Sprawa T‑567/16

Robert McCoy

przeciwko

Komitetowi Regionów

Służba publiczna – Urzędnicy – Zabezpieczenie społeczne – Choroba zawodowa – Zawodowe podłoże choroby – Artykuł 78 akapit piaty regulaminu pracowniczego urzędników – Komitet ds. inwalidztwa – Obowiązek uzasadnienia – Oczywisty błąd w ocenie – Odpowiedzialność – Krzywda

Streszczenie – wyrok Sądu (druga izba) z dnia 23 października 2018 r.

1.      Skargi urzędników – Skarga na decyzję oddalającą zażalenie – Dopuszczalność – Obowiązek wydania rozstrzygnięcia w przedmiocie żądania kierowanego przeciwko decyzji oddalającej zażalenie – Żądanie pozbawione autonomicznej treści lub decyzja wyłącznie potwierdzająca – Brak

(regulamin pracowniczy urzędników, art. 90, 91)

2.      Urzędnicy – Niepełnosprawność – Komitet ds. inwalidztwa – Kontrola sądowa – Zakres – Granice – Złożone oceny lekarskie – Weryfikacja materialnej prawidłowości dowodów i uwzględnienie wszystkich istotnych danych

(regulamin pracowniczy, art. 78)

3.      Urzędnicy – Niepełnosprawność – Komitet ds. inwalidztwa – Wnioski odbiegające od wniosków komisji lekarskiej oraz wcześniejszych raportów lekarskich – Obowiązek uzasadnienia – Zakres

(regulamin pracowniczy urzędników, art. 73, 78)

4.      Urzędnicy – Zabezpieczenie społeczne – Ubezpieczenie z tytułu wypadków i chorób zawodowych – Choroba zawodowa – Pojęcie – Ustalenie zawodowego podłoża choroby

(regulamin pracowniczy, art. 73)

5.      Urzędnicy – Zabezpieczenie społeczne – Ubezpieczenie z tytułu wypadków i chorób zawodowych – Ustalenie zawodowego podłoża choroby – Kompetencje komisji ds. inwalidztwa

(regulamin pracowniczy, art. 73)

6.      Prawo Unii – Zasady – Dochowanie rozsądnego terminu – Naruszenie w postępowaniu administracyjnym – Skutki – Skutki naruszenia popełnionego w ramach badania wniosku o uznanie zawodowego podłoża choroby urzędnika

(Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 41 ust. 1)

7.      Urzędnicy – Niepełnosprawność – Komitet ds. inwalidztwa – Kolegialny charakter prac – Zakres

(regulamin pracowniczy urzędników, załącznik II, art. 7)

8.      Urzędnicy – Niepełnosprawność – Komitet ds. inwalidztwa – Kontrola prac przez organ powołujący – Obowiązek – Zakres

(Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 41; regulamin pracowniczy urzędników, art. 78)

9.      Urzędnicy – Obowiązek staranności ciążący na administracji – Zasada dobrej administracji – Zakres – Uwzględnienie interesów urzędnika

10.    Skarga o stwierdzenie nieważności – Wyrok stwierdzający nieważność – Skutki – Obowiązek podjęcia działań zapewniających wykonanie wyroku – Zakres – Uwzględnienie zarówno uzasadnienia, jak i sentencji wyroku – Skutek wsteczny uchylenia/Skutek wsteczny stwierdzenia nieważności – Obowiązek zapobieżenia zastąpienia aktu, którego nieważność stwierdzono, aktem dotkniętym taką samą wadą

(art. 266 TFUE)

11.    Urzędnicy – Pozaumowna odpowiedzialność instytucji – Przesłanki – Naprawienie szkody wyrządzonej urzędnikowi lub pracownikowi – Obowiązek staranności ciążący na administracji – Zakres

(art. 268, 270, art. 340 akapit drugi TFUE; regulamin pracowniczy urzędników, art. 24, 90, 91)

12.    Skargi urzędników – Wyrok stwierdzający nieważność – Skutki – Obowiązek podjęcia działań zapewniających wykonanie wyroku – Przedłużanie się sytuacji oczekiwania spowodowanej niezgodnością z prawem decyzji instytucji – Zadośćuczynienie w drodze stosownego naprawienia krzywdy

(art. 266 TFUE)

1.      Zobacz tekst orzeczenia.

(zob. pkt 53–55)

2.      Kontrola sądowa decyzji komitetu ds. inwalidztwa nie może obejmować opinii ściśle lekarskich, które należy uznać za ostateczne, jeśli zostały wydane w sposób zgodny z przepisami. Natomiast kontrola sądowa może obejmować zgodność z przepisami składu i sposobu działania komitetu ds. inwalidztwa, jak również zgodność z przepisami opinii, jakie komitet wydaje. W tym zakresie Sąd jest właściwy w zakresie zbadania, czy opinia zawiera uzasadnienie umożliwiające ocenę względów, na których zostały oparte zawarte w niej wnioski, oraz czy istnieje zrozumiały związek pomiędzy ustaleniami lekarskimi zawartymi w opinii a wnioskami, do jakich doszedł odnośny komitet ds. inwalidztwa.

