Language of document : ECLI:EU:C:2016:896

Kawża C464/14

SECIL  Companhia Geral de Cal e Cimento SA

vs

Fazenda Pública

(talba għal deċiżjoni preliminari, imressqa mit-Tribunal Tributário de Lisboa)

“Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Moviment liberu tal-kapital – Artikoli 63 sa 65 TFUE – Ftehim ta’ assoċjazzjoni KE-Tuneżija – Artikoli 31, 34 u 89 – Ftehim ta’ assoċjazzjoni KE-Libanu – Artikoli 31, 33 u 85 – Taxxa fuq id-dħul tal-persuni ġuridiċi – Dividendi rċevuti minn kumpannija stabbilita fl-Istat Membru tal-kumpannija benefiċjarja – Dividendi rċevuti minn kumpannija stabbilita fi Stat terz li huwa parti fil-ftehim ta’ assoċjazzjoni – Differenza fit-trattament – Restrizzjoni – Ġustifikazzjoni – Effikaċja tal-kontrolli fiskali – Possibbiltà li jiġi invokat l-Artikolu 64 TFUE fil-preżenza tal-Ftehimiet ta’ assoċjazzjoni KE-Tuneżija u KE-Libanu”

Sommarju – Sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja (Il-Ħames Awla) tal-24 ta’ Novembru 2016

1.        Libertà ta’ stabbiliment – Moviment liberu tal-kapital – Kamp ta’ applikazzjoni – Leġiżlazzjoni fiskali – Taxxa fuq il-kumpanniji – Taxxa fuq id-dividendi – Trattament fiskali ta’ dividendi mqassma minn kumpannija residenti ta’ Stat terz – Trattament fiskali bbażat fuq leġiżlazzjoni nazzjonali li ma hijiex intiża li tapplika esklużivament fil-każ ta’ influwenza deċiżiva eżerċitata mill-kumpannija benefiċjarja fuq il-kumpannija li tqassam – Inapplikabbiltà tad-dispożizzjonijiet li jirregolaw il-moviment liberu tal-kapital – Applikabbiltà tad-dispożizzjonijiet li jirregolaw il-moviment liberu tal-kapital

(Artikoli 49 TFUE, 63 TFUE u 65 TFUE)

2.        Moviment liberu tal-kapital u libertà tal-pagamenti – Restrizzjonijiet – Leġiżlazzjoni fiskali – Taxxa fuq il-kumpanniji – Taxxa fuq id-dividendi – Leġiżlazzjoni nazzjonali li tippermetti t-tnaqqis sħiħ jew parzjali minn kumpannija residenti ta’ Stat Membru tad-dividendi mqassma minn kumpannija residenti tal-istess Stat Membru – Leġiżlazzjoni li ma tippermettix tali tnaqqis fil-każ ta’ kumpannija li tqassam residenti ta’ Stat terz – Inammissibbiltà – Ġustifikazzjoni – Effikaċja tal-kontrolli fiskali u ġlieda kontra l-evażjoni fiskali – Kundizzjonijiet – Evalwazzjoni mill-qorti nazzjonali

(Artikoli 63 TFUE u 65 TFUE)

3.        Moviment liberu tal-kapital u libertà tal-pagamenti – Restrizzjonijiet – Leġiżlazzjoni fiskali – Taxxa fuq il-kumpanniji – Taxxa fuq id-dividendi – Leġiżlazzjoni nazzjonali li tippermetti t-tnaqqis sħiħ jew parzjali minn kumpannija residenti ta’ Stat Membru tad-dividendi mqassma minn kumpannija residenti tal-istess Stat Membru – Leġiżlazzjoni li ma tippermettix tali tnaqqis fil-każ ta’ kumpannija li tqassam residenti ta’ Stat terz – Inammissibbiltà – Ġustifikazzjoni bbażata fuq il-ġlieda kontra l-frodi fiskali – Assenza

(Artikoli 63 TFUE u 65 TFUE)

4.        Moviment liberu tal-kapital u libertà tal-pagamenti – Restrizzjonijiet għall-moviment tal-kapital li sejjer jew li ġej minn pajjiż terz – Restrizzjonijiet għall-moviment tal-kapital li jinvolvi investiment dirett li jkunu jeżistu fil-31 ta’ Diċembru 1993 – Kunċett ta’ investiment dirett

(Artikolu 64 TFUE)

5.        Moviment liberu tal-kapital u libertà tal-pagamenti – Restrizzjonijiet għall-moviment tal-kapital li sejjer jew li ġej minn pajjiż terz – Restrizzjonijiet għall-moviment tal-kapital li jinvolvi investiment dirett li jkunu jeżistu fil-31 ta’ Diċembru 1993 – Kunċett ta’ restrizzjoni li tkun teżisti fil-31 ta’ Diċembru 1993 – Konklużjoni ta’ ftehim internazzjonali li jbiddel il-qafas legali, mingħajr ma jħassar jew jemenda formalment il-leġiżlazzjoni nazzjonali eżistenti – Assimilazzjoni mal-introduzzjoni ta’ leġiżlazzjoni ġdida

(Artikolu 64 TFUE)

6.        Ftehimiet internazzjonali – Ftehimiet tal-Komunità – Effett dirett – Kundizzjonijiet – Artikolu 34(1) tal-Ftehim Ewro-Mediterranju ta’ assoċjazzjoni KE-Tuneżija

(Ftehim Ewro-Mediterranju ta’ assoċjazzjoni KE-Tuneżija, Artikolu 34(1))

7.        Ftehimiet internazzjonali – Ftehim Ewro-Mediterranju ta’ assoċjazzjoni KE-Tuneżija – Moviment liberu tal-kapital – Restrizzjonijiet – Leġiżlazzjoni fiskali – Taxxa fuq il-kumpanniji – Taxxa fuq id-dividendi – Leġiżlazzjoni nazzjonali li tippermetti t-tnaqqis sħiħ jew parzjali minn kumpannija residenti ta’ Stat Membru tad-dividendi mqassma minn kumpannija residenti tal-istess Stat Membru – Leġiżlazzjoni li ma tippermettix tali tnaqqis fil-każ ta’ kumpannija li tqassam residenti ta’ Stat terz – Inammissibbiltà – Ġustifikazzjoni – Effikaċja tal-kontrolli fiskali u ġlieda kontra l-evażjoni fiskali – Kundizzjonijiet – Evalwazzjoni mill-qorti nazzjonali

