SENTENZA TAL-QORTI ĠENERALI (Is-Sitt Awla)

14 ta’ Lulju 2016 (*)

“Kompetizzjoni – Akkordji – Suq Ewropew tal-manek marittimi – Ftehimiet ta’ iffissar tal-prezzijiet, tqassim tas-suq u skambji ta’ informazzjoni kummerċjalment sensittiva – Imputabbiltà tal-aġir li jikkostitwixxi ksur – Prinċipju ta’ kontinwità ekonomika – Prinċipju ta’ responsabbiltà personali – Multi – Ċirkustanzi aggravanti – Rwol ta’ tmexxija – Limitu massimu ta’ 10 % Ġurisdizzjoni sħiħa”

Fil-Kawża T‑146/09 RENV,

Parker Hannifin Manufacturing Srl, li qabel kienet Parker ITR Srl, stabbilita f’Corsico (l-Italja),

Parker-Hannifin Corp., stabbilita f’Mayfield Heights, Ohio (l-Istati Uniti),

irrappreżentati minn B. Amory, F. Marchini Camia u É. Barbier de La Serre, avukati,

rikorrenti

vs

Il-Kummissjoni Ewropea, irrappreżentata minn V. Bottka, S. Noë u R. Sauer, bħala aġenti,

konvenuta,

li għandha bħala suġġett, prinċipalment, talba bbażata fuq l-Artikolu 263 TFUE u intiża għall-annullament tad-Deċiżjoni tal-Kummissjoni C(2009) 428 finali, tat-28 ta’ Jannar 2009, dwar proċediment skont l-Artikolu 81 [KE] u l-Artikolu 53 tal-Ftehim ŻEE (Każ COMP/39406 – Manek Marittimi), sa fejn din id-deċiżjoni tikkonċerna lir-rikorrenti, u, sussidjarjament, talba bbażata fuq l-Artikolu 263 TFUE u intiża li tannulla jew tnaqqas b’mod sostanzjali l-ammont tal-multa li kienet ġiet imposta fuqhom bid-deċiżjoni msemmija,

IL-QORTI ĠENERALI (Is-Sitt Awla),

komposta minn S. Frimodt Nielsen (Relatur), President, J. Schwarcz u A. M. Collins, Imħallfin,

Reġistratur: M. Junius, Amministratur,

wara li rat il-fażi bil-miktub tal-proċedura u wara s-seduta tal-24 ta’ Frar 2016,

tagħti l-preżenti

Sentenza

 Il-fatti li wasslu għall-kawża

1        Din il-kawża taqa’ taħt il-proċedura dwar il-kartell tal-manek marittimi, issanzjonat mill-Kummissjoni Ewropea fid-Deċiżjoni C(2009) 428 finali, tat-28 ta’ Jannar 2009, dwar proċediment skont l-Artikolu 81 [KE] u l-Artikolu 53 tal-Ftehim ŻEE (Każ COMP/39406 – Manek Marittimi) (iktar 'il quddiem “id-deċiżjoni kkontestata”).

2        Ħdax-il kumpannija kienu d-destinatarji tad-deċiżjoni kkontestata, fosthom Bridgestone Corporation u Bridgestone Industrial Limited (iktar 'il quddiem, flimkien, “Bridgestone”), The Yokohama Rubber Company Limited (iktar 'il quddiem “Yokohama”), Dunlop Oil & Marine Limited (iktar 'il quddiem “DOM”), l-ewwel rikorrenti, Parker ITR Srl (li saret Parker Hannifin Manufacturing Srl, iktar 'il quddiem “Parker ITR”), it-tieni rikorrenti, Parker-Hannifin Corp (iktar 'il quddiem “Parker-Hannifin”) u Manuli Rubber Industries SpA (iktar 'il quddiem “Manuli”).

3        Fid-deċiżjoni kkontestata, il-Kummissjoni qieset li, mill-1986 sal-2007, grupp ta’ impriżi attivi fis-settur tal-manek marittimi kien ipparteċipa f’akkordju fuq skala dinjija u imponiet fuqu l-multi li jammontaw għall-EUR 131 000 000.

4        Il-kumpannija ITR Rubber (li saret Parker ITR sussegwentement), maħluqa fis-27 ta’ Ġunju 2001 mill-kumpannija parent, ITR SpA, fi ħdan il-grupp Saiag, kienet attiva fis-settur tal-manek marittimi mill-1 ta’ Jannar 2002, data meta ITR ittrasferitilha l-attivi f’dan is-settur, sabiex jinbiegħu lil Parker-Hannifin, fi ħdan il-grupp Parker. Il-bejgħ ta’ ITR Rubber lil Parker-Hannifin seħħ fil-31 ta’ Jannar 2002.

5        Fid-deċiżjoni kkontestata, il-Kummissjoni qieset li kien hemm lok li jsir devjazzjoni mill-prinċipju ta’ responsabbiltà personali u jiġi applikat il-prinċipju ta’ kontinwità ekonomika fil-każ ineżami, peress li Parker ITR kienet is-suċċessur ekonomiku tal-attività marbuta mal-manek marittimi ta’ ITR u ta’ Saiag SpA, u għalhekk kellha tkun responsabbli għall-ksur imwettaq minn ITR u Saiag, qabel l‑1 ta’ Jannar 2002, data li fiha l-attivi fis-settur tal-manek marittimi kienu ġew ittrasferiti lilha. Parker-Hannifin inżammet responsabbli in solidum għall-aġir ta’ Parker ITR mid-data tal-akkwist ta’ din tal-aħħar, fil-31 ta’ Jannar 2002. Għalhekk, il-Kummissjoni qieset li Parker ITR kienet responsabbli għall-ksur għall-perijodu bejn l-1 ta’ April 1986 u t-2 ta’ Mejju 2007 u imponiet fuqha l-multa għall-ammont ta’ EUR 25 610 000, fejn Parker‑Hannifin kienet inżammet responsabbli in solidum għall-ammont ta’ EUR 8 320 000.

6        Fid-9 ta’ April 2009, Parker ITR u Parker-Hannifin ippreżentaw rikors quddiem il-Qorti Ġenerali fejn huma talbu, fuq bażi prinċipali, l-annullament tad-deċiżjoni kkontestata sa fejn din kienet tikkonċernahom u, sussidjarjament, it-tnaqqis tal-multa imposta.

7        Fis-sentenza tas-17 ta’ Mejju 2013, Parker ITR u Parker-Hannifin vs Il-Kummissjoni (T‑146/09, iktar 'il quddiem is-“sentenza tal-Qorti Ġenerali”, EU:T:2013:258), il-Qorti Ġenerali qieset li l-prinċipju ta’ kontinwità ekonomika ma japplikax f’sitwazzjonijiet bħal dik ineżami u li kien hemm lok li jiġi applikat il-prinċipju ta’ responsabbiltà personali. Għalhekk, il-Qorti Ġenerali qieset li, il-każ ineżami, kien jirrigwarda ċessjoni mill-impriża implikata fl-akkordju, jiġifieri Saiag u s-sussidjarja tagħha ITR, ta’ parti mill-attivitajiet ta’ din tal-aħħar lil terz indipendenti, jiġifieri Parker-Hannifin, peress li l-waqfien ta’ ITR Rubber u t-trasferiment tal-attivi lilha minn ITR kien jikkonsisti, essenzjalment, fi tranżazzjoni ta’ għoti tal-qasam ta’ attività dwar il-manek tal-lasktu li jaqgħu taħt l-għan ta’ ċessjoni lil Parker-Hannifin (punt 115 tas-sentenza tal-Qorti Ġenerali). Issa, ma kienet teżisti l-ebda rabta bejn iċ-ċedent, Saiag jew ITR, u ċ-ċessjonarju, Parker-Hannifin (punt 116 tas-sentenza tal-Qorti Ġenerali). Min-naħa l-oħra, skont il-prinċipju ta’ responsabbiltà personali, hija l-Kummissjoni li għandha tikkonstata li ITR u Saiag kienu responsabbli għall-ksur sal-1 ta’ Jannar 2002 u, għalhekk, hija ma setgħetx iżżomm responsabbli lil ITR Rubber (li saret Parker ITR) għall-perijodu preċedenti din id-data (punti 118 u 119 tas-sentenza tal-Qorti Ġenerali). Għalhekk, il-Qorti Ġenerali annullat id-deċiżjoni kkontestata sa fejn hija kienet tikkonstata l-parteċipazzjoni ta’ Parker ITR fil-ksur għall-perijodu preċedenti l-1 ta’ Jannar 2002 u l-ammont tal-multa imposta fuq Parker ITR ġiet stabbilita għal EUR 6 400 000, fejn Parker‑Hannifin kienet responsabbli in solidum għall-ammont ta’ EUR6 300 000.

8        Permezz ta’ att ippreżentat fir-Reġistru tal-Qorti tal-Ġustizzja fl-1 ta’ Awwissu 2013, il-Kummissjoni ppreżentat appell kontra s-sentenza tal-Qorti Ġenerali.

9        Il-Qorti tal-Ġustizzja, fis-sentenza tat-18 ta’ Diċembru 2014, Il-Kummissjoni vs Parker Hannifin Manufacturing u Parker-Hannifin (C‑434/13 P, iktar 'il quddiem is-“sentenza dwar l-appell”, EU:C:2014:2456), qieset, essenzjalment, li l-Qorti Ġenerali kienet għaqdet bi żball żewġ tranżazzjonijiet distinti, sa fejn kienet ħadet inkunsiderazzjoni ċ-ċessjoni ta’ ITR Rubber lil Parker‑Hannifin filwaqt li qabel kien sar trasferiment intra-grupp ta’ attivi ta’ ITR lil ITR Rubber, li kien rilevanti għall-finijiet tal-applikazzjoni tal-prinċipju ta’ kontinwità ekonomika (punti 46, 49 u 54 tas-sentenza dwar l-appell). Dan il-prinċipju japplika, skont il-Qorti tal-Ġustizzja, minħabba fir-rabtiet strutturali bejn ITR u s-sussidjarja tagħha għal 100 % ITR Rubber fil-mument tat-trasferiment tal-attivi ta’ din tal-aħħar (punt 55 tas-sentenza dwar l-appell). Madankollu, il-Qorti tal-Ġustizzja speċifikat li sitwazzjoni ta’ kontinwità ekonomika tista’ tiġi eskluża fl-assenza ta’ rabtiet effettivi, taħt il-forma ta’ eżerċizzju effettiv mill-ITR ta’ influwenza determinanti fuq ITR Rubber, fatt li ma kienx is-suġġett ta’ eżami fl-ewwel istanza (punti 56 u 65 tas-sentenza dwar l-appell). Għalhekk, il-Qorti tal-Ġustizzja annullat il-punti 1 sa 3 tad-dispożittiv tas-sentenza tal-Qorti Ġenerali u rrinvijat il-kawża quddiem din tal-aħħar sabiex tiddeċiedi dwar ir-rikors.

10      Deskrizzjoni ddettaljata dwar il-fatti li wasslu għall-kawża, b’mod partikolari għal dak li jirrigwarda s-settur tal-manek marittimi, l-istorja dwar ir-rikorrenti, il-proċedura amministrattiva u d-deċiżjoni kkontestata jissemmew fil-punti 1 sa 34 tas-sentenza tal-Qorti Ġenerali u fil-punti 6 sa 17 tas-sentenza dwar l-appell.

 Il-proċedura u t-talbiet tal-partijiet

11      Wara s-sentenza mogħtija fl-appell, u skont l-Artikolu 118(1) tar-Regoli tal-Proċedura tal-Qorti Ġenerali tat-2 ta’ Mejju 1991, din il-kawża ġiet assenjata lis-Sitt Awla tal-Qorti Ġenerali.

12      Minħabba impediment ta’ membru tas-Sitt Awla, il-President tal-Qorti Ġenerali ħatar imħallef ieħor sabiex jikkompleta l-awla.

13      Fid-dawl tar-rapport tal-Imħallef Relatur, il-Qorti Ġenerali (Is-Sitt Awla) iddeċidiet li tiftaħ il-proċedura orali u, fil-kuntest tal-miżuri ta’ organizzazzjoni tal-proċedura previsti fl-Artikolu 89 tar-Regoli tal-Proċedura tagħha, stiednet lill-Kummissjoni sabiex tippreżenta ċerti dokumenti. Il-Kummissjoni osservat din it-talba fit-terminu mogħti.

14      It-trattazzjoni tal-partijiet u t-tweġibiet tagħhom għall-mistoqsijiet orali tal-Qorti Ġenerali nstemgħu fis-seduta tal-24 ta’ Frar 2016.

15      Ir-rikorrenti jitolbu li l-Qorti Ġenerali jogħġobha:

–        tannulla d-deċiżjoni kkontestata sa fejn hija tiddikjara li Parker ITR hija responsabbli għall-ksur mill-1 ta’ April 1986 sal-31 ta’ Jannar 2002;

–        tnaqqas sostanzjalment l-ammont tal-multa imposta fuqhom;

–        tikkundanna lill-Kummissjoni għall-ispejjeż.

16      Il-Kummissjoni titlob li l-Qorti Ġenerali jogħġobha:

–        tiċħad ir-rikors għal annullament fl-intier tiegħu;

–        tikkundanna lir-rikorrenti għall-ispejjeż marbuta mal-proċeduri T‑146/09, C‑434/13 P u T‑146/09 RENV.

 Id-dritt

 Fuq il-portata tar-rikors wara r-rinviju tiegħu

 L-argumenti tal-partijiet

17      Ir-rikorrenti jsostnu li, meta qiegħda tiddeċiedi dwar ir-rinviju, il-Qorti Ġenerali trid tiddeċiedi dwar il-motivi għall-annullament kollha li dawn qajmu, sakemm dawn jirriflettu f’wieħed mill-elementi tad-dispożittiv tas-sentenza annullata mill-Qorti tal-Ġustizzja, inklużi dawk, fl-ewwel istanza, li ġew miċħuda bħala ineffettivi jew li ntlaqgħu sempliċement minħabba konsegwenza li jintlaqa’ motiv li għandu jiġi eżaminat wara r-rinviju.

18      Barra minn hekk, ir-rikorrenti jindikaw fl-osservazzjonijiet tagħhom li huma qegħdin jirtiraw it-tieni, it-tielet, ir-raba’, is-seba’ u d-disa’ motivi tagħhom.

19      Il-Kummissjoni ssostni li l-Qorti Ġenerali ma tistax twettaq, fil-kuntest ta’ dan ir-rikors wara r-rinviju, evalwazzjoni mill-ġdid fuq allegazzjonijiet li ma kinux qamu fil-kuntest tar-rikors inizjali jew li, filwaqt li kienu miċħuda fuq il-merti mill-Qorti Ġenerali, ma kinux is-suġġett ta’ appell, b’mod partikolari dawk li jirrigwardaw il-limitu massimu ta’ 10 % tad-dħul fil-kuntest tat-tmien motiv. Barra minn hekk, hija ssostni li eżami ġdid huwa eskluż fil-kuntest tar-rikors wara r-rinviju sakemm jirrigwarda punti li fuqhom il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet definittivament fis-sentenza dwar l-appell.

 Il-kunsiderazzjonijiet tal-Qorti Ġenerali

20      Qabel kollox, hemm lok jiġi osservat, kif kien indikat fil-punt 18 iktar ’il fuq, li r-rikorrenti rtiraw it-tieni, it-tielet, ir-raba’, is-seba’ u d-disa’ motivi.

21      Sussegwentement, għandu jitfakkar li, skont l-Artikolu 61 tal-Istatut tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea, li japplika għal Qorti Ġenerali skont l-ewwel paragrafu tal-Artikolu 53 tal-imsemmi statut, meta l-appell huwa fondat u l-kawża tiġi rrinvijata quddiem il-Qorti Ġenerali sabiex tiddeċiedi dwar il-kawża, din hija marbuta mill-punti ta’ liġi deċiżi permezz ta-sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja.

22      Għalhekk, wara l-annullament mill-Qorti tal-Ġustizzja u r-rinviju tal-kawża quddiem il-Qorti Ġenerali, din tal-aħħar tressqet quddiemha azzjoni, skont l-Artikolu 215 tar-Regoli tal-Proċedura, permezz tas-sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja u għandha tieħu deċiżjoni għal darb’oħra dwar il-motivi kollha għall-annullament imqajma mir-rikorrenti, bl-esklużjoni tal-elementi tad-dispożittiv mhux annullati mill-Qorti tal-Ġustizzja kif ukoll tal-kunsiderazzjonijiet li jikkostitwixxu l-bażi neċessarja tal-imsemmija elementi, peress li dawn kienu saru res judicata (sentenza tal-14 ta’ Settembru 2011, Marcuccio vs Il-Kummissjoni, T‑236/02, EU:T:2011:465, punt 83).

