WYROK SĄDU PIERWSZEJ INSTANCJI (piąta izba)
z dnia 14 stycznia 2009 r. (*)
Pomoc państwa – Pomoc regionalna na rzecz dużych projektów inwestycyjnych – Decyzja uznająca pomoc za niezgodną ze wspólnym rynkiem – Uzasadnienie – Wywierany przez pomoc efekt zachęty − Konieczność pomocy
W sprawie T‑162/06
Kronoply GmbH & Co. KG, z siedzibą w Heiligengrabe (Niemcy), reprezentowana przez R. Nierera oraz L. Gordallę, adwokatów,
strona skarżąca,
przeciwko
Komisji Wspólnot Europejskich, reprezentowanej początkowo przez K. Grossa i T. Scharfa, a następnie przez V. Kreuschitza, K. Grossa oraz T. Scharfa, działających w charakterze pełnomocników,
strona pozwana,
mającej za przedmiot skargę o stwierdzenie nieważności decyzji Komisji 2006/262/WE z dnia 21 września 2005 r. dotyczącej pomocy państwa C 5/2004 (ex N 609/2003), którą Niemcy zamierzają przyznać na rzecz spółki Kronoply (Dz.U. 2006, L 94, s. 50),
SĄD PIERWSZEJ INSTANCJI WSPÓLNOT EUROPEJSKICH (piąta izba),
w składzie: M. Vilaras (sprawozdawca), prezes, M. Prek i V. Ciucă, sędziowie,
sekretarz: C. Kristensen, administrator,
uwzględniając procedurę pisemną i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 3 września 2008 r.,
wydaje następujący
Wyrok
Okoliczności faktyczne leżące u podstaw sporu
1 Skarżąca, Kronoply GmbH & Co. KG, jest spółką prawa niemieckiego prowadzącą działalność w dziedzinie produkcji materiałów z drewna.
2 W dniu 28 stycznia 2000 r. skarżąca złożyła w Investitionsbank des Landes Brandenburg (banku inwestycyjnym kraju związkowego Brandenburgii, zwanym dalej „ILB”) wniosek o przyznanie subwencji w kwocie 77 mln marek niemieckich (DEM) (39,36 mln EUR) na budowę zakładu produkcyjnego płyt Oriented Standard Boards (zwanych dalej „płytami OSB”), której całkowity koszt wynosił 220 mln DEM (112,5 mln EUR).
3 Pismem z dnia 22 grudnia 2000 r. Republika Federalna Niemiec, zgodnie z art. 2 ust. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999 z dnia 22 marca 1999 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. [88] traktatu WE (Dz.U. L 83, s. 1), zgłosiła Komisji plan pomocy inwestycyjnej na rzecz skarżącej, w kwocie 77 mln DEM, przeznaczonej na budowę zakładu produkcyjnego płyt OSB, realizowanego w ramach wielosektorowych ram pomocy regionalnej na rzecz dużych projektów inwestycyjnych (Dz.U. 1998, C 107, s. 7, zwanych dalej „ramami wielosektorowymi”) obowiązujących w czasie zaistnienia okoliczności faktycznych sprawy. Zgłoszenie to zostało zarejestrowane i rozpatrzone przez Komisję pod numerem N 813/2000 (w ramach postępowania zwanego dalej „postępowaniem N 813/2000”).
4 Maksymalna kwota pomocy przyznawanej na podstawie ram wielosektorowych określana jest na podstawie obliczeń uwzględniających wiele parametrów, w szczególności zaś stan konkurencji w analizowanym sektorze, oznaczany jako czynnik T wyrażany czterema wartościami: 0,25, 0,5, 0,75 oraz 1. W niniejszej sprawie plan zgłoszony przez Republikę Federalną Niemiec oznaczony został początkowo czynnikiem T o wartości 1, co oznacza, że plan nie ma żadnego negatywnego wpływu na konkurencję.
5 Po wymianie korespondencji z Komisją w dniu 19 czerwca 2001 r. Republika Federalna Niemiec zmieniła swe zgłoszenie w kwestii intensywności pomocy. W szczególności poinformowała ona Komisję, iż „postanowiła zmienić zgłoszoną wartość czynnika stanu konkurencji z 1 na 0,75”. Czynnik T przyjmuje wartość 0,75 w przypadku projektów pociągających za sobą zwiększenie zdolności produkcyjnej w sektorze, który cechuje strukturalny nadmiar mocy produkcyjnych lub rynek o tendencji zniżkowej. Wobec zastosowania czynnika T o wartości 0,75 intensywność pomocy uległa zmniejszeniu z 35% do 31,5%, czyli całkowita kwota pomocy opiewała na 69,3 mln DEM (35,43 mln EUR) zamiast pierwotnie zgłoszonej kwoty 77 mln DEM (39,36 mln EUR).
6 W dniu 3 lipca 2001 r., na podstawie art. 4 ust. 3 rozporządzenia nr 659/1999, Komisja podjęła decyzję o niewnoszeniu zastrzeżeń wobec przyznania tej pomocy. Decyzja ta została opublikowana w Dzienniku Urzędowym w dniu 11 sierpnia tego samego roku (Dz.U. C 226, s. 14).
7 Pismem z dnia 3 stycznia 2002 r. Republika Federalna Niemiec wystąpiła z wnioskiem o zmianę decyzji Komisji z dnia 3 lipca 2001 r., podnosząc, że analizowanego rynku nie można uznać za mający tendencję zniżkową, a więc należy przyjąć wartość 1 dla czynnika T oraz zwiększyć intensywność zatwierdzonej pomocy z 31,5% do 35% wartości inwestycji.
8 Pismem z dnia 5 lutego 2002 r. Komisja odmówiła zmiany swej decyzji z dnia 3 lipca 2001 r., twierdząc, że obliczenia wszystkich kryteriów mających zastosowanie przy dokonywaniu oceny pomocy były prawidłowe.
9 Uznawszy to pismo za decyzję Komisji, skarżąca wniosła skargę o stwierdzenie jego nieważności, którą Sąd odrzucił postanowieniem z dnia 5 listopada 2003 r. wydanym w sprawie T‑130/02 Kronoply przeciwko Komisji, Rec. s. II‑4857 jako niedopuszczalną ze względu na nieistnienie aktu podlegającego zaskarżeniu.
10 Pismem z dnia 22 grudnia 2003 r. Republika Federalna Niemiec powiadomiła Komisję o swym zamiarze przyznania skarżącej, zgodnie z ramami wielosektorowymi, dotacji inwestycyjnej w kwocie 3 936 947 EUR. Pomoc ta została zarejestrowana pod numerem N 609/03.
11 Pismem z dnia 18 lutego 2004 r. Komisja poinformowała Republikę Federalną Niemiec, iż podjęła decyzję o wszczęciu postępowania przewidzianego w art. 88 ust. 2 WE ze względu na to, że ma ona poważne wątpliwości co do kwestii efektu zachęty oraz konieczności zgłoszonej pomocy dodatkowej.
12 Po otrzymaniu uwag przedstawionych przez Republikę Federalną Niemiec oraz skarżącą, w dniu 21 września 2005 r. Komisja wydała decyzję 2006/262/WE dotyczącą pomocy państwa C 5/2004 (ex N 609/2003), którą Niemcy zamierzały przyznać na rzecz Kronoply (Dz.U. 2006, L 94, s. 50, zwaną dalej „decyzją”).
