Kawża C-222/08

Il-Kummissjoni Ewropea

vs

Ir-Renju tal-Belġju

“Nuqqas ta’ Stat li jwettaq obbligu — Direttiva 2002/22/KE (Direttiva Servizz Universali) — Komunikazzjonijiet elettroniċi — Netwerks u servizzi — Artikolu 12 — Kalkolu tal-ispiża tal-obbligi ta’ servizz universali — Komponent soċjali tas-servizz universali — Artikolu 13 — Finanzjament ta’ obbligi ta’ servizz universali — Determinazzjoni tal-piż inġust”

Sommarju tas-sentenza

1.        Approssimazzjoni tal-liġijiet — Settur tat-telekomunikazzjonijiet — Servizz universali u drittijiet tal-utenti — Direttiva 2002/22 — Obbligi ta’ servizz universali, inklużi l-obbligi ta’ servizz soċjali — Stima tal-ispiża — Piż inġust

(Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill 2002/22, Artikolu 12(1), u Anness IV)

2.        Approssimazzjoni tal-liġijiet — Settur tat-telekomunikazzjonijiet — Servizz universali u drittijiet tal-utenti — Direttiva 2002/22 — Obbligi ta’ servizz universali, inklużi l-obbligi ta’ servizz soċjali — Kalkolu tal-ispiża — Piż inġust

(Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill 2002/22, premessa 21)

3.        Approssimazzjoni tal-liġijiet — Settur tat-telekomunikazzjonijiet — Servizz universali u drittijiet tal-utenti — Direttiva 2002/22 — Obbligi ta’ servizz universali, inklużi l-obbligi ta’ servizz soċjali — Kalkolu tal-ispiża — Piż inġust

(Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill 2002/22, Artikolu 13(1))

4.        Approssimazzjoni tal-liġijiet — Settur tat-telekomunikazzjonijiet — Servizz universali u drittijiet tal-utenti — Direttiva 2002/22 — Obbligi ta’ servizz universali, inklużi l-obbligi ta’ servizz soċjali — Stima tal-ispiża — Piż inġust

(Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill 2002/22, Artikolu 12(1, u Anness IV)

1.        Id-dispożizzjonijiet tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 12(1), kif ukoll tal-Anness IV tad-Direttiva 2002/22 dwar servizz universali u d-drittijiet tal-utenti li jirrelataw ma’ networks u servizzi ta’ komunikazzjonijiet elettroniċi, jistabbilixxu r-regoli ta’ kif għandha tiġi kkalkolata l-ispiża netta tal-forniment tas-servizz universali meta l-awtoritajiet regolatorji nazzjonali jkunu qiesu li din tista’ tirrappreżenta piż inġust. Madankollu, la mill-imsemmi Artikolu 12(1) u lanqas minn ebda dispożizzjoni oħra ta’ din id-direttiva ma jirriżulta li l-leġiżlatur Komunitarju kellu l-intenzjoni jistabbilixxi huwa stess il-kundizzjonijet li taħthom l-imsemmija awtoritajiet għandhom jikkunsidraw,qabel kollox, li l-imsemmi forniment jista jirrappreżenta tali piż inġust. F’dawn iċ-ċirkustanzi, Stat Membru ma jonqosx milli jwettaq l-obbligi tiegħu taħt l-Aritkolu 12 ta’ din id-direttiva billi jistabbilixxi l-kundizzjonijiet ta’ kif għandu jiġi ddeterminat jekk l-imsemmi piż huwiex inġust jew le.

(ara l-punti 44, 45)

