Language of document : ECLI:EU:T:2019:156

Υπόθεση T-139/15

Ουγγαρία

κατά

Ευρωπαϊκής Επιτροπής

 Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (τέταρτο τμήμα) της 12ης Μαρτίου 2019

«ΕΓΤΠΕ – Τμήμα “Εγγυήσεων” – ΕΓΤΕ – Ζάχαρη – Προσωρινό καθεστώς αναδιάρθρωσης του κλάδου της ζάχαρης στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα – Κανονισμός (ΕΚ) 320/2006 – Κανονισμός (ΕΚ) 968/2006 – Δαπάνες αποκλειόμενες από τη χρηματοδότηση – Δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν από την Ουγγαρία – Προϋποθέσεις για τη χορήγηση ενίσχυσης για την πλήρη ή μερική διάλυση της εγκατάστασης παραγωγής – Έννοια των “εγκαταστάσεων παραγωγής” – Εκτίμηση της χρήσης των σιλό κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για τη χορήγηση της ενίσχυσης – Έννοια της “πλήρους διάλυσης” – Παράρτημα 2 του εγγράφου VI/5330/97 – Δυσχέρειες κατά την ερμηνεία της νομοθεσίας της Ένωσης – Καλόπιστη συνεργασία»

1.      Γεωργία – Κοινή οργάνωση των αγορών – Ζάχαρη – Προσωρινό καθεστώς αναδιάρθρωσης του κλάδου της ζάχαρης – Ενισχύσεις για την αναδιάρθρωση – Προϋποθέσεις χορήγησης – Διάλυση των εγκαταστάσεων παραγωγής – Πλήρης ή μερική διάλυση – Έννοιες – Επιλογή κατά την ημερομηνία της αίτησης χορήγησης ενίσχυσης – Υποχρέωση προσδιορισμού του συνόλου των προς διάλυση εγκαταστάσεων παραγωγής κατά την ίδια ημερομηνία

(Κανονισμός 320/2006 του Συμβουλίου, άρθρα 3 και 4· κανονισμός 968/2006 της Επιτροπής, άρθρα 4 έως 9)

(βλ. σκέψεις 56-70, 73, 74, 77-80, 83-86, 101, 102, 106, 107, 110, 111)

2.      Γεωργία – Χρηματοδότηση από το ΕΓΤΕ – Εκκαθάριση των λογαριασμών – Άρνηση κάλυψης δαπανών οι οποίες προκύπτουν από πλημμελή εφαρμογή της νομοθεσίας της Ένωσης – Δημοσιονομική διόρθωση η οποία αντιστοιχεί στη διαφορά μεταξύ του ποσού της ενίσχυσης για την πλήρη διάλυση και του ποσού της ενίσχυσης για τη μερική διάλυση – Οριακές περιπτώσεις – Εφαρμογή χαμηλότερου ή μηδενικού ποσοστού διόρθωσης – Όροι εφαρμογής – Δεν εφαρμόζονται αυτομάτως σε περίπτωση πλήρωσης των όρων αυτών

(Κανονισμός 1290/2005 του Συμβουλίου, άρθρο 31)

(βλ. σκέψεις 124, 126-134)

3.      Πράξεις των οργάνων – Γενικής ισχύος κανόνες διοικητικής συμπεριφοράς – Πράξη αποσκοπούσα στην παραγωγή εξωτερικών αποτελεσμάτων – Περιεχόμενο

(βλ. σκέψη 125)

4.      Κράτη μέλη – Υποχρεώσεις – Υποχρέωση καλόπιστης συνεργασίας με τα θεσμικά όργανα της Ένωσης – Αμοιβαιότητα

(Άρθρο 4 § 3 ΣΕΕ)

(βλ. σκέψεις 138-140)