13 Motyw 42 decyzji brzmi następująco:
„Komisja uznaje zgłoszoną pomoc za pomoc państwa w rozumieniu art. 87 ust. 1 traktatu WE. Ponieważ pomoc nie powoduje efektu zachęty ani nie jest konieczna, nie stosuje się odstępstw, o których mowa w art. 87 ust. 2 i 3 [WE]. Pomoc stanowi zatem pomoc operacyjną niezgodną z zasadami pomocy państwa i nie może zostać przyznana”.
14 Artykuł 1 decyzji sformułowany został następująco:
„Pomoc państwa w wysokości 3 936 947 EUR, którą Niemcy zgodnie ze zgłoszeniem N 609/2003 zamierzają przyznać na rzecz Kronoply [...], jest niezgodna ze wspólnym rynkiem.
Z tego powodu nie wolno przyznać pomocy”.
Przebieg postępowania i żądania stron
15 Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 26 czerwca 2006 r. skarżąca wniosła niniejszą skargę.
16 Na podstawie sprawozdania sędziego sprawozdawcy Sąd (piąta izba) zarządził otwarcie procedury ustnej. Na rozprawie w dniu 3 września 2008 r. wysłuchano przemówień stron i ich odpowiedzi na zadane przez Sąd pytania.
17 Skarżąca wnosi do Sądu o:
– stwierdzenie nieważności decyzji;
– obciążenie Komisji kosztami.
18 Komisja wnosi do Sądu o:
– oddalenie skargi;
– obciążenie skarżącej kosztami.
Co do prawa
19 Na poparcie swojej skargi skarżąca podnosi pięć zarzutów dotyczących, po pierwsze, naruszenia art. 253 WE, po drugie, naruszenia przepisów rozporządzenia nr 659/1999, po trzecie, naruszenia art. 87 ust. 3 lit. a) i c) WE, art. 88 WE oraz wytycznych w sprawie krajowej pomocy regionalnej (Dz.U. 1998, C 74, s. 9, zwanych dalej „wytycznymi”), po czwarte, popełnienia przez Komisję oczywistych błędów w zakresie ustaleń faktycznych, a po piąte, popełnienia przez Komisję oczywistych błędów dotyczących oceny okoliczności faktycznych oraz nadużycia przez nią władzy.
W przedmiocie zarzutu dotyczącego naruszenia art. 253 WE
Argumenty stron
20 Skarżąca podnosi z jednej strony, iż nie jest w stanie zrozumieć uzasadnienia Komisji, gdyż decyzja zawiera „lukę” w zakresie logiki rozumowania instytucji; Komisja neguje bowiem istnienie efektu zachęty, nie sprawdzając jednak, czy efekt taki występuje, na podstawie kryteriów, które sama sformułowała. Zgodnie z wytycznymi efekt zachęty występuje, gdy wniosek o przyznanie pomocy zostaje złożony przed realizacją planu, a właśnie tak było w tym przypadku. Ponieważ Komisja nie wspomniała o tym elemencie stanu faktycznego, można jej zarzucić nie tylko nieprawidłowość ustaleń faktycznych, ale także brak uzasadnienia.
21 Z drugiej strony, skarżąca twierdzi, iż Komisja nie zbadała możliwości – o której wyraźnie mówi Sąd w swym orzecznictwie – zmiany pomocy już przyznanej i zatwierdzonej, skoro zakłada ona w decyzji, że mamy tu do czynienia z nowym projektem inwestycyjnym wymagającym nowego wniosku o przyznanie pomocy. Następstwem tego jest niewystarczające uzasadnienie decyzji.
22 Komisja wnosi o oddalenie podniesionego przez skarżącą zarzutu nieważności.
Ocena Sądu
23 Ze sposobu sformułowania oraz z brzmienia argumentacji przedstawionej przez skarżącą na poparcie dwóch zarzutów szczegółowych podniesionych w ramach zarzutu dotyczącego naruszenia art. 253 WE wynika, iż te zarzuty szczegółowe nie dotyczą ‑ ściśle rzecz ujmując
‑ braku czy niewystarczającego charakteru uzasadnienia oznaczającego naruszenie istotnych wymogów proceduralnych w rozumieniu art. 230 WE. Zarzuty te stanowią bowiem w istocie krytykę zasadności decyzji, a więc kwestii jej zgodności z prawem. Akt ten jest bowiem zdaniem skarżącej niezgodny z prawem w szczególności ze względu na zarzucane Komisji naruszenie art. 87 WE oraz wytycznych ze względu na dokonanie błędnej oceny efektu zachęty i konieczności spornej pomocy, a także zarzucane stronie pozwanej nadużycie władzy.
24 Symptomatyczne jest w tym kontekście to, że zarzuty dotyczące nieuwzględnienia przez Komisję daty złożenia pierwotnego wniosku o przyznanie pomocy oraz uznanej przez Sąd możliwości zmiany pomocy już przyznanej i zatwierdzonej zostały wyraźnie ponownie sformułowane w ramach argumentacji skarżącej zmierzającej do wykazania błędnej oceny efektu zachęty i konieczności spornej pomocy, jak również zarzucanego nadużycia władzy.
25 Należy w każdym razie stwierdzić, że uzasadnienie decyzji spełnia wymogi określone w art. 253 WE, mając na uwadze wynikającą z orzecznictwa wykładnię tego postanowienia.
26 Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem uzasadnienie, jakiego wymaga art. 253 WE, powinno być dostosowane do charakteru rozpatrywanego aktu i przedstawiać w sposób jasny i jednoznaczny rozumowanie instytucji, która wydała akt, pozwalając zainteresowanym poznać podstawy podjętej decyzji, a właściwemu sądowi dokonać jej kontroli. Wymóg uzasadnienia należy oceniać w odniesieniu do konkretnej sytuacji, w szczególności do treści aktu, charakteru przywołanych argumentów, a także interesu, jaki w uzyskaniu informacji mogą mieć adresaci aktu lub inne osoby, których dotyczy on bezpośrednio i indywidualnie. Nie ma wymogu, by uzasadnienie wyszczególniało wszystkie istotne elementy faktyczne i prawne, ponieważ ocena, czy uzasadnienie aktu spełnia wymogi art. 253 WE, winna opierać się nie tylko na jego brzmieniu, ale także uwzględniać okoliczności jego wydania, jak również całość przepisów prawa regulującego daną dziedzinę (wyroki Trybunału: z dnia 13 marca 1985 r. w sprawach połączonych 296/82 i 318/82 Niderlandy i Leeuwarder Papierwarenfabriek przeciwko Komisji, Rec. s. 809, pkt 19; z dnia 14 lutego 1990 r. w sprawie C‑350/88 Delacre i in. przeciwko Komisji, Rec. s. I‑395, pkt 15, 16; z dnia 29 lutego 1996 r. w sprawie C‑56/93 Belgia przeciwko Komisji, Rec. s. I‑723, pkt 86).
27 Z motywu 42 decyzji wynika, że działania zgłoszone przez władze niemieckie w dniu 22 grudnia 2003 r. zostały przez Komisję uznane za niedającą się uzasadnić pomoc operacyjną, która nie może zostać przyznana ze względu na to, że nie powoduje efektu zachęty ani nie jest konieczna.
28 Należy stwierdzić, że Komisja wyraźnie uzasadniła w decyzji swój wniosek dotyczący braku efektu zachęty i braku konieczności spornej pomocy.
29 Należy w szczególności zwrócić uwagę, że, powołując się wprost na ww. w pkt 9 postanowienie w sprawie Kronoply przeciwko Komisji, Komisja wskazała, iż uważa ona, że państwo członkowskie może zgłosić dalszą pomoc bądź zmienić już zatwierdzony plan czy nawet różne transze pomocy państwa dla danego projektu, a Komisja może je zatwierdzić, jeśli dla każdej transzy można wskazać efekt zachęty i konieczność pomocy (motyw 24 decyzji).