Podobnie jak w przypadku kontroli dokonywanej w dziedzinach, w których zachodzi potrzeba dokonania złożonych ocen, sąd Unii powinien w szczególności nie tylko zbadać materialną prawdziwość przytoczonych dowodów, ich wiarygodność i spójność, ale także sprawdzić, czy dowody te stanowią zbiór istotnych danych, które należy wziąć pod uwagę w celu oceny złożonej sytuacji, i czy mogą one służyć do poparcia wniosków wyciągniętych na ich podstawie.

(zob. pkt 67, 98)

3.      W sytuacji gdy komitet ds. inwalidztwa bada złożone zagadnienia o charakterze medycznym dotyczące związku przyczynowego między dolegliwościami, na jakie cierpi zainteresowany, a wykonywaną przez niego działalnością zawodową w instytucji, należy do niego między innymi wskazanie w swym orzeczeniu danych z dokumentacji, na których się opiera, a w przypadku znacznych rozbieżności także podanie powodów, dla których jego orzeczenie odbiega od poprzednich, korzystniejszych dla zainteresowanego sprawozdań lekarskich. Ponadto, chociaż komitet ds. inwalidztwa, do którego skierowano sprawę na podstawie art. 78 regulaminu pracowniczego urzędników, może dojść do wniosków innych niż komisja lekarska zwołana na mocy art. 73 regulaminu pracowniczego, powinien on jednak wyjaśnić powody, które sprawiły, że przyjął rozstrzygnięcie odbiegające od oceny zawartej w raportach lekarskich, które umożliwiły uznanie zawodowego podłoża choroby na podstawie art. 73 regulaminu pracowniczego, i wskazać te powody w sposób jasny i zrozumiały, bądź to w swoich wnioskach przekazanych organowi powołującemu, bądź w opracowanym ewentualnie następnie podsumowującym raporcie lekarskim.

(zob. pkt 76, 77)

4.      W złożonych sytuacjach, w których choroba urzędnika znajduje swe źródło w wielu przyczynach, zarówno zawodowych, jak i pozazawodowych, fizycznych lub psychicznych, z których każda przyczyniła się do jej wystąpienia, zadaniem komisji lekarskiej jest określenie, czy pełnienie obowiązków w służbie instytucji Unii ma bezpośredni związek z chorobą urzędnika, na przykład jako czynnik wywołujący tę chorobę. W takich wypadkach, aby uznać zawodowe podłoże choroby, nie wymaga się, by jej jedyną, istotną, przeważającą lub dominującą przyczyną było pełnienie obowiązków służbowych.

(zob. pkt 102)

5.      Do komitetu ds. inwalidztwa, w ramach przyznanego mu upoważnienia, należy wydawanie opinii lekarskich, a nie opinii o charakterze prawnym, w przedmiocie zawodowego podłoża niepełnosprawności. Tenże komitet powinien więc zbadać, czy z punktu widzenia medycyny niepełnosprawność urzędnika wynika z choroby zawodowej, której podłoże stanowiły jego warunki pracy, czy też nie.

(zob. pkt 107)

6.      Zobacz tekst orzeczenia.

(zob. pkt 113, 114)

7.      Zobacz tekst orzeczenia.

(zob. pkt 119, 120)

8.      Brak zbadania podsumowującego raportu lekarskiego przez organ powołujący, w sytuacji gdy do organu tego zwrócono się o zapoznanie się z nim jako istotnym dokumentem w ramach rozpatrywania zażalenia, powinien być uznany za nieprzeprowadzenie kontroli prac komitetu ds. inwalidztwa. Zbadanie tego raportu pozwoliłoby danej instytucji na zbadanie czy komitet ds. inwalidztwa wypełnił ciążące na nim obowiązki legalne i proceduralne.

Ponadto w wypadku braku konsultacji z lekarzami komitetu ds. inwalidztwa, innymi niż wyznaczenia przez instytucję organ powołujący nie gwarantuje poszanowania zasady bezstronności w trakcie badania prawidłowości prac rzeczonego komitetu. Konkretniej spoczywa na nim obowiązek upewnienia się nie tylko, że instytucja funkcjonuje w sposób bezstronny, ale również, że działania te są postrzegane jako bezstronne względem urzędnika i osób trzecich.

W rezultacie dana instytucja nie dokonała pełnej kontroli prac komitetu ds. inwalidztwa i nie zagwarantowała w dostateczny sposób zasady bezstronności.

(zob. pkt 138, 140, 142, 143)

9.      Zobacz tekst orzeczenia.

(zob. pkt 147, 148)

10.    Zobacz tekst orzeczenia.

(zob. pkt 152–154, 156)

11.    Zobacz tekst orzeczenia.

(zob. pkt 164, 165)

12.    Zobacz tekst orzeczenia.

(zob. pkt 169)