(Ftehim Ewro-Mediterranju ta’ assoċjazzjoni KE-Tuneżija, Artikoli 34(1) u 89)

8.        Ftehimiet internazzjonali – Ftehimiet tal-Komunità – Effett dirett – Kundizzjonijiet – Artikolu 31 tal-Ftehim Ewro-Mediterranju ta’ assoċjazzjoni KE-Libanu

(Ftehim Ewro-Mediterranju ta’ assoċjazzjoni KE-Libanu, Artikolu 31)

9.        Ftehimiet internazzjonali – Ftehim Ewro-Mediterranju ta’ assoċjazzjoni KE-Libanu – Moviment liberu tal-kapital – Restrizzjonijiet – Leġiżlazzjoni fiskali – Taxxa fuq il-kumpanniji – Taxxa fuq id-dividendi – Leġiżlazzjoni nazzjonali li tippermetti t-tnaqqis sħiħ jew parzjali minn kumpannija residenti ta’ Stat Membru tad-dividendi mqassma minn kumpannija residenti tal-istess Stat Membru – Leġiżlazzjoni li ma tippermettix tali tnaqqis fil-każ ta’ kumpannija li tqassam residenti ta’ Stat terz – Inammissibbiltà – Ġustifikazzjoni – Effikaċja tal-kontrolli fiskali u ġlieda kontra l-evażjoni fiskali – Kundizzjonijiet – Evalwazzjoni mill-qorti nazzjonali

(Ftehim Ewro-Mediterranju ta’ assoċjazzjoni KE-Libanu, Artikoli 31 u 85)

1.      L-Artikoli 63 u 65 TFUE għandhom jiġu interpretati fis-sens li kumpannija stabbilita fi Stat Membru, li tirċievi dividendi minn kumpanniji stabbiliti fi Stati terzi tista’ tibbaża ruħha fuq l-Artikolu 63 TFUE, sabiex tikkontesta t-trattament fiskali mogħti lil dawn id-dividendi f’dan l-Istat Membru, ibbażat fuq leġiżlazzjoni li ma hijiex intiża li tapplika esklużivament għas-sitwazzjonijiet li fihom il-kumpannija benefiċjarja teżerċita influwenza deċiżiva fuq il-kumpannija li tqassam.

Fil-fatt, leġiżlazzjoni nazzjonali li hija intiża sabiex tapplika biss għall-ishma li jippermettu li tiġi eżerċitata influwenza ċerta fuq id-deċiżjonijiet ta’ kumpannija u li jiġu ddeterminati l-attivitajiet tagħha taqa’ fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-Artikolu 49 TFUE, dwar il-libertà ta’ stabbiliment.

Min-naħa l-oħra, dispożizzjonijiet nazzjonali li japplikaw għal ishma miksuba biss bl-intenzjoni li jsir investiment finanzjarju mingħajr l-intenzjoni li jiġu influwenzati t-tmexxija u l-kontroll tal-impriża għandhom jiġu eżaminati esklużivament fid-dawl tal-moviment liberu tal-kapital.

F’dan ir-rigward, leġiżlazzjoni li ma tipprevedi ebda limitu minimu dwar l-ishma miżmuma fil-kumpannija li tqassam id-dividendi, f’dak li jirrigwarda t-tnaqqis parzjali, u li tistabbilixxi limitu minimu, iffissat għal 10 % tal-kapital azzjonarju tal-kumpannija li tqassam jew għal valur ta’ akkwist tal-holding ta’ EUR 20 000 000, sabiex wieħed ikun jista’ jibbenefika minn tnaqqis sħiħ, tapplika kemm għad-dividendi rċevuti minn kumpannija residenti, abbażi ta’ holding li jagħti influwenza ċerta fuq id-deċiżjonijiet tal-kumpannija li tqassam l-imsemmija dividendi u li jippermetti li jiġu ddeterminati l-attivitajiet tagħha, kif ukoll għad-dividendi rċevuti abbażi ta’ holding li ma jagħtix tali influwenza.

F’dak li jirrigwarda, b’mod partikolari, il-kundizzjonijiet għall-kisba tat-tnaqqis sħiħ, limitu minimu ta’ 10 % tabilħaqq jippermetti li jiġu esklużi mill-kamp ta’ applikazzjoni tal-vantaġġ fiskali l-investimenti mwettqa biss bl-intenzjoni li jsir investiment finanzjarju, mingħajr l-intenzjoni li jiġu influwenzati t-tmexxija u l-kontroll tal-impriża, iżda ma jirrendix, fih innifsu, it-tnaqqis applikabbli biss għall-ishma li jippermettu li tiġi eżerċitata influwenza ċerta fuq id-deċiżjonijiet ta’ kumpannija u li jiġu ddeterminati l-attivitajiet tagħha. Fil-fatt, holding ta’ tali kobor ma jimplikax neċessarjament li d-detentur ta’ dan il-holding jeżerċita influwenza ċerta fuq id-deċiżjonijiet tal-kumpannija li tagħha huwa azzjonist.

(ara l-punti 32, 33, 39, 40, 44, 72 u d-dispożittiv 1)

2.      L-Artikoli 63 u 65 TFUE għandhom jiġu interpretati fis-sens li leġiżlazzjoni li skontha kumpannija residenti ta’ Stat Membru tista’ twettaq tnaqqis sħiħ jew parzjali tad-dividendi mill-valur taxxabbli tagħha, meta dawn tal-aħħar jitqassmu minn kumpannija residenti tal-istess Stat Membru, iżda ma tistax twettaq tali tnaqqis meta l-kumpannija li tqassam tkun residenti ta’ Stat terz, tikkostitwixxi restrizzjoni għall-moviment tal-kapital bejn l-Istat Membri u l-Istati terzi li, bħala prinċipju, hija pprojbita mill-Artikolu 63 TFUE.