23      Fil-każ ineżami, permezz tas-sentenza dwar l-appell, il-Qorti tal-Ġustizzja annullat il-punti 1 sa 3 tad-dispożittiv tas-sentenza tal-Qorti Ġenerali, irrinvijat il-kawża quddiemha sabiex hija tiddeċiedi dwar il-mertu tar-rikors u rriżervat l-ispejjeż. Għalhekk, wara r-rinviju tar-rikors mill-Qorti tal-Ġustizzja, hija l-Qorti Ġenerali li għandha tiddeċiedi, filwaqt li tkun marbuta mill-punti ta’ liġi deċiżi mis-sentenza dwar l-appell, dwar il-motivi kollha invokati mir-rikorrenti insostenn tar-rikors tagħha sa fejn jikkostitwixxu l-bażi tal-punti 1 sa 3 tad-dispożittiv tas-sentenza tal-Qorti Ġenerali li kienu ġew annullati mill-Qorti tal-Ġustizzja.

24      F’dan ir-rigward, jirriżulta mis-sentenza tal-Qorti Ġenerali li l-punti 1 sa 3 tad-dispożittiv tagħha huma bbażati fuq il-fatt li l-Qorti Ġenerali laqgħet l-ewwel parti tal-ewwel motiv u l-ħames u s-sitt motivi invokati mir-rikorrenti kif ukoll fuq l-illegalitajiet ikkonstatati waqt l-eżami ta’ dawn il-motivi.

25      Fl-aħħar nett, fir-rigward tat-tmien motiv, hemm lok jiġi osservat li, fis-sentenza dwar l-appell, il-Qorti tal-Ġustizzja ċaħdet bħala inammissibbli l-argument tar-rikorrenti li jikkontesta l-evalwazzjoni tal-Qorti Ġenerali dwar it-tmien motiv tar-rikors tagħhom minħabba l-fatt li ma kinux ippreżentaw appell inċidentali permezz ta’ att separat, distint mir-risposta tagħha, kontra tali evalwazzjoni.

26      Fil-fatt, fil-punti 94 sa 97 tas-sentenza dwar l-appell, kien ġie deċiż dan li ġej:

“94.      Fil-punt 228 tas-sentenza appellata, il-Qorti Ġenerali […] iddeċidiet li t-tmien motiv tar-rikors kien infondat sa fejn kien jirrigwarda l-perijodu ta’ ksur wara l-1 ta’ Jannar 2002, sa fejn jinkludi l-perijodu mill-1 sal-31 ta’ Jannar 2002 li matulu ITR Rubber ma kinitx għadha tagħmel parti mill-grupp Parker-Hannifin.

95.      L-evalwazzjoni magħmula mill-Qorti Ġenerali hija riflessa fil-metodu ta’ kalkolu li hija użat sabiex tikkalkola mill-ġdid l-ammont tal-multa imposta fuq Parker ITR kif ukoll fil-punt 3 tad-dispożittiv tas-sentenza appellata, fejn ma għamlitx distinzjoni bejn il-perijodu mill-1 sal-31 ta’ Jannar 2002 u l-perijodu wara din id-data.

96.      Għalhekk, hemm lok li jiġi kkonstatat li l-Qorti Ġenerali tassew eżaminat u ddeċidiet, fil-kuntest tat-tmien motiv tar-rikors, il-punt ta’ liġi mqajjem minn Parker ITR u minn Parker-Hannifin, billi ċaħdet l-argument tagħhom.

97.      F’dawn iċ-ċirkustanzi, peress li l-appellati ma ppreżentawx, hekk kif jirrikjedi l-Artikolu 176(2) tar-Regoli tal-Proċedura, appell inċidentali permezz ta’ att separat, distint mir-risposta għall-appell tagħhom, magħmul kontra l-evalwazzjoni magħmula mill-Qorti Ġenerali dwar it-tmien motiv tar-rikors tagħhom, l-argument tagħhom dwar l-applikazzjoni tal-Artikolu 23(1) tar-Regolament Nru 1/2003 għandu jiġi miċħud bħala inammissibbli.”

27      Fid-dawl tal-evalwazzjonijiet tal-Qorti tal-Ġustizzja, b’mod partikolari fil-punt 97 tas-sentenza dwar l-appell, sa fejn it-tmien motiv ġie miċħud fis-sentenza tal-Qorti Ġenerali għall-perijodu ta’ wara l-1 ta’ Jannar 2002, dan l-element tal-imsemmija sentenza, peress li ma kienx is-suġġett ta’ appell inċidentali u peress li, għalhekk ma kienx ġie annullat mill-Qorti tal-Ġustizzja, għandu jitqies li kien sar res judicata.

28      Madankollu, fil-punt 228 tas-sentenza tal-Qorti Ġenerali, din tal-aħħar ċaħdet bħala ineffettiv it-tmien motiv, minħabba l-fatt li ntlaqa’ l-ewwel motiv, sa fejn kien jirrigwarda l-perijodu preċedenti għall-1 ta’ Jannar 2002 u ma eżaminatx l-ilmenti bbażati fuq il-ksur tal-prinċipju ta’ responsabbiltà personali u ta’ proporzjonalità u ta’ nuqqas ta’ motivazzjoni, sa fejn kienu jirrigwardaw l-imsemmi perijodu.

29      Barra minn hekk, għandu jiġi kkonstatat li, fis-sentenza tal-Qorti Ġenerali, l-evalwazzjoni tagħha dwar it-tmien motiv kienet ibbażata, għal dak li jirrigwarda l-perijodu ta’ ksur preċedenti l-1 ta’ Jannar 2002, fuq il-fatt li l-ewwel motiv intlaqa’ u fuq il-fatt li din il-konferma tikkostitwixxi, kif jirriżulta b’mod partikolari mill-punti 253 u 255 tal-imsemmija sentenza, il-bażi neċessarja tal-punti 1 sa 3 tad-dispożittiv tagħha li kienu ġew annullati mill-Qorti tal-Ġustizzja.

30      Għalhekk, il-Qorti Ġenerali ma tistax titqies li ddeċidiet dwar il-mertu tat-tmien motiv sa fejn dan kien jirrigwarda l-perijodu preċedenti l-1 ta’ Jannar 2002.

31      Għalhekk, hemm lok li jiġi eżaminat it-tmien motiv invokat mir-rikorrenti għal dak li jirrigwarda l-perijodu preċedenti l-1 ta’ Jannar 2002.

32      Fir-rigward tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, il-Qorti Ġenerali hija msejħa tiddeċiedi dwar il-mertu tar-rikors wara r-rinviju billi tiddeċiedi dwar l-ewwel, il-ħames, is-sitt u, taħt il-kundizzjonijiet imsemmija fil-punt 31 iktar ’il fuq, it-tmien motivi.

 Fuq l-ewwel motiv, dwar l-imputazzjoni żbaljata tar-responsabbiltà lil Parker ITR fir-rigward tal-perijodu ta’ ksur preċedenti l-1 ta’ Jannar 2002

33      L-ewwel motiv invokat mir-rikorrenti huwa maqsum fi tliet partijiet, l-ewwel parti tirrigwarda l-ksur tal-prinċipju ta’ responsabbiltà personali, it-tieni parti tirrigwarda l-użu ħażin tal-poter u l-evażjoni tal-Artikolu 25 tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1/2003, tas-16 ta’ Diċembru 2002, fuq l-implimentazzjoni tar-regoli tal-kompetizzjoni mniżżlin fl-Artikoli 81 [KE] u 82 [KE] (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 8, Vol. 2, p. 205), u, it-tielet parti tirrigwarda l-ksur tal-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament u ta’ obbligu ta’ motivazzjoni.

34      Il-Kummissjoni tikkontesta l-argument invokat mir-rikorrenti insostenn tal-ewwel motiv tagħhom.

 Fuq l-ammissibbiltà tal-argumenti dwar ir-raġuni li tirrigwarda r-rabtiet bejn ITR u ITR Rubber

35      Fil-kuntest tal-ewwel parti tal-ewwel motiv rigward il-ksur tal-prinċipju ta’ responsabbiltà personali, ir-rikorrenti jsostnu b’mod partikolari l-assenza ta’ motivazzjoni suffiċjenti fid-deċiżjoni kkontestata għal dak li jirrigwarda l-applikazzjoni tal-prinċipju ta’ kontinwità ekonomika abbażi tar-rabtiet bejn ITR u ITR Rubber li kienu ġew invokati għall-ewwel darba fid-deċiżjoni kkontestata, u dan iktar u iktar meta din l-applikazzjoni tidderoga mill-prattika tat-teħid tad-deċiżjoni preċedenti tal-Kummissjoni, li kieku kienet tapplika l-prinċipju ta’ responsabbiltà personali.

36      Il-Kummissjoni tosserva li tali argument invokat mir-rikorrenti fil-kuntest tal-osservazzjonijiet tagħhom dwar ir-rikors wara r-rinviju jikkostitwixxi motiv ġdid inkluż fil-motiv inizjalment invokat, li jbiddel il-kontenut tiegħu u li ma huwiex, għalhekk, ammissibbli.

37      Ċertament, l-ewwel motiv kif ifformulat fir-rikors ma jinkludi l-ebda riferiment għall-assenza ta’ motivazzjoni għal dak li jirrigwarda, speċifikament, l-applikazzjoni mill-Kummissjoni tal-prinċipju ta’ kontinwità ekonomika minħabba fir-rabtiet eżistenti bejn ITR u ITR Rubber.

38      Madankollu, minn naħa waħda, hemm lok jitfakkar li l-ksur tal-obbligu ta’ motivazzjoni jikkostitwixxi motiv ta’ ordni pubbliku li għandu jiġi eżaminat ex officio u fejn l-eżami jista’ jseħħ fi kwalunkwe stadju tal-proċedura (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-1 ta’ Lulju 2008, Chronopost u La Poste vs UFEX et, C‑341/06 P u C‑342/06 P, EU:C:2008:375, punti 48 sa 50).

39      Min-naħa l-oħra, għandu jiġi osservat li r-rikorrenti invokaw fil-kuntest tat-tielet parti tal-ewwel motiv, il-ksur tal-obbligu ta’ motivazzjoni għal dak li jirrigwarda l-imputazzjoni lil ITR Rubber tar-responsabbiltà għall-perijodu ta’ ksur preċedenti l-1 ta’ Jannar 2002, skont il-prinċipju ta’ kontinwità ekonomika, peress li l-Kummissjoni kienet warrbet il-prattika preċedenti tagħha li kienet ibbażata fuq il-prinċipju ta’ responsabbiltà personali. Għalhekk, l-argumenti tar-rikorrenti fl-osservazzjonijiet tagħhom wara s-sentenza dwar l-appell fir-rigward tan-nuqqas ta’ motivazzjoni għall-applikazzjoni tal-prinċipju ta’ kontinwità ekonomika abbażi tar-rabtiet bejn ITR u ITR Rubber jistgħu jitqiesu li huma strettament marbuta ma’ dawk mogħtija fil-kuntest tat-tielet parti tal-ewwel motiv ibbażati fuq il-ksur tal-obbligu ta’ motivazzjoni u li jiżviluppaw dawn l-argumenti (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat-28 ta’ April 2010, Gütermann u Zwicky vs Il-Kummissjoni, T‑456/05 u T‑457/05, EU:T:2010:168, punt 199).

40      F’dawn iċ-ċirkustanzi, hemm lok jitqies li dawn l-argumenti huma ammissibbli sa fejn huma marbuta mat-tielet parti tal-ewwel motiv, f’liema kuntest huwa xieraq li jiġu eżaminati.

 Fuq l-imputazzjoni lil Parker ITR tar-responsabbiltà tal-ksur imwettaq mill-ITR matul il-perijodu preċedenti l-1 ta’ Jannar 2002

41      Fil-kuntest tal-ewwel parti tal-ewwel motiv tagħhom, ir-rikorrenti jsostnu, essenzjalment, li l-Kummissjoni wettqet żball ta’ liġi meta imputat lil Parker ITR ir-responsabbiltà tal-ksur imwettaq minn ITR matul il-perijodu preċedenti l-1 ta’ Jannar 2002, data li fiha Parker ITR saret attiva fis-settur tal-manek marittimi, skont il-prinċipju ta’ kontinwità ekonomika u bi ksur tal-prinċipju ta’ responsabbiltà personali.

–       Fuq l-applikazzjoni tal-prinċipju ta’ kontinwità ekonomika

42      Hemm lok jitfakkar li, fil-punt 46 tas-sentenza fuq l-appell, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet dan li ġej:

“46.      […] [G]ħandu jiġi kkonstatat li, billi eskludiet, fil-punt 116 tas-sentenza appellata, li l-prinċipju tal-kontinwità ekonomika jista’ jiġi applikat f’każ fejn, bħal f’dan il-każ, ma teżisti bejn iċ-ċedent, jiġifieri Saiag […] jew is-sussidjarja tiegħu ITR […], u ċ-ċessjonarju, identitifkat bħala Parker-Hannifin, ebda rabta strutturali, il-Qorti Ġenerali għaqqdet, fl-evalwazzjoni tagħha, żewġ tranżazzjonijiet distinti. Il-Qorti Ġenerali naqset milli tieħu inkunsiderazzjoni l-fatt li, l-ewwel nett, ITR […] kienet ittrasferixxiet l-attivitajiet tagħha fis-settur tal-manek marittimi lil waħda mis-sussidjarji tagħha qabel, fit-tieni lok, ma ttrasferixxiet din is-sussidjarja lil Parker-Hannifin.”

43      Fil-punti 50 sa 53 tas-sentenza dwar l-appell, il-Qorti tal-Ġustizzja qieset dan li ġej għal dak li jirrigwarda l-applikazzjoni tal-prinċipju ta’ kontinwità ekonomika:

“50.      […] [I]d-data rilevanti sabiex jiġi evalwat, għall-finijiet li tiġi stabbilita l-eżistenza ta’ sitwazzjoni ta’ kontinwità ekonomika, jekk dan huwiex trasferiment ta’ attivitajiet ġewwa grupp jew huwiex trasferiment bejn impriżi indipendenti, għandha tkun dik tat-trasferiment stess.

51.      Għalkemm huwa neċessarju li jeżistu f’din id-data, bejn iċ-ċedent u ċ-ċessjonarju, rabtiet strutturali li jippermettu li jiġi kkunsidrat, skont il-prinċipju tar-responsabbiltà personali, li ż-żewġ entitajiet jiffurmaw impriża waħda, madankollu ma huwiex meħtieġ, fir-rigward tal-għan imfittex mill-prinċipju tal-kontinwità ekonomika, li dawn ir-rabtiet ikomplu jeżistu matul il-perijodu ta’ ksur kollu li jifdal jew sal-adozzjoni tad-deċiżjoni li tissanzjona l-ksur […]

52.      Bl-istess mod u għall-istess raġunijiet, ma huwiex neċessarju li r-rabtiet strutturali li jippermettu li tiġi stabbilita l-eżistenza ta’ sitwazzjoni ta’ kontinwità ekonomika jkomplu jeżistu matul perijodu minimu li ma jistax, fi kwalunkwe każ, jiġi ddefinit ħlief għal kull każ individwali u retroattivament.

53.      Fir-rigward, […], tat-teħid inkunsiderazzjoni, għall-finijiet li jiġi konkluż li teżisti kontinwità ekonomika, tal-għan imfittex bit-trasferiment ta’ attivitajiet, il‑prinċipju ta’ ċertezza legali jwassal ukoll sabiex tiġi miċħuda bħala irrilevanti ċ-ċirkustanza, irrilevata fil-punt 115 tas-sentenza appellata, li l-entità ċessjonarja nħolqot u rċeviet l-attiv fid-dawl ta’ trasferiment [ċessjoni] ulterjuri lil terz indipendenti. It-teħid inkunsiderazzjoni tal-motivazzjoni ekonomika fl-oriġini tal-ħolqien ta’ sussidjarja bħala l-għan, imfittex għal terminu ftit jew wisq twil, ta’ trasferiment [ċessjoni] ta’ din is-sussidjarja lil impriża terza fil-fatt jintroduċi, fl-implementazzjoni tal-prinċipju ta’ kontinwità ekonomika, fatturi suġġettivi inkompatibbli ma’ applikazzjoni trasparenti u prevedibbli ta’ dan il-prinċipju.”