30 W motywie 28 decyzji Komisja zwraca także uwagę na brzmienie pkt 4.2 wytycznych, zgodnie z którym zakłada się istnienie efektu zachęty pomocy, jeżeli beneficjent złożył wniosek o przyznanie pomocy przed rozpoczęciem prac nad danym projektem. Z treści motywów 24 oraz 26–35 decyzji wynika, iż Komisja rzeczywiście zbadała przesłankę dotyczącą efektu zachęty pomocy, gdyż wyjaśniła, dlaczego szczególne okoliczności niniejszej sprawy pozwalają na obalenie domniemania wynikającego z pkt 4.2 wytycznych i sformułowanie wniosku o braku efektu zachęty.
31 Podobnie w motywie 24 oraz w motywach 36?39 decyzji Komisja wskazała jasno przesłanki, które umożliwiły jej sformułowanie wniosku o braku konieczności spornej pomocy.
32 Wydaje się zatem, iż, z jednej strony, skarżąca miała możliwość pełnego zrozumienia przesłanek, które doprowadziły Komisję do wyciągnięcia wniosku, że sporna pomoc jest niezgodna ze wspólnym rynkiem, co potwierdzają zawarte w pismach procesowych skarżącej istotne dla tej kwestii argumenty dotyczące rzekomo błędnego charakteru dokonanej przez Komisję oceny wywieranego przez sporną pomoc efektu zachęty oraz jej konieczności, z drugiej zaś strony, Sąd ma możliwość przeprowadzenia stosownej kontroli.
33 Wobec powyższego zarzut dotyczący naruszenia art. 253 WE należy oddalić.
W przedmiocie zarzutu dotyczącego naruszenia przepisów rozporządzenia nr 659/1999
Argumenty stron
34 Skarżąca stoi na stanowisku, że art. 9 rozporządzenia nr 659/1999 stanowi podstawę prawną umożliwiającą zmianę pomocy już przyznanej, w szczególności zaś jej zwiększenie, oraz że w niniejszej sprawie Komisja naruszyła przepisy tego rozporządzenia.
35 Skarżąca utrzymuje, że jeśli Rada przyznała Komisji uprawnienie do cofnięcia decyzji i nakazania zwrotu pomocy w sytuacji, gdy dostarczone informacje są nieprawidłowe, a fortiori Komisja powinna mieć możliwość zmiany i podwyższenia przyznanej pomocy. Zmiana i podwyższenie pomocy wiążą się bowiem ze znacznie mniejszym naruszeniem praw zainteresowanych podmiotów aniżeli cofnięcie decyzji.
36 Komisja wnosi o oddalenie zarzutu nieważności podniesionego przez skarżącą.
Ocena Sądu
37 Chociaż skarżąca podnosi zarzut naruszenia „przepisów” rozporządzenia nr 659/1999, przedstawiona przezeń argumentacja odnosi się jedynie do art. 9 tego rozporządzenia.
38 Artykuł 9 rozporządzenia nr 659/1999 zatytułowany „Cofnięcie decyzji” brzmi następująco:
„Komisja może cofnąć decyzję podjętą zgodnie z art. 4 ust. 2 lub 3, lub art. 7 ust. 2, 3 lub 4 po udzieleniu zainteresowanemu państwu członkowskiemu możliwości przedłożenia uwag, gdy decyzja została podjęta na podstawie nieprawidłowych informacji udzielonych w toku procedury, które były czynnikiem decydującym dla tej decyzji. Przed cofnięciem decyzji i podjęciem nowej decyzji Komisja wszczyna formalną procedurę dochodzenia zgodnie z art. 4 ust. 4. Artykuły 6, 7 i 10, art. 11 ust. 1, art. 13, 14 i 15 stosuje się mutatis mutandis”.
39 Wykładnia literalna art. 9 rozporządzenia nr 659/1999 wskazuje, że celem tego przepisu jest wyłącznie przyznanie Komisji uprawnienia do cofnięcia jej decyzji, z którego może ona skorzystać tylko w przypadku, gdy informacje przekazane Komisji były nieprawidłowe i gdy na ich podstawie instytucja ta wydała decyzję stwierdzającą brak pomocy lub uznającą pomoc za zgodną ze wspólnym rynkiem.
40 Komisja trafnie podkreśla więc, że w swej skardze skarżąca wyraźnie przyznała, iż „w niniejszej sprawie sytuacja taka nie zachodzi, ponieważ dostarczone informacje nie były nieprawidłowe”. Należy także zaznaczyć, iż w niniejszej sprawie skarżąca nie zarzuca Komisji braku cofnięcia decyzji z dnia 3 lipca 2001 r.
41 Przeprowadzone przez skarżącą rozumowanie „a fortiori” sprowadza się w istocie do wyciągnięcia z art. 9 rozporządzenia nr 659/1999 wniosku o istnieniu po stronie Komisji możliwości podjęcia, na podstawie tego przepisu, decyzji akceptującej zmianę pomocy już przyznanej i zatwierdzonej, a takiego wniosku Sąd nie może podzielić, gdyż jest on wynikiem szczególnie szerokiej i dokonanej contra legem wykładni omawianego przepisu.
42 Tak czy inaczej, nawet jeśli art. 9 rozporządzenia nr 659/1999 mógłby zostać uznany za właściwą podstawę prawną wydania tej decyzji, nie oznaczałoby to, że wszelka dodatkowa pomoc zgłoszona Komisji – jak w niniejszej sprawie – musiałaby być zgodna ze wspólnym rynkiem.
43 W tych okolicznościach należy oddalić zarzut dotyczący naruszenia przepisów rozporządzenia nr 659/1999.
W przedmiocie zarzutu dotyczącego naruszenia art. 87 ust. 3 lit. a) i c) WE, art. 88 WE oraz wytycznych
Argumenty stron
– W przedmiocie nieistnienia efektu zachęty
44 Skarżąca wskazuje po pierwsze, iż zgodnie z pkt 4.2 akapit trzeci wytycznych, dla spełnienia kryterium efektu zachęty wystarczy, aby wniosek o przyznanie pomocy został złożony przed rozpoczęciem prac nad danym projektem. To jedyne kryterium zostało w niniejszej sprawie spełnione, gdyż wniosek o przyznanie pomocy złożono w odpowiednim organie władz krajowych w dniu 28 stycznia 2000 r., a więc przed rozpoczęciem prac nad realizacją projektu. Chociaż Komisja wspomniała w swej decyzji o kryterium sformułowanym w pkt 4.2 wytycznych, to nie zbadała ona jednak kwestii istnienia efektu zachęty w odniesieniu do momentu, w którym skarżąca zgłosiła plan władzom krajowym, lecz w odniesieniu do momentu, w którym sporna pomoc została zgłoszona przez państwo członkowskie, co oznacza, że Komisja naruszyła omawiany przepis.
45 Podejście prezentowane przez Komisję w jej decyzji zarówno w odniesieniu do uwzględnienia chwili zgłoszenia, jak również okoliczności, że projekt został ukończony przed tą chwilą, jest zdaniem skarżącej pozbawione znaczenia dla oceny efektu zachęty, sprzeczne z wyrokiem Sądu z dnia 14 maja 2002 r. w sprawie T‑126/99 Graphisher Maschinenbau przeciwko Komisji, Rec. s. II‑2427, a także nie uwzględnia realiów gospodarczych.