Fil-fatt, din id-differenza fit-trattament tista’ tiddisswadi lill-kumpanniji residenti ta’ dan l-Istat Membru milli jinvestu l-kapital tagħhom f’kumpanniji stabbiliti fi Stati terzi. Sa fejn id-dħul mill-kapital li joriġina minn Stati terzi huwa ttrattat, fuq livell fiskali, b’mod inqas favorevoli mid-dividendi mqassma minn kumpanniji stabbiliti fi Stat Membru, l-ishma tal-kumpanniji stabbiliti fi Stati terzi huma inqas attraenti għall-investituri li jirrisjedu fl-Istat Membru minn dawk ta’ kumpanniji li għandhom is-sede tagħhom f’dan l-Istat Membru.

Madankollu, ir-rifjut li jingħata tnaqqis sħiħ jew parzjali mill-valur taxxabbli tad-dividendi rċevuti, skont dispożizzjoni tal-leġiżlazzjoni nazzjonali, li tipprevedi li l-benefiċċju ta’ tali tnaqqis jiddependi mill-kundizzjoni dwar l-issuġġettar għat-taxxa tal-kumpannija li tqassam, li l-awtoritajiet fiskali għandhom ikunu f’pożizzjoni li jkunu jistgħu jivverifikaw li tkun ġiet issodisfatta, jista’ jkun iġġustifikat minn raġunijiet imperattivi ta’ interess ġenerali bbażati fuq in-neċessità li tiġi żgurata l-effikaċja tal-kontrolli fiskali, meta jirriżulta li jkun impossibbli, għall-awtoritajiet fiskali tal-Istat Membru li tiegħu l-kumpannija benefiċjarja hija residenti, li jiksbu mill-Istat terz li tiegħu l-kumpannija li tqassam dawn id-dividendi hija residenti, informazzjoni li tippermetti li jiġi vverifikat li l-kundizzjoni dwar l-issuġġettar għat-taxxa ta’ din il-kumpannija tal-aħħar hija ssodisfatta.

Madankollu, ir-rifjut li jingħata tnaqqis parzjali skont dispożizzjoni tal-leġiżlazzjoni nazzjonali, li tipprevedi li t-tnaqqis previst f’din il-leġiżlazzjoni jitnaqqas għal 50 % meta d-dħul ikun ġej minn profitti li ma jkunux ġew effettivament intaxxati, ħlief meta l-benefiċjarju jkun kumpannija ta’ ġestjoni ta’ ishma mill-kapital azzjonarju, ma jistax ikun iġġustifikat minn raġunijiet imperattivi ta’ interess ġenerali bbażati fuq in-neċessità li tiġi żgurata l-effikaċja tal-kontrolli fiskali, meta din id-dispożizzjoni tista’ tiġi applikata f’sitwazzjonijiet fejn l-issuġġettar għat-taxxa tal-kumpannija li tqassam, fl-Istat li tiegħu hija residenti, ma jistax jiġi vverifikat, ħaġa li hija l-qorti tar-rinviju li għandha tiddetermina.

(ara l-punti 50, 66, 70, 72 u d-dispożittiv 1 u 5)

3.      Ara t-test tad-deċiżjoni.

(ara l-punti 59‑62)

4.      Ara t-test tad-deċiżjoni.

(ara l-punti 75‑80)

5.      Il-kunċett ta’ “restrizzjoni[…] li [t]kun [t]eżist[i] fil-31 ta’ Diċembru 1993” jippreżupponi li l-kuntest ġuridiku li fih taqa’ r-restrizzjoni inkwistjoni kien jifforma parti mill-ordinament ġuridiku tal-Istat Membru kkonċernat b’mod mhux interrott minn dik id-data ’l quddiem. Li kieku kien mod ieħor, Stat Membru kien ikun jista’, fi kwalunkwe mument, jintroduċi mill-ġdid restrizzjonijiet għall-moviment tal-kapital lejn jew minn Stati terzi, li kienu jeżistu fl-ordinament ġuridiku nazzjonali fil-31 ta’ Diċembru 1993, iżda li ma nżammewx.

Konsegwentement, fil-kuntest ta’ leġiżlazzjoni nazzjonali, adottata fl-1988, li skontha kumpannija residenti ta’ Stat Membru tista’ twettaq tnaqqis sħiħ jew parzjali tad-dividendi mill-valur taxxabbli tagħha, meta dawn tal-aħħar jitqassmu minn kumpannija residenti tal-istess Stat Membru, iżda ma tistax twettaq tali tnaqqis meta l-kumpannija li tqassam tkun residenti ta’ Stat terz, l-Artikolu 64(1) TFUE għandu jiġi interpretat fis-sens li l-adozzjoni ta’ skema ġdida dwar it-trattament tad-dividendi, sa fejn din tal-aħħar ma biddlitx il-qafas legali dwar it-trattament tad-dividendi li jkunu ġejjin mit-Tuneżija u mil-Libanu, ma taffettwax il-klassifikazzjoni bħala restrizzjoni eżistenti tal-esklużjoni tad-dividendi mħallsa mill-kumpanniji stabbiliti f’dawn l-Istati terzi mill-possibbiltà li jibbenefikaw minn tnaqqis sħiħ jew parzjali.

Min-naħa l-oħra, Stat Membru jirrinunzja għall-possibbiltà prevista fl-Artikolu 64(1) TFUE meta, mingħajr ma jħassar jew jemenda formalment il-leġiżlazzjoni eżistenti, huwa jikkonkludi ftehim internazzjonali, bħal ftehim ta’ assoċjazzjoni, li jipprevedi, f’dispożizzjoni li għandha effett dirett, liberalizzazzjoni ta’ kategorija tal-kapital prevista fl-imsemmi Artikolu 64(1). Konsegwentement, tali emenda tal-qafas legali għandha tiġi assimilata, fl-effetti tagħha fuq il-possibbiltà li jiġi invokat l-Artikolu 64(1) TFUE, mal-introduzzjoni ta’ leġiżlazzjoni ġdida, li hija bbażata fuq loġika differenti minn dik tal-leġiżlazzjoni eżistenti.

