Sprawa T‑533/10

DTS Distribuidora de Televisión Digital, SA

przeciwko

Komisji Europejskiej

Pomoc państwa – Publiczna usługa radiofonii i telewizji – Planowana przez Hiszpanię pomoc na rzecz RTVE – Zmiana systemu finansowania – Zastąpienie przychodów z reklamy nowymi podatkami od operatorów telewizyjnych i telekomunikacyjnych – Decyzja uznająca pomoc za zgodną z rynkiem wewnętrznym – Środek podatkowy stanowiący sposób finansowania pomocy – Istnienie koniecznego związku między przeznaczeniem podatku a pomocą – Bezpośredni wpływ przychodu z podatku na wysokość pomocy – Proporcjonalność

Streszczenie – wyrok Sądu (trzecia izba) z dnia 11 lipca 2014 r.

1.      Skarga o stwierdzenie nieważności – Dopuszczalność – Oddalenie skargi co do istoty bez orzekania w przedmiocie dopuszczalności – Swobodna ocena przysługująca sądowi Unii

(art. 263 TFUE)

2.      Pomoc przyznawana przez państwa – Postanowienia traktatu – Zakres stosowania – Podatek stanowiący sposób finansowania środka pomocowego – Brak koniecznego związku między przeznaczeniem podatku a finasowaniem danej pomocy – Wyłączenie

(art. 107 TFUE, 108 TFUE)

3.      Skarga o stwierdzenie nieważności – Kontrola zgodności z prawem – Kryteria – Uwzględnienie wyłącznie okoliczności stanu faktycznego i prawnego istniejących w chwili wydania spornego aktu

(art. 263 TFUE)

4.      Pomoc przyznawana przez państwa – Badanie skarg – Wszczęcie formalnego postępowania wyjaśniającego – Wstępna ocena mająca nieodzownie tymczasowy charakter

(art. 108 ust. 2 TFUE)

5.      Pomoc przyznawana przez państwa – Postanowienia traktatu – Zakres stosowania – Podatki – Wyłączenie, z wyjątkiem podatków, z których finansowana jest pomoc – Podatek finansujący w części pomoc, nałożony na konkurentów beneficjenta w celu umożliwienia mu wypełniania zadań z zakresu usług publicznych i nieobciążający samego beneficjenta – Dowód na istnienie koniecznego związku między przeznaczeniem podatku a finansowaniem danej pomocy – Brak

(art. 107 TFUE, 108 TFUE)

6.      Konkurencja – Przedsiębiorstwa zobowiązane do zarządzania usługami w ogólnym interesie gospodarczym – Rekompensata za koszty wykonania zadania z zakresu usług publicznych – Ocena zgodności pomocy z rynkiem wewnętrznym – Kryteria

(art. 106 ust. 2 TFUE, art. 107 TFUE)

7.      Konkurencja – Przedsiębiorstwa zobowiązane do zarządzania usługami w ogólnym interesie gospodarczym – Rekompensata za koszty wykonania zadania z zakresu usług publicznych – Uprawnienia dyskrecjonalne państw członkowskich – Granice – Kontrola przeprowadzana przez Komisję – Kontrola sądowa – Granice

(art. 106 ust. 2 TFUE; protokół nr 29, załączony do traktatów UE i FUE)

8.      Konkurencja – Przedsiębiorstwa zobowiązane do zarządzania usługami w ogólnym interesie gospodarczym – Definicja usług w ogólnym interesie gospodarczym – Uprawnienia dyskrecjonalne państw członkowskich

(art. 106 ust. 2 TFUE; protokół nr 29, załączony do traktatów UE i FUE)

9.      Konkurencja – Przedsiębiorstwa zobowiązane do zarządzania usługami w ogólnym interesie gospodarczym – Podleganie normom traktatu – Zakaz przejawiania zachowań antykonkurencyjnych – Zakres – Systematyczny przyrost – Zaliczenie

(art. 106 ust. 2 TFUE)

10.    Konkurencja – Przedsiębiorstwa zobowiązane do zarządzania usługami w ogólnym interesie gospodarczym – Podleganie normom traktatu – Kryteria oceny zgodności finansowania z zasobów państwowych ze wspólnym rynkiem – Istotne i oczywiście nieproporcjonalne zakłócenie wymiany handlowej i konkurencji

(art. 106 ust. 2 TFUE)

11.    Akty instytucji – Uzasadnienie – Obowiązek – Zakres – Decyzja Komisji w dziedzinie pomocy państwa

(art. 296 TFUE)

12.    Postępowanie sądowe – Interwencja – Nowe argumenty – Dopuszczalność – Przesłanki – Brak zmiany ram sporu

(statut Trybunału Sprawiedliwości, art. 40 akapit czwarty, art. 53; regulamin postępowania przed Sądem, art. 116 § 3)

1.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 33, 34, 170)

2.      Aby podatek można było uznać za integralny składnik środka pomocy, niezbędne jest istnienie wiążącego przepisu prawa krajowego, który wymaga przeznaczenia podatku na finansowanie pomocy. W braku takiego przepisu podatek nie może zostać uznany za przeznaczony na środek pomocy, a zatem nie stanowi jednej z jego odmian. Istnienie takiego przepisu nie może samo przez się stanowić warunku wystarczającego, aby stwierdzić, że podatek stanowi integralny składnik środka pomocy. Jeżeli taki przepis prawa krajowego istnieje, należy ponadto zbadać, czy dochód uzyskany z podatku wpływa bezpośrednio na wysokość pomocy.