46 Po drugie, skarżąca przypomina, że wnioskowała ona o pomoc w kwocie 77 mln DEM stanowiącej 35% wartości inwestycji, a otrzymała od ILB kwotę 69,3 mln DEM, co stanowiło 31,5% wartości inwestycji. Nadal w mocy pozostaje złożony przez skarżącą wniosek dotyczący kwoty 7,7 mln DEM, czyli 3,5% wartości inwestycji, zważywszy na okoliczność, że toczące się przed ILB administracyjne postępowanie odwoławcze nie zostało jeszcze zakończone.
47 Skarżąca podnosi, że w swej decyzji Komisja błędnie uznała, iż pierwotny wniosek o przyznanie pomocy „wygasł” wraz z podjęciem decyzji z dnia 3 lipca 2001 r., a to ze względu na to, że decyzja ta zawiera rozstrzygnięcie jedynie w odniesieniu do części wnioskowanej pomocy. Skarżąca zwraca jeszcze uwagę na to, że decyzję wydano w odpowiedzi na „wniosek o zmianę”, który wskazany został wyraźnie w zgłoszeniu władz niemieckich z dnia 22 grudnia 2003 r.
48 Skarżąca utrzymuje, po trzecie, iż Komisja nie wzięła pod uwagę okoliczności, że aby zatwierdzić dodatkową pomoc poza tą, która została już przyznana, nie jest konieczne, aby istniały nowe, kwalifikujące się do objęcia pomocą, koszty. Istniejąca co do zasady możliwość otrzymania wielu środków pomocowych dla jednego i tego samego planu, a więc w odniesieniu do tych samych, kwalifikujących się do objęcia pomocą, kosztów wynika zasadniczo z motywu piątego rozporządzenia Komisji (WE) nr 69/2001 z dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie zastosowania art. 87 i 88 traktatu WE w odniesieniu do pomocy w ramach zasady de minimis (Dz.U. L 10, s. 30). Rozwiązanie to ma zastosowanie do pomocy regionalnej pod warunkiem uwzględnienia wynoszącego 35% pułapu pomocy określonego zgodnie z przepisami ram wielosektorowych. Intensywność pomocy na poziomie 35% jest w niniejszej sprawie zgodna ze wspólnym rynkiem, ponieważ wartość czynnika „stanu konkurencji” nie wynosi 0,75, lecz 1.
– W przedmiocie braku konieczności pomocy
49 Skarżąca podnosi, że w dziedzinie pomocy regionalnej Komisja sprecyzowała i ograniczyła kryterium konieczności w taki sposób, iż aby uznać istnienie konieczności pomocy, wystarczy, że stosowny wniosek zostanie złożony przed rozpoczęciem realizacji projektu. W tym względzie badanie tego, czy spełnione zostało kryterium konieczności, pokrywa się z badaniem istnienia efektu zachęty.
50 Skarżąca utrzymuje, że kryterium dotyczące daty złożenia wniosku o przyznanie pomocy znajduje zastosowanie także w przypadku zmiany wysokości przyznanej pomocy, i podnosi, iż sama Komisja przyznała, że możliwość zwiększenia pomocy, o której wspomina Sąd w swym orzecznictwie, nie jest zastrzeżona wyłącznie dla projektów całkowicie nowych. Tytułem uzupełnienia przedstawionych przez Komisję przykładów sytuacji, w których pomoc może zostać zmieniona lub przyznana może zostać pomoc uzupełniająca, należy wskazać sytuację, w której – tak jak w niniejszej sprawie – Komisja dokonała błędnej oceny rynku, od Komisji zażądano stosowania jednolitych praktyk w zakresie zatwierdzania pomocy, a leżące u podstaw sprawy krajowe postępowanie administracyjne nie zostało jeszcze zakończone.
51 Błędna jest nadto zdaniem skarżącej wykładnia pojęcia konieczności dokonana przez Komisję w motywie 39 decyzji, gdyż instytucja ta nie wzięła pod uwagę okoliczności, że zgodnie z obowiązującymi uregulowaniami krajowymi skarżąca była zobowiązana do ukończenia projektu w terminie 36 miesięcy, czyli przed dniem 1 stycznia 2005 r., pod rygorem utraty całości pomocy. Wewnętrznie sprzeczne byłoby nakładanie na skarżącą wymogu realizacji projektu w określonych ramach czasowych przy jednoczesnym stwierdzeniu, że ukończenie go w wyznaczonym terminie pociągnie za sobą utratę możliwości wnioskowania o zatwierdzenie zwiększenia pomocy. Podejście takie prowadziłoby do zakwestionowania orzecznictwa Sądu, które przewiduje możliwość zmiany pomocy bądź przyznania pomocy uzupełniającej.
– W przedmiocie uznania pomocy za pomoc operacyjną
52 Skarżąca podnosi, że uznanie pomocy przez Komisję w jej decyzji za pomoc operacyjną jest błędne, skoro zgłoszenie Republiki Federalnej Niemiec dotyczyło pomocy regionalnej, a wszystkie informacje dostarczone Komisji przez to państwo dotyczyły wymogów sformułowanych w ramach wielosektorowych.
53 Komisja wnosi o oddalenie zarzutu podniesionego przez skarżącą.
Ocena Sądu
– W przedmiocie dopuszczalności zarzutu
54 Należy przypomnieć, iż zgodnie z art. 44 § 1 regulaminu Sądu skarga inicjująca postępowanie powinna zawierać zwięzłe przedstawienie powołanych zarzutów. Przedstawienie to winno być wystarczająco zrozumiałe i dokładne, aby umożliwić stronie pozwanej przygotowanie swej obrony, a Sądowi – rozstrzygnięcie w przedmiocie skargi, jeśli okaże się to konieczne, bez dodatkowych informacji. Sama skarga powinna zatem wyjaśniać, na czym polega zarzut stanowiący jej podstawę, co oznacza, iż samo jego powołanie nie spełnia wymogów regulaminu Trybunału (wyroki Sądu: z dnia 12 stycznia 1995 r. w sprawie T‑102/92 Viho przeciwko Komisji, Rec. s. II‑17, pkt 68; z dnia 14 maja 1998 r. w sprawie T‑352/94 Mo och Domsjö przeciwko Komisji, Rec. s. II‑1989, pkt 333).
55 Takie naruszenie art. 44 § 1 regulaminu postępowania zalicza się do zarzutów niedopuszczalności, które Sąd może, na podstawie art. 113 tego regulaminu, podnieść z urzędu na każdym etapie postępowania, po wysłuchaniu stron (wyroki Sądu: z dnia 10 lipca 1990 r. w sprawie T‑64/89 Automec przeciwko Komisji, Rec. s. II‑367, pkt 73, 74; z dnia 13 grudnia 1995 r. w sprawach połączonych T‑481/93 i T‑484/93 Exporteurs in Levende Varkens i in. przeciwko Komisji, Rec. s. II‑2941, pkt 75).
56 Należy stwierdzić, iż w niniejszej sprawie skarżąca ogranicza się do sformułowania zarzutu naruszenia art. 88 WE, bez przedstawienia jakiegokolwiek argumentu na jego poparcie. Gdy Sąd zadawał jej podczas rozprawy pytania na tę okoliczność, skarżąca nie przedstawiła też żadnych bardziej konkretnych wyjaśnień.
57 W tych okolicznościach omawiany zarzut należy uznać za niedopuszczalny w zakresie, w jakim odnosi się on do naruszenia art. 88 WE.
– W przedmiocie zasadności zarzutu
58 Nie ulega wątpliwości, iż Komisja uznała, że żadne z odstępstw przewidzianych w art. 87 ust. 2 i 3 WE nie może mieć zastosowania do pomocy państwa w kwocie 3 936 947 EUR, jaką Republika Federalna Niemiec zamierzała przyznać skarżącej, oraz że tę pomoc należy zatem uznać za niezgodną ze wspólnym rynkiem.
