Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (τρίτο τμήμα) της 12ης Δεκεμβρίου 2014 – Repsol Lubricantes y Especialidades κ.λπ. κατά Επιτροπής

(Υπόθεση T‑562/08)

«Ανταγωνισμός – Συμπράξεις – Αγορά των κηρών παραφίνης – Απόφαση με την οποία διαπιστώνεται παράβαση του άρθρου 81 ΕΚ – Καθορισμός των τιμών και κατανομή των αγορών – Απόδειξη της υπάρξεως της συμπράξεως – Διάρκεια της παραβάσεως – Κατευθυντήριες γραμμές του 2006 για τον υπολογισμό των προστίμων – Ίση μεταχείριση – Τεκμήριο αθωότητας – Δυνατότητα καταλογισμού της παραβατικής συμπεριφοράς – Ευθύνη της μητρικής εταιρίας για παραβάσεις των κανόνων ανταγωνισμού που διέπραξαν οι θυγατρικές της – Άσκηση καθοριστικής επιρροής από τη μητρική εταιρία – Τεκμήριο σε περίπτωση συμμετοχής κατά 100 %»

1.                     Ανταγωνισμός – Κανόνες της Ένωσης – Παραβάσεις – Καταλογισμός – Μητρική εταιρία και θυγατρικές – Οικονομική ενότητα – Κριτήρια εκτιμήσεως – Τεκμήριο ασκήσεως αποφασιστικής επιρροής από τη μητρική εταιρία επί των θυγατρικών που της ανήκουν εξ ολοκλήρου – Υποχρεώσεις, ως προς την απόδειξη, της εταιρίας που επιδιώκει να ανατρέψει το τεκμήριο αυτό – Παραβίαση της αρχής της εξατομικεύσεως των ποινών και των κυρώσεων – Δεν συντρέχει (Άρθρο 81 ΕΚ) (βλ. σκέψεις 32-48, 51, 52, 60-66, 73, 79)

2.                     Πράξεις των οργάνων – Αιτιολογία – Υποχρέωση αιτιολογήσεως – Περιεχόμενο – Απόφαση επιβάλλουσα πρόστιμα για παράβαση των κανόνων ανταγωνισμού η οποία αφορά πολλούς αποδέκτες – Υποχρέωση επαρκούς αιτιολογήσεως έναντι κάθε αποδέκτη (Άρθρα 81 ΕΚ και 253 ΕΚ) (βλ. σκέψεις 54, 108-113, 119)

3.                     Ανταγωνισμός – Πρόστιμα – Ύψος – Καθορισμός – Μέθοδος υπολογισμού καθοριζόμενη από τις κατευθυντήριες γραμμές που διατύπωσε η Επιτροπή – Υπολογισμός του βασικού ποσού του προστίμου – Καθορισμός της αξίας των πωλήσεων – Κριτήρια – Πωλήσεις με τις οποίες η παράβαση σχετίζεται άμεσα ή έμμεσα – Η Επιτροπή φέρει το βάρος αποδείξεως – Συγκλίνουσες δηλώσεις των μετεχόντων στη σύμπραξη – Έγγραφη απόδειξη (Κανονισμός 1/2003 του Συμβουλίου, άρθρο 23 § 2· ανακοίνωση 2006/C 210/02 της Επιτροπής, σημεία 6 και 13) (βλ. σκέψεις 82-99)

4.                     Συμπράξεις – Συμφωνίες μεταξύ επιχειρήσεων – Έννοια – Συμμετοχή σε συνεδριάσεις με αντικείμενο αντίθετο προς τους κανόνες του ανταγωνισμού – Εμπίπτει – Προϋπόθεση – Έλλειψη αποστασιοποιήσεως από τις ληφθείσες αποφάσεις — Κριτήρια εκτιμήσεως (Άρθρο 81 § 1 ΕΚ) (βλ. σκέψεις 101, 102, 243)

5.                     Ανταγωνισμός – Πρόστιμα – Ύψος – Καθορισμός – Κύκλος εργασιών που λαμβάνεται υπόψη – Έτος αναφοράς – Τελευταίο πλήρες έτος της παραβάσεως – Εξαιρετικός χαρακτήρας αυτού – Συνεκτίμηση της μέσης αξίας πωλήσεων των τριών τελευταίων ετών συμμετοχής στην παράβαση –Παραβίαση της αρχής ίσης μεταχειρίσεως – Δεν συντρέχει (Άρθρο 81 § 1 ΕΚ· κανονισμός 1/2003 του Συμβουλίου, άρθρο 23 § 2· ανακοίνωση 2006/C 210/02 της Επιτροπής, σημείο13) (βλ. σκέψεις 128-135, 285)

6.                     Συμπράξεις – Συμφωνίες μεταξύ επιχειρήσεων – Έννοια – Σύμπτωση βουλήσεως ως προς την ακολουθητέα στην αγορά πολιτική – Εμπίπτει – Εξακολούθηση των διαπραγματεύσεων σχετικά με ορισμένα στοιχεία περιορισμού – Δεν ασκεί επιρροή (Άρθρο 81 § 1 ΕΚ) (βλ. σκέψεις 143-145)