Fil-fatt, liberalizzazzjoni tal-moviment tal-kapital prevista minn ftehim internazzjonali tiċċaħħad minn kull effett utli jekk, fis-sitwazzjonijiet fejn dan il-ftehim imur kontra leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru, dan tal-aħħar ikun jista’ jkompli japplika din il-leġiżlazzjoni bis-saħħa tal-Artikolu 64(1) TFUE.

(ara l-punti 81, 84, 89, 90, 92 u d-dispożittiv 2 u 5)

6.      L-Artikolu 34(1) tal-Ftehim Ewro-Mediterranju li jwaqqaf assoċjazzjoni bejn il-Komunità Ewropea u l-Istati Membri tagħha, fuq naħa, u r-Repubblika tat-Tuneżija, fuq in-naħa l-oħra, għandu jiġi interpretat fis-sens li għandu effett dirett u jista’ jiġi invokat f’sitwazzjoni li fiha kumpannija residenti ta’ Stat Membru tirċievi dividendi minn kumpannija residenti tat-Tuneżija minħabba l-investiment dirett li hija għamlet fil-kumpannija li tqassam, bil-għan li jiġi kkontestat it-trattament fiskali mogħti lil dawn id-dividendi f’dan l-Istat Membru.

Fil-fatt, din id-dispożizzjoni tistabbilixxi, fil-paragrafu 1 tagħha, f’termini ċari, preċiżi u inkundizzjonati, obbligu tal-Komunità u tar-Repubblika tat-Tuneżija li jiżguraw, fir-rigward tat-tranżazzjonijiet fil-kont kapitali u mid-dħul fis-seħħ tal-imsemmi ftehim, il-moviment liberu tal-kapital li jikkonċerna l-investimenti diretti fit-Tuneżija, magħmula minn kumpanniji kkostitwiti skont il-leġiżlazzjoni fis-seħħ, kif ukoll il-likwidazzjoni u r-ripatrijazzjoni tal-qligħ minn dawn l-investimenti u ta’ kull profitt li jirriżulta minnhom.

Din id-dispożizzjoni tistabbilixxi obbligu ta’ riżultat preċiż, li jista’ jiġi invokat minn parti f’kawża quddiem qorti nazzjonali sabiex titlob lil din tal-aħħar teskludi d-dispożizzjonijiet li jagħtu lok għal ostakolu għall-moviment liberu tal-kapital jew tapplika fil-konfront tagħha l-leġiżlazzjoni, li n-nuqqas ta’ applikazzjoni tagħha jagħti lok għal dan l-ostakolu għall-moviment liberu tal-kapital, mingħajr ma jkun meħtieġ li jiġu adottati miżuri ta’ applikazzjoni addizzjonali għal dan il-għan.

Il-konstatazzjoni li l-prinċipju ta’ moviment liberu tal-kapital li jikkonċerna l-investimenti diretti fit-Tuneżija, stabbilit fl-Artikolu 34(1) tal-Ftehim KE-Tuneżija, jista’ jirregola direttament is-sitwazzjoni tal-individwi ma huwiex ikkonfutat mill-Artikolu 34(2) ta’ dan il-ftehim.

Fil-fatt, l-Artikolu 34(2) tal-imsemmi ftehim, li skontu l-partijiet għandhom jikkonsultaw lil xulxin bil-għan li jiffaċilitaw il-moviment tal-kapital bejn il-Komunità u r-Repubblika tat-Tuneżija u jilliberalizzawh għalkollox meta jiġu ssodisfatti l-kundizzjonijiet meħtieġa, għandu jiġi interpretat fis-sens li jirreferi għal liberalizzazzjoni ulterjuri tal-movimenti tal-kapital mhux previsti fl-Artikolu 34(1) tal-istess ftehim.

Barra minn hekk, tali konstatazzjoni tal-effett dirett tal-Artikolu 34(1) tal-Ftehim KE-Tuneżija ma hijiex kontradetta mis-suġġett u mill-iskop ta’ dan il-ftehim. Fil-fatt, l-imsemmi ftehim, skont l-Artikolu 1(1) tiegħu, jistabbilixxi assoċjazzjoni bejn il-Komunità u l-Istati Membri tagħha, minn naħa, u r-Repubblika tat-Tuneżija, min-naħa l-oħra. L-għan tal-Ftehim KE-Tuneżija, li, kif jirriżulta mill-Artikolu 1(2) tiegħu, huwa, b’mod partikolari, li jistabbilixxi l-kundizzjonijiet tal-liberalizzazzjoni progressiva tal-kapital, isostni l-interpretazzjoni li, minn naħa, il-movimenti tal-kapital previsti fl-Artikolu 34(1) ta’ dan il-ftehim jibbenefikaw minn liberalizzazzjoni mid-dħul fis-seħħ tal-imsemmi ftehim, u, min-naħa l-oħra, il-movimenti tal-kapital l-oħra ser jiġu progressivament liberalizzati, skont l-Artikolu 34(2) tal-imsemmi ftehim.

F’dawn iċ-ċirkustanzi, għandu jitqies li l-Artikolu 34(1) tal-Ftehim KE-Tuneżija għandu effett dirett u jista’ jiġi invokat minn individwu quddiem qorti.

Barra minn hekk, skont it-termini tiegħu, l-Artikolu 34(1) tal-Ftehim KE-Tuneżija jirreferi għat-tranżazzjonijiet fil-kont kapitali u jirrigwarda l-investimenti diretti fit-Tuneżija, magħmula minn kumpanniji kkostitwiti skont il-leġiżlazzjoni fis-seħħ, kif ukoll il-likwidazzjoni u r-ripatrijazzjoni tal-qligħ minn dawn l-investimenti u ta’ kull profitt li jirriżulta minnhom.

Issa r-riċezzjoni minn kumpannija residenti ta’ Stat Membru ta’ dividendi minn kumpannija residenti tat-Tuneżija, minħabba ż-żamma ta’ holding li jirrappreżenta 98.72 % tal-kapital azzjonarju tal-kumpannija li tqassam, taqa’ fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-imsemmija dispożizzjoni. Fil-fatt, tali holding jista’ jitqies li huwa investiment dirett u r-riċezzjoni ta’ dividendi relatata ma’ dan il-holding taqa’ taħt il-kunċett ta’ “ripatrijazzjoni tal-profitti” li jirriżultaw minnu.