(por. pkt 52–54)

3.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 75, 144)

4.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 82)

5.      Co do zasady, podmioty zobowiązane do zapłaty podatku nie mogą w celu uniknięcia zapłaty podatku powoływać się na okoliczność, iż zwolnienie od tego podatku, z którego korzystają inne przedsiębiorstwa, stanowi pomoc państwa. Ponadto nie wystarczy, że przedsiębiorstwo zobowiązane do zapłaty podatku, który przyczynia się do finansowania pomocy, jest konkurentem beneficjenta pomocy, aby podatek stanowił integralną część pomocy i aby przedsiębiorstwo to mogło sprzeciwić się jego zapłacie. Sam fakt, iż podatek, który ma się przyczynić do finansowania pomocy, jest nałożony na przedsiębiorstwo, nie zaś na konkurującego z nim beneficjenta pomocy, nie wystarcza, aby uznać, że podatek stanowi integralny składnik tej pomocy.

(por. pkt 92, 95, 102)

6.      Aby pomoc państwa w rozumieniu art. 107 TFUE mogła zostać uznana za zgodną z rynkiem wewnętrznym na mocy art. 106 ust. 2 TFUE, muszą być spełnione następujące warunki: po pierwsze, zadanie świadczenia usługi w ogólnym interesie gospodarczym musi być powierzone danemu operatorowi na podstawie aktu władzy publicznej, który jasno określa zobowiązania dotyczące świadczenia rzeczonej usługi w ogólnym interesie gospodarczym; po drugie, rzeczony operator nie może otrzymywać nadmiernej rekompensaty, a dofinansowanie nie może w sposób nieproporcjonalny wpływać na konkurencję na rynku zewnętrznym.

(por. pkt 117, 176)

7.      Z protokołu nr 29 w sprawie systemu publicznego nadawania [publicznej radiofonii i telewizji] w państwach członkowskich, uzupełniającego traktaty UE i FUE, wynika, że postanowienia traktatu FUE nie naruszają kompetencji państw członkowskich w zakresie zapewnienia finansowania publicznej radiofonii i telewizji w zakresie, w jakim takie finansowanie przyznaje się organizacjom nadawczym do celów wykonywania przez nie zadań z zakresu usług publicznych, które zostały powierzone, określone i zorganizowane przez każde państwo członkowskie, oraz w zakresie, w jakim takie finansowanie nie wpływa na warunki handlowe i konkurencję w Unii w sposób, który byłby sprzeczny ze wspólnym interesem, przy uwzględnieniu konieczności wykonania zadania realizacji misji publicznej.

Oznacza to, że państwa członkowskie mają szeroki zakres uprawnień dyskrecjonalnych, jeśli chodzi o definicję misji publicznej usługi radiofonii i telewizji i określenie sposobu jej zorganizowania. Wobec tego kontrola sprawowana przez Komisję nad zdefiniowaniem misji publicznej usługi radiofonii i telewizji i określeniem sposobu jej wykonywania jest ograniczona. Dokonywana przez Komisję ocena dotyczy złożonych okoliczności ekonomicznych. A zatem kontrola sprawowana przez Sąd nad decyzją Komisji jest jeszcze bardziej ograniczona niż kontrola sprawowana przez Komisję nad działaniami odnośnego państwa członkowskiego. Ogranicza się ona do zbadania, czy dany środek nie jest w oczywisty sposób nieodpowiedni w stosunku do zamierzonego celu.

(por. pkt 124–128, 195)

8.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 130, 157, 193)

9.      Przyjęcie przez organizację nadawczą w stosunku do operatorów prywatnych antykonkurencyjnego zachowania na rynku, polegającego na przykład na stałej praktyce oferowania wyższej ceny na rynku nabywania treści, nie jest zgodne z art. 106 ust. 2 TFUE. Takie zachowanie nie mogłoby zostać uznane za konieczne w celu wykonania zadania świadczenia usługi publicznej przez taką organizację. Jednakże takie zachowanie jest wykluczone, o ile właściwe uregulowanie krajowe wyraźnie zakazuje, ażeby wspomniana organizacja przeznaczała swoje dochody na oferowanie wyższej ceny niż jej konkurenci za prawa dotyczące treści o dużej wartości komercyjnej. Skuteczności tego zakazu nie może podważać fakt, że owa organizacja konkuruje z prywatnymi operatorami, ani to, że nabywa ona treści o dużej wartości komercyjnej, o ile dzieje się to w ramach wykonywania misji publicznej radiofonii i telewizji.

(por. pkt 131, 132, 136)

10.    Aby program pomocowy na rzecz operatora, któremu powierzona została publiczna misja radiofonii i telewizji, mógł być uznany za niespełniający warunku przewidzianego w art. 106 ust. 2 zdanie drugie TFUE, musi on zakłócać wymianę handlową i konkurencję w sposób istotny i w zakresie ewidentnie nieproporcjonalnym w stosunku do celów zamierzonych przez państwa członkowskie.

(por. pkt 155, 160–164)

11.    Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 199, 203)

12.    Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 211–213)