Υπόθεση T-97/08

KUKA Roboter GmbH

κατά

Γραφείου Εναρμονίσεως στο πλαίσιο της Εσωτερικής Αγοράς (εμπορικά σήματα, σχέδια και υποδείγματα) (ΓΕΕΑ)

«Κοινοτικό σήμα – Αίτηση καταχωρίσεως αποχρώσεως του πορτοκαλί ως κοινοτικού σήματος – Απόλυτος λόγος απαραδέκτου – Απουσία διακριτικού χαρακτήρα – Άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο β΄, του κανονισμού (ΕΚ) 40/94 [νυν άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο β΄, του κανονισμού (ΕΚ) 207/2009]»

Περίληψη της αποφάσεως

1.      Κοινοτικό σήμα – Διαδικασία προσφυγής – Προσφυγή ενώπιον του κοινοτικού δικαστή – Νομιμότητα της αποφάσεως τμήματος προσφυγών – Αμφισβήτηση της νομιμότητας αποφάσεως μέσω επικλήσεως νέων πραγματικών περιστατικών – Όροι παραδεκτού

(Κανονισμός 40/94 του Συμβουλίου, άρθρο 63)

2.      Κοινοτικό σήμα – Ορισμός και κτήση του κοινοτικού σήματος – Σημεία που δύνανται να συνιστούν σήμα – Χρώματα ή συνδυασμός χρωμάτων – Προϋπόθεση – Διακριτικός χαρακτήρας – Συνεκτίμηση του γενικού συμφέροντος να μη περιορίζεται αδικαιολόγητα η δυνατότητα ελεύθερης χρησιμοποιήσεως των χρωμάτων

(Κανονισμός 40/94 του Συμβουλίου, άρθρο 4)

3.      Κοινοτικό σήμα – Ορισμός και κτήση του κοινοτικού σήματος – Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου – Σήματα στερούμενα διακριτικού χαρακτήρα

(Κανονισμός 40/94 του Συμβουλίου, άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο β΄)

4.      Προσφυγή ακυρώσεως – Λόγοι – Κατάχρηση εξουσίας – Έννοια

1.      Η νομιμότητα αποφάσεως του τμήματος προσφυγών του Γραφείου εναρμόνισης στο πλαίσιο της εσωτερικής αγοράς (εμπορικά σήματα, σχέδια και υποδείγματα) μπορεί να αμφισβητηθεί μέσω της επικλήσεως ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου νέων πραγματικών περιστατικών, μόνον αν έχει αποδειχθεί ότι το τμήμα προσφυγών όφειλε να λάβει αυτεπαγγέλτως υπόψη τα περιστατικά αυτά κατά τη διοικητική διαδικασία, πριν εκδώσει οποιαδήποτε απόφαση επί του υπό κρίση ζητήματος.

(βλ. σκέψη 11)

2.      Στην περίπτωση ενός χρώματος η ύπαρξη διακριτικού χαρακτήρα πριν από κάθε χρήση θα μπορούσε να νοηθεί μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, και ιδίως όταν ο αριθμός των προϊόντων ή υπηρεσιών για τα οποία ζητείται το σήμα είναι πολύ περιορισμένος και όταν η σχετική αγορά είναι πολύ ειδική.

Καθόσον το δικαίωμα επί του σήματος αποτελεί ουσιώδες στοιχείο του συστήματος ανόθευτου ανταγωνισμού που εγκαθιδρύει η Συνθήκη, τα δικαιώματα και οι δυνατότητες που το σήμα παρέχει στον δικαιούχο του πρέπει να εξετάζονται με κριτήριο τον σκοπό αυτόν. Επιπλέον, λαμβανομένης υπόψη της περιστάσεως ότι το καταχωρισμένο σήμα παρέχει στον κάτοχό του, για συγκεκριμένα προϊόντα ή υπηρεσίες, αποκλειστικό δικαίωμα που του δίνει τη δυνατότητα να μονοπωλεί χωρίς χρονικό περιορισμό το σημείο που έχει καταχωριστεί ως σήμα, η δυνατότητα καταχωρίσεως ενός σήματος μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο περιορισμών που στηρίζονται στο δημόσιο συμφέρον Συναφώς, ο περιορισμένος αριθμός των χρωμάτων που πράγματι είναι διαθέσιμα συνεπάγεται ότι μικρός αριθμός καταχωρήσεων χρωμάτων ως σημάτων για συγκεκριμένες υπηρεσίες ή προϊόντα θα μπορούσε να εξαντλήσει ολόκληρο το φάσμα των διαθεσίμων χρωμάτων. Ένα τόσο εκτεταμένο μονοπώλιο δεν θα ήταν συμβατό με το σύστημα ανόθευτου ανταγωνισμού, ιδίως καθόσον θα εγκυμονούσε τον κίνδυνο να δημιουργηθεί αθέμιτο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα υπέρ ενός μόνον επιχειρηματία. Πρέπει, επομένως, να αναγνωριστεί, στο πεδίο του δικαίου των σημάτων, γενικό συμφέρον να μην περιορίζεται αδικαιολόγητα η δυνατότητα ελεύθερης χρησιμοποιήσεως των χρωμάτων από τους άλλους επιχειρηματίες που προσφέρουν προϊόντα ή υπηρεσίες ομοειδή με εκείνα για τα οποία ζητείται η καταχώριση.