Konsegwentement, din is-sitwazzjoni taqa’ taħt l-Artikolu 34(1) tal-Ftehim KE-Tuneżija.

(ara l-punti 99‑104, 106‑109 u d-dispożittiv 3)

7.      L-Artikolu 34(1) tal-Ftehim Ewro-Mediterranju li jwaqqaf assoċjazzjoni bejn il-Komunità Ewropea u l-Istati Membri tagħha, fuq naħa, u r-Repubblika tat-Tuneżija, fuq in-naħa l-oħra, għandu jiġi interpretat fis-sens li leġiżlazzjoni li skontha kumpannija residenti ta’ Stat Membru tista’ twettaq tnaqqis sħiħ jew parzjali mill-valur taxxabbli tagħha tad-dividendi rċevuti, meta dawn tal-aħħar jitqassmu minn kumpannija residenti tal-istess Stat Membru, iżda ma tistax twettaq tali tnaqqis meta l-kumpannija li tqassam tkun residenti tat-Tuneżija, tikkostitwixxi restrizzjoni għall-moviment liberu tal-kapital, li, bħala prinċipju, hija pprojbita, f’dak li jirrigwarda l-investimenti diretti u, b’mod partikolari, ir-ripatrijazzjoni tal-qligħ minn dawn l-investimenti, mill-Artikolu 34(1) ta’ dan il-ftehim.

Fil-fatt, din id-differenza fit-trattament tista’ tiddisswadi lill-kumpanniji residenti ta’ dan l-Istat Membru milli jwettqu investimenti diretti f’kumpanniji stabbiliti fit-Tuneżija. Sa fejn id-dħul minn kapital li jkun ġej minn dan l-Istat terz huwa suġġett għal trattament fiskali inqas favorevoli minn dak mogħti lid-dividendi mqassma minn kumpanniji stabbiliti fi Stat Membru, l-ishma tal-kumpanniji stabbiliti fit-Tuneżija jkunu inqas attraenti għall-investituri li jirrisjedu fl-Istat Membru minn dawk ta’ kumpanniji li għandhom is-sede tagħhom f’dan l-Istat Membru.

F’dan ir-rigward, l-effett ta’ din id-dispożizzjoni ma huwiex limitat, f’sitwazzjoni li tirrigwarda t-trattament fiskali tad-dividendi li jirriżultaw mill-investimenti diretti magħmula fi Stat terz minn persuna li tirrisjedi fi Stat Membru, mill-Artikolu 89 tal-imsemmi ftehim.

Fil-fatt, f’dak li jirrigwarda l-ewwel inċiż tal-Artikolu 89 tal-Ftehim KE-Tuneżija, li skontu l-ebda dispożizzjoni ta’ dan il-ftehim ma għandu jkollha l-effett li testendi l-vantaġġi mogħtija minn parti fil-qasam fiskali fi kwalunkwe ftehim jew arranġament internazzjonali li hija marbuta bih din il-parti, il-projbizzjoni tar-restrizzjoni kkonstatata tirriżulta mill-Ftehim KE-Tuneżija nnifsu u ma tirriżultax mill-estensjoni tal-vantaġġi previsti minn ftehim jew arranġament internazzjonali ieħor.

Barra minn hekk, f’dak li jirrigwarda t-tieni inċiż tal-Artikolu 89 tal-Ftehim KE-Tuneżija, li skontu l-ftehim ma għandux l-effett li jimpedixxi l-adozzjoni jew l-applikazzjoni, minn parti, ta’ kwalunkwe miżura maħsuba għall-evitar tal-frodi jew l-evażjoni fiskali, sabiex l-Artikolu 34(1) tal-Ftehim KE-Tuneżija jkun jista’ jżomm l-effett utli tiegħu, it-tieni inċiż tal-Artikolu 89 ta’ dan il-ftehim għandu jiġi interpretat fis-sens li l-miżuri li jaqgħu fil-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din id-dispożizzjoni huma dawk li huma maħsuba speċifikament għall-evitar tal-frodi jew l-evażjoni fiskali.

Issa l-leġiżlazzjoni fiskali inkwistjoni teskludi b’mod ġenerali l-possibbiltà li jinkiseb vantaġġ fiskali li jikkonsisti fil-ħelsien jew fit-tnaqqis tat-taxxa doppja ekonomika tad-dividendi meta dawn tal-aħħar jitqassmu minn kumpanniji stabbiliti, b’mod partikolari, fit-Tuneżija, mingħajr ma tfittex speċifikament li timpedixxi aġir li jikkonsisti fil-ħolqien ta’ arranġamenti purament artifiċjali, li ma jirriflettux ir-realtà ekonomika, intiżi għall-evażjoni tat-taxxa normalment dovuta jew għall-kisba ta’ vantaġġ fiskali.

Peress li, suġġett għal verifika mill-qorti tar-rinviju, il-leġiżlazzjoni inkwistjoni ma taqax taħt il-miżuri maħsuba għall-evitar tal-frodi jew l-evażjoni fiskali, is-sitwazzjoni inkwistjoni fil-kawża prinċipali ma taqax taħt l-ipoteżi prevista fit-tieni inċiż tal-Artikolu 89 tal-Ftehim KE-Tuneżija.

Fl-aħħar nett, it-tielet inċiż tal-Artikolu 89 tal-Ftehim KE-Tuneżija jipprovdi li dan il-ftehim ma għandux l-effett li jostakola d-dritt ta’ parti li tapplika d-dispożizzjonijiet rilevanti tal-leġiżlazzjoni fiskali tagħha għall-persuni taxxabbli li ma humiex f’sitwazzjoni identika f’dak li jirrigwarda l-post ta’ residenza tagħhom. Issa, f’dan ir-rigward, il-leġiżlazzjoni inkwistjoni tagħmel distinzjoni mhux skont ir-residenza tal-persuna taxxabbli, jiġifieri l-kumpannija benefiċjarja tad-dividendi, iżda tabilħaqq skont il-post ta’ residenza tal-kumpannija li tqassam id-dividendi, u għalhekk, skont il-post fejn huwa investit il-kapital tal-persuna taxxabbli. Konsegwentement, is-sitwazzjoni inkwistjoni fil-kawża prinċipali lanqas ma taqa’ taħt l-ipoteżi prevista fit-tielet inċiż tal-Artikolu 89 tal-Ftehim KE-Tuneżija.

