteru lub struktury systemu, w który się wpisują.

W tym względzie, aby dokonać oceny ewentualnie selektywnego w stosunku do niektórych przedsiębiorstw charakteru tabeli opłat sporządzonej przez podmiot publiczny w celu korzystania z konkretnego towaru lub usługi w danym sektorze, należy w szczególności odnieść się do ogółu przedsiębiorstw korzystających lub mogących korzystać z tego towaru lub z tej określonej usługi i zbadać, czy tylko niektóre z nich uzyskują lub mogą uzyskać ewentualną korzyść. Sytuacja przedsiębiorstw, które nie chcą lub nie mogą korzystać z rozpatrywanego towaru lub usługi, nie ma zatem bezpośrednio znaczenia dla oceny istnienia korzyści. Innymi słowy, selektywny charakter środka w postaci tabeli opłat ustanowionej przez podmiot publiczny w celu korzystania z udostępnionego przez ten podmiot towaru lub usługi można ocenić wyłącznie w stosunku do obecnych lub potencjalnych klientów wspomnianego przedsiębiorstwa i rozpatrywanego towaru lub usługi, a nie w stosunku w szczególności do klientów innych przedsiębiorstw sektora udostępniających podobne towary i usługi. Ponadto gdyby należało uznać, że każda niedyskryminująca tabela opłat stosowana przez podmiot publiczny w zamian za dany towar lub usługę ma selektywny charakter, prowadziłoby to zasadniczo do nadmiernego rozszerzenia zakresu pojęcia pomocy „poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów”, zawartego w art. 107 ust. 1 TFUE. Aby zatem ewentualna korzyść przyznana przez podmiot publiczny w ramach dostawy konkretnych towarów lub świadczenia konkretnych usług sprzyjała niektórym przedsiębiorstwom, konieczne jest, by przedsiębiorstwa korzystające lub zamierzające korzystać z tego towaru lub usługi nie uzyskały lub nie mogły uzyskać wspomnianej korzyści od tego podmiotu w tych szczególnych ramach.

W rezultacie w ramach skargi o stwierdzenie nieważności wniesionej na decyzję Komisji o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego przewidzianego w art. 108 ust. 2 TFUE w odniesieniu do rozmaitych środków dotyczących określonego portu lotniczego, w tym tabeli opłat lotniskowych stosowanych w tym porcie lotniczym, sama okoliczność, iż owa tabela opłat lotniskowych ma zastosowanie tylko do przedsiębiorstw lotniczych korzystających z tego portu lotniczego, nie stanowi kryterium właściwego, aby uznać, że ma ona charakter selektywny.

(por. pkt 44–46, 53, 54)