Sprawa T‑279/11

T & L Sugars Ltd
i
Sidul Açúcares, Unipessoal Lda

przeciwko

Komisji Europejskiej

Rolnictwo – Nadzwyczajne środki dotyczące udostępniania na rynku Unii cukru pozakwotowego i otwarcia kontyngentu taryfowego – Skarga o stwierdzenie nieważności – Akt regulacyjny wymagający przyjęcia środków wykonawczych – Brak indywidualnego oddziaływania – Niedopuszczalność – Skarga o odszkodowanie

Streszczenie – wyrok Sądu (piąta izba) z dnia 6 czerwca 2013 r.

1.      Skarga o stwierdzenie nieważności – Osoby fizyczne lub prawne – Pojęcie aktu regulacyjnego w rozumieniu art. 263 akapit czwarty TFUE – Każdy akt o charakterze generalnym z wyjątkiem aktów legislacyjnych – Rozporządzenia Komisji zawierające nadzwyczajne środki dotyczące udostępniania na rynku Unii cukru pozakwotowego i otwarcia kontyngentu taryfowego – Włączenie

(art. 263 akapit czwarty TFUE; rozporządzenia Komisji: nr 222/2011, nr 293/2011. nr 302/2011)

2.      Skarga o stwierdzenie nieważności – Osoby fizyczne lub prawne – Akt regulacyjny niewymagający przyjęcia środków wykonawczych w rozumieniu art. 263 akapit czwarty TFUE – Pojęcie – Decyzja Komisji zakazująca wprowadzenia systemu pomocy sektorowej i wskazująca na krajowe środki wykonawcze – Wyłączenie

(art. 263 akapit czwarty TFUE; rozporządzenia Komisji: nr 222/2011, nr 293/2011, nr 302/2011)

3.      Skarga o stwierdzenie nieważności – Osoby fizyczne lub prawne – Akt regulacyjny niewymagający przyjęcia środków wykonawczych w rozumieniu art. 263 akapit czwarty TFUE – Urzeczywistnienie prawa do skutecznej ochrony sądowej

(art. 263 akapit czwarty TFUE; Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 47)

4.      Skarga o stwierdzenie nieważności – Osoby fizyczne lub prawne – Akt regulacyjny niewymagający przyjęcia środków wykonawczych w rozumieniu art. 263 akapit czwarty TFUE – Zasada skutecznej ochrony sądowej – Obowiązek uzależnienia przez sąd Unii zastosowania przesłanki dotyczącej braku środków wykonawczych od istnienia skutecznego środka zaskarżenia w systemach prawnych państw członkowskich – Brak

(art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE, art. 263 akapit czwarty TFUE)

5.      Skarga o stwierdzenie nieważności – Osoby fizyczne lub prawne – Akty dotyczące ich bezpośrednio i indywidualnie – Możliwość, że akt o charakterze generalnym dotyczy danej osoby indywidualnie – Przesłanki

(art. 263 TFUE)

6.      Zarzut niezgodności z prawem – Charakter incydentalny – Niedopuszczalność skargi głównej – Niedopuszczalność zarzutu

(art. 277 TFUE)

7.      Skarga o odszkodowanie – Autonomia w stosunku do skargi o stwierdzenie nieważności – Granice – Nadużycie proceduralne

(art. 263 TFUE, 268 TFUE, art. 340 akapit drugi TFUE)

8.      Skarga o odszkodowanie – Autonomia w stosunku do skargi o stwierdzenie nieważności – Niedopuszczalność skargi o stwierdzenie nieważności rozporządzenia – Brak wpływu na dopuszczalność skargi opartej na innej niezgodności z prawem i zmierzającej do naprawienia szkody spowodowanej przyjęciem tego samego rozporządzenia

(art. 263 TFUE, 268 TFUE, art. 340 akapit drugi TFUE)

1.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 36)

2.      W sytuacji gdy w celu uzyskania prawa do sprzedaży lub przywozu cukru z dobrodziejstwem wyjątkowych reżimów ustanowionych w określonych rozporządzeniach zainteresowane podmioty gospodarcze powinny uprzednio wystąpić z wnioskiem do władz krajowych, gdy te rozporządzenia nie mogą wywierać skutków prawnych względem zainteresowanych podmiotów bez uprzedniego przyjęcia przez władze krajowe stosownych środków i gdy środki te mają charakter decyzji, rozporządzenia te są podstawą do wydawania na szczeblu krajowym indywidualnych decyzji, w braku których nie mogą one wywierać wpływu na sytuację prawną zainteresowanych osób fizycznych i prawnych. W konsekwencji tego rodzaju rozporządzeń nie można uznać za akty niewymagające środków wykonawczych w rozumieniu art. 263 akapit czwarty TFUE. W dodatku kwestia, czy zaskarżony akt regulacyjny ewentualnie pozostawia władzom krajowym zobowiązanym do przyjęcia środków wykonawczych jakiekolwiek uprawnienia dyskrecjonalne, nie ma znaczenia dla ustalenia, czy wymaga on środków wykonawczych w rozumieniu art. 263 akapit czwarty TFUE.

(por. pkt 46, 48, 50, 51, 53)

3.      Celem, któremu służy art. 263 akapit czwarty TFUE, jest w szczególności umożliwienie osobom fizycznym bądź prawnym wnoszenia skarg na akty regulacyjne, które dotyczą ich bezpośrednio i które nie wymagają środków wykonawczych, tak aby uniknąć sytuacji, w której osoby takie musiałyby naruszyć prawo, by móc uzyskać dostęp do sądu. Przepis ten urzeczywistnia zatem prawo do skutecznej ochrony sądowej zagwarantowane w art. 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej.

(por. pkt 58, 59)

4.      Chociaż art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE przewiduje, że państwa członkowskie ustanawiają środki zaskarżenia niezbędne do zapewnienia skutecznej ochrony sądowej w dziedzinach objętych prawem Unii, stosowanie przez Sąd przewidzianej w art. 263 akapit czwarty TFUE przesłanki dotyczącej braku środków wykonawczych nie może być uzależnione od istnienia w systemach prawnych państw członkowskich skutecznego środka zaskarżenia umożliwiającego podważenie ważności spornego aktu Unii. System taki wymagałby bowiem, by sąd Unii w każdym wypadku badał krajowe prawo procesowe i dokonywał jego wykładni, tym samym przekraczając granice swojej właściwości przy kontroli legalności aktów prawa Unii. Wniosku tego nie jest w stanie podważyć fakt, że środek zaskarżenia w prawie krajowym nie jest oczywiście skuteczny, gdyż sądy państw członkowskich nie są właściwe do rozstrzygania kwestii nielegalności aktów Unii. W istocie sąd Unii nie może bez przekroczenia swoich kompetencji dokonywać wykładni przesłanek, zgodnie z którymi osoba fizyczna może wnieść skargę na rozporządzenie w sposób prowadzący do odstąpienia od tychże przesłanek, które są wyraźnie przewidziane przez traktat, i to nawet w świetle zasady skutecznej ochrony sądowej.

(por. pkt 68–72)

5.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 76, 82–84)

6.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 96, 97)

7.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 103, 104)

8.      Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 112)