Υπόθεση Τ-169/20
Marina Yachting Brand Management Co. Ltd
κατά
Γραφείου Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (ένατο τμήμα) της 22ας Σεπτεμβρίου 2021
«Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Διαδικασία ανακλήσεως αποφάσεων ή ακυρώσεως εγγραφών – Ακύρωση εγγραφής στο μητρώο η οποία ενέχει πρόδηλο σφάλμα καταλογιστέο στο EUIPO – Σήμα το οποίο περιλαμβάνεται σε διαδικασία αφερεγγυότητας – Εγγραφή της μεταβιβάσεως του σήματος – Αντιτάξιμο διαδικασίας πτωχεύσεως ή ανάλογων διαδικασιών έναντι τρίτων – Αρμοδιότητα του EUIPO – Υποχρέωση επιμέλειας – Άρθρα 20, 24, 27 και 103 του κανονισμού (ΕE) 2017/1001 – Άρθρα 3, 7 και 19 του κανονισμού (ΕE) 2015/848»
1. Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως αντικείμενο κυριότητας – Μεταβίβαση – Εγγραφή της μεταβιβάσεως στο μητρώο – Σήμα το οποίο περιλαμβάνεται σε διαδικασία αφερεγγυότητας –Αποτελέσματα έναντι τρίτων – Αρμοδιότητα του EUIPO – Υποχρέωση επιμέλειας
(Κανονισμοί του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 2015/848, αιτιολογική σκέψη 36, άρθρα 3, 7 και 19, και 2017/1001, άρθρα 20, 24 και 27· κανονισμός 2018/626 της Επιτροπής, άρθρο 13)
(βλ. σκέψεις 58-69, 71-74, 84, 85)
2. Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως αντικείμενο κυριότητας – Αποτελέσματα έναντι τρίτων – Διαδικασία πτωχεύσεως
(Κανονισμός 2017/1001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 27)
(βλ. σκέψεις 100, 101)
3. Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Διαδικαστικές διατάξεις – Ακύρωση ή ανάκληση – Προϋπόθεση – Πρόδηλο σφάλμα – Έννοια – Παράλειψη εγγραφής στο μητρώο διαδικασίας αφερεγγυότητας η οποία αφορά τον δικαιούχο σήματος – Εγγραφή της μεταβιβάσεως του σήματος στο μητρώο χωρίς να ληφθεί υπόψη η διαδικασία αφερεγγυότητας – Περιλαμβάνεται
(Κανονισμός 2017/1001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρα 20, 24, 27 και 103)
(βλ. σκέψεις 110-112, 114-119)
Σύνοψη
Στις 28 Σεπτεμβρίου 2014, το λεκτικό σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης MARINA YACHTING καταχωρίστηκε επ’ ονόματι της Industries Sportswear Co. Srl. Η εταιρία αυτή κηρύχθηκε σε πτώχευση στις 13 Οκτωβρίου 2017 με απόφαση του Tribunale di Venezia (πρωτοδικείου Βενετίας, Ιταλία).
Στις 18 Οκτωβρίου 2017, η μεταβίβαση του σήματος αυτού στη Spring Holding Sarl ενεγράφη στο μητρώο του Γραφείου Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO). Στις 25 Οκτωβρίου 2017, ο διορισθείς από την Industries Sportswear εκκαθαριστής ενημέρωσε το EUIPO ότι η εταιρία αυτή είχε κηρυχθεί σε πτώχευση και ζήτησε την ακύρωση της εγγραφής της μεταβιβάσεως του επίμαχου σήματος στη Spring Holdings, για τον λόγο ότι μια πτωχεύσασα εταιρία στερείται του δικαιώματος διαχειρίσεως των περιουσιακών της στοιχείων από την ημερομηνία κηρύξεως της αφερεγγυότητάς της. Το EUIPO ενημέρωσε τον εκκαθαριστή για την αποδοχή της αιτήσεως αυτής, αλλά δεν την καταχώρισε στη βάση δεδομένων του.
Στις 16 Απριλίου 2018, η Marina Yachting Brand Management Co. Ltd, διοικούμενη από μέλη της ίδιας οικογένειας με εκείνη που διηύθυνε την Industries Sportswear, υπέβαλε αίτηση εγγραφής της μεταβιβάσεως του επίμαχου σήματος στην ίδια. Υποστήριξε ότι το εν λόγω σήμα είχε μεταβιβαστεί στη Spring Holdings στις 26 Ιουνίου 2014 και ότι εν συνεχεία η εν λόγω εταιρία της το μεταβίβασε στις 15 Δεκεμβρίου 2017. Οι μεταβιβάσεις κυριότητας ενεγράφησαν αυθημερόν στο μητρώο του EUIPO.