59 Zarówno ze struktury decyzji, jak i z brzmienia zawartych w niej motywów wynika, że wniosek Komisji opiera się na dwóch odrębnych filarach, a mianowicie braku zachęty oraz braku konieczności spornej pomocy. W motywie 20 decyzji Komisja stwierdziła bowiem, że pomoc ta „[nie spełnia] dwóch zasadniczych warunków [...]: efektu zachęty i konieczności pomocy”.
60 Nawet jeśli w pewnych sytuacjach te dwie przesłanki zgodności pomocy ze wspólnym rynkiem mogą się pokrywać, każda z nich zachowuje swe własne znaczenie ze względu na to, że oba filary decyzji dotyczące braku zachęty i braku konieczności należy uznać za niezależne od siebie. W ramach niniejszego zarzutu nieważności skarżąca kwestionuje zresztą osobno każdy z filarów decyzji.
61 Zapytane o to podczas rozprawy, obie strony potwierdziły takie właśnie rozumienie treści decyzji, jak również to, że aby pomoc mogła zostać uznana za zgodną ze wspólnym rynkiem, przesłanka dotycząca wywierania przez nią efektu zachęty i przesłanka dotycząca jej konieczności muszą być spełnione kumulatywnie. Zostało to odnotowane w protokole rozprawy.
62 Należy w tym miejscu przypomnieć, że w przypadku, gdy niektóre części uzasadnienia decyzji mogą same w sobie uzasadniać ją w sposób wymagany prawem, wady, którymi mogłyby być dotknięte inne części uzasadnienia aktu prawnego, w żadnym razie nie mają wpływu na jego sentencję (zob. analogicznie wyrok Trybunału z dnia 12 lipca 2001 r. w sprawach połączonych C‑302/99 P i C‑308/99 P Komisja i Francja przeciwko TF1, Rec. s. I‑5603, pkt 26?29; wyrok Sądu z dnia 14 grudnia 2005 r. w sprawie T‑210/01 General Electric przeciwko Komisji, Zb.Orz. s. II‑5575, pkt 42). Ponadto, gdy sentencja decyzji Komisji opiera się na wielu podstawach rozumowania, z których każda wystarczyłaby do uzasadnienia tej sentencji, należy stwierdzić nieważność tego aktu prawnego w zasadzie tylko wtedy, gdy każda z tych podstaw jest dotknięta wadami. W tym przypadku błąd lub inna wada, które dotyczyłyby tylko jednej z podstaw, nie mogą wystarczać do uzasadnienia stwierdzenia nieważności spornej decyzji, ponieważ taki błąd nie mógł mieć decydującego wpływu na sentencję decyzji tej instytucji (zob. analogicznie ww. w pkt 45 wyrok w sprawie Graphischer Maschinenbau przeciwko Komisji, pkt 49?51; ww. wyrok w sprawie General Electric przeciwko Komisji, pkt 43).
63 W tych okolicznościach należy najpierw przeanalizować te sformułowane w ramach zarzutu naruszenia art. 87 ust. 3 lit. a) i c) WE krytyczne argumenty skarżącej, które dotyczą drugiego filara decyzji, odnoszącego się do braku konieczności spornej pomocy.
64 Zgodnie z tym postanowieniem za zgodną ze wspólnym rynkiem może zostać uznana:
„a) pomoc przeznaczona na sprzyjanie rozwojowi gospodarczemu regionów, w których poziom życia jest nienormalnie niski, lub regionów, w których istnieje poważny stan niedostatecznego zatrudnienia;
[…]
c) pomoc przeznaczona na ułatwianie rozwoju niektórych działań gospodarczych lub niektórych regionów gospodarczych, o ile nie zmienia warunków wymiany handlowej w zakresie sprzecznym ze wspólnym interesem;
[…]”.
65 Jak wskazała Komisja w motywie 36 decyzji, może ona uznać pomoc za zgodną z art. 87 ust. 3 WE jedynie wówczas, gdy może stwierdzić, że pomoc przyczynia się do realizacji jednego z określonych w nim celów, a celów tych przedsiębiorstwo otrzymujące pomoc nie mogłoby osiągnąć w normalnych warunkach rynkowych za pomocą samodzielnie podejmowanych działań. Nie można zatem zezwolić na dokonywanie przez państwa członkowskie wypłat, które służyłyby poprawie sytuacji przedsiębiorstwa będącego beneficjentem pomocy, jeśli nie są one konieczne dla osiągnięcia ustanowionych w art. 87 ust. 3 WE celów (zob. podobnie wyrok Trybunału z dnia 17 września 1980 r. w sprawie 730/79 Philip Morris przeciwko Komisji, Rec. s. 2671, pkt 17).
66 Nie można zatem zatwierdzić pomocy, której pewne aspekty, a w szczególności jej kwota, mają skutki ograniczające, wykraczające poza to, co jest konieczne do osiągnięcia przez tę pomoc celów przewidzianych w traktacie (zob. podobnie wyrok Trybunału z dnia 22 marca 1977 r. w sprawie 74/76 Iannelli & Volpi, Rec. s. 557, pkt 15).
67 Z decyzji wynika, iż Komisja doszła do wniosku o braku konieczności spornej pomocy zasadniczo na podstawie dwóch obiektywnych stwierdzeń.
68 Komisja stwierdziła, po pierwsze, że pomoc w kwocie 3 936 947 EUR, zgłoszona przez Republikę Federalną Niemiec w dniu 22 grudnia 2003 r., nie dotyczyła ani nowego projektu inwestycyjnego skarżącej, ani tworzenia miejsc pracy, lecz przeznaczona była wyłącznie na budowę zakładu produkcyjnego płyt OSB, będącą przedmiotem zgłoszenia z dnia 22 grudnia 2000 r.
69 W swych pismach Komisja cytuje zatem – czemu skarżąca nie zaprzecza – zdanie pochodzące z pkt 3.2.2 zgłoszenia z dnia 22 grudnia 2003 r., zgodnie z którym „wszystkie subwencjonowane inwestycje ograniczone są do inwestycji zgłoszonych początkowo”. Z danych liczbowych przedstawionych w pkt 3.3.1 tego zgłoszenia wynika także, iż kwota spornej pomocy stanowi 3,5% wartości początkowej inwestycji, co oznacza wzrost intensywności pomocy z 31,5 do 35% tej wartości.
70 Po drugie, Komisja wzięła pod uwagę okoliczność, że projekt inwestycyjny dotyczący budowy zakładu produkcyjnego płyt OSB został zrealizowany przez skarżącą w całości ze środków pochodzących z przyznanej subwencji w kwocie 35,43 mln EUR, przy intensywności pomocy na poziomie 31,5% wartości inwestycji, i to jeszcze przed drugim zgłoszeniem z dnia 22 grudnia 2003 r.
71 Strony są zatem zgodne co do tego, że skarżąca zdecydowała się kontynuować działalność również po zatwierdzeniu intensywności pomocy na poziomie 31,5% oraz że prace związane z budową wspomnianego wyżej zakładu rozpoczęły się w lutym 2000 r. i zostały definitywnie zakończone w styczniu 2003 r., czyli prawie rok przed datą drugiego zgłoszenia.
72 Z tej drugiej okoliczności Komisja wywodzi, że działalność gospodarcza prowadzona przez spółkę Kronoply jest rentowna albo też, że przedsiębiorstwo nie jest, w żadnym wypadku, uzależnione od otrzymywania dalszej pomocy oraz że jakakolwiek dalsza pomoc na tym etapie stanowiłaby dla skarżącej nieoczekiwany zysk (motyw 39 decyzji).
