Language of document : ECLI:EU:T:2011:575

Υπόθεση T-508/08

Bang & Olufsen A/S

κατά

Γραφείου Εναρμονίσεως στο πλαίσιο της Εσωτερικής Αγοράς (εμπορικά σήματα, σχέδια και υποδείγματα) (ΓΕΕΑ)

«Κοινοτικό σήμα – Αίτηση καταχωρίσεως τρισδιάστατου κοινοτικού σήματος – Παράσταση μεγαφώνου – Εκτέλεση από το ΓΕΕΑ δικαστικής αποφάσεως με την οποία ακυρώθηκε απόφαση ενός των τμημάτων του προσφυγών – Άρθρο 63, παράγραφος 6, του κανονισμού (ΕΚ) 40/94 [νυν άρθρο 65, παράγραφος 6, του κανονισμού (ΕΚ) 207/2009] – Απόλυτος λόγος απαραδέκτου – Σημείο αποτελούμενο αποκλειστικώς από το σχήμα που προσδίδει ουσιαστική αξία στο προϊόν – Άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο ε΄, σημείο iii, του κανονισμού 40/94 (νυν άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο ε΄, σημείο iii, του κανονισμού 207/2009)»

Περίληψη της αποφάσεως

1.      Κοινοτικό σήμα – Διαδικασία προσφυγής – Προσφυγή ενώπιον του δικαστή της Ένωσης – Εκτέλεση δικαστικής αποφάσεως με την οποία ακυρώνεται απόφαση τμήματος προσφυγών – Εκ νέου εξέταση της προσφυγής – Αυτεπάγγελτη εξέταση των πραγματικών περιστατικών

(Κανονισμός 40/94 του Συμβουλίου, άρθρα 7 § 1, 38 § 3, 63 § 6 και 74 § 1· κανονισμός 216/96 της Επιτροπής, άρθρο 1δ § 1)

2.      Κοινοτικό σήμα – Ορισμός και κτήση του κοινοτικού σήματος – Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου – Σημεία αποτελούμενα αποκλειστικώς από το σχήμα που προσδίδει ουσιαστική αξία στο προϊόν – Εξαίρεση – Απόκτηση διακριτικού χαρακτήρα διά της χρήσεως

(Κανονισμός 40/94 του Συμβουλίου, άρθρο 7 §§ 1, στοιχείa β΄ έως ε΄, και 3)

3.      Κοινοτικό σήμα – Ορισμός και κτήση του κοινοτικού σήματος – Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου – Σημεία αποτελούμενα αποκλειστικώς από το σχήμα που προσδίδει ουσιαστική αξία στο προϊόν

(Κανονισμός 40/94 του Συμβουλίου, άρθρο 7 § 1, στοιχείο ε΄, σημείο iii)

1.      Δεν εναπόκειται στο Γενικό Δικαστήριο να απευθύνει εντολές στο Γραφείο Εναρμονίσεως στο πλαίσιο της Εσωτερικής Αγοράς (εμπορικά σήματα, σχέδια και υποδείγματα) και εναπόκειται στο τελευταίο να αντλεί, εφόσον απαιτείται, τις συνέπειες που απορρέουν από το διατακτικό και το σκεπτικό των αποφάσεων του Γενικού Δικαστηρίου.

Στο πλαίσιο αυτό, το άρθρο 1δ, παράγραφος 1, του κανονισμού 216/96, σχετικά με τον κανονισμό διαδικασίας των τμημάτων προσφυγών του Γραφείου Εναρμόνισης στο πλαίσιο της εσωτερικής αγοράς (σήματα, σχέδια και υποδείγματα), όπως έχει τροποποιηθεί, προβλέπει, όσον αφορά την παραπομπή μιας υποθέσεως κατόπιν της δημοσιεύσεως αποφάσεως των δικαστηρίων της Ένωσης, ότι, αν, κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 63, παράγραφος 6, του κανονισμού 40/94, για το κοινοτικό σήμα, τα μέτρα για την εκτέλεση μιας αποφάσεως των δικαστηρίων της Ένωσης η οποία ακυρώνει εν όλω ή εν μέρει την απόφαση ενός τμήματος προσφυγών ή του τμήματος μείζονος συνθέσεως του Γραφείου περιλαμβάνουν νέα εξέταση, από τα τμήματα προσφυγών, της υποθέσεως που αποτέλεσε το αντικείμενο της εν λόγω αποφάσεως, το προεδρείο αποφασίζει εάν η υπόθεση θα αναπεμφθεί στο τμήμα που εξέδωσε την απόφαση που ακυρώθηκε ή εάν θα παραπεμφθεί σε άλλο τμήμα ή στο τμήμα μείζονος συνθέσεως του Γραφείου.

Συναφώς, ακόμη και αν το Γενικό Δικαστήριο κρίνει ότι ένα σημείο το οποίο αποτελεί αντικείμενο αιτήσεως καταχωρίσεως κοινοτικού σήματος, αντιθέτως προς όσα είχε κρίνει το Γραφείο, δεν εμπίπτει σε έναν από τους απολύτους λόγους απαραδέκτου τους οποίους προβλέπει το άρθρο 7, παράγραφος 1, του κανονισμού 40/94, η ακύρωση από το Γενικό Δικαστήριο της αποφάσεως του Γραφείου η οποία απορρίπτει την αίτηση καταχωρίσεως του εν λόγω σήματος συνεπάγεται κατ’ ανάγκη ότι το Γραφείο, στο οποίο εναπόκειται να αντλήσει ενδεχομένως τις συνέπειες εκ του διατακτικού και του σκεπτικού της αποφάσεως το Γενικού Δικαστηρίου, θα κινήσει εκ νέου τη διαδικασία εξετάσεως της αιτήσεως καταχωρίσεως του εν λόγω σήματος και θα απορρίψει την αίτηση αυτή, εφόσον κρίνει ότι το οικείο σήμα εμπίπτει σε άλλο λόγο απαραδέκτου τον οποίο προβλέπει η διάταξη αυτή.