2.        Mill-premessa 21 tad-Direttiva 2002/22 dwar servizz universali u d-drittijiet tal-utenti li jirrelataw ma’ networks u servizzi ta’ komunikazzjonijiet elettroniċi jirriżulta li l-leġiżlatur Komunitarju kellu l-intenzjoni jorbot il-mekkaniżmi għall-irkupru tal-ispejjeż netti, li l-forniment tas-servizz universali jista’ jikkawża għal impriża, mal-eżistenza ta’ piż eċċessiv fuq din l-impriża. F’dan il-kuntest, billi qies li l-ispiża netta tas-servizz universali ma tirrappreżentax neċessarjament piż eċċessiv għall-impriżi kkonċernati kollha, huwa ried jeskludi li kwalunkwe spiża netta ta’ forniment ta’ servizz universali tagħti awtomatikament lok għal dritt ta’ kumpens. F’dawn iċ-ċirkustanzi, il-piż inġust li l-awtorità regolatorja nazzjonali trid tikkonstata l-eżistenza tiegħu qabel kwalunkwe kumpens, huwa l-piż li għal kull impriża kkonċernata, huwa ta’ natura eċċessiva fir-rigward tal-kapaċità tagħha li ssostnih, fid-dawl tal-karatteristiċi tagħha kollha, b’mod partikolari, fil-livell ta’ tagħmir tagħha, tas-sitwazzjoni ekonomika u finanzjarja tagħha, kif ukoll tas-sehem tagħha tas-suq.

(ara l-punt 49)

3.        Jekk l-awtorità regolatorja nazzjonali tikkonstata li impriża waħda jew iktar, maħtura bħala fornituri ta’ servizz universali, huma suġġetti għal piż inġust u jekk din l-impriża jew dawn l-impriżi jitolbu li jiġu kkumpensati għal dan, huwa mbagħad l-obbligu tal-Istat Membru li jimplementa l-mekkaniżmi neċessarji għal dan il-għan, skont l-Artikolu 13(1)(a) tad-Direttiva 2002/22, dwar servizz universali u d-drittijiet tal-utenti li jirrelataw ma’ networks u servizzi ta’ komunikazzjonijiet elettroniċi, li minnu, barra minn hekk, jirriżulta li dan il-kumpens għandu jkun ipproporzjonat mal-ispejjeż netti bħalma kienu kkalkolati skont l-Artikolu 12 tal-imsemmija direttiva.

Konsegwentement, jonqos milli jwettaq l-obbligi tiegħu taħt l-Artikolu 13(1) tad-Direttiva 2002/22 Stat Membru li jikkonstata b’mod ġenerali u abbażi tal-kalkolu tal-ispejjeż netti tal-forniment tas-servizz universali, li qabel kien l-uniku fornitur ta’ dan is-servizz, li l-impriżi kollha li issa huma obbligati li jipprovdu l-imsemmi servizz huma fil-fatt suġġetti għal piż inġust minħabba dan il-forniment, u billi jagħmel dan mingħajr ma jkun wettaq eżami partikolari, kemm tal-ispiża netta li jirrappreżenta l-forniment tas-servizz universali għal kull operatur ikkonċernat, kif ukoll tal-karatteristiċi kollha ta’ dan tal-aħħar, bħal-livell tat-tagħmir tiegħu jew tas-sitwazzjoni ekonomika u finanzjarja tiegħu.

(ara l-punti 51, 86 u d-dispożittiv 1)

4.        Jonqos milli jwettaq l-obbligi tiegħu taħt l-Artikolu 12(1) tad-Direttiva 2002/22, dwar servizz universali u d-drittijiet tal-utenti li jirrelataw ma’ networks u servizzi ta’ komunikazzjonijiet elettroniċi Stat Membru li jonqos milli jipprevedi, fil-kalkolu tal-ispiża netta tal-forniment tal-komponent soċjali tas-servizz universali, il-benefiċċji tas-suq li jgawdu minnhom l-impriżi li għandhom l-obbligu li jagħmlu dan il-forniment, inkluż il-benefiċċji intanġibbli.

Fil-fatt, mid-dispożizzjonijiet tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 12(1)(a) flimkien ma’ dawk tal-Anness IV tad-Direttiva 2002/22 jirriżulta li l-kalkolu tal-ispiża netta tal-forniment tas-servizz universali għandu jinkludi l-evlawazzjoni tal-benefiċċji, inklużi l-benefiċċji intanġibbli, li jirriżultaw minnha għall-operatur ikkonċernat. Peress li dawn id-dispożizzjonijiet jaqgħu taħt il-qafas regolatorju armonizzat li din id-direttiva trid tistabblixxi, huma l-Istati Membri li għandhom l-obbligu li jieħdu inkunsiderazzjoni l-imsemmija benefiċċji meta jistabbilixxu l-modalitajiet li bihom għandha tiġi kkalkolata l-ispiża netta tal-forniment tas-servizz universali.

(ara l-punti 84, 86 u d-dispożittiv 1)