44      Fil-punti 54 sa 56 tas-sentenza dwar l-appell, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li l-Qorti Ġenerali kienet wettqet żball ta’ liġi meta ma applikatx il-prinċipju ta’ kontinwità ekonomika skont it-termini segwenti:

“54.      Fir-rigward tal-fatt, […], tal-affermazzjoni, stabbilita fil-punt 116 tas-sentenza appellata, li l-Kummissjoni, fil-kundizzjonijiet tal-każ, imissha imputat fuq l-ex operaturi r-responsabbiltà tal-ksur imwettaq qabel it-trasferiment ta’ attivitajiet, hemm lok li jiġi rrilevat li din tagħmel parti minn qafas ta’ raġunament żbaljat, li permezz tiegħu l-Qorti Ġenerali ċaħdet mill-ewwel l-eżistenza ta’ kontinwità ekonomika. Xorta jibqa’ l-fatt li hija ġurisprudenza stabbilita li, meta tali sitwazzjoni hija stabbilita, il-fatt li l-entità li wettqet il-ksur tkun għadha teżisti ma jimpedixxix, fih innifsu, li tiġi ssanzjonata l-entità li lilha hija ttrasferixxiet l-attivitajiet ekonomiċi tagħha […]

55.      Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet li jippreċedu, hemm lok li jiġi kkonstatat li l-Qorti Ġenerali wettqet żball ta’ liġi meta ddeċidiet, fil-punti 115 u 116 tas-sentenza appellata, mingħajr ma ħadet inkunsiderazzjoni r-rabtiet eżistenti bejn ITR […] u ITR Rubber fid-data tat-trasferiment ta’ attivitajiet li seħħ bejn dawn iż-żewġ entitajiet, li sitwazzjoni ta’ kontinwità ekonomika kienet eskluża f’dan il-każ minħabba l-assenza ta’ rabtiet strutturali bejn l-entità ċedenti u l-entità ċessjonarja, li kienu identifikati bħala Saiag […] jew ITR […] u Parker‑Hannifin.

56.      Tali żball jista’ madankollu jkun ineffettiv fl-ipoteżi fejn, fi kwalunkwe każ, sitwazzjoni ta’ kontinwità ekonomika għandha tiġi eskluża minħabba l-assenza ta’ rabtiet effettivi bejn ITR […] u ITR Rubber. Huwa f’din il-perspettiva li għandu jiġi analizzat l-argument tal-appellati li l-Qorti Ġenerali kienet korrettament ċaħdet l-eżistenza ta’ sitwazzjoni ta’ kontinwità ekonomika peress li l-Kummissjoni kienet naqset, fid-deċiżjoni kkontestata, li tivverifika jekk ITR Rubber kinitx tassew taħt il-kontroll effettiv ta’ ITR […]”

45      L-ewwel nett, jirriżulta mill-kunsiderazzjonijiet preċedenti li, għall-finijiet tal-eżami tal-imputazzjoni tar-responsabbiltà tal-ksur imwettaq minn ITR matul il-perijodu preċedenti l-1 ta’ Jannar 2002, hemm lok li jittieħed inkunsiderazzjoni t-trasferiment intra-grupp tal-attivitajiet fis-settur tal-manek marittimi ta’ ITR lil ITR Rubber.

46      It-tieni nett, jirriżulta mis-sentenza dwar l-appell li d-data li għandha tittieħed inkunsiderazzjoni, sabiex jiġi evalwat jekk hemmx lok li jiġi applikat il-prinċipju ta’ kontinwità ekonomika, hija dik tat-trasferiment tal-attivitajiet inkwistjoni.

47      It-tielet nett, jirriżulta mill-kunsiderazzjonijiet tal-Qorti tal-Ġustizzja fis-sentenza dwar l-appell li ma hemmx lok li jittieħed inkunsiderazzjoni l-għan taċ-ċessjoni, minn Saiag u s-sussidjarja tagħha ITR, tal-attivitajiet relattivi għall-manek marittimi lil Parker-Hannifin, kumpannija tal-grupp Parker, permezz tal-għoti lil kumpannija sussidjarja ta’ dawn l-attivitajiet, jiġifieri l-ħolqien tal-kumpannija ITR Rubber. Fil-fatt, skont il-Qorti tal-Ġustizzja, l-għan u l-motivazzjoni ekonomika ta’ tali tranżazzjoni huma irrilevanti.

48      Ir-raba’ nett, jirriżulta li, minħabba fit-trasferiment intra-grupp tal-attivitajiet bejn ITR u s-sussidjarja tagħha, ikkontrollata 100 %, ITR Rubber, fid-dawl tar-rabtiet strutturali bejn dawn iż-żewġ kumpanniji fid-data tat-trasferiment inkwistjoni, jiġifieri fl-1 ta’ Jannar 2002, l-applikazzjoni tal-prinċipju ta’ kontinwità ekonomika ma għandhiex tiġi eskluża f’dan il-każ.

49      Finalment, jirriżulta mill-kunsiderazzjonijiet tal-Qorti tal-Ġustizzja li, fin-nuqqas tar-rabtiet strutturali bejn ITR u ITR Rubber, l-applikazzjoni tal-prinċipju ta’ kontinwità ekonomika tista’ tiġi eskluża fil-każ ineżami minħabba fl-assenza tal-kontroll effettiv ta’ ITR fuq ITR Rubber, taħt il-forma ta’ eżerċizzju effettiv ta’ influwenza determinanti, li għandu jitqies li huwa stabbilit sakemm ma tiġix ikkonfutata, minn Parker ITR u Parker-Hannifin, il-preżunzjoni tal-eżerċizzju effettiv ta’ influwenza determinanti ta’ ITR fuq ITR Rubber, fid-data tat-trasferiment inkwistjoni fi ħdan il-grupp Saiag, fl-1 ta’ Jannar 2002.

–       Fuq il-preżunzjoni tal-eżerċizzju effettiv ta’ influwenza determinanti

50      Fil-premessa 370 tad-deċiżjoni kkontestata, il-Kummissjoni kkonstatat li, fid-data tat-trasferiment tal-attivitajiet illegali ta’ ITR lil ITR Rubber, dawn iż-żewġ kumpannija kienu magħquda fuq il-pjan ekonomiku permezz ta’ rabta ta’ kumpannija parent u s-sussidjarja tagħha kkontrollata 100 % u jagħmlu parti mill-istess impriża. Ir-rikorrenti ma jikkontestawx l-eżistenza ta’ dawn ir-rabtiet strutturali.

51      F’dan ir-rigward, il-Qorti tal-Ġustizzja enfasizzat, fil-punt 62 tas-sentenza dwar l-appell, li kellhom ikunu r-rikorrenti li jikkonfutaw il-preżunzjoni konfutabbli tal-eżerċizzju effettiv ta’ influwenza determinanti tal-ITR fuq ITR Rubber permezz tal-produzzjoni ta’ provi suffiċjenti sabiex jintwera li s-sussidjarja kienet qiegħda taġixxi b’mod awtonomu fis-suq.

52      Fil-fatt, il-Qorti osservat, fil-punti 65 u 66 tas-sentenza dwar l-appell, li l-Qorti Ġenerali kienet wettqet żball ta’ liġi meta ma eżaminatx, sabiex jiġi vverifikat jekk il-Kummissjoni applikatx b’mod korrett il-prinċipju ta’ kontinwità ekonomika fil-każ ineżami, il-provi li kienu ġew ippreżentati lilha mir-rikorrenti dwar l-eżistenza jew l-assenza ta’ rabtiet effettivi taħt il-forma ta’ influwenza determinanti ta’ ITR fuq ITR Rubber.

53      Għalhekk, fil-kuntest ta’ dan ir-rikors wara li ġie rrinvijat quddiem il-Qorti Ġenerali, għandu jiġi eżaminat jekk il-provi li r-rikorrenti kienu ppreżentaw humiex suffiċjenti sabiex juru li s-sussidjarja ITR Rubber taġixxi b’mod awtonomu fis-suq.

54      Il-Qorti Ġenerali għandha twettaq dan l-eżami għall-finijiet tal-imputazzjoni tar-responsabbiltà għall-ksur imwettaq mill-kumpannija parent, jiġifieri, ITR, lis-sussidjarja tagħha, ITR Rubber, fid-dawl tal-ġurisprudenza invokata mill-Qorti tal-Ġustizzja fil-punt 58 tas-sentenza dwar l-appell. Issa, skont din il-ġurisprudenza, fil-każ partikolari fejn kumpannija parent ikollha l-kapital jew kważi l-kapital kollu tas-sussidjarja tagħha li tkun wettqet ksur tar-regoli tal-kompetizzjoni tal-Unjoni Ewropea, teżisti preżunzjoni konfutabbli li tgħid li din il-kumpannija parent effettivament teżerċità influwenza determinanti fuq is-sussidjarja tagħha. F’tali sitwazzjoni, huwa biżżejjed li l-Kummissjoni tagħti prova li l-kapital kollu jew kważi l-kapital kollu ta’ sussidjarja huwa miżmum mill-kumpannija parent tagħha sabiex jitqies li l-imsemmija preżunzjoni hija ssodisfatta. Madankollu hija konfutabbli u l-entitajiet li jixtiequ jikkonfutaw il-preżunzjoni inkwistjoni jistgħu jippreżentaw kwalunkwe element relatat mar-rabtiet ekonomiċi, ta’ organizzazzjoni u legali li jgħaqqad lis-sussidjarja mal-kumpannija parent u li huma jqisu tali li juri li s-sussidjarja u l-kumpannija parent ma jikkostitwixxux entità ekonomika unika, iżda li s-sussidjarja taġixxi b’mod awtonomu fis-suq (ara s-sentenzi tal-10 ta’ Settembru 2009, Akzo Nobel et vs Il-Kummissjoni, C‑97/08 P, EU:C:2009:536, punt 60 u l-ġurisprudenza ċċitata, u tat-8 ta’ Mejju 2013, Eni vs Il-Kummissjoni, C‑508/11 P, EU:C:2013:289, punt 47 u l-ġurisprudenza ċċitata; sentenza tat-18 ta’ Lulju 2013, Schindler Holding et vs Il-Kummissjoni, C‑501/11 P, EU:C:2013:522, punti 105 sa 111).

–       Fuq il-konfutazzjoni tal-preżunzjoni dwar l-eżerċizzju effettiv ta’ influwenza determinanti

55      Ir-rikorrenti jsostnu l-assenza ta’ influwenza determinanti ta’ ITR fuq ITR Rubber, fid-dawl tal-elementi li ġejjin.

56      Fl-ewwel lok, ir-rikorrenti jsostnu li, minn meta nħloqot bħala kumpannija, fis-27 ta’ Ġunju 2001, sal-1 ta’ Jannar 2002, ITR Rubber ma eżerċitat l-ebda attività ekonomika hekk li, matul dan il-perijodu, ITR ma setgħet teżerċita l-ebda influwenza determinanti jew tagħti l-inqas ordni kummerċjali lis-sussidjarja tagħha.

57      F’dan ir-rigward, biżżejjed jiġi osservat li, kif jirriżulta b’mod partikolari mill-punti 56 u segwenti tas-sentenza dwar l-appell u kif ir-rikorrenti stess irrikonoxxew matul is-seduta, id-data li għandha tittieħed inkunsiderazzjoni sabiex tiġi evalwata l-eżistenza ta’ sitwazzjoni ta’ kontinwità ekonomika hija dik tat-trasferiment tal-attivitajiet ta’ ITR lil ITR Rubber. Għalhekk, l-argumenti dwar il-perijodu preċedenti għal dan it-trasferiment invokati mir-rikorrenti huma inammissibbli.

58      Ir-rikorrenti jammettu li, mit-trasferiment tal-attivitajiet tal-ITR lil ITR Rubber, li seħħ fl-1 ta’ Jannar 2002, din tal-aħħar kompliet il-kors normali tan-negozju inkwistjoni, u għalhekk wettqet l-attivitajiet li kienu ġew ittrasferiti lilha.

59      Fit-tieni lok, ir-rikorrenti jsostnu li, skont l-Artikolu 7.21 tal-kuntratt ta’ ċessjoni lil Parker‑Hannifin, bejn l-1 ta’ Jannar 2002 u l-31 ta’ Jannar 2002, Saiag, ITR, u ITR Rubber ma setgħu jieħdu lanqas l-iċken miżura fil-kuntest tal-attivitajiet fi ħdan is-settur tal-lastiku li jista’ jkollha effett fuq l-interessi ta’ Parker-Hannifin, bħala x-xerrej futur, mingħajr il-kunsens minn qabel tagħha. Dan il-fatt kien mhux biss ifixkel lil Saiag u ITR milli jeżerċitaw kwalunkwe tip ta’ influwenza, u wisq inqas influwenza determinanti, fuq ITR Rubber, iżda kien ukoll jagħti lil Parker-Hannifin id-dritt li tikkontrolla lil ITR Rubber flimkien ma’ ITR.

60      F’dan ir-rigward, għandu jiġi osservat li, skont l-Artikolu 7.21 tal-kuntratt ta’ ċessjoni, il-bejjiegħ, ITR, impenja lilu nnifsu b’mod partikolari sabiex ITR Rubber topera u tiġi amministrata fil-kors normali tan-negozju, filwaqt li l-qbil minn qabel tax-xerrej jinkiseb għal kull deċiżjoni li teċċedi l-imsemmi kors normali tan-negozju. Speċifikament, il-qbil minn qabel tax-xerrej kien meħtieġ, b’mod partikolari, għal emendi dwar is-sistemi ta’ pagament tal-ħaddiema, għad-distribuzzjoni tad-dividendi, għall-ispejjeż tal-kapital li jaqbeż EUR 100 000 jew għall-bejgħ tal-attivi ħlief jekk tali bejgħ sar fil-kors normali tan-negozju.

61      Qabel kollox, huwa stabbilit li d-data ta’ ċessjoni tal-kumpannija ITR Rubber lil Parker-Hannifin hija l-31 ta’ Jannar 2002. Għalhekk, il-fatt li ġie stipulat fil-kuntratt ta’ ċessjoni tal-5 ta’ Diċembru 2001 il-mod li bih ITR Rubber kellha tiġi amministrata bejn din l-aħħar data u d-data tal-għeluq effettiva tat-tranżazzjoni ta’ ċessjoni ma jistax jitqies li huwa trasferiment ta’ kontroll ta’ din il-kumpannija tal-bejjiegħ lix-xerrej. Fil-fatt, kif jirrikonoxxu r-rikorrenti stess, dawn l-istipulazzjonijiet huma intiżi sabiex jippreżervaw l-interessi tax-xerrej sabiex il-kumpannija jew l-attivi inkwistjoni, u b’mod partikolari l-valur tagħhom, jiġu ppreżervati sad-data tal-għeluq f’kundizzjoni li tirrifletti dik li kienet ittieħdet inkunsiderazzjoni mix-xerrej filwaqt tal-firma tal-kuntratt ta’ ċessjoni.

62      Sussegwentement, minkejja li dawn l-obbligi tal-bejjiegħ lejn ix-xerrej għall-perijodu magħruf bħala interim li jiġi qabel l-għeluq taċ-ċessjoni jirrappreżentaw, għax-xerrej, drittijiet, b’mod partikolari għal dak li jirrigwarda l-awtorizzazzjoni minn qabel għall-azzjonijiet li jmorru lil hinn mill-kors normali tan-negozju, dawn kienu, min-natura tagħhom stess, temporanji u kienu jibqgħu dipendenti fuq l-għeluq effettiv tat-tranżazzjoni.

63      Fl-aħħar nett, għandu jiġi kkonstatat li, skont l-Artikolu 7.21 tal-kuntratt ta’ ċessjoni, ITR impenjat lilha nnifisha sabiex ITR Rubber topera u tiġi amministrata fil-kors normali tan-negozju matul il-perijodu magħruf bħala interim mid-data tal-firma tal-kuntratt sad-data tal-għeluq tat-tranżazzjoni. Issa, tali impenn kien jimplika li ITR setgħet effettivament tieħu deċiżjonijiet dwar l-amministrazzjoni ta’ ITR Rubber. Ċertament, ITR kellha bżonn tal-qbil minn qabel ta’ Parker‑Hannifin għal deċiżjonijiet li jmorru lil hinn mill-kors normali tan-negozju. Madankollu, ITR kellha s-setgħa u l-obbligu, minħabba fil-kuntratt ta’ ċessjoni, li tiżgura l-kors normali tan-negozju ta’ ITR Rubber. Għal kuntrarju ta’ dak li jsostnu r-rikorrenti, dan l-obbligu, li ITR impenjat lilha nnifisha li twettaq fil-kuntratt ta’ ċessjoni, jikkostitwixxi pjuttost indizju minħabba l-fatt li l-kumpannija sussidjarja ITR Rubber ma toperax b’mod awtonomu fis-suq.

64      Fil-fatt, għalkemm, f’dan il-perijodu magħruf bħala “interim”, ITR Rubber ma tistax titqies li kienet ikkontrollata minn Parker‑Hannifin, hija lanqas ma tista’ titqies li hija entità awtonoma, li setgħet tiddeċiedi dwar l-attivitajiet tagħha b’mod kompletament indipendenti, sa fejn ITR kienet tiżgura li ITR Rubber ma tmurx lil hinn, b’mod partikolari fil-politika kummerċjali tagħha, mill-kors normali tan-negozju. Konsegwentement, minħabba fl-impenn tal-kumpannija parent tagħha, ITR Rubber ma setgħetx tiddeċiedi unilateralment, pereżempju, li temenda l-politika kummerċjali tagħha jew li tieqaf topera, fatt li kien ikun possibbli li kieku ITR Rubber kienet entità kompletament awtonoma.

