Language of document : ECLI:EU:T:2014:1078





Wyrok Sądu (trzecia izba) z dnia 12 grudnia 2014 r. – Repsol Lubricantes y Especialidades i in. przeciwko Komisji

(sprawa T‑562/08)

Konkurencja – Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Rynek wosków parafinowych – Decyzja stwierdzająca naruszenie art. 81 WE – Ustalanie cen i podział rynków – Dowód istnienia kartelu – Czas trwania naruszenia – Wytyczne z 2006 r. w sprawie metody ustalania grzywien – Równość traktowania – Domniemanie niewinności – Możliwość przypisania zachowania noszącego znamiona naruszenia – Odpowiedzialność spółki dominującej za naruszenia reguł konkurencji popełnione przez jej spółki zależne – Decydujący wpływ wywierany przez spółkę dominującą – Domniemanie w przypadku posiadania całości kapitału

1.                     Konkurencja – Normy Unii – Naruszenia – Przypisanie – Spółka dominująca i spółki zależne – Jednostka gospodarcza – Kryteria oceny – Domniemanie decydującego wpływu wywieranego na spółki zależne przez spółkę dominującą posiadającą 100% ich kapitału – Obowiązek przedstawienia dowodów przez spółkę chcącą obalić to domniemanie – Naruszenie zasady indywidualizacji kar – Brak (art. 81 WE) (por. pkt 32–48, 51, 52, 60–66, 73, 79)

2.                     Akty instytucji – Uzasadnienie – Obowiązek – Zakres – Dotycząca wielu adresatów decyzja nakładająca grzywny za naruszenie reguł konkurencji – Konieczność wystarczającego uzasadnienia w odniesieniu do każdego z adresatów (art. 81 WE, 253 WE) (por. pkt 54, 108–113, 119)

3.                     Konkurencja – Grzywny – Kwota – Ustalenie – Metoda obliczania zdefiniowana przez wydane przez Komisję wytyczne – Obliczanie kwoty podstawowej grzywny – Ustalenie wartości sprzedaży – Kryteria – Sprzedaż bezpośrednio lub pośrednio związana z naruszeniem – Spoczywający na Komisji ciężar dowodu – Zgodne oświadczenia uczestników kartelu – Dowody z dokumentów (rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 23 ust. 2; komunikat Komisji 2006/C 210/02, pkt 6, 13) (por. pkt 82–99)

4.                     Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Porozumienia między przedsiębiorstwami – Pojęcie – Uczestniczenie w spotkaniach mających cel antykonkurencyjny – Włączenie – Przesłanka – Brak zdystansowania się od podjętych decyzji – Kryteria oceny (art. 81 ust. 1 WE) (por. pkt 101, 102, 243)

5.                     Konkurencja – Grzywny – Kwota – Ustalenie – Obrót, jaki został uwzględniony – Rok odniesienia – Ostatni pełny rok kalendarzowy trwania naruszenia – Wyjątkowy jego charakter – Uwzględnienie średniej wartości sprzedaży z ostatnich trzech lat uczestnictwa w naruszeniu – Naruszenie zasady równego traktowania – Brak (art. 81 ust. 1 WE; rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 23 ust. 2; komunikat Komisji 2006/C 210/02, pkt 13) (por. pkt 128–135, 285)

6.                     Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Porozumienia między przedsiębiorstwami – Pojęcie – Zgodność oświadczeń woli w odniesieniu do postępowania na rynku – Włączenie – Kontynuacja negocjacji w przedmiocie niektórych elementów ograniczenia konkurencji – Brak wpływu (art. 81 ust. 1 WE) (por. pkt 143–145)

7.                     Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Uzgodniona praktyka – Pojęcie – Koordynacja i współpraca niezgodna z obowiązkiem określenia przez każde przedsiębiorstwo w sposób autonomiczny jego zachowania na rynku – Wymiana informacji między konkurentami – Cel lub skutek antykonkurencyjny – Domniemanie – Przesłanki (art. 81 ust. 1 WE) (por. pkt 146, 147)

8.                     Konkurencja – Postępowanie administracyjne – Decyzja Komisji stwierdzająca naruszenie – Dowód – Przedstawienie dowodu na podstawie pewnej liczby poszczególnych przejawów naruszenia – Dopuszczalność – Posłużenie się łańcuchem poszlak – Wymagana moc dowodowa poszczególnych poszlak – Dowody z dokumentów – Kryteria – Wiarygodność przedstawionych dowodów – Obowiązek przedstawienia dowodów przez przedsiębiorstwa kwestionujące wystąpienie naruszenia (art. 81 ust. 1 WE) (por. pkt 148, 152–162, 207, 208, 214, 221, 226, 227, 234, 237, 238, 250–252, 277)

9.                     Prawo Unii Europejskiej – Zasady – Prawa podstawowe – Domniemanie niewinności – Procedura z zakresu konkurencji – Stosowanie – Zakres – Konsekwencje (art. 81 ust. 1 WE) (por. pkt 149–151)

10.                     Konkurencja – Postępowanie administracyjne – Decyzja Komisji stwierdzająca naruszenie – Ciężar udowodnienia naruszenia i czasu jego trwania spoczywający na Komisji – Moc dowodowa dobrowolnych zeznań obciążających przedsiębiorstwo, złożonych przez głównych uczestników kartelu w celu skorzystania z zastosowania komunikatu w sprawie współpracy – Oświadczenia sprzeczne z interesami tego przedsiębiorstwa – Wysoka wartość dowodowa (art. 81 ust. 1 WE; komunikat Komisji 2002/C 45/03) (por. pkt 164–168, 198–201)

11.                     Postępowanie sądowe – Pismo wszczynające postępowanie – Wymogi formalne – Zwięzłe przedstawienie powołanych zarzutów – Zarzuty prawne niepodniesione w skardze – Ogólne odesłanie do innych pism załączonych do skargi – Niedopuszczalność [statut Trybunału Sprawiedliwości, art. 21; regulamin postępowania przed Sądem, art. 44 § 1 lit. c)] (por. pkt 261)

12.                     Konkurencja – Postępowanie administracyjne – Pismo w sprawie przedstawienia zarzutów – Konieczna treść – Poszanowanie prawa do obrony – Przedsiębiorstwa mogące przedstawić swoje stanowisko w kwestii faktów, zarzutów oraz okoliczności podnoszonych przez Komisję (rozporządzenie Rady nr 1/2003, art. 27 ust. 1) (por. pkt 267–269, 282)

13.                     Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Uczestniczenie w spotkaniach mających cel antykonkurencyjny – Okoliczność umożliwiająca stwierdzenie, w braku zdystansowania się od podjętych decyzji, że przedsiębiorstwo bierze udział w porozumieniu wynikającym z wcześniejszego spotkania (art. 81 ust. 1 WE) (por. pkt 293, 294)

Przedmiot

Żądanie stwierdzenia częściowej nieważności decyzji Komisji C(2008) 5476 wersja ostateczna z dnia 1 października 2008 r. dotyczącej postępowania przewidzianego w art. 81 [WE] oraz w art. 53 porozumienia EOG (sprawa COMP/39.181 – Woski do świec), jak również żądanie obniżenia kwoty grzywny nałożonej na skarżące

Sentencja

1)

Skarga zostaje oddalona.

2)

Repsol Lubricantes y Especialidades, SA, Repsol Petróleo, SA i Repsol, SA pokrywają własne koszty, jak również koszty poniesione przez Komisję Europejską.