Ο εκκαθαριστής ζήτησε την κατάργηση των εγγραφών των εν λόγω μεταβιβάσεων, γεγονός που οδήγησε το αρμόδιο για την τήρηση του μητρώου του EUIPO όργανο να εκδώσει, στις 30 Ιανουαρίου 2019, δύο αποφάσεις που κατάργησαν αναδρομικά τις σχετικές εγγραφές. Το τμήμα προσφυγών επικύρωσε τις αποφάσεις αυτές και έκρινε ότι το EUIPO είχε υποπέσει σε πρόδηλο σφάλμα καθόσον ενέγραψε τις διαδοχικές μεταβιβάσεις του επίμαχου σήματος στο μητρώο καίτοι είχε ενημερωθεί ότι η Industries Sportswear είχε κηρυχθεί σε πτώχευση από τις 13 Οκτωβρίου 2017.
Το Γενικό Δικαστήριο απορρίπτει την προσφυγή της Marina Yachting Brand Management και αποφαίνεται επί της καταργήσεως των εγγραφών μεταβιβάσεως σήματος που πραγματοποιήθηκαν κατόπιν της μη εγγραφής αποφάσεως κηρύσσουσας πτώχευση.
Εκτίμηση του Γενικού Δικαστηρίου
Πρώτον, το Γενικό Δικαστήριο διασαφηνίζει τις αρμοδιότητες του EUIPO στο πλαίσιο της εγγραφής μεταβιβάσεως σήματος.
Το Γενικό Δικαστήριο επισημαίνει ότι το EUIPO οφείλει να περιοριστεί στην εξέταση των τυπικών προϋποθέσεων εγκυρότητας αιτήσεως εγγραφής μεταβιβάσεως σήματος (1), επομένως δεν καλείται να προβεί σε εκτίμηση των ζητημάτων ουσίας που απορρέουν από το εθνικό δίκαιο. Εντούτοις, το EUIPO οφείλει να λαμβάνει επιμελώς υπόψη τα πραγματικά περιστατικά που ενδέχεται να έχουν νομικές συνέπειες για την αίτηση εγγραφής μιας τέτοιας μεταβιβάσεως, περιλαμβανομένης της υπάρξεως πτωχευτικής διαδικασίας.
Αυτή η υποχρέωση επιμέλειας καθίσταται έτι επιτακτικότερη όταν, πριν από την υποβολή αιτήσεως εγγραφής της μεταβιβάσεως σήματος, το EUIPO ενημερώθηκε, με προγενέστερη αίτηση εγγραφής (2), ότι το σήμα αυτό είχε περιληφθεί σε διαδικασία αφερεγγυότητας. Σε μια τέτοια περίπτωση, το EUIPO οφείλει να λάβει υπόψη τον σκοπό της «εξασφαλίσεως της αποτελεσματικότητας» της διαδικασίας αφερεγγυότητας (3), ιδίως αν η ύπαρξη, το κύρος ή η βεβαία χρονολογία της εν λόγω μεταβιβάσεως αμφισβητείται από τον εκκαθαριστή.
Συγκεκριμένα, οι μεταβιβάσεις σήματος μπορούν να αντιταχθούν έναντι τρίτων μόνο μετά την εγγραφή τους στο μητρώο (4), όπερ συνεπάγεται ότι η εγγραφή αυτή δεν έχει αναδρομική ισχύ. Επιπροσθέτως, το αντιτάξιμο διαδικασιών αφερεγγυότητας έναντι τρίτων διέπεται από το εθνικό δίκαιο(5). Πλην όμως, δυνάμει του εφαρμοστέου ιταλικού δικαίου, η επίμαχη διαδικασία αφερεγγυότητας είχε ως συνέπεια να καταστούν ανίσχυρες οι διατυπώσεις που απαιτούνται προκειμένου να καταστεί αντιτάξιμη έναντι τρίτων μια πράξη του οφειλέτη, εφόσον αυτές διενεργήθηκαν μετά την κήρυξη πτωχεύσεως. Ως εκ τούτου, το EUIPO όφειλε να αναστείλει την εγγραφή των επίμαχων μεταβιβάσεων.
Δεύτερον, το Γενικό Δικαστήριο κρίνει ότι πληρούνταν οι απαιτούμενες προϋποθέσεις για την ακύρωση εγγραφής στο μητρώο λόγω πρόδηλου σφάλματος (6). Συναφώς, επισημαίνει ότι το EUIPO υπέπεσε σε πρόδηλο σφάλμα, καθόσον ενέγραψε στο μητρώο τις αμφισβητούμενες μεταβιβάσεις κατόπιν αιτήματος της προσφεύγουσας στις 16 Απριλίου 2018, χωρίς όμως να προβεί στην εγγραφή στο μητρώο της διαδικασίας αφερεγγυότητας σχετικά με τη δικαιούχο του επίμαχου σήματος. Επομένως, το EUIPO όφειλε να καταργήσει, το συντομότερο δυνατόν, τις εγγραφές της 16ης Απριλίου 2018.
Εξάλλου, το Γενικό Δικαστήριο διαπιστώνει ότι η προθεσμία ενός έτους από την ημερομηνία εγγραφής στο μητρώο (7) τηρήθηκε προσηκόντως κατά την έκδοση, στις 30 Ιανουαρίου 2019, των δύο αποφάσεων περί ακυρώσεως των εγγραφών στο μητρώο των μεταβιβάσεων που πραγματοποιήθηκαν στις 16 Απριλίου 2018.