65      Barra minn hekk, kienet ukoll ITR li, fl-1 ta’ Jannar 2002, ittrasferiet lil ITR Rubber l-uniċi attivi li hija kellha, filwaqt li qabel, kif jaffermaw ir-rikorrenti, ITR Rubber kienet kumpannija nieqsa minn attivi u attività.

66      Barra minn hekk, għandu jiġi kkonstatat li, sal-għeluq tat-tranżazzjoni, iċ-ċessjoni ta’ ITR Rubber lil Parker‑Hannifin ma kinitx definittiva. Konsegwentement, kif ġustament osservat il-Kummissjoni, waqt il-perijodu magħruf bħala interim, ITR, bħala proprjetarja 100 % ta’ ITR Rubber, kellha s-setgħa, ċertament billi tesponi lilha nnifisha li jkollha tikkumpensa lix-xerrej futur b’mod partikolari permezz tal-mekkaniżmi ta’ kumpens previsti fil-kuntratt stess, li tirrinunzja għaċ-ċessjoni.

67      Fit-tielet lok, ir-rikorrenti josservaw li l-perijodu ta’ xahar li matulu ITR żammet 100 % lil ITR Rubber wara t-trasferiment tal-attivitajiet dwar manek marittimi u qabel maċ-ċessjoni lil Parker‑Hannifin saret effettiva, jikkostitwixxi perijodu qasir wisq sabiex ITR jew Saiag setgħu jeżerċitaw influwenza determinanti fuq ITR Rubber, anki li kieku kellhom tali setgħa.

68      Hemm lok jiġi osservat li t-tul tal-perijodu li matulu ITR żammet 100 % lil ITR Rubber wara t-trasferiment tal-attivitajiet dwar manek marittimi ma jistax jikkostitwixxi fih innifsu element li jista’ jistabbilixxi li, matul dan il-perijodu, ITR Rubber kienet taġixxi fis-suq b’mod awtonomu.

69      Fil-fatt, għandu jiġi kkonstatat li, fid-data li fiha l-attivitajiet inkwistjoni kienu ġew effettivament ittrasferiti lil ITR Rubber, fl-1 ta’ Jannar 2002, ITR kienet iżżomm 100 % lis-sussidjarja tagħha u li, kif kien ġie indikat fil-punt 63 iktar ’il fuq, skont il-kuntratt ta’ ċessjoni lil Parker‑Hannifin iffirmat fil-5 ta’ Diċembru 2001, ITR kellha tiżgura, anki jekk għal perijodu qasir ta’ żmien, li ITR Rubber topera u tiġi amministrata skont il-kors normali tan-negozju.

70      Barra minn hekk, kif kien ġie indikat fil-punt 66 iktar ’il fuq, sal-mument meta ċ-ċessjoni lil Parker‑Hannifin kienet effettiva, ITR kellha setgħa ta’ deċiżjoni fuq iċ-ċessjoni ta’ ITR Rubber, li setgħet tiġi eżerċitata f’kull mument qabel l-għeluq tat-tranżazzjoni. Barra minn hekk, id-data tal-għeluq tat-tranżazzjoni ma kinitx ġiet stabbilita minn qabel mill-kuntratt ta’ ċessjoni, sa fejn hija kienet suġġetta, b’mod partikolari, għal ċerti kundizzjonijiet preċedenti. Għalhekk, għalkemm ix-xiri ta’ ITR Rubber minn Parker‑Hannifin kien sar effettiv fil-31 ta’ Jannar 2002, dan seta’ jseħħ f’data oħra, b’mod partikolari, iktar tard.

71      Għalhekk, il-fatt li finalment il-perijodu bejn it-trasferiment tal-attivitajiet dwar il-manek marittimi lil ITR Rubber u ċ-ċessjoni tagħha lil Parker‑Hannifin kien biss ta’ xahar ma jistax jitqies li huwa element li jista’ jistabbilixxi li ITR Rubber, għalkemm kienet sussidjarja 100 % ta’ ITR, kienet taġixxi b’mod awtonomu fis-suq.

72      Minn dak li jippreċedi jirriżulta li l-elementi mqajma mir-rikorrenti ma jistgħux jitqiesu li huma suffiċjenti sabiex jipproduċu l-prova, matul il-perijodu bejn l-1 u l-31 ta’ Jannar 2002, li ITR Rubber kienet taġixxi b’mod awtonomu fis-suq. Għalhekk, ir-rikorrenti ma kkonfutawx il-preżunjoni ta’ eżerċizzju effettiv ta’ influwenza determinanti ta’ ITR fuq is-sussidjarja tagħha ITR Rubber li żżomm 100 %.

73      F’dawn iċ-ċirkustanzi, hemm lok jiġi osservat li l-Kummissjoni ma wettqitx żball meta qieset li, skont il-prinċipju ta’ kontinwità ekonomika, Parker ITR setgħet tinżamm responsabbli għall-aġir ta’ ITR, il-predeċessur tagħha, minħabba l-fatt tat-trasferiment tal-attivi illegali lil ITR Rubber, fid-dawl tar-rabtiet eżistenti waqt l-imsemmi trasferiment bejn ITR u ITR Rubber, b’mod partikolari ż-żamma 100 % tal-kapital tagħha, fatt li jippermetti li jiġi preżunt l-eżerċizzju effettiv ta’ influwenza determinanti tal-kumpannija parent fuq is-sussidjarja tagħha.

74      Għalhekk, l-ewwel parti tal-ewwel motiv għandha tiġi miċħuda.

 Fuq l-applikazzjoni tal-Artikolu 25 tar-Regolament Nru 1/2003

75      Skont l-Artikolu 25 tar-Regolament 1/2003, is-setgħa mogħtija lill-Kummissjoni dwar l-impożizzjoni ta’ multi jew ta’ perijodu ta’ pagamenti tal-pieni hija suġġetta għal terminu ta’ preskrizzjoni ta’ ħames snin, liema perijodu, f’każ ta’ ksur kontinwu jew ripetut, jibda jiddekorri mill-ġurnata ta’ meta l-ksur intemm. Dan it-terminu jiġi interrott bi kwalunkwe azzjoni meħuda mill-Kummissjoni jew mill-awtorità tal-kompetizzjoni tal-Istat Membru intiża għal investigazzjoni jew għall-proċedimenti kontra l-ksur.

76      Ir-rikorrenti jsostnu li f’dan il-każ jeżistu indizji oġġettivi, rilevanti u konsistenti li jsostnu li l-uniku għan li Parker ITR tinżamm responsabbli għall-ksur imwettaq mill-predeċessuri tagħha kien dak li jiġi evitat it-terminu ta’ preskrizzjoni previst fl-Artikolu 25 tar-Regolament Nru 1/2003.

77      Il-Kummissjoni ssostni li, kif jirriżulta minn ġurisprudenza stabbilita, hija għandha setgħa diskrezzjonali fir-rigward tal-istabbiliment tad-destinatarji ta’ deċiżjoni f’każ ta’ suċċessjoni ekonomika, li hija eżerċitat korrettement.

78      Fil-każ ineżami, ġie kkonstatat li l-prinċipju ta’ kontinwità ekonomika kien applikabbli minħabba fir-rabtiet bejn ITR u ITR Rubber fil-waqt tat-trasferiment tal-attivitajiet dwar il-manek marittimi, peress li l-preżunzjoni ta’ eżerċizzju effettiv ta’ influwenza determinanti ta’ ITR fuq ITR Rubber ma ġietx ikkonfutata. Għalhekk, l-imputazzjoni lil ITR tar-responsabbiltà għall-ksur uniku u kontinwu tal-1 ta’ April 1986 sat-2 ta’ Mejju 2007 tirriżulta, għal dak li jirrigwarda l-perijodu preċedenti l-1 ta’ Jannar 2002 matul liema ITR, il-predeċessur tagħha, ipparteċipat fil-ksur, minn applikazzjoni tal-prinċipju ta’ kontinwità ekonomika li kienet ikkonstatata, fil-punt 73 iktar ’il fuq, bħala li saret kif suppost. Għalhekk, din l-imputazzjoni ma tistax tirriżulta minn użu ħażin ta’ poter u minn evażjoni tal-Artikolu 25 tar-Regolament Nru 1/2003, għal kuntrarju ta’ dak li jsostnu r-rikorrenti.

79      Minn dan isegwi li l-preskrizzjoni dwar dan il-ksur uniku u kontinwu imputat lil Parker ITR bdiet tiddekorri biss mit-2 ta’ Mejju 2007, data li fiha l-Kummissjoni, peress li kienet bdiet il-proċeduri ta’ investigazzjoni, wettqet serje ta’ ispezzjonijiet b’mod partikolari għand Parker ITR. Għalhekk, is-setgħa tal-Kummissjoni li tissanzjona lil Parker ITR għal dan il-ksur ma kinitx preskritta fil-każ ineżami.

80      F’dawn iċ-ċirkustanzi, hemm lok li tiġi miċħuda t-tieni parti tal-ewwel motiv invokat mir-rikorrenti, dwar użu ħażin ta’ poter u evażjoni tal-Artikolu 25 tar-Regolament Nru 1/2003.

 Fuq l-obbligu ta’ motivazzjoni u l-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament

81      Fir-rigward tal-allegazzjoni dwar il-ksur tal-obbligu ta’ motivazzjoni, hemm lok li jiġi analizzat jekk id-deċiżjoni kkontestata kinitx motivata suffiċjentement għal dak li jirrigwarda l-applikazzjoni tal-prinċipju ta’ kontinwità ekonomika sabiex tinżamm responsabbli Parker ITR għall-perijodu preċedenti l-1 ta’ Jannar 2002, inkluż għal dak li jirrigwarda r-rabtiet eżistenti bejn ITR u ITR Rubber.

82      Skont ġurisprudenza stabbilita, il-motivazzjoni rikjesta mill-Artikolu 253 KE għandha tkun adatta għan-natura tal-att inkwistjoni u għandha turi b’mod ċar u inekwivoku r-raġunament segwit mill-istituzzjoni, awtur tal-att, b’tali mod li tippermetti lill-persuni kkonċernati li jkunu jafu ġ-ġustifikazzjonijiet tal-miżura adottata u lill-qorti kompetenti li teżerċita l-istħarriġ tagħha. Ir-rekwiżit ta’ motivazzjoni għandu jiġi evalwat skont iċ-ċirkustanzi tal-każ, b’mod partikolari skont il-kontenut tal-att, in-natura tal-motivi invokati u l-interess li jkollhom id-destinatarji jew persuni oħra kkonċernati direttament u individwalment mill-att li jirċievu spjegazzjonijiet. Ma huwiex meħtieġ li l-motivazzjoni tispeċifika l-punti ta’ fatti u ta’ liġi kollha rilevanti, sa fejn il-kwistjoni dwar jekk il-motivazzjoni ta’ att tissodisfax ir-rekwiżiti tal-Artikolu 253 KE għandha tiġi evalwata mhux biss fir-rigward tal-kliem tagħha iżda wkoll tal-kuntest tagħha u tar-regoli ġuridiċi kollha li jirregolaw il-kwistjoni (sentenzi tat-2 ta’ April 1998, Il-Kummissjoni vs Sytraval u Brink’s France, C‑367/95 P, EU:C:1998:154, punt 63; tat-30 ta’ Settembru 2003, Il-Ġermanja vs Il-Kummissjoni, C‑301/96, EU:C:2003:509, punt 87, u tat-22 ta’ Ġunju 2004, Il-Portugall vs Il-Kummissjoni, C‑42/01, EU:C:2004:379, punt 66).

83      Fil-premessi 327 sa 329 tad-deċiżjoni kkontestata, il-Kummissjoni esponiet ir-raġunament li kien wassalha sabiex twarrab l-applikazzjoni tal-prinċipju ta’ responsabbiltà personali u sabiex tapplika l-prinċipju ta’ kontinwità ekonomika f’dan il-każ. Għalhekk, wara li ġew esposti s-sitwazzjonijiet li fihom il-Kummissjoni kienet tqis li l-prinċipju ta’ responsabbiltà personali kien japplika, hija indikat li, minn naħa l-oħra, meta l-persuna responsabbli għall-ksur tieqaf teżisti, peress li tiġi assorbita minn entità legali oħra, din tal-aħħar kellha tinżamm responsabbli. Barra minn hekk fil-premessa 328, il-Kummissjoni stabbilixxiet il-prinċipju skont liema, meta impriża kienet iċċedi parti mill-attivitajiet tagħha lil impriża oħra, fil-każ fejn iċ-ċedent u ċ-ċessjonarju kellhom rabta ekonomika bejniethom, ir-responsabbiltà tal-aġir preċedenti taċ-ċedent setgħet tiġi ttrasferita liċ-ċessjonarju, anki jekk iċ-ċedent baqa’ jeżisti.

84      Speċifikament, fil-premessa 370 tad-deċiżjoni kkontestata, billi rreferiet għar-raġunament espost fil-premessa 328, il-Kummissjoni indikat liema elementi kienu wassluha, skont il-prinċipju ta’ kontinwità ekonomika, sabiex tattribwixxi lil ITR Rubber, li saret Parker ITR, ir-responsabbiltà għall-ksur għall-perijodu preċedenti l-31 ta’ Jannar 2002, jiġifieri l-eżistenza tar-rabtiet ekonomiċi bejn kumpannija parent u sussidjarja fejn hija żammet 100 % tal-kapital.

85      Barra minn hekk, għandu jiġi osservat li, fil-premessa 369 tad-deċiżjoni kkontestata, il-Kummissjoni stabbilixxiet l-argumenti li jikkontestaw l-applikazzjoni tal-prinċipju ta’ kontinwità ekonomika li kienu tqajmu mir-rikorrenti bħala risposta għad-dikjarazzjonijiet tal-oġġezzjonijiet, li jsostnu b’mod partikolari l-ineżistenza tar-rabtiet bejn, minn naħa, Parker ITR, li qabel kienet ITR Rubber, u ITR u l-grupp Saiag, min-naħa l-oħra.

86      Issa, fil-premessi 370 sa 373 tad-deċiżjoni kkontestata, il-Kummissjoni rrispondiet għal dawn l-argumenti, b’mod partikolari billi indikat li, anki jekk it-trasferiment tal-attivi ta’ ITR lil ITR Rubber kien sar bil-għan tal-bejgħ sussegwenti tagħhom lil Parker-Hannifin, dan it-trasferiment kien seħħ f’mument meta ż-żewġ impriżi kienu jappartjenu lill-istess grupp, fatt li, skont il-ġurisprudenza tal-11 ta’ Diċembru 2007, ETI et (C‑280/06, EU:C:2007:775), jimplika li r-responsabbiltà ta’ ITR kienet ġiet imputata lil ITR Rubber, skont il-prinċipju ta’ kontinwità ekonomika. Il-Kummissjoni speċifikat ukoll li l-ksur ulterjuri tar-rabtiet bejn ITR u ITR Rubber ma jistax jemenda tali konklużjoni.

87      Għalhekk, hemm lok jiġi kkonstatat li d-deċiżjoni kkontestata turi b’mod ċar u inekwivoku l-elementi li fuqhom ibbażat lilha nnifisha l-Kummissjoni sabiex tiddeċiedi li tapplika l-prinċipju ta’ kontinwità ekonomika f’dan il-każ, inkluż għal dak li jirrigwarda r-rabtiet eżistenti bejn ITR u ITR Rubber, billi rrispondiet għall-argumenti mqajma mir-rikorrenti matul il-proċedura amministrattiva.

88      Fir-rigward tal-ksur allegat tal-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament minħabba fl-applikazzjoni tal-prinċipju ta’ kontinwità ekonomika fir-rigward ta’ ITR Rubber u mhux fir-rigward ta’ DOM, filwaqt li din tal-aħħar kienet tinsab, skont ir-rikorrenti, f’sitwazzjoni simili ħafna, huwa importanti jitfakkar li, skont ġurisprudenza stabbilita, dan il-prinċipju jirrikjedi li s-sitwazzjonijiet paragunabbli ma jiġux ittrattati b’mod differenti u li s-sitwazzjonijiet differenti ma jiġux ittrattati b’mod ugwali, sakemm tali trattament ma jkunx oġġettivament iġġustifikat (ara s-sentenza tal-14 ta’ Settembru 2010, Akzo Nobel Chemicals u Akcros Chemicals vs Il-Kummissjoni, C‑550/07 P, EU:C:2010:512, punt 55 u l-ġurisprudenza ċċitata).

89      Fil-każ ineżami, jirriżulta mill-premessa 19 tad-deċiżjoni kkontestata li DOM, li kienet ġiet ikkostitwita permezz tal-grupp Unipoly, xtrat l-attivi fis-settur tal-manek marittimi mill-grupp BTR. Għalhekk, fil-każ ta’ DOM, it-trasferiment tal-attivi inkwistjoni kien sar bejn il-kumpanniji li ma kinux konnessi minn rabtiet strutturali, jiġifieri BTR, minn naħa, u DOM, fi ħdan il-grupp Unipoly, min-naħa l-oħra.

