Language of document : ECLI:EU:C:2011:542

Kawża C-108/10

Ivana Scattolon

vs

Ministero dell’Istruzione, dell’Università e della Ricerca

(talba għal deċiżjoni preliminari mressqa mit-Tribunale di Venezia)

“Politika soċjali — Direttiva 77/187/KEE — Żamma tad-drittijiet tal-ħaddiema fil-każ ta’ trasferimenti ta’ impriżi — Kunċetti ta’ ‘impriża’ u ta’ ‘trasferiment’ — Ċedent u ċessjonarju taħt id-dritt pubbliku — Applikazzjoni, sa mid-data tat-trasferiment, tal-ftehim kollettiv fis-seħħ maċ-ċessjonarju — Salarju — Teħid inkunsiderazzjoni tal-anzjanità fi grad miksuba miċ-ċedent”

Sommarju tas-sentenza

1.        Politika soċjali — Approssimazzjoni tal-liġijiet — Trasferimenti ta’ impriżi — Żamma tad-drittijiet tal-ħaddiema — Direttiva 77/187 — Kamp ta’ applikazzjoni — Teħid lura minn awtorità pubblika ta’ Stat Membru tal-persunal impjegat minn awtorità pubblika oħra u inkarigat mill-provvista ta’ servizzi awżiljarji lil skejjel

(Direttiva tal-Kunsill 77/187)

2.        Politika soċjali — Approssimazzjoni tal-liġijiet — Trasferiment ta’ impriżi — Żamma tad-drittijiet tal-ħaddiema — Direttiva 77/187 — Applikazzjoni immedjata għall-ħaddiema ttrasferiti tal-ftehim kollettiv fis-seħħ maċ-ċessjonarju — Projbizzjoni ta’ tnaqqis fis-salarju — Portata

(Direttiva tal-Kunsill 77/184, Artikolu 3)

1.        It-teħid lura, minn awtorità pubblika ta’ Stat Membru, tal-persunal impjegat minn awtorità pubblika oħra u inkarigata mill-provvista, lil skejjel, ta’ servizzi awżiljarji li jinkludu b’mod partikolari funzjonijiet ta’ manutenzjoni u ta’ assistenza amministrattiva, jikkostitwixxi trasferiment ta’ impriża li jaqa’ taħt id-Direttiva tal-Kunsill 77/187, dwar l-approssimazzjoni tal-liġijiet tal-Istati Membri relatati mas-salvagwardja tad-drittijiet tal-ħaddiema fil-każ ta’ trasferimenti ta’ impriżi, negozji jew partijiet ta’ negozji, ladarba l-imsemmi persunal ikun ikkostitwit minn grupp organizzat ta’ impjegati li huma protetti bħala ħaddiema skont id-dritt ta’ dan l-Istat Membru.

Fil-fatt, għalkemm huwa minnu li r-riorganizzazzjoni ta’ strutturi tal-amministrazzjoni pubblika u t-trasferiment ta’ funzjonijiet amministrattivi bejn amministrazzjonijiet pubbliċi huma esklużi permezz tal-Artikolu 1(1) tad-Direttiva 77/187 fil-verżjoni tagħha li tirriżulta mid-Direttiva 98/50, kif ukoll permezz tal-Artikolu 1(1) tad-Direttiva 2001/23, mill-kamp ta’ applikazzjoni tad-Direttiva 77/187, xorta jibqa’ l-fatt li l-portata ta’ dawn l-espressjonijiet hija limitata għall-każijiet li fihom it-trasferiment jikkonċerna attivitajiet li jaqgħu taħt l-eżerċizzju tas-setgħa pubblika. Li kieku interpretazzjoni oħra kellha tiġi aċċettata, kull trasferiment impost fuq tali ħaddiema jista’ jiġi suġġett, mill-awtorità pubblika kkonċernata, għall-kamp ta’ applikazzjoni tad-Direttiva 77/187 billi jiġi invokat is-sempliċi fatt li t-trasferiment jagħmel parti minn riorganizzazzjoni ta’ persunal.

L-applikazzjoni tar-regoli msemmija mid-Direttiva 77/187 f’dawn is-sitwazzjonijiet ma taffettwax is-setgħa tal-Istati Membri li jorganizzaw mill-ġdid l-amministrazzjonijiet pubbliċi tagħhom. L-applikabbiltà ta’ din id-direttiva għandha bħala sempliċi effett li tipprekludi li ħaddiema, minħabba s-sempliċi fatt tat-trasferiment, jitqiegħdu f’pożizzjoni inqas favorevoli minn dik li jinsabu fiha qabel it-trasferiment. B’hekk, kif jirriżulta mill-Artikolu 4 tad-Direttiva 77/187, din ma ċċaħħadx lill-Istati Membri mill-possibbiltà li l-persuna li timpjega tkun tista’ timmodifika relazzjonijiet ta’ xogħol f’sens sfavorevoli, b’mod partikolari fir-rigward tal-protezzjoni kontra t-tkeċċija u l-kundizzjonijiet ta’ remunerazzjoni. Hija tipprojbixxi, biss, li tali modifiki jseħħu meta jseħħ u minħabba t-trasferiment.

