Απόφαση του Δικαστηρίου (τέταρτο τμήμα) της 7ης Νοεμβρίου 2013 [αιτήσεις του Raad van State (Κάτω Χώρες) για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως] –Minister voor Immigratie, Integratie en Asiel κατά X (C-199/12) και Y (C-200/12) και Z κατά Minister voor Immigratie, Integratie en Asiel (C-201/12)
(Συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-199/12 έως C-201/12) 1
(Οδηγία 2004/83/ΕΚ — Ελάχιστες απαιτήσεις για την παροχή του καθεστώτος πρόσφυγα ή του καθεστώτος επικουρικής προστασίας —Άρθρο 10, παράγραφος 1, στοιχείο δ΄ — Συμμετοχή σε ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα — Γενετήσιος προσανατολισμός — Λόγος διώξεως — Άρθρο 9, παράγραφος 1 — Έννοια των “πράξεων δίωξης” — Βάσιμος φόβος διώξεως λόγω της συμμετοχής σε ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα — Πράξεις αρκούντως σοβαρές για να στηριχθεί τέτοιος φόβος — Νομοθεσία ποινικοποιούσα ομοφυλοφιλικές πράξεις — Άρθρο 4 — Εξατομικευμένη αξιολόγηση των γεγονότων και περιστάσεων)
Γλώσσα διαδικασίας: η ολλανδική
Αιτούν δικαστήριο
Raad van State
Διάδικοι στις υποθέσεις των κύριων δικών
Minister voor Immigratie, Integratie en Asiel, Z
κατά
X (C-199/12), Y (C-200/12) και Minister voor Immigratie, Integratie en Asiel (C-201/12)
παρισταμένης της: Hoog Commissariaat van de Verenigde Naties voor de Vluchtelingen (C-199/12 έως C-201/12)
Αντικείμενο
Αιτήσεις προδικαστικής αποφάσεως – Raad van State – Ερμηνεία των άρθρων 9, παράγραφος 1, στοιχείο α΄, και παράγραφος 2, στοιχείο γ΄, και 10, παράγραφος 1, στοιχείο δ΄, της οδηγίας 2004/83/ΕΚ του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2004, για θέσπιση ελάχιστων απαιτήσεων για την αναγνώριση και το καθεστώς των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως προσφύγων ή ως προσώπων που χρήζουν διεθνούς προστασίας για άλλους λόγους (ΕΕ L 304, σ. 12) – Παροχή του καθεστώτος πρόσφυγα – Προϋποθέσεις – Λόγοι διώξεως – Ομοφυλοφιλία – Έννοια της ιδιαίτερης κοινωνικής ομάδας – Νομοθεσία της χώρας καταγωγής προβλέπουσα ποινή καθείρξεως 10 ετών κατά κατώτατο όριο σε περίπτωση ομοφυλοφιλικών σχέσεων
Διατακτικό
Το άρθρο 10, παράγραφος 1, στοιχείο δ΄, της οδηγίας 2004/83/EΚ του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2004, για θέσπιση ελάχιστων απαιτήσεων για την αναγνώριση και το καθεστώς των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως προσφύγων ή ως προσώπων που χρήζουν διεθνούς προστασίας για άλλους λόγους, πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι η ύπαρξη ποινικής νομοθεσίας όπως οι επίμαχες σε κάθε μία από τις υποθέσεις των κύριων δικών, η οποία αφορά ειδικά τους ομοφυλόφιλους, καθιστά δυνατή τη διαπίστωση ότι τα πρόσωπα αυτά πρέπει να θεωρηθούν ως αποτελούντα ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα.
Το άρθρο 9, παράγραφος 1, της οδηγίας 2004/83, σε συνδυασμό με το άρθρο της 9, παράγραφος 2, στοιχείο γ΄, πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι απλώς και μόνον η ποινικοποίηση των ομοφυλοφιλικών πράξεων δεν αποτελεί, αυτή καθ’ εαυτήν, πράξη διώξεως. Αντιθέτως, ποινή φυλακίσεως ή καθείρξεως κολάζουσα ομοφυλοφιλικές πράξεις και όντως εφαρμοζόμενη στη χώρα καταγωγής η οποία θέσπισε μια τέτοια νομοθεσία πρέπει να θεωρηθεί δυσανάλογη ή μεροληπτική κύρωση και επομένως αποτελεί πράξη διώξεως.
Το άρθρο 10, παράγραφος 1, στοιχείο δ΄, της οδηγίας 2004/83, σε συνδυασμό με το άρθρο της 2, στοιχείο γ΄, πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι μόνον αξιόποινες κατά τη νομοθεσία των κρατών μελών ομοφυλοφιλικές πράξεις αποκλείονται από το πεδίο εφαρμογής της. Κατά την αξιολόγηση αιτήσεως παροχής του καθεστώτος πρόσφυγα, οι αρμόδιες αρχές δεν δύνανται εύλογα να αναμένουν, προκειμένου ο αιτών άσυλο να αποφύγει δίωξή του, να αποκρύπτει την ομοφυλοφιλία του στη χώρα καταγωγής του ή να επιδεικνύει συγκράτηση κατά την εξωτερίκευση του γενετήσιου προσανατολισμού του.
____________1 ΕΕ C 217 της 21.7.2012.