90      Min-naħa l-oħra, fil-każ ta’ ITR Rubber, kif ġie kkonstatat fil-punt 45 iktar ’il fuq, skont is-sentenza tal-appell, huwa t-trasferiment tal-attivitajiet fis-settur tal-manek marittimi ta’ ITR lil ITR Rubber, kumpanniji parent u s-sussidjarja rispettivament, fi ħdan il-grupp Saiag, li kien hemm lok jittieħed inkunsiderazzjoni, peress li l-għan u l-motivazzjoni ekonomika ta’ tali trasferiment huma, kif jirriżulta mill-punt 53 ta’ din is-sentenza, irrilevanti.

91      Issa, jirriżulta mill-kunsiderazzjonijiet tas-sentenza dwar l-appell, imsemmija fil-punti 42 u 43 iktar ’il fuq, li l-prinċipju ta’ kontinwità ekonomika japplika f’ċirkustanzi fejn jeżistu rabtiet strutturali u effettivi bejn il-kumpannija li pparteċipat fil-ksur u s-sussidjarja li lilha jiġu ttrasferiti l-attivi illegali sabiex jinbiegħu sussegwentement lil grupp terz. Min-naħa l-oħra, skont din il-ġurisprudenza, il-prinċipju ta’ kontinwità ekonomika ma jistax jiġi applikat fil-każ meta l-attivi illegali huma ttrasferiti lil sussidjarja li ġiet maħluqa fi ħdan grupp li jixtri u li ma għandux rabtiet strutturali mal-bejjiegħ.

92      Għalhekk, meta applikat il-prinċipju ta’ kontinwità ekonomika fir-rigward ta’ ITR Rubber u meta warrbet dan il-prinċipju għal dak li jirrigwarda DOM, il‑Kummissjoni ma tistax tiġi kkritikata li kisret il-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament, peress li ż-żewġ sitwazzjonijiet ma humiex paragunabbli.

93      F’dawn iċ-ċirkustanzi, hemm lok li t-tielet parti tal-ewwel motiv tiġi miċħuda kif ukoll dan il-motiv fl-intier tiegħu.

 Fuq il-ħames motiv, dwar iż-żieda illegali fl-ammont tal-multa imposta fuq Parker ITR minħabba fl-allegat rwol bħala kap tal-ksur

94      Ir-rikorrenti jikkontestaw, l-ewwel nett, il-fatt li ITR kellha r-rwol ta’ kap tal-akkordju bejn il-11 ta’ Ġunju 1999 sat-30 ta’ Settembru 2001, peress li dan ma kienx ġie pprovat suffiċjentement mill-Kummissjoni, it-tieni nett, l-imputazzjoni ta’ dan l-allegat rwol ta’ kap ta’ ITR lil ITR Rubber u, it-tielet net, iż-żieda fl-ammont tal-multa imposta fuq Parker ITR minħabba r-rwol ta’ kap mogħti lil ITR.

95      Il-Kummissjoni ssostni li, fit-totalità tagħhom, il-provi li fuqhom hija bbażat lilha nnifisha juru li ITR ikkontribwiet sabiex tagħmel lill-akkordju operattiv mill-ġdid u kompletament u b’mod partikolari żgurat ir-rwol importanti li ġġib lura lil Yokohama sabiex tipparteċipa fl-akkordju. Il-Kummissjoni tiddikjara li dan jiġġustifika ż-żieda fl-ammont tal-multa imposta fuq Parker ITR b’perċentwali ta’ 30 %. Barra minn hekk, il-Kummissjoni indikat li l-fatt li hija ssemmi lil Parker ITR huwa ġġustifikat minħabba li din l-impriża kienet is-suċċessur ekonomiku ta’ ITR.

 Fuq l-imputazzjoni lil ITR Rubber tar-rwol ta’ kap mogħti lil ITR

96      Preliminarjament, fir-rigward tar-riferiment fid-deċiżjoni kkontestata għal Parker ITR u mhux għal ITR bħala kap tal-akkordju waqt il-perijodu li matulu Parker ITR, inizjalment bl-isem ITR Rubber, ma kinitx għadha teżisti, hemm lok jitfakkar li, kif ġie kkonstatat fil-punt 73 iktar ’il fuq, skont il-prinċipju ta’ kontinwità ekonomika, Parker ITR kellha tinżamm responsabbli għall-aġir ta’ ITR, inkluż qabel il-ħolqien ta’ ITR Rubber, fis-27 ta’ Ġunju 2001. Għalhekk, u mingħajr ma jiġi ppreġudikat l-mertu tal-allegazzjoni dwar ir-rwol ta’ kap mogħti lil ITR, il-Kummissjoni ma tistax tiġi kkritikata li għamlet riferiment għal Parker ITR, li qabel kienet ITR Rubber, għal dak li jirrigwarda r-rwol tal-kap mogħti lil ITR matul il-perijodu bejn il-11 ta’ Ġunju 1999 u t-30 ta’ Settembru 2001.

 Fuq ir-rwol ta’ kap mogħti lil ITR

97      Fil-premessa 243 tad-deċiżjoni kkontestata, il-Kummissjoni kkonstatat li, matul il-perijodu bejn il-11 ta’ Ġunju 1999 u t-30 ta’ Settembru 2001, ITR kienet ikkoordinat l-akkordju, flimkien ma’ M. W.

98      Skont ġurisprudenza stabbilita, meta jseħħ ksur minn bosta impriżi, hemm lok li, fil-kuntest tal-istabbiliment tal-ammont tal-multi, jiġu stabbiliti r-rwoli speċifiċi tagħhom fil-ksur matul it-tul tal-parteċipazzjoni tagħhom fih. Minn dan jirriżulta, b’mod partikolari, li r-rwol ta’ “mexxejj” (kap) ta’ impriża waħda jew ta’ diversi impriżi fil-kuntest ta’ akkordju għandu jittieħed inkunsiderazzjoni għall-finijiet tal-kalkolu tal-ammont tal-multa, sa fejn l-impriżi li kellhom rwol bħal dan għandhom, minħabba f’hekk, jerfgħu responsabbiltà partikolari meta mqabbla mal-impriżi l-oħra (ara s-sentenza tal-11 ta’ Lulju 2014, Sasol et vs Il-Kummissjoni, T‑541/08, EU:T:2014:628, punt 355 u l-ġurisprudenza ċċitata).

99      Konformement ma’ dawn il-prinċipji, il-paragrafu 28 tal-Linji gwida għall-kalkolu tal-ammont tal-multi imposti skont l-Artikolu 23(2)(a) tar-Regolament Nru 1/2003 (ĠU 2006, C 210, p. 2, iktar 'il quddiem il-“linji gwida”) jistabbilixxi, taħt it-titolu “Ċirkustanzi aggravanti”, lista mhux eżawrjenti ta’ ċirkustanzi li jistgħu jwasslu għal żieda fl-ammont tal-multa, fejn fosthom jissemma r-rwol ta’ kap tal-ksur.

100    Sabiex tiġi kklassifikata bħala kap ta’ akkordju, impriża għandha tkun irrappreżentat saħħa ta’ influwenza sinjifikattiva għall-akkordju jew għandha tkun ikkontribwixxiet b’responsabbiltà partikolari u konkreta fil-funzjonament tiegħu. Din iċ-ċirkustanza tista’, b’mod partikolari, tiġi preżunta mill-fatt li l-impriża, permezz ta’ inizjattivi speċifiċi, tkun tat, volontarjament, spinta fundamentali lill-akkordju, jew mill-indizji kollha li jiżvelaw id-determinazzjoni tal-impriża sabiex tiżgura l-istabbiltà u s-suċċess tal-akkordju (sentenzi tal-15 ta’ Marzu 2006, BASF vs Il-Kummissjoni, T‑15/02, EU:T:2006:74, punti 299, 300, 351, 370 sa 375 u 427, u tas-27 ta’ Settembru 2012, Shell Petroleum et vs Il-Kummissjoni, T‑343/06, EU:T:2012:478, punt 198).

101    Għaldaqstant dan jirriżulta meta l-impriża tkun ipparteċipat fil-laqgħat tal-akkordju f’isem impriża oħra li ma kinitx tassisti għalihom u tkun ikkomunikatilha r-riżultati tal-imsemmija laqgħat (is-sentenza tal-15 ta’ Marzu 2006, BASF vs Il-Kummissjoni, T‑15/02, EU:T:2006:74, punt 439). L-istess jgħodd meta jirriżulta li l-imsemmija impriża kellha rwol ċentrali fil-funzjonament konkret tal-akkordju, pereżempju billi organizzat bosta laqgħat, billi ġabret u qassmet l-informazzjoni fi ħdan l-akkordju, u billi ta’ spiss ifformulat proposti relatati mal-funzjonament tal-akkordju (sentenza tas-27 ta’ Settembru 2012, Koninklijke Wegenbouw Stevin vs Il-Kummissjoni, T‑357/06, EU:T:2012:488, punt 284).

102    Fl-aħħar nett, żewġ impriżi, jew anki numru ikbar, jistgħu fl-istess ħin jingħatalhom ir-rwol ta’ kap (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tal-15 ta’ Marzu 2006, BASF vs Il-Kummissjoni, T‑15/02, EU:T:2006:74, punti 439 u 440, u tas-26 ta’ April 2007, Bolloré et vs Il-Kummissjoni, T‑109/02, T‑118/02, T‑122/02, T‑125/02, T‑126/02, T‑128/02, T‑129/02, T‑132/02 u T‑136/02, EU:T:2007:115, punt 561).

103    Huwa fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti li hemm lok li jiġi eżaminat jekk il-Kummissjoni setgħetx, abbażi tal-provi suffiċjenti, tikkonkludi ġustament li ITR kellha effettivament rwol ta’ kap bejn il-11 ta’ Ġunju 1999 u t-30 ta’ Settembru 2001.

104    Fid-deċiżjoni kkontestata, sabiex jiġi stabbilit ir-rwol ta’ kap ta’ ITR, il-Kummissjoni bbażat lilha nnifisha, minbarra fuq id-dikjarazzjonijiet ta’ Yokohama f’dan ir-rigward, fuq il-provi segwenti, li jsostnu dawn id-dikjarazzjonijiet.

105    Fl-ewwel lok, il-Kummissjoni bbażat lilha nnifisha, fil-premessa 461 tad-deċiżjoni kkontestata, b’mod partikolari fuq faksijiet li ITR bagħtet lill-membri oħra fl-akkordju. Dawn id-dokumenti, li jagħmlu parti mill-fajl, ma ġewx, barra minn hekk, ikkontestati mir-rikorrenti, li jikkontestaw, madankollu, l-interpretazzjoni li l-Kummissjoni tat tagħhom. Dawn id-dokumenti, bid-data ta’ Ġunju 1999 sa Ġunju 2001, juru, b’mod partikolari li l-komunikazzjoni bejn ITR u membri oħra fl-akkordju kienet seħħet b’ċertu regolarità, anki matul il-perijodu ta’ wara Jannar 2000, fatt li anki r-rikorrenti stess irrikonoxxew matul is-seduta.

106    Minn naħa, jirriżulta minn din il-komunikazzjoni li l-impjegat ta’ ITR, M. P., huwa stess ippreżenta lilu nnifsu bħala koordinatur ta’ subgrupp ta’ parteċipanti fi ħdan il-kartell, fatt li jikkonferma d-dikjarazzjonijiet ta’ Yokohama.

107    Min-naħa l-oħra, din il-korrispondenza turi li, matul dan il-perijodu, dan l-impjegat ta’ ITR ħa l-inizjattiva li jiġbor informazzjoni kunfidenzjali mingħand il-parteċipanti l-oħra, b’mod partikolari Yokohama u Trelleborg, u li jikkoordina l-parteċipazzjoni tagħhom għas-sejħiet għal offerti. Mid-dokumenti li fuqhom ibbażat lilha nnifisha l-Kummissjoni jirriżulta li ITR speċifikament riedet tiżgura t-teħid inkunsiderazzjoni fi ħdan l-akkordju ta’ sehem maqsum mis-suq bejnha u Yokohama u li tiffaċilita l-parteċipazzjoni ta’ Yokohama fil-laqgħat.

108    Fit-tieni lok, għal dak li jirrigwarda l-faksijiet mibgħuta minn ITR bid-dati tal-11 u tal-21 ta’ Ġunju 1999, fejn sar riferiment għall-premessa 179 tad-deċiżjoni kkontestata, hemm lok jiġi osservat li, għal kuntrarju ta’ dak li jsostnu r-rikorrenti, il-fatt li jirrigwardaw sejħiet għal offerti għal dati li jiġu iktar tard ma jitfagħx dubju fuq il-kunsiderazzjoni li ITR tista’ titqies li hija koordinatur tal-akkordju matul il-perijodu li fih faksijiet kienu ntbagħtu. Preċiżament, ITR hija kkritikata minħabba fil-koordinazzjoni tal-istrateġiji li għandhom jiġu adottati mill-parteċipanti fl-akkordju bil-għan ta’ sejħiet għal offerti futuri.

109    Fit-tielet lok, id-dokumenti datati Ottubru 1999, li jsir riferiment għalihom fil-premessi 189 u 196 tad-deċiżjoni kkontestata, juru b’mod partikolari li, matul dan il-perijodu, ir-rappreżentant ta’ ITR beda jikkollabora mill-qrib ma’ Yokohama u wettaq obbligi oħra ta’ koordinazzjoni f’parti tal-membri tal-kartell li kienu kkontribwew għall-funzjonament tal-kartell, fatt li ma huwiex ikkontestat mir-rikorrenti.

110    Fir-raba’ lok, għal dak li jirrigwarda l-komunikazzjonijiet mibgħuta minn ITR f’Diċembru 1999 wara l-laqgħa li seħħet f’Londra (Ir-Renju Unit) f’Diċembru 1999, għandu jiġi kkonstatat li, indipendentement mill-fatt li l-proposti tar-rappreżentant ta’ ITR kinux jew ma kinux finalment aċċettati, il-fatt stess, mhux ikkontestat mir-rikorrenti, li dan ir-rappreżentant kien inkariga lilu nnifsu li jibgħat tali komunikazzjoni juri li ħa rwol prominenti fiż-żamma u s-superviżjoni tal-attivitajiet tal-akkordju wara din il-laqgħa.

111    Fil-ħames lok, fir-rigward tal-presidenza ta’ din il-laqgħa, ċertament, huwa stabbilit li l-minuti ma jinkludux riferimenti espliċiti dwar il-persuna li ppresjediet il-laqgħa. Madankollu, minbarra fid-dikjarazzjonijiet f’dan ir-rigward ta’ Yokohama, il-Kummissjoni bbażat lilha nnifisha, mingħajr ma ġie kkonfutat dan il-punt mir-rikorrenti, fuq id-dokumenti li juru li ITR kienet bagħtet invit għal din il-laqgħa lil Yokohama u kienet għamlet komunikazzjonijiet wara l-laqgħa u fuq il-fatt li l-intervent tagħha waqt il-laqgħa ġie riprodott fl-aħħar lok fil-minuti. Għandu jiġi kkonstatat li dawn il-provi minn tal-inqas jikkostitwixxu indizji ta’ rwol prominenti fil-preparazzjoni, fiż-żamma u fis-segwitu ta’ din il-laqgħa.

112    Fis-sitt lok, għandu jiġi osservat li r-rikorrenti ma jikkontestawx il-fatt li ITR bdiet tikkollabora mill-qrib ma’ Yokohama, fatt li jirriżulta minn bosta dokumenti fejn isir riferiment b’mod partikolari għall-premessi 219 u 241 tad-deċiżjoni kkontestata u li juru li ITR organizzat laqgħat ma’ Yokohama u żammet korrispondenza rigward din il-kollaborazzjoni mhux biss ma’ Yokohama, iżda anki ma’ membri oħra fl-akkordju, u dan matul perijodu li jestendi b’mod partikolari minn Jannar 2000 sa Ġunju 2001.

113    Issa, minn naħa, il-fatt li ITR ħadet sehem attiv sabiex tiżgura l-parteċipazzjoni ta’ Yokohama, waħda miż-żewġ atturi Ġappuniżi, u, għalhekk, tiżgura l-parteċipazzjoni fl-akkordju ta’ żewġ impriżi li jirrappreżentaw kważi kwart tas-suq globali, jista’ jitqies fih innifsu li huwa element importanti għall-istabbiliment mill-ġdid u għat-tisħiħ tal-akkordju.

114    Min-naħa l-oħra, il-fatt li ġiet ikkomunikata informazzjoni dwar din il-kollaborazzjoni lill-membri l-oħra tal-akkordju seta’ jikkontribwixxi sabiex iserrħilhom rashom dwar din il-parti tal-akkordju u b’dan il-mod dwar il-funzjonament tiegħu inġenerali.

115    F’dan ir-rigward, il-minuti tal-laqgħa tal-11 u tat-12 ta’ Ġunju 2001 jikkonfermaw li, f’din id-data, fi ħdan l-akkordju, Yokohama u ITR kienu meqjusa bħala atturi li kienu qegħdin jikkollaboraw tant mill-qrib fi ħdan is-suq li ngħatatilhom kwota komuni.