73 W tym względzie należy zaznaczyć, iż skarżąca nie twierdzi, że ukończenie realizacji omawianego projektu ostatecznie pociągnęło za sobą dodatkowe koszty, które musiałaby ona sfinansować ze środków własnych bądź za pośrednictwem kredytu, co spowodowałoby pogorszenie jej sytuacji finansowej. Skarżąca nie wykazała więc, że dodatkowa pomoc w kwocie 3 936 947 EUR, zgłoszona Komisji w dniu 22 grudnia 2003 r., była pod względem gospodarczym konieczna do ukończenia realizacji tego projektu inwestycyjnego.
74 Wydaje się zatem, że w tych okolicznościach Komisja słusznie uznała, iż sporna pomoc nie wymaga od beneficjenta ani zaoferowania niczego w zamian, ani wkładu w cel stanowiący przedmiot wspólnego zainteresowania, oraz że mamy wobec tego do czynienia z niemogącą zostać zatwierdzoną pomocą operacyjną na pokrycie bieżących kosztów, które w normalnym wypadku spółka Kronoply musiałaby ponosić samodzielnie.
75 Należy w tym względzie przypomnieć, że pomoc operacyjna, czyli pomoc mająca na celu uwolnienie przedsiębiorstwa od kosztów, które musi ono ponosić w ramach zwykłego zarządu lub działalności, zakłóca co do zasady warunki konkurencji (zob. wyrok z dnia 19 września 2000 r. w sprawie C‑156/98 Niemcy przeciwko Komisji, Rec. s. I‑6857, pkt 30 i przytoczone tam orzecznictwo).
76 Żaden z podniesionych przez skarżącą argumentów nie jest w stanie podważyć wniosku sformułowanego w pkt 74 powyżej.
77 Skarżąca twierdzi, po pierwsze, iż z praktyki decyzyjnej Komisji w takiej postaci, która opisana została w wytycznych, wynika, że, tak jak w przypadku efektu zachęty, aby pomoc mogła zostać uznana za konieczną, wystarczy, aby krajowy wniosek o przyznanie pomocy złożony został przed rozpoczęciem realizacji projektu inwestycyjnego.
78 Należy jednak stwierdzić, że skarżąca nie przywołała żadnych decyzji Komisji potwierdzających tę rzekomą praktykę oraz że z analizy decyzji wynika wprost przeciwnie, iż pkt 4.2 akapit trzeci wytycznych odnosi się jedynie do przesłanki dotyczącej wywieranego przez pomoc efektu zachęty.
79 Zgodnie z tym przepisem „systemy pomocy muszą zawierać warunek, że wniosek o przyznanie pomocy musi zostać złożony przed rozpoczęciem prac nad danym projektem”.
80 Należy zwrócić uwagę na to, iż przepis ten odnosi się do okoliczności o charakterze chronologicznym, a więc odwołuje się do analizy ratione temporis, która jest w pełni adekwatna do oceny efektu zachęty. Ocena ta winna być dokonywana w odniesieniu do decyzji inwestycyjnej danego przedsiębiorstwa, która to decyzja wyznacza początek dynamicznego procesu, jakim jest z pewnością inwestycja na poziomie zakładu taka, jak ta, której realizacji podjęła się skarżąca.
81 Jak wskazano w motywie 30 decyzji, zadaniem testu, o którym mowa w pkt 4.2 wytycznych, jest sprawdzenie istnienia efektu zachęty bez nadmiernego opóźniania inwestycji poprzez przeprowadzanie obszernej analizy wszystkich ekonomicznych aspektów decyzji inwestycyjnej beneficjenta pomocy, gdyż analiza taka mogłaby okazać się niezwykle trudna lub czasochłonna. Taki cel testu wyjaśnia, dlaczego samo stwierdzenie, że wniosek o przyznanie pomocy złożony został przed rozpoczęciem realizacji projektu inwestycyjnego, pozwala według Komisji domniemywać istnienie efektu zachęty.
82 Pytanie postawione w ramach niniejszego sporu dotyczącego przesłanki konieczności pomocy związane jest z kwestią oceny rzeczywistych warunków realizacji rozpatrywanego projektu inwestycyjnego oraz istnienia po stronie skarżącej zobowiązania do świadczenia wzajemnego uzasadniającego przyznanie dodatkowej pomocy zgłoszonej w dniu 22 grudnia 2003 r.
83 Argumentacja skarżącej sprowadza się w istocie do dokonania oceny obiektywnej i mającej zasadnicze znaczenie przesłanki konieczności pomocy z punktu widzenia kryterium czysto formalnego, czego nie można zaakceptować.
84 Skarżąca utrzymuje, po drugie, iż dokonując wykładni pojęcia konieczności pomocy, Komisja nie wzięła pod uwagę okoliczności, że zgodnie z obowiązującymi uregulowaniami krajowymi skarżąca była zobowiązana do ukończenia projektu w terminie 36 miesięcy, czyli przed dniem 1 stycznia 2005 r., pod rygorem utraty całości pomocy, oraz zakwestionowała orzecznictwo Sądu, które przewiduje możliwość zatwierdzenia zwiększenia pomocy przyznanej wcześniej.
85 Nie ulega wątpliwości, że po dokonaniu zgłoszenia planu pomocy przez państwo członkowskie i po jego zatwierdzeniu przez Komisję, państwo to ma możliwość zgłoszenia planu przewidującego przyznanie nowej pomocy na rzecz danego przedsiębiorstwa lub zmianę pomocy, jaka została mu już przyznana (wyrok Sądu z dnia 30 stycznia 2002 r. w sprawie T‑212/00 Nuove Industrie Molisane przeciwko Komisji, Rec. s. II‑347, pkt 47; ww. w pkt 9 postanowienie w sprawie Kronoply przeciwko Komisji, pkt 50). Takie nowe zgłoszenie podlega kontroli Komisji, która po sprawdzeniu, czy spełnione zostały przesłanki określone w art. 87 ust. 2 i 3 WE, może uznać pomoc za zgodną ze wspólnym rynkiem (zob. podobnie ww. wyrok w sprawie Nuove Industrie Molisane przeciwko Komisji, pkt 46).
86 Komisja nie tylko nie kwestionuje istnienia po stronie państw członkowskich takiej możliwości, ale nawet wspomina o niej wyraźnie w motywie 24 decyzji. Komisja przyznaje jasno, że możliwa jest kumulacja wielu środków pomocowych dla tego samego projektu inwestycyjnego, pod warunkiem jednak, że każdy z nich można uznać za zgodny ze wspólnym rynkiem oraz że spełniona będzie przesłanka konieczności pomocy.
87 Ponadto, jak trafnie podkreśla to Komisja w swych pismach, okoliczność, iż przepisy krajowe przewidują, że projekt winien zostać zrealizowany w określonym terminie, nie pociąga za sobą automatycznie utraty możliwości ubiegania się o zwiększenie pomocy przyznanej wcześniej dla tego projektu i zatwierdzenia takiego zwiększenia po upływie tego terminu.
88 Można także wyobrazić sobie sytuację, w której państwo członkowskie, po upływie terminu wyznaczonego przez przepisy krajowe, zgłasza Komisji dodatkową pomoc dla danego projektu, którego realizacja wiąże się z dodatkowymi kosztami spowodowanymi przez niemożliwe do przewidzenia czynniki zewnętrzne.
89 W takiej sytuacji zadaniem Komisji jest ustalenie, czy zgłoszona dodatkowa pomoc może zostać uznana za konieczną, w szczególności przy uwzględnieniu – w odniesieniu do pomocy regionalnej objętej ramami wielosektorowymi – mającego zastosowanie maksymalnego poziomu intensywności danej pomocy.