Πράγματι, σύμφωνα με το άρθρο 74, παράγραφος 1, του κανονισμού 40/94, κατά την εξέταση απολύτων λόγων απαραδέκτου, το Γραφείο οφείλει να εξετάζει αυτεπαγγέλτως τα κρίσιμα πραγματικά περιστατικά που θα μπορούσαν να το οδηγήσουν στην εφαρμογή ενός απολύτου λόγου απαραδέκτου. Αν το Γραφείο διαπιστώσει την ύπαρξη πραγματικών περιστατικών που να δικαιολογούν την εφαρμογή ενός απολύτου λόγου απαραδέκτου, οφείλει να ενημερώσει σχετικώς τον αιτούντα την καταχώριση και να του παράσχει τη δυνατότητα να ανακαλέσει ή να τροποποιήσει την αίτησή του ή να υποβάλει τις παρατηρήσεις του, σύμφωνα με το άρθρο 38, παράγραφος 3, του κανονισμού 40/94.

(βλ. σκέψεις 31-34)

2.      Ένα σημείο το οποίο εμπίπτει στο άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο ε΄, του κανονισμού 40/94, για το κοινοτικό σήμα, ουδέποτε μπορεί να αποκτήσει διακριτικό χαρακτήρα, υπό την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 3, του ίδιου κανονισμού, με τη χρήση που του έγινε, ενώ η πιθανότητα αυτή υφίσταται, κατά τη διάταξη αυτή, για τα σημεία τα οποία εμπίπτουν στους λόγους απαραδέκτου τους οποίους προβλέπουν το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο β΄, του κανονισμού 40/94 και το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχεία γ΄ και δ΄, του εν λόγω κανονισμού.

Κατά συνέπεια, η εξέταση του σημείου υπό το πρίσμα του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο ε΄, του κανονισμού 40/94, εφόσον καταλήγει στη διαπίστωση ότι πληρούται το ένα από τα κριτήρια τα οποία παραθέτει η διάταξη αυτή, απαλλάσσει από την υποχρέωση εξετάσεως του ίδιου σημείου υπό το πρίσμα του άρθρου 7, παράγραφος 3, του ανωτέρω κανονισμού, δεδομένου ότι στην περίπτωση αυτή είναι πρόδηλο ότι το εν λόγω σήμα δεν μπορεί να καταχωρισθεί. Η απαλλαγή αυτή εξηγεί για ποιο λόγο είναι ενδιαφέρουσα η προηγούμενη εξέταση του σημείου υπό το πρίσμα του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο ε΄, του κανονισμού 40/94 σε περίπτωση που είναι δυνατή η εφαρμογή πλειόνων από τους λόγους απαραδέκτου τους οποίους προβλέπει η εν λόγω παράγραφος 1, χωρίς ωστόσο η απαλλαγή αυτή να είναι δυνατό να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι συνεπάγεται υποχρέωση προηγούμενης εξετάσεως του ίδιου σημείου υπό το πρίσμα του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο ε΄, του κανονισμού 40/94.

(βλ. σκέψεις 43-44)

3.      Αποτελείται αποκλειστικώς από το σχήμα που προσδίδει ουσιαστική αξία στο προϊόν, υπό την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο ε΄, σημείο iii, του κανονισμού 40/94, για το κοινοτικό σήμα, ένα τρισδιάστατο σήμα που συνίσταται στο σχήμα ενός μεγαφώνου που αποτελείται από μια κάθετη στήλη σε σχήμα «μολυβιού», στην οποία στερεώνεται μακρύ παραλληλόγραμμο πλαίσιο σε μία μόνο πλευρά, η δε αιχμή του «μολυβιού» εφάπτεται σε επίπεδη βάση, του οποίου η καταχώριση ζητείται για «Ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές και όργανα για την αναλογική, ψηφιακή ή οπτική λήψη, επεξεργασία, αναπαραγωγή, ρύθμιση ή διανομή ηχητικών σημάτων, μεγάφωνα» και για «Έπιπλα ηχοσυστημάτων», που εμπίπτουν, αντιστοίχως, στις κλάσεις 9 και 20, υπό την έννοια του Διακανονισμού της Νίκαιας.

Για το προϊόν αυτό, το σχέδιο αποτελεί στοιχείο το οποίο θα είναι πολύ σημαντικό για την επιλογή στην οποία θα προβεί ο καταναλωτής, ακόμη και αν ο καταναλωτής λάβει υπόψη και άλλα χαρακτηριστικά του επιμάχου προϊόντος. Συγκεκριμένα, το σχήμα εμφαίνει ένα εντελώς ιδιόμορφο σχέδιο το οποίο αποτελεί ουσιώδες στοιχείο της στρατηγικής του σήματος του δικαιούχου και το οποίο αυξάνει την ελκυστικότητα του προϊόντος, δηλαδή την αξία του.

Το γεγονός ότι το σχήμα θεωρείται ότι παρέχει ουσιαστική αξία στο προϊόν δεν αποκλείει το ενδεχόμενο και άλλα χαρακτηριστικά του προϊόντος, όπως τα τεχνικά χαρακτηριστικά, να παρέχουν σημαντική αξία στο εν λόγω προϊόν.

(βλ. σκέψεις 73-74, 76-77)