Language of document : ECLI:EU:C:2018:899

Zaak C310/17

Levola Hengelo BV

tegen

Smilde Foods BV

(verzoek om een prejudiciële beslissing, ingediend door het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden)

„Prejudiciële verwijzing – Intellectuele eigendom – Harmonisatie van bepaalde aspecten van het auteursrecht en de naburige rechten in de informatiemaatschappij – Richtlijn 2001/29/EG – Werkingssfeer – Artikel 2 – Reproductierechten – Begrip ‚werk’ – Smaak van een voedingsmiddel”

Samenvatting – Arrest van het Hof (Grote kamer) van 13 november 2018

1.        Harmonisatie van de wetgevingen – Auteursrecht en naburige rechten – Richtlijn 2001/29 – Harmonisatie van bepaalde aspecten van het auteursrecht en de naburige rechten in de informatiemaatschappij – Werkingssfeer – Werk – Begrip – Autonome en uniforme uitlegging – Kwalificatie van een voorwerp als werk – Cumulatieve voorwaarden

(Richtlijn 2001/29 van het Europees Parlement en de Raad, art. 2‑5)

2.        Harmonisatie van de wetgevingen – Auteursrecht en naburige rechten – Richtlijn 2001/29 – Harmonisatie van bepaalde aspecten van het auteursrecht en de naburige rechten in de informatiemaatschappij – Berner Conventie voor de bescherming van werken van letterkunde en kunst – Gebondenheid van de Unie – Omvang

(Richtlijn 2001/29 van het Europees Parlement en de Raad)

3.        Harmonisatie van de wetgevingen – Auteursrecht en naburige rechten – Richtlijn 2001/29 – Harmonisatie van bepaalde aspecten van het auteursrecht en de naburige rechten in de informatiemaatschappij – Werkingssfeer – Werk – Begrip – Smaak van een voedingsmiddel – Daarvan uitgesloten – Nationale wettelijke regeling die auteursrechtelijke bescherming verleent aan een dergelijke smaak – Ontoelaatbaarheid

(Richtlijn 2001/29 van het Europees Parlement en de Raad)

1.      Zie de tekst van de beslissing.

(zie punten 33, 36, 37)

2.      Zie de tekst van de beslissing.

(zie punt 38)

3.      Richtlijn 2001/29/EG van het Europees Parlement en de Raad van 22 mei 2001 betreffende de harmonisatie van bepaalde aspecten van het auteursrecht en de naburige rechten in de informatiemaatschappij moet aldus worden uitgelegd dat zij eraan in de weg staat dat de smaak van een voedingsmiddel op grond van deze richtlijn auteursrechtelijk wordt beschermd en dat een nationale wettelijke regeling in die zin wordt uitgelegd dat zij auteursrechtelijke bescherming verleent aan een dergelijke smaak.

Ten eerste moeten de autoriteiten die belast zijn met het toezicht op de bescherming van de aan het auteursrecht inherente uitsluitende rechten, namelijk duidelijk en nauwkeurig kunnen onderkennen wat aldus wordt beschermd. Hetzelfde geldt voor particulieren, met name marktdeelnemers, die duidelijk en nauwkeurig moeten kunnen vaststellen wat ten behoeve van derden, in het bijzonder concurrenten, auteursrechtelijk wordt beschermd. Ten tweede vereist de noodzaak om elke – de rechtszekerheid aantastende – subjectiviteit bij de vaststelling van het voorwerp van de bescherming uit te sluiten, dat dit voorwerp nauwkeurig en objectief kan worden uitgedrukt. De smaak van een voedingsmiddel kan echter niet nauwkeurig en objectief worden uitgedrukt. In tegenstelling tot wat bijvoorbeeld geldt voor een letterkundig werk, een schilderij, een film of een muziekstuk, dat een nauwkeurige en objectieve uitdrukkingsvorm is, berust de identificatie van de smaak van een voedingsmiddel immers hoofdzakelijk op smaakbeleving en smaakervaring, die subjectief en variabel zijn, aangezien zij met name afhankelijk zijn van factoren die eigen zijn aan de persoon die het betrokken product proeft, zoals diens leeftijd, voedselvoorkeuren en consumptiegewoonten, alsmede van de omgeving en de context waarin het product wordt geproefd. Bovendien is het bij de huidige stand van de ontwikkeling van de wetenschap niet mogelijk om met technische middelen de smaak van een voedingsmiddel nauwkeurig en objectief te identificeren, waardoor die smaak kan worden onderscheiden van de smaak van andere producten van dezelfde aard.

(zie punten 41‑43, 46 en dictum)