Απόφαση του Δικαστηρίου (έκτο τμήμα) της 15ης Δεκεμβρίου 2022 [αιτήσεις του Consiglio di Stato (Ιταλία) για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως] – AQ, BO, CP (C‑40/20), AZ, BY, CX, DW, EV, FU, GJ (C‑173/20) κατά Presidenza del Consiglio dei Ministri, Ministero dell’Istruzione, dell’Università e della Ricerca – MIUR, Università degli studi di Perugia

(Συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-40/20 και C-173/20) ¹

(Προδικαστική παραπομπή – Κοινωνική πολιτική – Εργασία ορισμένου χρόνου – Οδηγία 1999/70/ΕΚ – Συμφωνία-πλαίσιο – Αρχή της απαγόρευσης των διακρίσεων – Μέτρα για την πρόληψη της καταχρηστικής χρησιμοποίησης διαδοχικών συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου – Σχέση εργασίας δημοσίου δικαίου ορισμένου χρόνου – Πανεπιστημιακοί ερευνητές)

Γλώσσα διαδικασίας: η ιταλική

Αιτούν δικαστήριο

Consiglio di Stato

Διάδικοι στην υπόθεση της κύριας δίκης

AQ, BO, CP (C‑40/20), AZ, BY, CX, DW, EV, FU, GJ (C‑173/20)

κατά

Presidenza del Consiglio dei Ministri, Ministero dell’Istruzione, dell’Università e della Ricerca – MIUR, Università degli studi di Perugia

Παρισταμένων των: Federazione Lavoratori della Conoscenza Cgil, Confederazione Generale Italiana del Lavoro (CGIL), Cipur – Coordinamento Intersedi Professori Universitari di Ruolo, Anief – Associazione Professionale e Sindacale (C‑40/20), HS, IR, JQ, KP, LO, MN, NM, OZ, PK, QJ, RI, SH, TG, UF, WE, XC, YD (C‑173/20)

Διατακτικό

Η ρήτρα 5 της συμφωνίας-πλαισίου για την εργασία ορισμένου χρόνου, που συνήφθη στις 18 Μαρτίου 1999 και περιλαμβάνεται στο παράρτημα της οδηγίας 1999/70/ΕΚ του Συμβουλίου, της 28ης Ιουνίου 1999, σχετικά με τη συμφωνία πλαίσιο για την εργασία ορισμένου χρόνου που συνήφθη από τη CES, την UNICE και το CEEP, έχει την έννοια ότι δεν αντιτίθεται σε εθνική ρύθμιση η οποία επιτρέπει στα πανεπιστήμια να συνάπτουν με τους ερευνητές συμβάσεις ορισμένου χρόνου τριετούς διάρκειας, οι οποίες μπορούν να παρατείνονται κατά δύο έτη το μέγιστο, χωρίς να εξαρτάται η σύναψη ή η παράτασή τους από αντικειμενικούς λόγους συνδεόμενους με την ύπαρξη προσωρινών ή εξαιρετικών αναγκών, τούτο δε προκειμένου να καλυφθούν οι πάγιες και διαρκείς ανάγκες του οικείου πανεπιστημίου.

Η ρήτρα 5 της συμφωνίας-πλαισίου για την εργασία ορισμένου χρόνου, που συνήφθη στις 18 Μαρτίου 1999 και περιλαμβάνεται στο παράρτημα της οδηγίας 1999/70, έχει την έννοια ότι δεν αντιτίθεται σε εθνική ρύθμιση η οποία καθορίζει σε δώδεκα έτη, έστω και μη συναπτά, τη συνολική διάρκεια των συμβάσεων εργασίας που μπορεί να συνάπτει ο ίδιος ερευνητής, ακόμη και με διαφορετικά πανεπιστήμια και ιδρύματα.