116    Għalhekk, dawn il-provi dwar il-kollaborazzjoni mill-qrib ma’ Yokohama u l-parteċipazzjoni ta’ din tal-aħħar fl-akkordju żgurata minn ITR jistgħu jitqiesu b’mod raġonevoli li jappoġġjaw il-konstatazzjoni tal-Kummissjoni dwar ir-rwol ta’ kap tal-akkordju li hija tat lil ITR.

117    Fis-seba’ lok, hemm lok jiġi kkonstatat li, għal kuntrarju ta’ dak li jsostnu r-rikorrenti, il-provi magħżula mill-Kummissjoni, inklużi dawk marbuta mal-koordinazzjoni mill-qrib bejn Yokohama u ITR, jirreferu għal perijodu li jestendi minn tal-inqas mill-11 ta’ Ġunju 1999 sa Ġunju 2001. Barra minn hekk, jirriżulta mill-fajl li, minn Ottubru 2001, ITR ma baqgħetx responsabbli mill-koordinazzjoni tal-parteċipazzjoni ta’ Yokohama fl-akkordju, fatt li barra minn hekk ma huwiex ikkontestat mir-rikorrenti. Għalhekk, il-Kummissjoni użat lit-30 ta’ Settembru 2001 bħala d-data meta spiċċaw l-attivitajiet ta’ ITR bħala kap tal-akkordju.

118    Fid-dawl tal-provi kollha li għadhom kemm ġew eżaminati, hemm lok jiġi deċiż li l-Kummissjoni setgħet ġustament tikklassifika lil ITR bħala l-kap tal-akkordju għall-perijodu li jestendi minn tal-inqas mill-11 ta’ Ġunju 1999 sat-30 ta’ Settembru 2001.

119    Din il-konklużjoni ma tistax tiġi invalidata mill-argumenti tar-rikorrenti dwar il-provi li huma jqisu li jiċħdu t-teżi skont liema ITR kellha rwol ta’ kap fl-akkordju.

120    Qabel kollox, il-fatt li Yokohama u ITR kienu interessati, mill-perspettiva kummerċjali, fl-għanijiet tal-akkordju ma jikkontestax il-konklużjoni li l-parteċipazzjoni ta’ Yokohama fl-akkordju kienet iffaċilitata iktar minħabba fl-għajnuna ta’ ITR, bħala koordinatur, matul il-perijodu li fuqu bbażat lilha nnifisha l-Kummissjoni.

121    Sussegwentement, ir-rwol tal-membri l-oħra fl-akkordju, bħal Bridgestone u DOM, kif ukoll ta’ M. W. jew tal-impriżi tiegħu, li kienu żguraw il-ġestjoni u l-koordinazzjoni globali tal-akkordju matul il-perijodi twal tul l-eżistenza tiegħu, u l-fatt li dawn kienu meqjusa mill-membri l-oħra bħala koordinaturi prinċipali fl-akkordju, ma huwiex inkompatibbli mar-rwol ta’ kap bħal dak mogħti mill-Kummissjoni lil ITR. Speċifikament fir-rigward tal-perijodu bejn l-11 ta’ Ġunju 1999 u t-30 ta’ Settembru 2001, il-provi miġjuba mir-rikorrenti ma jistabbilixxux li M. W., b’mod partikolari permezz tal-impriżi tiegħu, kien l-uniku koordinatur tal-akkordju. Fil-fatt, il-funzjonijiet ta’ koordinazzjoni żgurati minn ITR matul dan il-perijodu ma humiex ta’ natura li jeskludu milli koordinatur prinċipali jiżgura d-direzzjoni globali tal-akkordju. Din il-koeżistenza tispjega b’mod partikolari l-fatt li ITR ma kinitx preżenti fil-laqgħat kollha tal-akkordju.

122    Fl-aħħar nett, il-fatt li membri oħra kellhom dubji dwar ir-rwol ta’ ITR bħala koordinatur tal-akkordju u li dan ir-rwol ma ġiex ifformalizzat ma jinvalidax il-konstatazzjoni tal-Kummissjoni skont liema ITR aġixxiet bħala koordinatur, minn tal-inqas tal-grupp ITR/Yokohama u żgurat li kien hemm ċertu koordinazzjoni mal-membri l-oħra tal-akkordju, b’mod partikolari wara l-laqgħa tal-10 ta’ Diċembru 1999. Fil-fatt, id-dubji espressi, b’mod partikolari minn Manuli f’Ġunju 1999 fir-rigward ta’ koordinatur Ewropew tal-akkordju, ma jistgħux jikkontestaw id-dokumenti differenti ppreżentati mill-Kummissjoni li jipproduċu l-prova li ITR effettivament wettqet attivitajiet ta’ koordinazzjoni fost parteċipanti oħra fl-akkordju, u dan irrispettivament mill-kwistjoni dwar jekk u għal kemm żmien subgruppi fissi kienu ġew formalment stabbiliti fi ħdan il-kartell.

 Fuq iż-żieda fil-multa minħabba r-rwol ta’ kap mogħti lil ITR

123    Ir-rikorrenti jikkontestaw iż-żieda ta’ 30 % applikata fl-ammont tal-multa imposta fuq Parker ITR minħabba fir-rwol ta’ kap mogħti lil ITR, li ma hijiex iġġustifikata, b’mod partikolari minħabba l-fatt li l-istess livell ta’ żieda ġie applikat fl-ammont tal-multa imposta fuq Bridgestone, li allegatament żgurat il-koordinazzjoni tal-akkordju matul ħdax-il sena.

124    Il-punt 28 tal-linji gwida jipprevedi li l-ammont bażiku tal-multa jista’ jiżdied meta l-Kummissjoni tikkonstata l-eżistenza ta’ ċirkustanzi aggravanti, bħar-rwol ta’ tmexxija tal-ksur.

125    F’dan ir-rigward, jirriżulta mill-ġurisprudenza li l-fatt, għall-impriża, li tkun aġixxiet bħala kap ta’ akkordju jimplika li hija għandha terfa’ responsabbiltà partikolari meta mqabbla ma’ impriżi oħra (sentenza tat-3 ta’ Marzu 2011, Siemens vs Il-Kummissjoni, T‑110/07, EU:T:2011:68, punt 367).

126    Barra minn hekk, jirriżulta minn ġurisprudenza stabbilita, sabiex tiddetermina l-ammont ta’ kull multa, li l-Kummissjoni għandha setgħa diskrezzjonali u ma hijiex marbuta tapplika, f’dan ir-rigward, formula matematika preċiża (sentenzi tas-6 ta’ April 1995, Martinelli vs Il-Kummissjoni, T‑150/89, EU:T:1995:70, punt 59; tal-14 ta’ Mejju 1998, Mo och Domsjö vs Il-Kummissjoni, T‑352/94, EU:T:1998:103, punt 268, tat-13 ta’ Lulju 2011, Polimeri Europa vs Il-Kummissjoni, T‑59/07, EU:T:2011:361, punt 251).

127    Fil-każ ineżami, kif ġie kkonstatat fil-punti 118 u 119 iktar ’il fuq, il-Kummissjoni ġustament ikkonkludiet li ITR kellha rwol ta’ kap tal-akkordju bejn il-11 ta’ Ġunju 1999 u t-30 ta’ Settembru 2001.

128    Speċifikament, fil-premessi 457 sa 463 tad-deċiżjoni kkontestata dwar iċ-ċirkustanzi aggravanti, fir-rigward ta’ ITR, il-Kummissjoni rreferiet f’mod partikolari għall-konstatazzjonijiet dwar ir-rwol tar-rappreżentant ta’ ITR matul il-perijodu bejn Ġunju 1999 u Settembru 2001. Il-Kummissjoni speċifikat li ITR kienet żgurat il-koordinazzjoni ta’ parti mill-akkordju fl-istess waqt tal-funzjonijiet ta’ koordinazzjoni żgurati minn M. W. u osservat li kien preċiżament matul dan il-perijodu li l-akkordju kien ġie stabbilit wara li ġarrab perijodu ta’ instabbiltà.

129    Fil-fatt, ma ġiex ikkontestat li l-akkordju ġarrab perijodu relattivament inattiv matul il-perijodu ta’ bejn Mejju 1997 sa Ġunju 1999. Għalhekk kif ġie osservat b’mod partikolari fil-punti 105 u 108 iktar ’il fuq, huwa preċiżament mix-xahar ta’ Ġunju 1999 li ITR wettqet attivitajiet ta’ koordinazzjoni fost parti mill-parteċipanti fl-akkordju.

130    Barra minn hekk, il-Kummissjoni osservat ukoll, fil-punt 458 tad-deċiżjoni kkontestata, li l-kontribuzzjoni ta’ ITR kienet importanti ħafna sabiex jintrebħu d-dubji fost ċerti membri tal-kartell u għall-istabbiliment mill-ġdid tiegħu.

131    Fil-fatt, kif jirrikonoxxu huma stess ir-rikorrenti, ITR bdiet kooperazzjoni iktar mill-qrib ma’ Yokohama, billi kkoordinat il-parteċipazzjoni taż-żewġ impriżi fi ħdan il-kartell, meta din l-impriża kienet uriet dubji dwar li terġa’ tagħmel parti mill-kartell minħabba fir-relazzjonijiet ħżiena tagħha mal-kompetitur Ġappuniż, Bridgestone. Din ir-rivalità li tippreċedi l-istabbiliment mill-ġdid tal-akkordju fl-1999, li l-ITR, permezz tal-intervent tagħha, kienet ikkontribwixxiet għall-bidu ġdid tiegħu, kienet ġiet rikonoxxuta mir-rikorrenti stess.

132    Għalhekk, iż-żieda ta’ 30 % applikata fl-ammont tal-multa imposta fuq Parker ITR minħabba fir-rwol tagħha ta’ kap tidher li hija ġġustifikata permezz taċ-ċirkustanzi ta’ dan il-każ.

133    Sa fejn l-argumenti tar-rikorrenti, ibbażati fuq il-fatt li l-istess żieda ta’ 30 % ġiet applikata fl-ammont tal-multa imposta fuq Bridgestone, meta din tal-aħħar allegatament żgurat il-koordinazzjoni tal-akkordju matul ħdax-il sena, għandhom jinftiehmu bħala li jsostnu ksur tal-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament, hemm lok jiġi eżaminat, skont il-ġurisprudenza ċċitata fil-punt 88 iktar ’il fuq, jekk iż-żewġ sitwazzjonijiet humiex paragunabbli.

134    Fir-rigward taż-żieda ta’ 30 % tal-multa imposta fuq Bridgestone, il-Kummissjoni tirreferi, fil-premessi 458 u 462 tad-deċiżjoni kkontestata, għall-konstatazzjonijiet skont liema matul il-perijodu ta’ ħdax-il sena li jestendi bejn l-1986 u l-1997, Bridgestone żgurat il-koordinazzjoni tal-akkordju, b’mod partikolari għall-parteċipanti Ġappuniżi filwaqt li Dunlop/DOM kienu jikkoordinaw l-akkordju għall-parteċipanti Ewropej.

135    Għalhekk, jirriżulta mill-provi li ħadet inkunsiderazzjoni l-Kummissjoni matul il-konstatazzjonijiet dwar iċ-ċirkustanzi aggravanti li, għalkemm Bridgestone żgurat il-koordinazzjoni tal-akkordju għal ċerti parteċipanti matul perijodu li jestendi fuq ħdax-il sena, ITR, fir-rigward tagħha, żgurat il-koordinazzjoni ta’ parti mill-parteċipanti fl-akkordju matul sentejn.

136    Għandu jiġi kkonstatat li ż-żewġ sitwazzjonijiet ma humiex fattwalment simili. Madankollu, għandu jiġi osservat li, skont il-ġurisprudenza ċċitata fil-punt 88 iktar ’il fuq, l-istess trattament taż-żewġ sitwazzjonijiet kien jidher oġġettivament ġustifikat, fid-dawl tal-fatt li minkejja l-fatt li ITR wettqet dawn l-attivitajiet ta’ koordinazzjoni matul sentejn biss, dawn ikkontribwew b’mod importanti ħafna għall-istabbiliment mill-ġdid tal-akkordju b’suċċess. Fil-fatt, fir-rigward tal-gravità tal-ksur u tar-responsabbiltà għal dan il-ksur, jidher ġustifikat li ż-żieda fl-ammont tal-multa imposta fuq Parker ITR minħabba l-attivitajiet ta’ koordinazzjoni ta’ ITR f’mument kritiku tal-akkordju kienet daqstant għolja daqs dik applikata fl-ammont tal-multa imposta fuq Bridgestone, minħabba fl-attivitajiet tagħha ta’ koordinazzjoni li damu iktar fiż-żmien.

137    F’dawn iċ-ċirkustanzi, il-Kummissjoni ma tistax tiġi kkritikata, fl-eżerċizzju tas-setgħa diskrezzjonali tagħha, li applikat l-istess rata ta’ żieda fl-ammont tal-multi imposti fuq Parker ITR u fuq Bridgestone.

138    Fi kwalunkwe każ, anki jekk jitqies li l-Kummissjoni żbaljat fl-applikazzjoni ta’ żieda ta’ 30 % biss fl-ammont tal-multa lil Bridgestone, minkejja l-perijodu twil li matulu din tal-aħħar eżerċitat ir-rwol ta’ kap tal-akkordju, tali illegalità, imwettqa favur persuna oħra, ma tiġġustifikax li l-motiv għall-annullament imqajjem mir-rikorrenti jintlaqa’. Fil-fatt, skont ġurisprudenza stabbilita, l-osservanza tal-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament jew tan-nondiskriminazzjoni għandhom jiġu kkonċiljati mal-osservanza tal-prinċipju ta’ legalità, li jipprovdi li ħadd ma jista’ jinvoka favur tiegħu illegalità mwettqa favur ħaddieħor (ara s-sentenza tat-3 ta’ Marzu 2011, Siemens vs Il-Kummissjoni, T‑110/07, EU:T:2011:68, punt 358 u l-ġurisprudenza ċċitata).

139    Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, hemm lok li l-ħames motiv invokat mir-rikorrenti jiġi miċħud.

 Fuq is-sitt motiv, rigward il-ksur tal-prinċipju ta’ responsabbiltà personali u ta’ nuqqas ta’ motivazzjoni li jivvizzjaw iż-żieda applikata fl-ammont tal-multa imposta fuq Parker‑Hannifin minħabba fir-rwol ta’ kap preżunt ta’ Parker ITR

140    Ir-rikorrenti jsostnu, essenzjalment, li l-Kummissjoni kisret il-prinċipju ta’ responsabbiltà personali meta hija ħadet inkunsiderazzjoni r-rwol ta’ kap mogħti lil ITR mill-11 ta’ Ġunju 1999 sat-30 ta’ Settembru 2001 sabiex iżżid l-ammont tal-parti tal-multa fejn Parker‑Hannifin tinżamm responsabbli in solidum. Huma jinvokaw, barra minn hekk, il-ksur tal-obbligu ta’ motivazzjoni sa fejn id-deċiżjoni kkontestata ma tinkludix il-motivi li minħabba fihom ġiet applikata żieda ta’ 30 % fl-ammont tal-multa fejn Parker‑Hannifin inżammet bħala responsabbli.

141    Fir-rigward tal-ksur tal-prinċipju ta’ responsabbiltà personali, hemm lok jitfakkar li jirriżulta minn ġurisprudenza stabbilita li, jekk l-aġir illegali ta’ sussidjarja jista’ jiġi imputat lill-kumpannija parent tagħha, jista’ jitqies li dawn il-kumpanniji jagħmlu parti, matul il-perijodu ta’ ksur, mill-istess unità ekonomika u li jifformaw għalhekk impriża waħda, fis-sens tad-dritt tal-kompetizzjoni tal-Unjoni. F’dawn iċ-ċirkustanzi, huwa sussegwentement leġittimu li l-Kummissjoni tikkunsidra lill-kumpannija parent responsabbli in solidum mill-aġir li jikkostitwixxi ksur tas-sussidjarja tagħha matul dan il-perijodu u, konsegwentement, tal-ħlas tal-ammont tal-multa impost fuq din tal-aħħar (ara s-sentenza tal-10 ta’ April 2014, Areva et vs Il-Kummissjoni, C‑247/11 P u C‑253/11 P, EU:C:2014:257, punt 49 u l-ġurisprudenza ċċitata).