(ara l-punti 54, 58-59, 66 u d-dispożittiv 1)

2.        Meta trasferiment fis-sens tad-Direttiva 77/187, dwar l-approssimazzjoni tal-liġijiet tal-Istati Membri relatati mas-salvagwardja tad-drittijiet tal-ħaddiema fil-każ ta’ trasferimenti ta’ impriżi, negozji jew partijiet ta’ negozji, iwassal għall-applikazzjoni immedjata, għall-ħaddiema ttrasferiti, tal-ftehim kollettiv fis-seħħ fi ħdan iċ-ċessjonarju, u l-kundizzjonijiet ta’ remunerazzjoni previsti minn dan il-ftehim ikunu marbuta b’mod partikolari mal-anzjanità fi grad, l-Artikolu 3 ta’ din id-direttiva jipprekludi li l-ħaddiema ttrasferiti jbatu, meta titqabbel is-sitwazzjoni immedjatament preċedenti għat-trasferiment tagħhom, minn tnaqqis fis-salarju sostanzjali minħabba l-fatt li l-anzjanità fi grad tagħhom miksuba maċ-ċedent, ekwivalenti għal dik miksuba minn ħaddiema maċ-ċessjonarju, ma tittiħidtx inkunsiderazzjoni meta tiġi ddeterminata l-pożizzjoni inizjali tas-salarju tagħhom miċ-ċessjonarju. Hija l-qorti tar-rinviju li għandha teżamina jekk kienx hemm tali tnaqqis fis-salarju meta seħħ tali trasferiment.

Għalkemm, ċertament, ir-regola prevista fl-ewwel paragrafu tal-Artikolu 3(2), għandha tinftiehem fis-sens li huwa permess liċ-ċessjonarju li japplika, sa mid-data tat-trasferiment, il-kundizzjonijiet tax-xogħol previsti mill-ftehim kollettiv fis-seħħ fi ħdanu, inklużi dawk relatati mar-remunerazzjoni, u għaldaqstant tħalli marġni ta’ manuvrar li jippermetti liċ-ċessjonarju u lill-partijiet l-oħra kontraenti jbiddlu s-salarju tal-ħaddiema ttrasferiti b’tali mod li dan jiġi debitament adattat għaċ-ċirkustanzi tat-trasferiment inkwistjoni, xorta jibqa’ l-fatt li l-metodi magħżula għandhom ikunu konformi mal-għan tal-imsemmija direttiva li jiġi evitat li l-ħaddiema jitqiegħdu f’pożizzjoni inqas favorevoli sempliċiment minħabba dan it-trasferiment. Għaldaqstant l-implementazzjoni ta’ din il-fakultà miċ-ċessjonarju ma jistax ikollha bħala għan jew bħala effett li timponi lill-imsemmija ħaddiema kundizzjonijiet globalment inqas favorevoli minn dawk applikabbli qabel it-trasferiment. Li kieku kien mod ieħor, it-twettiq tal-għan tad-Direttiva 77/187 jista’ faċilment jitqiegħed inkwistjoni f’kull settur irregolat minn ftehim kollettivi, liema ċirkustanza tippreġudika l-effettività tagħha.

Min-naħa l-oħra, din id-direttiva ma tistax tiġi utilment invokata sabiex jinkiseb titjib tal-kundizzjonijiet ta’ remunerazzjoni jew kundizzjonijiet oħra ta’ xogħol fl-okkażjoni ta’ trasferiment ta’ impriża. Barra minn hekk, din id-direttiva ma tipprekludix li jkun hemm differenzi fis-salarju bejn il-ħaddiema ttrasferiti u dawk li diġà kienu, fil-mument tat-trasferiment, impjegati maċ-ċessjonarju. Għalkemm strumenti u prinċipji oħra tad-dritt jistgħu jirriżultaw rilevanti sabiex tiġi eżaminata l-legalità ta’ tali differenzi, l-imsemmija direttiva hija intiża biss sabiex tevita li ħaddiema jitqiegħdu f’pożizzjoni sfavorevoli pparagunata ma’ dik li minnha kienu jibbenefikaw preċedentement.

(ara l-punti 74-77, 83 u d-dispożittiv 2)