(βλ. σκέψεις 33-35)

3.      Στερείται διακριτικού χαρακτήρα, κατά την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο β΄, του κανονισμού 40/94 για το κοινοτικό σήμα, σημείο συνιστάμενο σε απόχρωση του πορτοκαλί χρώματος, η καταχώριση του οποίου ζητείται για «Ρομπότ με αρθρωτούς βραχίονες για χειρισμό, επεξεργασία και συγκόλληση, εξαιρουμένων των ρομπότ για εργαστήρια καθαρών χώρων, των ρομπότ για ιατρική χρήση και των ρομπότ για επιστρώσεις με βερνίκι· εξαρτήματα των προπαρατεθέντων προϊόντων» της κλάσεως 7 κατά την έννοια της συμφωνίας της Νίκαιας.

Η ανάγκη ελεύθερης χρήσεως των χρωμάτων, που ασκεί επιρροή στην ερμηνεία του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο β΄, του εν λόγω κανονισμού, είναι, πλην εξαιρετικών περιστάσεων, δυνατόν να αποτρέψει την καταχώριση κοινοτικού σήματος που αφορά χρώμα. Δεν προσκομίστηκαν στοιχεία από τα οποία να μπορεί να συναχθεί ότι συντρέχουν τέτοιου είδους περιστάσεις στην υπό κρίση υπόθεση και, ιδίως, ότι ο αριθμός των προϊόντων ως προς τα οποία ζητείται η καταχώριση του σήματος είναι για τον λόγο αυτόν περιορισμένος και η σχετική αγορά είναι προς τούτο συγκεκριμένη και, αφενός, ότι ένα χρώμα καθαυτό μπορεί να αποτελεί ένδειξη της εμπορικής προελεύσεως των προϊόντων επί των οποίων τίθεται και, αφετέρου, η μονοπώλησή του δεν δημιουργεί αθέμιτο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα υπέρ του δικαιούχου του σήματος, αντίθετο προς το δημόσιο συμφέρον.

Οι ιδιαιτερότητες του συγκεκριμένου τομέα, οι οποίες συνίστανται ιδίως στο γεγονός ότι τα ρομπότ που αφορά το προς καταχώριση σήμα συνιστούν πολύ εξειδικευμένα προϊόντα, τα οποία είναι κεφαλαιουχικά αγαθά με μεγάλη διάρκεια ζωής, δαπανηρά, χρησιμοποιούνται σε άκρως εξειδικευμένες εφαρμογές και η αγορά ενός ρομπότ συνεπάγεται εργασίες προσαρμογής για τον αγοραστή, δεν μεταβάλλουν την περίσταση ότι είναι σύνηθες, στον τομέα των οικείων προϊόντων, αυτά να είναι διαθέσιμα σε διάφορα χρώματα. Στο σημείο αυτό, η προσφεύγουσα υποστηρίζει ότι οι πελάτες επιλέγουν τα χρώματα των προϊόντων κατά την παραγγελία. Διαπιστώνεται συνεπώς ότι στον επίμαχο τομέα το ενδιαφερόμενο κοινό απαντά συνήθως τα επίμαχα προϊόντα σε διάφορα χρώματα, χωρίς να τα εκλαμβάνει ως ενδείξεις της εμπορικής προελεύσεως των προϊόντων αυτών.

(βλ. σκέψεις 39, 44, 46-47)

4.      Η έννοια της καταχρήσεως εξουσίας έχει συγκεκριμένο περιεχόμενο στο δίκαιο της Ένωσης και αφορά την κατάσταση όπου μια διοικητική αρχή χρησιμοποιεί τις εξουσίες της με σκοπό άλλον από εκείνον για τον οποίο της έχουν ανατεθεί. Μια απόφαση έχει ληφθεί κατά κατάχρηση εξουσίας μόνον όταν βάσει αντικειμενικών, κρισίμων και συγκλινόντων στοιχείων προκύπτει ότι ελήφθη για να επιτευχθούν σκοποί άλλοι από εκείνους τους οποίους αναφέρει

(βλ. σκέψη 65)