142    Barra minn hekk, kien deċiż li, fil-kuntest tal-istabbiliment tar-relazzjoni esterna ta’ solidarjetà, jiġifieri r-relazzjoni bejn il-Kummissjoni u l-persuni differenti li jikkostitwixxu l-impriża, li jistgħu jissejħu sabiex iħallsu l-ammont tal-multa kollha kemm hi imposta fuq din l-impriża, ċerti restrizzjonijiet huma imposti fuq il-Kummissjoni, b’mod partikolari, l-osservanza tal-prinċipju ta’ individwalizzazzjoni tal-pieni u tas-sanzjonijiet li teħtieġ li, konformement mal-Artikolu 23(3) tar-Regolament Nru 1/2003, l-ammont tal-multa li għandha titħallas in solidum għandu jiġi stabbilit skont il-gravità tal-ksur li l-impriża kkonċernata hija kkritikata bih u t-tul tiegħu (sentenza tal-10 ta’ April 2014, Il-Kummissjoni et vs Siemens Österreich et, C‑231/11 P sa C‑233/11 P, EU:C:2014:256, punt 52).

143    Issa, konfigurazzjoni ta’ responsabbiltà li tippermetti lill-Kummissjoni li teħtieġ li waħda mill-kumpanniji parent tħallas il-multa li tissanzjona l-ksur li huwa kkritikat, għal parti oħra tal-perijodu ta’ ksur, lil impriża li qatt ma għamlet parti minnha tmur kontra l-prinċipju ta’ individwalizzazzjoni tal-pieni u tas-sanzjonijiet (sentenza tal-10 ta’ April 2014, Areva et vs Il-Kummissjoni, C‑247/11 P u C‑253/11 P, EU:C:2014:257, punti 126 sa 133).

144    Iktar speċifikament, kumpannija ma tistax tinżamm responsabbli għall-ksur imwettaq indipendentement mis-sussidjarji tagħha qabel id-data tax-xiri tagħhom, peress li dawn tal-aħħar għandhom huma stess jirrispondu għall-aġir illegali tagħhom qabel dan ix-xiri mingħajr mal-kumpannija li xtrathom tkun tista’ tinżamm responsabbli (sentenza tas-16 ta’ Novembru 2000, Cascades vs Il-Kummissjoni, C‑279/98 P, EU:C:2000:626, punti 77 sa 79, u tal-4 ta’ Settembru 2014, YKK et vs Il-Kummissjoni, C‑408/12 P, EU:C:2014:2153, punt 65).

145    Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, hemm lok jiġi eżaminat jekk il-Kummissjoni wettqitx żball ta’ liġi meta applikat żieda ta’ 30 % fl-ammont tal-multa li kellha titħallas in solidum minn Parker‑Hannifin.

146    F’dan ir-rigward, hemm lok titfakkar il-konstatazzjoni fil-punt 118 iktar ’il fuq, skont liema l-Kummissjoni qieset, ġustament, li ITR kienet kap tal-akkordju għall-perijodu mill-11 ta’ Ġunju 1999 sat-30 ta’ Settembru 2001. L-ebda attività ta’ ITR jew tas-suċċessur tagħha ITR Rubber lil hinn minn dan il-perijodu ma ġiet stabbilita kontra tagħhom minħabba fir-rwol ta’ kap, fatt li, barra minn hekk, il-Kummissjoni kkonfermat matul is-seduta.

147    Barra minn hekk, huwa stabbilit li ITR Rubber, li, fl-1 ta’ Jannar 2002, il-kumpannija parent tagħha dak iż-żmien, ITR, ittrasferitilha l-attivi tagħha fis-settur tal-manek marittimi, inbiegħet lil Parker-Hannifin, fi ħdan il-grupp Parker, fil-31 ta’ Jannar 2002. Għalhekk, il-Kummissjoni, fil-premessa 389 tad-deċiżjoni kkontestata, qieset lill-kumpannija Parker‑Hannifin bħala responsabbli b’mod konġunt u in solidum għall-aġir ta’ Parker ITR, mid-data tax-xiri ta’ din tal-aħħar, fil-31 ta’ Jannar 2002.

148    Barra minn hekk, hemm lok li titfakkar il-metodoloġija segwita mill-Kummissjoni fid-deċiżjoni kkontestata għall-finijiet tal-kalkolu tal-ammont tal-multa.

149    Għalhekk, bħala l-ewwel pass, il-Kummissjoni wettqet kalkolu tal-ammont bażiku tal-multa, billi għamlet dan li ġej:

–        fil-premessi 420 sa 428 tad-deċiżjoni kkontestata, il-Kummissjoni speċifikat li l-bejgħ ikkonċernat kellu jiġi kkalkolat mill-valur medju annwali tal-bejgħ li sar mill-produtturi prinċipali tal-manek marittimi fi ħdan iż-Żona Ekonomika Ewropea (ŻEE) għat-tliet eżerċizzji kompleti qabel ma jispiċċa l-ksur, jiġifieri EUR 32 710 069;

–        fid-dawl tal-portata dinjija tal-ksur, il-Kummissjoni qieset, fil-premessi 429 sa 433 tad-deċiżjoni kkontestata, li kien hemm lok li din il-ċifra tiġi mmultiplikata permezz tal-ishma fis-suq dinji miżmuma minn kull parteċipant u li, fil-każ ta’ Parker ITR, is-sehem tagħha mis-suq dinji kien żdied għal 12.1 %;

–        wara din il-multiplikazzjoni, fil-premessa 436 tad-deċiżjoni kkontestata, il-Kummissjoni żammet is-somma ta’ EUR 3 955 777, għall-bejgħ ikkonċernat ta’ Parker ITR;

–        fid-dawl tal-gravità tal-ksur, fil-premessa 445, il-Kummissjoni ddeċidiet li, fid-dawl taċ-ċirkustanzi f’dan il-każ, tan-natura tal-ksur, tad-dimensjoni ġeografika tiegħu u tas-sehem fis-suq akkumulat li kien ikkonċernat, hemm lok li jittieħed inkunsiderazzjoni 25 % tal-valur tal-bejgħ ikkonċernat;

–        fid-dawl tal-tul tal-ksur, il-Kummissjoni sostniet, fil-premessa 448 tad-deċiżjoni kkontestata, tul ta’ 19-il sena u 5 ijiem għal Parker ITR u ta’ 5 snin, 3 xhur u 3 ijiem għal Parker-Hannifin, fatt li ta lok għan-numri multiplikaturi ta’ 19 u 5.5 rispettivament;

–        fil-premessa 449, il-Kummissjoni indikat li kien hemm lok li tiżdied is-somma addizzjonali ta’ madwar 25 % tal-valur tal-bejgħ, bħala ammont supplimentari li jipprovdi effett dissważiv;

–        il-Kummissjoni indikat fil-premessa 455 tad-deċiżjoni kkontestata li, mit-tranżazzjonijiet deskritti iktar ’il fuq, kienu jirriżultaw ammonti bażiċi ta’ EUR 19 700 000 għal Parker ITR u ta’ EUR 6 400 000 għal Parker-Hannifin.

150    Fit-tieni lok, wara li kisbet żewġ ammonti bażiċi, jiġifieri, ammont bażiku għal Parker ITR u ammont bażiku għal Parker-Hannifin, il-Kummissjoni indikat, fil-premessa 463 tad-deċiżjoni kkontestata, li kien hemm lok li jiżdied bi 30 % l-ammont bażiku tal-multa imposta fuq Parker ITR sabiex jittieħdu inkunsiderazzjoni ċ-ċirkustanzi aggravanti.

151    Issa, fil-premessa 471 tad-deċiżjoni kkontestata, il-Kummissjoni żiedet bi 30 % l-ammonti bażiċi għal Parker ITR, fatt li ta lok għall-ammont ta’ EUR 25 610 000, iżda wkoll għal Parker-Hannifin, fatt li ta lok għall-ammont ta’ EUR 8 320 000.

152    Mill-kunsiderazzjonijiet preċedenti jirriżulta li, filwaqt li l-Kummissjoni żammet responsabbli in solidum lil Parker-Hannifin biss mill-31 ta’ Jannar 2002, l-ammont bażiku tal-multa li kellha titħallas in solidum minn Parker-Hannifin minħabba f’din ir-responsabbiltà żdied bi 30 % minħabba ċ-ċirkustanzi aggravanti li ġejjin mir-rwol ta’ kap ta’ ITR bejn il-11 ta’ Ġunju 1999 u t-30 ta’ Settembru 2001, perijodu li matulu Parker-Hannifin ma kellha ebda rabta ma’ ITR jew mas-suċċessur tagħha ITR Rubber.

153    Għalhekk, jirriżulta minn dak li ntqal qabel li l-ammont tal-multa li għandha titħallas in solidum minn Parker-Hannifin ma kienx ġie stabbilit skont il-gravità tal-ksur imwettaq individwalment mis-sussidjarja tagħha ITR Rubber wara x-xiri tagħha fil-31 ta’ Jannar 2002.

154    Għalhekk, il-Kummissjoni wettqet żball ta’ liġi meta applikat żieda ta’ 30 % lill-ammont tal-multa li kellha titħallas in solidum minn Parker‑Hannifin, minħabba fiċ-ċirkustanza aggravanti li ġejja mir-rwol ta’ kap ta’ ITR bejn il-11 ta’ Ġunju 1999 u t-30 ta’ Settembru 2001.

155    F’dawn iċ-ċirkustanzi, hemm lok li jintlaqa’ s-sitt motiv invokat mir-rikorrenti, mingħajr ma jkun neċessarju li jiġu eżaminati l-argumenti dwar il-ksur tal-obbligu ta’ motivazzjoni li huma qajmu fil-kuntest tal-imsemmi motiv.

156    B’dan il-mod, hemm lok li l-punt (e) tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 2 tad-deċiżjoni kkontestata jiġi annullat sa fejn żieda ta’ 30 % ġiet applikata lill-ammont tal-multa li kellha titħallas in solidum minn Parker‑Hannifin, minħabba fiċ-ċirkustanza aggravanti li ġejja mir-rwol ta’ kap ta’ ITR bejn il-11 ta’ Ġunju 1999 u t-30 ta’ Settembru 2001.

 Fuq it-tmien motiv, dwar il-kalkolu tal-limitu massimu ta’ 10 % tal-valur tal-bejgħ

157    Kif ġie kkonstatat fil-punt 31 iktar ’il fuq, hemm lok li jiġi eżaminat it-tmien motiv invokat mir-rikorrenti sa fejn jirrigwarda l-perijodu preċedenti l-1 ta’ Jannar 2002.

158    Fil-kuntest tat-tmien motiv tagħhom ir-rikorrenti jqajmu tliet ilmenti, ibbażati, l-ewwel wieħed, fuq il-ksur tal-Artikolu 23(2) tar-Regolament Nru 1/2003, it-tieni wieħed, fuq il-ksur tal-prinċipju ta’ responsabbiltà personali, u t-tielet, fuq il-ksur tal-obbligu ta’ motivazzjoni.

159    Fir-rigward tal-ilment dwar il-ksur tal-Artikolu 23(2) tar-Regolament Nru 1/2003, hemm lok jitfakkar li, skont it-termini ta’ din id-dispożizzjoni:

“Il-Kummissjoni tista’ b’deċiżjoni timponi multi fuq l-impriża u l-assoċjazzjoni tal-impriża meta, jew b’intenżjoni jew b’negligenza:

a)      jiksru l-Artikolu [81 KE] jew l-Artikolu [82 KE] [...]

Għal kull impriża u assoċjazzjoni ta’ l-impriża li qed jipparteċipaw fil-ksur, il-multi mhux ser jaqbżu l-10 % tat-total ta’ valur tal-bejgħ fis-sena kummerċjali preċedenti.

[...]”

160    Barra minn hekk, hemm lok titfakkar b’mod partikolari l-ġurisprudenza msemmija fis-sentenza tal-4 ta’ Settembru 2014, YKK et vs Il-Kummissjoni (C‑408/12 P, EU:C:2014:2153). Fil-punt 60 ta’ din is-sentenza, il-Qorti Ġenerali indikat kif ġej:

“[...], [M]eta [...] impriża kkunsidrata mill-Kummissjoni bħala responsabbli għal ksur tal-Artikolu 81 KE ġiet akkwistata minn impriża oħra li fiha żżomm, bħala sussidjarja, l-kwalità ta’ entità ekonomika distinta, il-Kummissjoni għandha tikkunsidra d-dħul mill-bejgħ għal kull waħda minn dawn l-entitajiet ekonomiċi sabiex tapplikalhom, fejn applikabbli, il-limitu ta’ 10 %.”

161    Barra minn hekk, fil-punti 63 u 64 tas-sentenza tal-4 ta’ Settembru 2014, YKK et vs Il-Kummissjoni (C‑408/12 P, EU:C:2014:2153), ġie deċiż dan li ġej:

“63.      Għandu jiġi nnotat f’dan ir-rigward li l-għan tal-istabbiliment, fl-Artikolu 23(2), ta’ limitu ta’ 10 % tad-dħul tal-bejgħ ta’ kull impriża li pparteċipat fil-ksur huwa b’mod partikolari intiż sabiex jipprevjeni l-impożizzjoni ta’ multa ta’ ammont għola minn dan il-limitu li taqbeż il-kapaċità ta’ ħlas ta’ din l-impriża fil-mument fejn hija tinstab responsabbli tal-ksur u tkun imposta sanzjoni pekunjarja mill-Kummissjoni.

64.      Il-konstatazzjoni magħmula fil-punt preċedenti hija korroborata mit-tieni subparagrafu tal-Artikolu 23(2) tar-Regolament Nru 1/2003, li jeħtieġ, f’dak li jirrigwarda l-limitu ta’ 10 %, li dan ikun ikkalkulat fuq il-bażi tas-sena finanzjarja preċedenti għad-deċiżjoni tal-Kummissjoni li tissanzjona l-ksur. Tali rekwiżit huwa ssodisfatt meta, bħal f’dan il-każ, dan il-limitu huwa determinat fuq il-bażi biss tad-dħul mill-bejgħ tas-sussidjarja, f’dak li jirrigwarda l-multa li ġiet imposta fuqha esklużivament, fir-rigward tal-perijodu preċedenti għall-akkwist tagħha mill-kumpannija parent […] Minn dan isegwi li, f’tali ċirkustanzi, l-evoluzzjoni strutturali tal-impriża responsabbli bħala entità ekonomika hija effettivament meħuda inkunsiderazzjoni fil-kalkolu tal-multa.”

162    Mill-punt(e) tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 2 tad-deċiżjoni kkontestata jirriżulta li, fuq l-ammont tal-multa ta’ EUR 25 610 000 imposti fuq Parker ITR, Parker‑Hannifin inżammet responsabbli b’mod konġunt u in solidum sa EUR 8 320 000. Minn dan jirriżulta li l-parti mill-multa li għandha titqies li ġiet imposta fuq Parker ITR esklużivament togħla għal EUR 17 290 000. Madankollu, fid-dawl tal-iżball ikkonstatat fil-punt 154 iktar ’il fuq u tal-konklużjoni fil-punt 156 iktar ’il fuq, ma hemmx lok li tittieħed inkunsiderazzjoni ż-żieda ta’ 30 % applikata lill-ammont bażiku tal-multa ta’ EUR 6 400 000 li għandha titħallas in solidum minn Parker-Hannifin. Fid-dawl ta’ dak li ntqal preċedentement, il-parti tal-multa li għandha titqies li ġiet realment imposta fuq Parker ITR esklużivament togħla għal EUR 19 210 000.

163    Fid-dawl tat-tqassim tar-responsabbiltà bejn Parker ITR u Parker‑Hannifin sostnuta mill-Kummissjoni kif ġiet deskritta b’mod partikolari fil-premessa 389 tad-deċiżjoni kkontestata, hemm lok jitqies li l-parti tal-multa li għaliha nżammet responsabbli Parker ITR esklużivament taqa’ taħt il-parteċipazzjoni fil-ksur tal-predeċessur ekonomiku tagħha, ITR, għall-perijodu bejn l-1 ta’ April 1986 u l-31 ta’ Diċembru 2001, kif ukoll il-parteċipazzjoni tagħha stess għall-perijodu bejn l-1 u l-31 ta’ Jannar 2002. Kien biss mill-31 ta’ Jannar 2002 li r-responsabbiltà ta’ Parker‑Hannifin ġiet sostnuta bħala l-kumpannija parent ta’ Parker ITR u abbażi ta’ dan il-fatt, Parker‑Hannifin inżammet responsabbli b’mod konġunt u in solidum ma’ Parker ITR għall-parti mill-multa.

164    Fil-premessa 474 tad-deċiżjoni kkontestata, il-Kummissjoni, billi bbażat lilha nnifisha fuq il-valur tal-bejgħ li jissemma fis-sezzjoni tad-deċiżjoni dwar l-impriżi kkonċernati mill-proċedura, indikat li l-ammonti tal-multi imposti fuqhom ma kinux jaqbżu l-limitu ta’ 10 % tal-valur tal-bejgħ previst mill-Artikolu 23(2) tar-Regolament Nru 1/2003. Issa, fir-rigward tar-rikorrenti, fil-premessa 36 tad-deċiżjoni kkontestata, il-Kummissjoni indikat li l-valur tal-bejgħ ikkonsolidat fuq skala dinjija mwettaq minn Parker‑Hannifin għas-sena finanzjarja 2006 li skadiet fit-30 ta’ Ġunju kien tela’ għal EUR 7 410 miljun.