Madankollu, ir-rifjut li jingħata, skont dispożizzjoni tal-leġiżlazzjoni nazzjonali, li tipprevedi li l-benefiċċju ta’ tali tnaqqis jiddependi mill-kundizzjoni dwar l-issuġġettar għat-taxxa tal-kumpannija li tqassam, li l-awtoritajiet fiskali għandhom ikunu f’pożizzjoni li jkunu jistgħu jivverifikaw li tkun ġiet issodisfatta, tnaqqis sħiħ jew parzjali tad-dividendi rċevuti mill-valur taxxabbli tal-kumpannija benefiċjarja jista’ jkun iġġustifikat minn raġunijiet imperattivi ta’ interess ġenerali bbażati fuq in-neċessità li tiġi żgurata l-effikaċja tal-kontrolli fiskali, meta jirriżulta li jkun impossibbli, għall-awtoritajiet fiskali tal-Istat Membru li tiegħu l-kumpannija benefiċjarja hija residenti, li jiksbu mir-Repubblika tat-Tuneżija, li hija l-Istat li tiegħu l-kumpannija li tqassam dawn id-dividendi hija residenti, informazzjoni li tippermetti li jiġi vverifikat li l-kundizzjoni dwar it-tassazzjoni tal-kumpannija li tqassam l-imsemmija dividendi hija ssodisfatta.

Madankollu, ir-rifjut li jingħata tali tnaqqis parzjali, skont dispożizzjoni tal-leġiżlazzjoni nazzjonali, li tipprevedi li t-tnaqqis previst f’din il-leġiżlazzjoni jitnaqqas għal 50 % meta d-dħul ikun ġej minn profitti li ma jkunux ġew effettivament intaxxati, ħlief meta l-benefiċjarju jkun kumpannija ta’ ġestjoni ta’ ishma mill-kapital azzjonarju, ma jistax ikun iġġustifikat minn raġunijiet imperattivi ta’ interess ġenerali bbażati fuq in-neċessità li tiġi żgurata l-effikaċja tal-kontrolli fiskali, meta din id-dispożizzjoni tista’ tiġi applikata f’sitwazzjonijiet fejn l-issuġġettar għat-taxxa tal-kumpannija li tqassam fit-Tuneżija, l-Istat li tiegħu din il-kumpannija hija residenti, ma jistax jiġi vverifikat, ħaġa li hija l-qorti tar-rinviju li għandha tiddetermina.

Fil-fatt, jidher li huwa eskluż, fid-dawl tal-iskop u tal-kuntest tal-Ftehim KE-Tuneżija, li l-partijiet fl-imsemmi ftehim riedu jagħtu libertà totali lill-moviment tal-kapital bejn l-Unjoni u t-Tuneżija, filwaqt li jistgħu jiġu imposti restrizzjonijiet kemm fir-relazzjonijiet bejn l-Istati Membri kif ukoll fir-relazzjonijiet bejn l-Istati Membri tal-Unjoni u l-Istat l-oħra li huma partijiet fil-Ftehim dwar iż-Żona Ekonomika Ewropea.

(ara l-punti 66, 70, 113, 116‑121, 127, 129 u d-dispożittiv 3 u 5)

8.      L-Artikolu 31 tal-Ftehim Ewro-Mediterranju li jistabbilixxi assoċjazzjoni bejn il-Komunità Ewropea u l-Istati Membri tagħha min-naħa l-waħda, u r-Repubblika tal-Libanu, min-naħa l-oħra, għandu jiġi interpretat fis-sens li għandu effett dirett u li sitwazzjoni li tirrigwarda t-trattament fiskali tad-dividendi li jirriżultaw mill-investimenti diretti magħmula fil-Libanu minn persuna li tirrisjedi fi Stat Membru taqa’ taħt l-ipoteżi prevista fl-Artikolu 33(2) ta’ dan il-ftehim. Konsegwentement, l-Artikolu 33(1) tal-imsemmi ftehim ma jipprekludix li l-Artikolu 31 tiegħu jiġi invokat f’tali sitwazzjoni.

Fil-fatt, billi jistipula li, fil-kuntest tad-dispożizzjonijiet tal-Ftehim KE-Libanu, u bla ħsara għall-Artikoli 33 u 34 ta’ dan tal-aħħar, bejn il-Komunità, minn naħa, u r-Repubblika Libaniża, min-naħa l-oħra, ma għandu jkun hemm l-ebda restrizzjoni għall-moviment tal-kapital u lanqas ma għandu jkun hemm kwalunkwe diskriminazzjoni bbażata fuq in-nazzjonalità jew fuq il-post ta’ residenza taċ-ċittadini tagħhom jew fuq il-post fejn jiġi investit dan il-kapital, l-Artikolu 31 ta’ dan il-ftehim jistabbilixxi, f’termini ċari u inkundizzjonati, obbligu ta’ riżultat preċiż, li jista jiġi invokat minn parti f’kawża quddiem il-qrati, sabiex titlob li jiġu esklużi d-dispożizzjonijiet li jagħtu lok għar-restrizzjoni jew għad-diskriminazzjoni jew li tiġi applikata fil-konfront tagħha l-leġiżlazzjoni li n-nuqqas ta’ applikazzjoni tagħha jagħti lok għar-restrizzjoni jew għad-diskriminazzjoni, mingħajr ma jkun meħtieġ li jiġu adottati miżuri ta’ applikazzjoni addizzjonali għal dan il-għan.

Huwa minnu li l-portata tal-obbligu li jirriżulta mill-Artikolu 31 tal-Ftehim KE-Libanu hija limitata mill-klawżola ta’ salvagwardja prevista fl-Artikolu 33(1) ta’ dan il-ftehim. Madankollu, tali eċċezzjoni ma tistax tipprekludi li l-imsemmi Artikolu 31 jagħti drittijiet lill-individwi li huma jistgħu jinvokaw quddiem il-qrati.