Η ρήτρα 4 της συμφωνίας-πλαισίου για την εργασία ορισμένου χρόνου, που συνήφθη στις 18 Μαρτίου 1999 και περιλαμβάνεται στο παράρτημα της οδηγίας 1999/70, έχει την έννοια ότι δεν αντιτίθεται σε εθνική ρύθμιση η οποία προβλέπει, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, τη δυνατότητα σταθεροποίησης της απασχόλησης των ερευνητών των δημοσίων οργανισμών έρευνας που έχουν συνάψει σύμβαση ορισμένου χρόνου, αλλά αποκλείει τη δυνατότητα αυτή για τους πανεπιστημιακούς ερευνητές που έχουν συνάψει σύμβαση ορισμένου χρόνου.

Η ρήτρα 4 της συμφωνίας-πλαισίου για την εργασία ορισμένου χρόνου, που συνήφθη στις 18 Μαρτίου 1999 και περιλαμβάνεται στο παράρτημα της οδηγίας 1999/70, έχει την έννοια ότι δεν αντιτίθεται σε εθνική ρύθμιση η οποία, κατά παρέκκλιση, αφενός, από τον γενικό κανόνα που εφαρμόζεται σε όλους τους εργαζομένους του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα, βάσει του οποίου, από το έτος 2018 και εφεξής, η μέγιστη διάρκεια μιας σχέσης ορισμένου χρόνου ορίζεται σε 24 μήνες, συμπεριλαμβανομένων των παρατάσεων και των ανανεώσεων, και, αφετέρου, από τον γενικό κανόνα που εφαρμόζεται στους εργαζομένους της δημόσιας διοίκησης κατά τον οποίο η χρήση αυτού του είδους σχέσεων εξαρτάται από την ύπαρξη προσωρινών και έκτακτων αναγκών, επιτρέπει στα πανεπιστήμια να συνάπτουν με τους ερευνητές τριετείς συμβάσεις ορισμένου χρόνου, οι οποίες μπορούν να παραταθούν κατά δύο έτη το μέγιστο, χωρίς η σύναψη ή η παράτασή τους να εξαρτάται από την ύπαρξη προσωρινών ή έκτακτων αναγκών του οικείου πανεπιστημίου, και η οποία επιτρέπει επίσης, κατά τη λήξη της πενταετούς περιόδου, τη σύναψη άλλης σύμβασης ορισμένου χρόνου του ίδιου τύπου με το ίδιο ή με άλλα πρόσωπα, προκειμένου να καλυφθούν οι ίδιες διδακτικές και ερευνητικές ανάγκες με εκείνες που συνδέονται με την προηγούμενη σύμβαση.

Η ρήτρα 4, σημείο 1, της συμφωνίας-πλαισίου για την εργασία ορισμένου χρόνου, που συνήφθη στις 18 Μαρτίου 1999 και περιλαμβάνεται στο παράρτημα της οδηγίας 1999/70, έχει την έννοια ότι αντιτίθεται σε εθνική ρύθμιση κατά την οποία οι ερευνητές που έχουν συνάψει σύμβαση αορίστου χρόνου έχουν τη δυνατότητα, όταν αποκτούν εθνική πιστοποίηση επιστημονικής επάρκειας, να υποβληθούν σε ειδική διαδικασία αξιολόγησης για την εγγραφή τους στον κατάλογο των αναπληρωτών καθηγητών, ενώ η δυνατότητα αυτή δεν παρέχεται στους ερευνητές που έχουν συνάψει σύμβαση ορισμένου χρόνου, ακόμη και όταν αποκτούν εθνική πιστοποίηση επιστημονικής επάρκειας, στην περίπτωση που οι τελευταίοι αυτοί ερευνητές ασκούν τις ίδιες επαγγελματικές δραστηριότητες και παρέχουν τις ίδιες διδακτικές υπηρεσίες προς τους φοιτητές με τους ερευνητές που έχουν συνάψει σύμβαση αορίστου χρόνου.

____________

¹ ΕΕ C 161 της 11.5.2020.

ΕΕ C 19 της 18.1.2021.