90 W niniejszej sprawie Komisja słusznie ograniczyła się do stwierdzenia, że omawiany projekt inwestycyjny został w całości zrealizowany przez skarżącą ze środków pochodzących z pierwotnie zatwierdzonej pomocy i przed datą zgłoszenia pomocy spornej.
91 Należy bowiem przypomnieć, iż skarżąca nie twierdzi wcale, że realizacja omawianego projektu inwestycyjnego, czyli jednego z celów przewidzianych w art. 87 ust. 3 WE, wiązała się z powstaniem dodatkowych kosztów ani też, że przewidywane zwiększenie początkowej pomocy o kwotę 3 936 947 EUR, zgłoszone Komisji w dniu 22 grudnia 2003 r., służyć miało częściowemu bądź całkowitemu pokryciu takich dodatkowych kosztów, wobec czego zwiększenie to winno zostać uznane za konieczne.
92 Skarżąca twierdzi jedynie, że dodatkowa pomoc na rzecz projektu inwestycyjnego winna zostać zatwierdzona w sytuacji, w której, tak jak w niniejszej sprawie:
– w decyzji uznającej pierwotną pomoc za zgodną ze wspólnym rynkiem Komisja dokonała błędnej oceny danego rynku produktu;
– w odniesieniu do pomocy dotyczącej tego rynku winna być stosowana jednolita praktyka zatwierdzania;
– krajowe postępowanie administracyjne dotyczące pierwotnej pomocy nie zostało jeszcze zakończone.
93 Z jednej strony należy zwrócić uwagę na to, że hipotetyczne twierdzenie o dokonaniu przez Komisję błędnej oceny danego rynku produktu podważa założenie poprawności przedstawionych przez władze niemieckie informacji, w oparciu o które podjęta została decyzja z dnia 3 lipca 2001 r. Z drugiej zaś strony twierdzenia skarżącej przywołane w poprzednim punkcie niniejszego wyroku pozbawione są wszelkiego znaczenia z punktu widzenia przesłanki konieczności pomocy, o której mowa wyżej w pkt 65 i 66.
94 Z akt sprawy wynika w istocie, że celem zgłoszenia spornej pomocy było jedynie uzyskanie odpowiadającej wnioskowi o przyznanie pierwotnej pomocy intensywności pomocy na poziomie 35%. Skarżąca ewidentnie nie zaakceptowała bowiem przyjęcia współczynnika 0,75 jako wartości czynnika „stanu konkurencji” ze względu na to, że w decyzji dotyczącej pomocy na rzecz konkurencyjnego przedsiębiorstwa Glunz AG, wydanej kilka tygodni po wydaniu decyzji z dnia 3 lipca 2001 r., Komisja zastosowała współczynnik 1 w odniesieniu do zgłoszonego planu pomocy na rzecz tego przedsiębiorstwa Glunz AG.
95 Po trzecie, skarżąca kwestionuje uznanie spornej pomocy za pomoc operacyjną, powołując się przede wszystkim na treść zgłoszenia z dnia 22 grudnia 2003 r.
96 Należy jednak zwrócić uwagę na to, iż sam fakt, że dokonane przez państwo członkowskie zgłoszenie „dotyczy” pomocy regionalnej dla przedsięwzięcia inwestycyjnego, nie oznacza, że dany środek nie może stanowić pomocy operacyjnej.
97 Należy przypomnieć, że wprowadzenie w życie systemu kontroli pomocy państwa, wynikającego z art. 88 WE oraz związanego z nim orzecznictwa, jest zasadniczo obowiązkiem Komisji oraz że przy stosowaniu art. 87 ust. 3 WE Komisji przysługuje szeroki zakres swobodnego uznania, który obejmuje dokonywanie ocen ekonomicznych i społecznych, które należy przeprowadzać w świetle uwarunkowań wspólnotowych (wyrok Trybunału z dnia 21 marca 1991 r. w sprawie C‑303/88 Włochy przeciwko Komisji, Rec. s. I‑1433, pkt 34; ww. w pkt 75 wyrok w sprawie Niemcy przeciwko Komisji, pkt 67).
98 W niniejszej sprawie Komisja słusznie uznała, że przesłanka konieczności pomocy nie została spełniona oraz że sporną pomoc należy uznać za pomoc operacyjną, biorąc pod uwagę, że została ona przyznana bez zobowiązania jej beneficjenta do świadczenia wzajemnego oraz że służyła ona polepszeniu sytuacji finansowej zakładu.
99 Z powyższych rozważań wynika, iż skarżąca nie wykazała, że wniosek o braku konieczności pomocy został wyciągnięty przez Komisję w sposób błędny.
100 W tych okolicznościach, nawet przy założeniu, że Komisja błędnie uznała, iż sporna pomoc nie spełnia ? w szczególnych okolicznościach niniejszej sprawy przedstawionych w zgłoszeniu dodatkowej pomocy dotyczącej przedsięwzięcia inwestycyjnego już zatwierdzonego i stanowiącego nierozerwalną całość gospodarczą ? przesłanki efektu zachęty, należy stwierdzić, że w świetle uwag przestawionych wyżej w pkt 59?62, decyzja pozostaje zasadna, choćby na tej podstawie, że stwierdzono w niej brak konieczności pomocy.
101 Wobec powyższego zarzut dotyczący naruszenia art. 87 ust. 3 lit. a) i c) WE oraz wytycznych należy oddalić.
W przedmiocie zarzutu dotyczącego popełnienia przez Komisję oczywistych błędów w zakresie ustaleń faktycznych
Argumenty stron
102 Skarżąca podnosi, po pierwsze, iż w motywie 22 decyzji Komisja błędnie wskazała, że w ramach postępowania N 813/2000 uznała ona znaczenie dla sprawy informacji przedstawionych przez Republikę Federalną Niemiec oraz podzieliła wnioski sformułowane przez to państwo członkowskie w odniesieniu do analizowanego rynku produktu. Z decyzji z dnia 3 lipca 2001 r. jasno wynikało, że Komisja i Republika Federalna Niemiec nie były zgodne co do tego, czy inwestycja realizowana była na rynku o tendencji zniżkowej.
103 Skarżąca utrzymuje, po drugie, iż nieprawidłowa jest zawarta także w motywie 22 decyzji wzmianka o tym, że decyzja Komisji z dnia 3 lipca 2001 r. została zaakceptowana przez Republikę Federalną Niemiec i skarżącą. Okoliczność polegająca na tym, iż nie wniesiono skargi na tę decyzję uznającą pomoc za całkowicie zgodną ze wspólnym rynkiem, nie może być uznana za jej akceptację, biorąc pod uwagę to, że skarga taka byłaby niedopuszczalna ze względu na brak interesu podlegającego ochronie prawnej. Poza tym, zgodnie z przepisami krajowymi, skarżąca była prawnie zobowiązana do ukończenia realizacji zgłoszonego projektu w terminie 36 miesięcy od daty zatwierdzenia go przez Komisję.
104 Skarżąca twierdzi, po trzecie, że Komisja błędnie wskazała w decyzji, iż odmówiono jej już przyznania pomocy o intensywności na poziomie 35%. Według skarżącej różnica pomiędzy intensywnością pomocy na poziomie 31,5% zatwierdzoną w decyzji z dnia 3 lipca 2001 r. a intensywnością pomocy na poziomie 35% wynikającą z prawidłowego zastosowania ram wielosektorowych przed zgłoszeniem z dnia 22 grudnia 2003 r. nie była przedmiotem postępowania w sprawie pomocy państwa. Dopiero w treści decyzji Komisja odmówiła przyznania pomocy o intensywności (łącznej) na poziomie 35%.