Il-konstatazzjoni li l-Artikolu 31 tal-Ftehim KE-Libanu għandu effett dirett ma hijiex kontradetta mis-suġġett u mill-iskop ta’ dan il-ftehim. Fil-fatt, għandu jiġi enfasizzat li l-Ftehim KE-Libanu, skont l-Artikolu 1(1) tiegħu, jistabbilixxi assoċjazzjoni bejn il-Komunità u l-Istati Membri tagħha, minn naħa, u r-Repubblika Libaniża, min-naħa l-oħra. L-għan ta’ dan il-ftehim, li, kif jirriżulta mill-Artikolu 1(2) tiegħu, huwa, b’mod partikolari, li jistabbilixxi l-kundizzjonijiet tal-liberalizzazzjoni progressiva tal-kummerċ fil-kapital, isostni l-interpretazzjoni li l-movimenti tal-kapital li ma jaqgħux fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-klawżola ta’ salvagwardja, prevista fl-Artikolu 33(1) tal-imsemmi ftehim, jibbenefikaw minn liberalizzazzjoni mid-dħul fis-seħħ tal-istess ftehim.

F’dak li jirrigwarda l-possibbiltà li jiġi invokat l-Artikolu 31 tal-Ftehim KE-Libanu f’sitwazzjoni bħal dik inkwistjoni, għandu tabilħaqq jiġi rrilevat li, skont l-Artikolu 33(1) ta’ dan il-ftehim, l-Artikolu 31 ta’ dan tal-aħħar ma għandux jostakola l-applikazzjoni tar-restrizzjonijiet eżistenti bejn il-Komunità u r-Repubblika Libaniża fid-data tad-dħul fis-seħħ tal-imsemmi ftehim fir-rigward tal-moviment tal-kapital bejniethom li jinvolvi investimenti diretti, bħall-investimenti fi proprjetà immobbli, l-istabbiliment, il-provvista ta’ servizzi finanzjarji jew id-dħul ta’ titoli fis-swieq tal-kapital.

Madankollu, il-portata tal-klawżola ta’ salvagwardja prevista fl-Artikolu 33(1) tal-Ftehim KE-Libanu hija limitata mill-Artikolu 33(2) tiegħu, li jipprovdi li t-trasferiment barra mill-pajjiż tal-investimenti magħmula fil-Libanu minn persuni li jirrisjedu fil-Komunità jew magħmula fil-Komunità minn persuni li jirrisjedu fil-Libanu, kif ukoll il-profitti li jirriżultaw minnhom, ma għandux ikun affettwat.

(ara l-punti 131‑137 u d-dispożittiv 4)

9.      L-Artikolu 31 tal-Ftehim Ewro-Mediterranju li jistabbilixxi assoċjazzjoni bejn il-Komunità Ewropea u l-Istati Membri tagħha min-naħa l-waħda, u r-Repubblika tal-Libanu, min-naħa l-oħra, għandu jiġi interpretat fis-sens li leġiżlazzjoni, li skontha kumpannija residenti ta’ Stat Membru tista’ twettaq tnaqqis sħiħ jew parzjali mill-valur taxxabbli tagħha tad-dividendi rċevuti, meta dawn tal-aħħar jitqassmu minn kumpannija residenti tal-istess Stat Membru, iżda ma tistax twettaq tali tnaqqis meta l-kumpannija li tqassam tkun residenti tal-Libanu, tikkostitwixxi restrizzjoni għall-moviment liberu tal-kapital, li, bħala prinċipju, hija pprojbita mill-Artikolu 31 ta’ dan il-ftehim.

Fil-fatt, din id-differenza fit-trattament abbażi tal-post fejn il-kapital huwa investit tista’ tiddisswadi lill-kumpanniji residenti tal-Istat Membru milli jagħmlu investimenti f’kumpanniji stabbiliti fil-Libanu. Sa fejn id-dħul mill-kapital li joriġina minn dan l-Istat terz huwa suġġett għal trattament fiskali inqas favorevoli minn dak mogħti lid-dividendi mqassma minn kumpanniji stabbiliti fi Stat Membru, l-ishma tal-kumpanniji stabbiliti fil-Libanu huma inqas attraenti għall-investituri li jirrisjedu fl-Istat Membru minn dawk ta’ kumpanniji li għandhom is-sede tagħhom f’dan l-Istat Membru.

F’dan ir-rigward, l-effett ta’ din id-dispożizzjoni ma huwiex limitat, f’sitwazzjoni li tirrigwarda t-trattament fiskali tad-dividendi li jirriżultaw mill-investimenti diretti magħmula fi Stat terz minn persuna li tirrisjedi fi Stat Membru, mill-Artikolu 85 ta’ dan il-ftehim.

F’dak li jirrigwarda l-Artikolu 85(a) tal-Ftehim KE-Libanu, li skontu, fir-rigward tat-tassazzjoni diretta, l-ebda dispożizzjoni ta’ dan il-ftehim ma għandu jkollha l-effett li testendi l-vantaġġi mogħtija minn parti fil-qasam fiskali fi kwalunkwe ftehim jew arranġament internazzjonali li hija marbuta bih din il-parti, il-projbizzjoni tar-restrizzjoni ċċitata iktar ’il fuq tirriżulta mill-Ftehim KE-Libanu nnifsu u ma toriġinax mill-estensjoni tal-vantaġġi previsti minn ftehim jew arranġament internazzjonali ieħor.

Barra minn hekk, f’dak li jirrigwarda l-Artikolu 85(b) tal-Ftehim KE-Libanu, li skontu dan il-ftehim ma għandux ikollu l-effett li jimpedixxi l-adozzjoni jew l-applikazzjoni minn parti ta’ kwalunkwe miżura maħsuba għall-evitar tal-frodi jew l-evażjoni fiskali, sabiex l-Artikolu 31 tal-imsemmi ftehim ikun jista’ jżomm l-effett utli tiegħu, l-Artikolu 85(b) tal-istess ftehim għandu jiġi interpretat fis-sens li l-miżuri li jidħlu fil-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din id-dispożizzjoni huma dawk li huma maħsuba għall-evitar tal-frodi jew l-evażjoni fiskali.