7.                     Συμπράξεις – Εναρμονισμένη πρακτική – Έννοια – Συντονισμός και συνεργασία που δεν συνάδουν με την υποχρέωση εκάστης επιχειρήσεως να καθορίζει αυτοτελώς τη συμπεριφορά της στην αγορά – Ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ ανταγωνιστών – Αντικείμενο ή αποτέλεσμα που είναι αντίθετο προς τους κανόνες ανταγωνισμού – Τεκμήριο – Προϋποθέσεις (Άρθρο 81 § 1 ΕΚ) (βλ. σκέψεις 146, 147)

8.                     Ανταγωνισμός – Διοικητική διαδικασία – Απόφαση της Επιτροπής διαπιστώνουσα παράβαση – Απόδειξη – Απόδειξη που προκύπτει από ορισμένο αριθμό διαφορετικών εκδηλώσεων της παραβάσεως – Επιτρέπεται – Προσφυγή σε μια δέσμη ενδείξεων – Απαιτούμενος βαθμός αποδεικτικής ισχύος όσον αφορά τις επιμέρους ενδείξεις – Έγγραφη απόδειξη – Κριτήρια – Αξιοπιστία των προσκομιζόμενων αποδείξεων – Υποχρέωση αποδείξεως των επιχειρήσεων που αμφισβητούν το υποστατό της παραβάσεως (Άρθρο 81 § 1 ΕΚ) (βλ. σκέψεις 148, 152-162, 207, 208, 214, 221, 226, 227, 234, 237, 238, 250-252, 277)

9.                     Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Αρχές – Θεμελιώδη δικαιώματα – Τεκμήριο αθωότητας – Διαδικασία στον τομέα του ανταγωνισμού – Δυνατότητα εφαρμογής – Περιεχόμενο – Συνέπειες (Άρθρο 81 § 1 ΕΚ) (βλ. σκέψεις 149-151)

10.                     Ανταγωνισμός – Διοικητική διαδικασία – Απόφαση της Επιτροπής διαπιστώνουσα παράβαση – Η Επιτροπή φέρει το βάρος αποδείξεως της παραβάσεως και της διάρκειάς της – Αποδεικτική ισχύς των εκούσιων καταθέσεων στις οποίες προβαίνουν οι κύριοι συμμετέχοντες σε σύμπραξη κατά ορισμένης επιχειρήσεως, προκειμένου να ωφεληθούν από την εφαρμογή της ανακοινώσεως περί συνεργασίας – Δηλώσεις σε βάρος των συμφερόντων της εν λόγω επιχειρήσεως – Αυξημένη αποδεικτική ισχύς (Άρθρο 81 § 1 ΕΚ· ανακοίνωση 2002/C 45/03 της Επιτροπής) (βλ. σκέψεις 164-168, 198-201)

11.                     Ένδικη διαδικασία – Εισαγωγικό δικόγραφο – Τυπικά στοιχεία – Συνοπτική έκθεση των προβαλλόμενων ισχυρισμών – Νομικοί ισχυρισμοί που δεν περιέχονται στο δικόγραφο – Γενική παραπομπή σε άλλα έγγραφα συνημμένα στο δικόγραφο – Απαράδεκτο (Οργανισμός του Δικαστηρίου, άρθρο 21· Κανονισμός Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου, άρθρο 44 § 1, στοιχείο γ΄) (βλ. σκέψη 261)

12.                     Ανταγωνισμός – Διοικητική διαδικασία – Ανακοίνωση των αιτιάσεων – Υποχρεωτικό περιεχόμενο – Σεβασμός των δικαιωμάτων άμυνας – Επιχειρήσεις στις οποίες δόθηκε η δυνατότητα να γνωστοποιήσουν την άποψή τους ως προς τα πραγματικά περιστατικά, τις αιτιάσεις και τις περιστάσεις που προβάλλει η Επιτροπή (Κανονισμός 1/2003 του Συμβουλίου, άρθρο 27 § 1) (βλ. σκέψεις 267-269, 282)

13.                     Συμπράξεις – Συμμετοχή σε συνεδριάσεις με αντικείμενο αντίθετο προς τους κανόνες του ανταγωνισμού – Περίσταση επιτρέπουσα, ελλείψει αποστασιοποιήσεως σε σχέση με τις ληφθείσες αποφάσεις, να συναχθεί η συμμετοχή στη συναφή σύμπραξη (Άρθρο 81 § 1 ΕΚ) (βλ. σκέψεις 293, 294)

Αντικείμενο

Αίτημα μερικής ακυρώσεως της αποφάσεως C(2008) 5476 τελικό της Επιτροπής, της 1ης Οκτωβρίου 2008, σχετικά με διαδικασία εφαρμογής του άρθρου 81 [ΕΚ] και του άρθρου 53 της Συμφωνίας ΕΟΧ (υπόθεση COMP/39.181 — Κηροί κηροποιίας), καθώς και αίτημα μειώσεως του προστίμου που επιβλήθηκε στις προσφεύγουσες.

Διατακτικό

Το Γενικό Δικαστήριο αποφασίζει:

1) Απορρίπτει την προσφυγή.

2) Η Repsol Lubricantes y Especialidades, SA, η Repsol Petróleo, SA και η Repsol, SA φέρουν τα δικαστικά έξοδά τους καθώς και τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.