Σύνοψη

Με την απόφαση στην υπόθεση Ουγγαρία κατά Επιτροπής (T-139/15), η οποία εκδόθηκε στις 12 Μαρτίου 2019, το Γενικό Δικαστήριο απέρριψε την προσφυγή ακυρώσεως την οποία άσκησε η Ουγγαρία, δυνάμει του άρθρου 263 ΣΛΕΕ, κατά της εκτελεστικής απόφασης (ΕΕ) 2015/103 της Επιτροπής (1), με την οποία της επιβλήθηκε δημοσιονομική διόρθωση ίση προς το 25 % του συνολικού ποσού των ενισχύσεων αναδιάρθρωσης για πλήρη διάλυση μονάδων παραγωγής ζάχαρης, οι οποίες είχαν χορηγηθεί στους Ούγγρους παραγωγούς ζάχαρης στο πλαίσιο του προσωρινού καθεστώτος αναδιάρθρωσης του κλάδου της ζάχαρης.

Πρώτον, το Γενικό Δικαστήριο κλήθηκε να αποφανθεί επί του ζητήματος του χρονικού σημείου κατά το οποίο έπρεπε να εκτιμηθεί αν τα σιλό συνιστούσαν εγκαταστάσεις παραγωγής υποκείμενες στην υποχρέωση διάλυσης για τους σκοπούς της χορήγησης ενίσχυσης αναδιάρθρωσης για πλήρη διάλυση ή αν ενέπιπταν σε κάποια από τις εξαιρέσεις που καθόρισε το Δικαστήριο με την απόφαση της 14ης Νοεμβρίου 2013, SFIR κ.λπ. (C-187/12 έως C‑189/12, EU:C:2013:737).

Κατά την κρίση του Γενικού Δικαστηρίου, ο χαρακτηρισμός των σιλό έπρεπε να πραγματοποιηθεί κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για τη χορήγηση της ενίσχυσης και όχι μετά το πέρας των πράξεων αναδιάρθρωσης. Πράγματι, για την επίτευξη του σκοπού της μείωσης της μη κερδοφόρου ικανότητας παραγωγής ζάχαρης στην Ένωση, τον οποίο επιδιώκει η επίμαχη νομοθεσία, ο νομοθέτης της Ένωσης είχε προβλέψει δύο διαφορετικά καθεστώτα αναδιάρθρωσης ανάλογα με το είδος της πραγματοποιούμενης διάλυσης, ήτοι ανάλογα με το αν πρόκειται για πλήρη διάλυση ή για μερική διάλυση, καθεστώτα τα οποία παρείχαν δικαίωμα σε διαφορετικό ποσό ενίσχυσης αναδιάρθρωσης. Σε περίπτωση πλήρους διάλυσης, μπορούσαν κατ’ εξαίρεση να διατηρηθούν όλες οι εγκαταστάσεις εκτός από εκείνες που ήταν απαραίτητες για την παραγωγή ζάχαρης, ισογλυκόζης ή σιροπιού ινουλίνης ή εκείνες που συνδέονταν άμεσα με την παραγωγή των προϊόντων αυτών, όπως οι εγκαταστάσεις συσκευασίας. Αντιθέτως, σε περίπτωση μερικής διάλυσης, μπορούσαν να διατηρηθούν οι εγκαταστάσεις που ήταν απαραίτητες για την παραγωγή ζάχαρης, ισογλυκόζης ή σιροπιού ινουλίνης ή που συνδέονταν άμεσα με την παραγωγή των προϊόντων αυτών, υπό τον όρο, μεταξύ άλλων, ότι δεν χρησιμοποιούνταν πλέον για την παραγωγή προϊόντων υπαγομένων στην ΚΟΑ ζάχαρης.