Issa l-leġiżlazzjoni fiskali inkwistjoni teskludi b’mod ġenerali l-possibbiltà li jinkiseb vantaġġ fiskali, li jikkonsisti fil-ħelsien jew fit-tnaqqis tat-taxxa doppja ekonomika tad-dividendi, meta dawn tal-aħħar jitqassmu minn kumpanniji stabbiliti b’mod partikolari fil-Libanu, mingħajr ma tfittex speċifikament li timpedixxi aġir li jikkonsisti fil-ħolqien ta’ arranġamenti purament artifiċjali, li ma jirriflettux ir-realtà ekonomika, intiżi għall-evażjoni tat-taxxa normalment dovuta jew għall-kisba ta’ vantaġġ fiskali.

Peress li, suġġett għal verifika mill-qorti tar-rinviju, il-leġiżlazzjoni inkwistjoni ma taqax taħt miżuri maħsuba għall-evitar tal-frodi jew l-evażjoni fiskali, is-sitwazzjoni inkwistjoni fil-kawża prinċipali ma taqax taħt l-ipoteżi prevista fl-Artikolu 85(b) tal-Ftehim KE-Libanu.

Fl-aħħar nett, l-Artikolu 85(c) tal-Ftehim KE-Libanu jipprovdi li dan il-ftehim ma għandux l-effett li jostakola d-dritt ta’ parti li tapplika d-dispożizzjonijiet rilevanti tal-leġiżlazzjoni fiskali tagħha għall-persuni taxxabbli li ma humiex f’sitwazzjoni identika, b’mod partikolari f’dak li jirrigwarda l-post ta’ residenza tagħhom. Issa, minn naħa, il-leġiżlazzjoni inkwistjoni ma tagħmilx distinzjoni skont ir-residenza tal-persuna taxxabbli, jiġifieri l-kumpannija benefiċjarja tad-dividendi.

Min-naħa l-oħra, huwa minnu li għandu jiġi rrikonoxxut li, minħabba l-użu tat-termini “b’mod partikolari” fl-Artikolu 85(c) tal-Ftehim KE-Libanu, jistgħu jaqgħu taħt din id-dispożizzjonijiet id-distinzjonijiet ibbażati fuq fatturi oħra, b’mod partikolari, fuq il-post fejn jiġi investit il-kapital tal-persuna taxxabbli. Madankollu, din id-dispożizzjoni għandha tinqara flimkien mal-Artikolu 31 tal-Ftehim KE-Libanu, li jipprojbixxi kwalunkwe diskriminazzjoni bbażata, b’mod partikolari, fuq il-post fejn jiġi investit il-kapital. Għaldaqstant, għandha ssir distinzjoni bejn id-differenzi fit-trattament permessi skont l-Artikolu 85(c) tal-Ftehim KE-Libanu u d-diskriminazzjonijiet li ma jaqgħux taħt l-imsemmi Artikolu 85(c) u huma pprojbiti skont l-Artikolu 31 ta’ dan il-ftehim.

Issa, fir-rigward ta’ regola fiskali, intiża għall-ħelsien jew għat-tnaqqis tat-taxxa doppja ekonomika tal-profitti mqassma, is-sitwazzjoni ta’ kumpannija azzjonista li tirċievi dividendi li joriġinaw fi Stat terz hija paragunabbli ma’ dik ta’ kumpannija azzjonista li tirċievi dividendi ta’ oriġini nazzjonali, sa fejn, fiż-żewġ każijiet, il-profitti magħmula jistgħu, bħala prinċipju, ikunu suġġetti għal sensiela ta’ taxxi.

Konsegwentement, is-sitwazzjoni inkwistjoni lanqas ma taqa’ taħt l-ipoteżi prevista fl-Artikolu 85(c) tal-Ftehim KE-Libanu.

Madankollu, ir-rifjut li jingħata, skont dispożizzjoni tal-leġiżlazzjoni nazzjonali, li tipprevedi li l-benefiċċju ta’ tali tnaqqis jiddependi mill-kundizzjoni dwar l-issuġġettar għat-taxxa tal-kumpannija li tqassam, li l-awtoritajiet fiskali għandhom ikunu f’pożizzjoni li jkunu jistgħu jivverifikaw li tkun ġiet issodisfatta, tnaqqis sħiħ jew parzjali tad-dividendi rċevuti mill-valur taxxabbli tal-kumpannija benefiċjarja jista’ jkun iġġustifikat minn raġunijiet imperattivi ta’ interess ġenerali bbażati fuq in-neċessità li tiġi żgurata l-effikaċja tal-kontrolli fiskali, meta jirriżulta li jkun impossibbli, għall-awtoritajiet fiskali tal-Istat Membru li tiegħu l-kumpannija benefiċjarja hija residenti, li jiksbu mir-Repubblika Libaniża, li hija l-Istat li tiegħu l-kumpannija li tqassam dawn id-dividendi hija residenti, informazzjoni li tippermetti li jiġi vverifikat li l-kundizzjoni dwar l-issuġġettar għat-taxxa tal-kumpannija li tqassam l-imsemmija dividendi hija ssodisfatta.

Madankollu, ir-rifjut li jingħata tali tnaqqis parzjali, skont dispożizzjoni tal-leġiżlazzjoni nazzjonali, li tipprevedi li t-tnaqqis previst f’din il-leġiżlazzjoni jitnaqqas għal 50 % meta d-dħul ikun ġej minn profitti li ma jkunux ġew effettivament intaxxati, ħlief meta l-benefiċjarju jkun kumpannija ta’ ġestjoni ta’ ishma mill-kapital azzjonarju, ma jistax ikun iġġustifikat minn raġunijiet imperattivi ta’ interess ġenerali bbażati fuq in-neċessità li tiġi żgurata l-effikaċja tal-kontrolli fiskali, meta din id-dispożizzjoni tista’ tiġi applikata f’sitwazzjonijiet fejn l-issuġġettar għat-taxxa tal-kumpannija li tqassam fil-Libanu, li huwa l-Istat li tiegħu din il-kumpannija hija residenti, ma jistax jiġi vverifikat, ħaġa li hija l-qorti tar-rinviju li għandha tiddetermina.

(ara l-punti 66, 70, 140, 144‑152, 156 u d-dispożittiv 4 u 5)