165    Għalhekk, mid-deċiżjoni kkontestata jirriżulta li l-Kummissjoni żammet unikament il-valur tal-bejgħ globali mwettaq minn Parker‑Hannifin għall-finijiet tal-kalkolu tal-limitu massimu ta’ 10 % tal-valur tal-bejgħ previst fl-Artikolu 23(2) tar-Regolament Nru 1/2003, inkluż għal dak li jirrigwarda l-parti tal-multa li għaliha kienet inżammet responsabbli Parker ITR esklużivament, b’mod partikolari għall-perijodu qabel l-1 ta’ Jannar 2002.

166    Issa, kif ġustament isostnu r-rikorrenti, sa fejn dan il-limitu massimu ma kienx ġie stabbilit abbażi biss tal-valur tal-bejgħ ta’ Parker ITR għal dak li jirrigwarda l-parti tal-multa li ġie imposta fuqha esklużivament u inkluż, neċessarjament, għal dak li jirrigwarda l-perijodu qabel l-1 ta’ Jannar 2002, il-Kummissjoni wettqet żball fl-applikazzjoni tal-Artikolu 23(2) tar-Regolament Nru 1/2003 (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-4 ta’ Settembru 2014, YKK et vs Il-Kummissjoni, C‑408/12 P, EU:C:2014:2153, punt 64).

167    Fid-dawl ta’ dak li ntqal preċedentement, it-tmien motiv, kif indikat fil-punt 31 iktar ’il fuq, għandu jintlaqa’, mingħajr ma jkun neċessarju li jiġu eżaminati t-tieni u t-tielet ilmenti mqajma mir-rikorrenti fil-kuntest tiegħu.

168    B’dan il-mod, hemm lok ukoll li jiġi annullat l-punt (e) tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 2 tad-deċiżjoni kkontestata, minħabba li l-Kummissjoni ma kkalkolatx, abbażi biss tal-valur tal-bejgħ ta’ Parker ITR, il-limitu massimu ta’ 10 % tal-valur tal-bejgħ previst mill-Artikolu 23(2) tar-Regolament Nru 1/2003, għal dak li jirrigwarda l-parti tal-multa li għaliha nżammet responsabbli Parker ITR esklużivament għall-perijodu qabel l-1 ta’ Jannar 2002.

 Fuq l-eżerċizzju ta’ ġurisdizzjoni sħiħa

169    Il-ġurisdizzjoni sħiħa mogħtija, skont l-Artikolu 229 KE, lill-Qorti Ġenerali permezz tal-Artikolu 31 tar-Regolament Nru 1/2003 tagħti l-kapaċità lil din tal-aħħar, lil hinn mis-sempliċi stħarriġ tal-legalità tas-sanzjoni, sabiex tissostitwixxi l-evalwazzjoni tagħha għal dik tal-Kummissjoni u, konsegwentement, sabiex tħassar, tnaqqas jew iżżid l-ammont tal-multa jew tal-piena imposta. Minn dan jirriżulta li l-Qorti tal-Unjoni għandha l-kapaċità li teżerċita l-ġurisdizzjoni sħiħa tagħha, meta kwistjoni tal-ammont tal-multa tiġi suġġetta għall-evalwazzjoni tagħha, u li din il-kompetenza tista’ tiġi eżerċitata kemm biex tnaqqas dan l-ammont kif ukoll biex iżżidu (sentenza tat-8 ta’ Frar 2007, Groupe Danone vs Il-Kummissjoni, C‑3/06 P, EU:C:2007:88, punti 61 u 62).

170    Għandu jiġi osservat li, min-natura tiegħu, l-iffissar tal-ammont tal-multa mill-Qorti Ġenerali ma huwiex eżerċizzju aritmetiku preċiż. Barra minn hekk, il-Qorti Ġenerali ma hijiex marbuta mal-kalkoli tal-Kummissjoni, lanqas mal-linji gwida, meta hija tiddeċiedi bis-saħħa tal-ġurisdizzjoni sħiħa tagħha. Hija għandha twettaq l-evalwazzjoni proprja tagħha, billi tieħu inkunsiderazzjoni ċ-ċirkustanzi kollha tal-każ inkwistjoni (ara s-sentenza tal-5 ta’ Ottubru 2011, Romana Tabacchi vs Il-Kummissjoni, T‑11/06, EU:T:2011:560, punt 266 u l-ġurisprudenza ċċitata).

171    Barra minn hekk, skont l-Artikolu 23(3) tar-Regolament Nru 1/2003, sabiex jiġi ddeterminat l-ammont tal-multa, għandu jittieħed inkunsiderazzjoni, minbarra l-gravità tal-ksur, it-tul tiegħu.

172    Barra minn hekk, kif inhu mfakkar mill-Artikolu 49 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea, l-intensità tal-pieni ma għandhiex tkun sproporzjonata meta mqabbla mal-ksur.

173    Konformement mal-Artikolu 23(2) tar-Regolament Nru 1/2003, l-ammont tal-multa ma jistax barra minn hekk jaqbeż l-10 % tal-valur tal-bejgħ totali tal-impriża ġġenerat matul is-sena kummerċjali preċedenti.

174    F’dan ir-rigward, jirriżulta mill-ġurisprudenza, b’mod partikolari dik stabbilita fis-sentenza tal-4 ta’ Settembru 2014, YKK et vs Il-Kummissjoni (C‑408/12 P, EU:C:2014:2153), li, għall-finijiet tal-applikazzjoni tal-limitu massimu previst mill-Artikolu 23(2) tar-Regolament Nru 1/2003, irid jittieħed inkunsiderazzjoni l-valur tal-bejgħ tas-sussidjarja inkwistjoni (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-4 ta’ Settembru 2014, YKK et Il-Kummissjoni, C‑408/12 P, EU:C:2014:2153, punt 97). F’dawn iċ-ċirkustanzi, peress li ma huwiex il-valur tal-bejgħ ikkonsolidat mill-grupp Parker, iżda biss dak tas-sussidjarja Parker ITR, li hemm lok li jittieħed inkunsiderazzjoni sabiex jiġi aġġustat l-ammont tal-multa mal-kapaċità ta’ ħlas tagħha, huwa xieraq li, għall-finijiet tal-kalkolu tal-limitu massimu ta’ 10 %, il-valur tal-bejgħ totali ta’ Parket ITR jittieħed bħala bażi, inkluż il-bejgħ intern fi ħdan il-grupp.

175    Il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet ukoll li, sabiex jiġi stabbilit l-ammont tal-multi, kien hemm lok li jittieħed inkunsiderazzjoni t-tul tal-ksur u l-provi kollha li jistgħu jagħmlu parti mill-evalwazzjoni tal-gravità tiegħu, bħal, b’mod partikolari, l-aġir ta’ kull waħda mill-impriżi u r-rwol ta’ kull waħda minnhom fl-istabbiliment tal-prattiki miftiehma (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat-8 ta’ Diċembru 2011, Chalkor vs Il-Kummissjoni, C‑386/10 P, EU:C:2011:815, punt 56 u l-ġurisprudenza ċċitata).

176    Fis-sentenza dwar l-appell, il-Qorti tal-Ġustizzja annullat b’mod partikolari l-punti 2 u 3 tad-dispożittiv tas-sentenza tal-Qorti Ġenerali li permezz tagħhom l-multa imposta mill-Kummissjoni fuq ITR u fuq Parker-Hannifin kienet annullata u, wara l-kunsiderazzjonijiet tal-Qorti Ġenerali dwar l-eżerċizzju tal-ġurisdizzjoni sħiħa tagħha, l-ammont tal-multa imposta fuq Parker ITR kienet stabbilita għal EUR 6 400 000, ammont li kienet responsabbli għalih in solidum Parker-Hannifin sal-ammont ta’ EUR 6 300 000.

177    Wara r-rinviju tar-rikors tagħhom quddiem il-Qorti Ġenerali, ir-rikorrenti jsostnu li l-motivi li huma invokaw jiġġustifikaw l-annullament tad-deċiżjoni kkontestata u, konsegwentement, l-eżerċizzju mill-Qorti Ġenerali tal-ġurisdizzjoni sħiħa tagħha sabiex tnaqqas l-ammont tal-multa li kienet imposta fuqhom.

178    F’dan il-każ, fid-dawl tal-evalwazzjoni mwettqa mill-Qorti Ġenerali fil-kuntest tas-sitt u tat-tmien motivi kif ukoll tal-iżbalji kkonstatati fil-punti 154 u 166 iktar ’il fuq, il-Qorti Ġenerali tqis li huwa xieraq, lil hinn mill-annullament parzjali tad-deċiżjoni kkontestata li ġie deċiż fil-punti 156 u 168 iktar ’il fuq, li teżerċita l-ġurisdizzjoni sħiħa li ġiet ikkonferita lilha mill-Artikolu 31 tar-Regolament Nru 1/2003 u li tissostitwixxi l-evalwazzjoni tagħha għal dik tal-Kummissjoni f’dak li jikkonċerna l-ammont tal-multa li għandha tiġi imposta fuq ir-rikorrenti.

179    F’dan il-każ, il-Qorti Ġenerali tqis li huwa f’loku li tieħu inkunsiderazzjoni ċ-ċirkustanzi segwenti.

180    L-ewwel nett, jirriżulta suffiċjentement mill-provi fil-fajl li l-akkordju kkostitwixxa ksur gravi, fid-dawl tal-fatt li huwa kellu bħala għan l-għoti tas-sejħa għal offerti, l-iffissar tal-prezzijiet, l-iffissar ta’ kwoti, l-istabbiliment tal-kundizzjonijiet ta’ bejgħ, it-tqassim ta’ swieq ġeografiċi u l-iskambju ta’ informazzjoni sensittiva dwar il-prezzijiet, il-volumi tal-bejgħ u s-sejħiet għal offerti. Barra minn hekk, dan huwa kartell ta’ dimensjoni globali.

181    It-tieni nett, fir-rigward speċifikament tat-tul tal-ksur, minn naħa, hemm lok jitfakkar li ITR Rubber (li saret Parker ITR sussegwentement) inżammet, ġustament, responsabbli għall-parteċipazzjoni fil-ksur tal-predeċessur ekonomiku tagħha ITR għall-perijodu bejn l-1 ta’ April 1986 u l-31 ta’ Diċembru 2001 kif ukoll għall-parteċipazzjoni tagħha stess għall-perijodu bejn l-1 ta’ Jannar 2002 u t‑2 ta’ Mejju 2007. Min-naħa l-oħra, ir-responsabbiltà in solidum ta’ Parker‑Hannifin ġiet korrettament miżmuma, bħala kumpannija parent ta’ Parker ITR, għall-perijodu bejn l-31 ta’ Jannar 2002 u t-2 ta’ Mejju 2007.

182    It-tielet nett, ġie stabbilit, li ITR kellha rwol ta’ kap tal-akkordju bejn il-11 ta’ Ġunju 1999 u t-30 ta’ Settembru 2001, matul perijodu kritiku għaliha, wara perijodu relattivament ta’ inattività, u kkontribwiet b’mod importanti ħafna għall-istabbiliment mill-ġdid tal-akkordju b’suċċess. Min-naħa l-oħra, l-ebda attività ta’ ITR jew tas-suċċessur tagħha, ITR Rubber, lil hinn minn dan il-perijodu ma nżammet fil-konfronti tagħhom minħabba r-rwol ta’ kap.

183    Fid-dawl ta’ dawn iċ-ċirkustanzi, il-Qorti Ġenerali qieset li l-multa li tammonta għal EUR 19 210 000 hekk kif imposta mill-Kummissjoni fuq Parker ITR esklużivament tippermetti li trażżan b’mod effiċjenti l-aġir illegali kkonstatat b’mod li mhux negliġibbli u li jibqa’ suffiċjentement dissważiv. Kull multa li taqbeż dan l-ammont tkun sproporzjonata fir-rigward ta’ dan il-ksur.

184    Madankollu, minħabba l-limitu massimu legali ta’ 10 % tad-dħul mill-bejgħ totali previst fl-Artikolu 23(2) tar-Regolament Nru 1/2003, hemm lok li jittieħed inkunsiderazzjoni, għall-finijiet tal-applikazzjoni tal-imsemmi artikolu, il-valur tal-bejgħ totali tal-impriża, jiġifieri Parker ITR, imwettaq matul l-eżerċizzju soċjali li jippreċedi d-deċiżjoni li timponi l-multa inkwistjoni, jiġifieri, fil-każ ta’ Parker ITR, l-eżerċizzju għas-sena finanzjarja 2008, li għalaq fit-30 ta’ Ġunju. Għalhekk, jirriżulta mill-bilanċ tat-30 ta’ Ġunju 2008 ta’ Parker ITR, anness mal-osservazzjonijiet li ġew ippreżentati wara s-sentenza dwar l-appell, b’mod partikolari fil-paġna tagħha 18, li l-valur tal-bejgħ totali, inkluż il-bejgħ intern, għas-sena finanzjarja 2008 jitla’ għal EUR 135 457 283.

185    Għalhekk, il-Qorti Ġenerali tqis li l-ammont tal-multa li għaliha Parker ITR għandha titqies li hija responsabbli esklużivament f’dan il-każ ma għandux jaqbeż 10 % tal-valur tal-bejgħ indikat fil-punt 184 iktar ’il fuq, jiġifieri EUR 13 545 728.

186    Finalment, il-Qorti Ġenerali qieset li hemm lok li jitnaqqas l-ammont tal-multa li għaliha Parker‑Hannifin għandha tinżamm responsabbli in solidum fid-dawl, b’mod partikolari, tal-gravità tal-ksur u tal-fatt li l-parteċipazzjoni tagħha fil-ksur, bħala kumpannija parent ta’ Parker ITR, bdiet biss mix-xiri ta’ din tal-aħħar, fil-31 ta’ Jannar 2002 meta hija ma kinitx għadha teżerċita rwol ta’ kap tal-akkordju, u tiffissaha għal EUR 6 400 000 .

187    Għaldaqstant, il-Qorti Ġenerali qieset li l-ammont totali tal-multa imposta fuq Parker ITR għandu jiġi stabbilit għal EUR 19 945 728, ammont li kienet responsabbli għalih in solidum Parker-Hannifin sal-ammont ta’ EUR 6 400 000.

188    Il-kumplament tar-rikors huwa miċħud.

 Fuq l-ispejjeż

189    Skont l-Artikolu 134(3) tar-Regoli tal-Proċedura, jekk il-partijiet jitilfu rispettivament fuq waħda jew iktar mit-talbiet tagħhom, kull parti għandha tbati l-ispejjeż rispettivi tagħha.

190    Fiċ-ċirkustanzi ta’ dan il-każ, għandu jiġi deċiż li kull parti għandha tbati l-ispejjeż rispettivi tagħha.

Għal dawn il-motivi,

IL-QORTI ĠENERALI (Is-Sitt Awla)

taqta’ u tiddeċiedi:

1)      Il-punt (e) tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 2 tad-Deċiżjoni C (2009) 428 finali, tat-28 ta’ Jannar 2009, dwar proċediment skont l-Artikolu 81 [KE] u l-Artikolu 53 tal-Ftehim ŻEE (Każ COMP/39406 – Manek Marittimi), huwa annullat sa fejn żieda ta’ 30 % ġiet applikata lill-ammont tal-multa li kellha titħallas in solidum minn Parker Hannifin Corp., minħabba fiċ-ċirkustanza aggravanti li ġejja mir-rwol ta’ kap ta’ ITR SpA bejn il-11 ta’ Ġunju 1999 u t-30 ta’ Settembru 2001 u sa fejn il-Kummissjoni Ewropea ma kkalkolatx, abbażi biss tal-valur tal-bejgħ ta’ Parker ITR Srl, il-limitu ta’ 10 % tal-valur tal-bejgħ previst mill-Artikolu 23(2) tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1/2003, tas-16 ta’ Diċembru 2002, fuq l-implimentazzjoni tar-regoli tal-kompetizzjoni mniżżlin fl-Artikoli 81 [KE] u 82 [KE], għal dak li jirrigwarda l-parti tal-multa li minħabba fiha Parker ITR inżammet responsabbli esklużivament għall-perijodu ta’ qabel l-1 ta’ Jannar 2002.

2)      L-ammont tal-multa imposta fuq Parker Hannifin Manufacturing Srl, li qabel kienet Parker ITR, huwa stabbilit għal EUR 19 945 728, ammont li kienet responsabbli għalih in solidum Parker-Hannifin sal-ammont ta’ EUR 6 400 000.

3)      Il-kumplament tar-rikors huwa miċħud.

4)      Parker Hannifin Manufacturing, Parker-Hannifin u l-Kummissjoni għandhom ibatu l-ispejjeż tagħhom.

Frimodt Nielsen Schwarcz Collins

Mogħtija f’qorti bil-miftuħ fil-Lussemburgu, fl-14 ta’ Lulju 2016.

Firem

* Lingwa tal-kawża: l-Ingliż.