Στο πλαίσιο αυτό, κατά πρώτον, αν ο χαρακτηρισμός των σιλό ήταν απόρροια εκτίμησης κατά το πέρας της διαδικασίας αναδιάρθρωσης, θα καθίστατο δυνατή, στην περίπτωση πλήρους διάλυσης όπως και στην περίπτωση της μερικής διάλυσης, η διατήρηση των σιλό τα οποία, κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης χορήγησης ενίσχυσης, αποτελούσαν εγκαταστάσεις παραγωγής. Επομένως, η διατήρηση μέρους των εγκαταστάσεων παραγωγής δεν θα αποτελούσε πλέον χαρακτηριστικό της μερικής διάλυσης, αλλά θα χαρακτήριζε και την πλήρη διάλυση, παρά το γεγονός ότι, λόγω των υψηλών δαπανών που συνδέονται με αυτό το είδος διάλυσης, οι επιχειρηματίες λάμβαναν ποσό ενίσχυσης αναδιάρθρωσης κατά 25 % υψηλότερο από εκείνο που χορηγείτο σε περίπτωση μερικής διάλυσης. Κατά δεύτερον, τα σιλό τα οποία, εξ ορισμού, αποτελούσαν εγκαταστάσεις παραγωγής κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης χορήγησης ενίσχυσης δεν αναφέρονταν στο σχέδιο αναδιάρθρωσης ως εγκαταστάσεις παραγωγής που έπρεπε να διαλυθούν, κατά παράβαση του άρθρου 4, παράγραφος 3, στοιχείο γʹ, του κανονισμού 320/2006 (2). Κατά τρίτον, η δέσμευση περί διάλυσης του συνόλου των εγκαταστάσεων παραγωγής, η οποία έπρεπε να συνοδεύει την αίτηση για τη χορήγηση ενίσχυσης αναδιάρθρωσης για πλήρη διάλυση, θα περιείχε σφάλμα διότι, εξ ορισμού, δεν θα αφορούσε το σύνολο των εγκαταστάσεων παραγωγής που υπήρχαν κατά την ημερομηνία ανάληψης της δέσμευσης αυτής.

Δεύτερον, το Γενικό Δικαστήριο εξέτασε το ζήτημα αν, λαμβανομένων υπόψη των αντικειμενικών δυσχερειών κατά την ερμηνεία της επίμαχης ρύθμισης όσον αφορά τη διατήρηση των σιλό σε περίπτωση πλήρους διάλυσης, η Επιτροπή όφειλε να μειώσει το ποσό της δημοσιονομικής διόρθωσης ή ακόμη και να μην εφαρμόσει διόρθωση, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές που καθορίζονται στο έγγραφο VI/5330/97 (3) και, ειδικότερα, στο δεύτερο εδάφιο του παραρτήματος 2, με τίτλο «Οριακές περιπτώσεις», του εν λόγω εγγράφου (στο εξής: οριακή περίπτωση).

Κατά την κρίση του Γενικού Δικαστηρίου, η οριακή περίπτωση αποτελεί παράγοντα στάθμισης βάσει του οποίου δεν γεννάται αυτομάτως δικαίωμα εφαρμογής της. Πράγματι, η εφαρμογή της οριακής περίπτωσης προϋποθέτει, αφενός, ότι οι ελλείψεις που διαπίστωσε η Επιτροπή κατά τη διαδικασία της εκκαθάρισης των λογαριασμών προκύπτουν από δυσχέρειες κατά την ερμηνεία της ρύθμισης της Ένωσης και, αφετέρου, ότι οι εθνικές αρχές έχουν προβεί στις απαιτούμενες ενέργειες για να διορθώσουν τις ελλείψεις μόλις τις εντόπισε η Επιτροπή.


1      Εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2015/103 της Επιτροπής, της 16ης Ιανουαρίου 2015, για τον αποκλεισμό από τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης ορισμένων δαπανών που πραγματοποιήθηκαν από τα κράτη μέλη στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) και στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) (ΕΕ 2015, L 16, σ. 33).


2      Κανονισμός (ΕΚ) 320/2006 του Συμβουλίου, της 20ής Φεβρουαρίου 2006, για τη θέσπιση προσωρινού καθεστώτος αναδιάρθρωσης του κλάδου της ζάχαρης στην Κοινότητα και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1290/2005 για τη χρηματοδότηση της κοινής γεωργικής πολιτικής (ΕΕ 2006, L 58, σ. 42).


3      Έγγραφο VI/5330/97 της Επιτροπής, της 23ης Δεκεμβρίου 1997, με τίτλο «Κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τον υπολογισμό των δημοσιονομικών επιπτώσεων κατά την προετοιμασία της απόφασης εκκαθάρισης των λογαριασμών του ΕΓΤΠΕ-Τμήμα Εγγυήσεων».