105 Po czwarte, skarżąca zwraca uwagę, że w ramach weryfikacji istnienia wywieranego przez pomoc efektu zachęty, mimo tego, iż wiosek o przyznanie pomocy został złożony przed przystąpieniem do realizacji projektu, w swej decyzji Komisja nie wymienia ani razu daty tego wniosku, tj. dnia 28 stycznia 2000 r. Komisja wydała zatem zdaniem skarżącej swą decyzję na podstawie niekompletnych okoliczności faktycznych.
106 Skarżąca twierdzi, że gdyby Komisja dokonała prawidłowych ustaleń w zakresie okoliczności faktycznych, doszłaby do innego wniosku, oraz że już same oczywiste błędy popełnione przez nią w ramach dokonywania tych ustaleń uzasadniają stwierdzenie nieważności decyzji.
107 Komisja wnosi o oddalenie zarzutu podniesionego przez skarżącą.
Ocena Sądu
108 Z orzecznictwa wynika, iż dla stwierdzenia nieważności zaskarżonego aktu nie wystarczy wykazanie, że zawiera on błąd w zakresie ustaleń faktycznych. Trzeba jeszcze wykazać, że błąd ten miał wpływ na treść samego aktu lub, innymi słowy, że w braku tego błędu treść aktu mogłaby być inna (zob. podobnie wyroki Sądu: z dnia 2 maja 1995 r. w sprawach połączonych T‑163/94 i T‑165/94 NTN Corporation i Koyo Seiko przeciwko Radzie, Rec. s. II‑1381, pkt 115; z dnia 28 października 2004 r. w sprawie T‑35/01 Shanghai Teraoka Electronic przeciwko Radzie, Zb.Orz. s. II‑3663, pkt 167; z dnia 14 marca 2007 r. w sprawie T‑107/04 Aluminium Silicon Mill Products przeciwko Radzie, Zb.Orz. s. II‑669, pkt 66).
109 W niniejszej sprawie wystarczy stwierdzić, iż nawet przy założeniu, że Komisja popełniła cztery zarzucane przez skarżącą błędy w zakresie ustaleń faktycznych, wniosek dotyczący braku konieczności pomocy pozostawałby zasadny w świetle rozważań przestawionych wyżej w pkt 68?74.
110 Cztery błędy w zakresie ustaleń faktycznych, które Komisja popełniła rzekomo w decyzji, polegające na uczynieniu wzmianek o uznaniu znaczenia dla sprawy informacji przedstawionych przez Republikę Federalną Niemiec, na akceptacji treści decyzji z dnia 3 lipca 2001 r., na odmowie zatwierdzenia intensywności pomocy na poziomie 35% oraz na niewskazaniu dokładnej daty złożenia wniosku o przyznanie pierwotnej pomocy, nie mają bowiem żadnego wpływu na treść wniosku, o którym mowa wyżej, ani na będące jego konsekwencją stwierdzenie niezgodności spornej pomocy ze wspólnym rynkiem.
111 W tych okolicznościach omawiany zarzut należy w każdym razie oddalić jako bezzasadny.
W przedmiocie zarzutu dotyczącego popełnienia przez Komisję oczywistych błędów dotyczących oceny okoliczności faktycznych oraz nadużycia władzy
Argumenty stron
112 Skarżąca podnosi, że Komisja w oczywiście błędny sposób oceniła kryterium dotyczące efektu zachęty, gdyż nie dokonała analizy kryterium sformułowanego w pkt 4.2 wytycznych i nie wzięła pod uwagę okoliczności, iż na mocy zatwierdzonych przez Komisję przepisów prawa krajowego skarżąca zobowiązana była do ukończenia projektu w określonym terminie. Decyzja Komisji jest ponadto sprzeczna z orzecznictwem Sądu, zgodnie z którym dopuszcza się możliwość przyznania nowej pomocy lub zmiany pomocy przyznanej wcześniej.
113 Komisja nie skorzystała także z potwierdzonego przez Sąd w przywołanym wyżej orzecznictwie zakresu uznania, przysługującego jej na mocy art. 9 rozporządzenia nr 659/1999.
114 Ograniczając się do oparcia całości decyzji na samej tylko okoliczności, że projekt został zrealizowany przy intensywności pomocy na poziomie 31,5% przed datą wpłynięcia drugiego zgłoszenia Niemiec, Komisja ujawniła swój zamiar sformułowania określonego wniosku poprzez oparcie decyzji wyłącznie na okolicznościach faktycznych, bez dokonywania ich kwalifikacji ani oceny prawnej. Zaniechanie przeprowadzenia analizy kryterium efektu zachęty miało oczywiście na celu umożliwienie sformułowania wniosku o nieistnieniu tego efektu. Takie postępowanie jest świadectwem nadużycia władzy przez Komisję.
115 Komisja wnosi o oddalenie zarzutu podniesionego przez skarżącą.
Ocena Sądu
116 W odniesieniu do zarzutu dotyczącego popełnienia oczywistych błędów w zakresie oceny, z analizy treści skargi wynika, że skarżąca powołała się w tym względzie na argumentację przedstawioną już na poparcie zarzutów dotyczących naruszenia art. 9 rozporządzenia nr 659/1999, a także naruszenia art. 87 WE oraz wytycznych.
117 Jak wskazano wyżej, żaden z tych dwóch zarzutów nie może uzasadniać stwierdzenia nieważności decyzji.
118 Jeżeli chodzi o zarzut dotyczący nadużycia władzy, argumentacja skarżącej opiera się na twierdzeniu, że „zaniechanie przeprowadzenia analizy kryterium efektu zachęty ma oczywiście na celu umożliwienie sformułowania wniosku o nieistnieniu tego efektu” oraz że „takie postępowanie jest świadectwem nadużycia władzy przez Komisję”.
119 Już samo literalne brzmienie decyzji wskazuje, iż zarzut ten opiera się na błędnej przesłance, gdyż Komisja dokonała w istocie analizy kryterium efektu zachęty, wskazując, dlaczego szczególne okoliczności niniejszej sprawy pozwoliły na obalenie domniemania zawartego w pkt 4.2 wytycznych i sformułowanie wniosku o braku efektu zachęty.
120 W tych okolicznościach należy uznać, że skarżąca nie zdołała wykazać, że w niniejszej sprawie Komisja dopuściła się nadużycia władzy.
121 W świetle wszystkich powyższych rozważań omawiany zarzut nie może zostać uwzględniony, a zatem skargę należy w całości oddalić.
W przedmiocie kosztów
122 Zgodnie z art. 87 § 2 regulaminu kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Ponieważ skarżąca przegrała sprawę, należy obciążyć ją kosztami, zgodnie z żądaniem Komisji.
Z powyższych względów
SĄD (piąta izba)
orzeka, co następuje:
1) Skarga zostaje oddalona.
2) Kronoply GmbH & Co. KG zostaje obciążona kosztami.
Vilaras Prek Ciucă
Wyrok ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu w dniu 14 stycznia 2009 r..
Podpisy
Spis treści
Okoliczności faktyczne leżące u podstaw sporu
Przebieg postępowania i żądania stron
Co do prawa
W przedmiocie zarzutu dotyczącego naruszenia art. 253 WE
Argumenty stron
Ocena Sądu
W przedmiocie zarzutu dotyczącego naruszenia przepisów rozporządzenia nr 659/1999
Argumenty stron
Ocena Sądu
W przedmiocie zarzutu dotyczącego naruszenia art. 87 ust. 3 lit. a) i c) WE, art. 88 WE oraz wytycznych
Argumenty stron
– W przedmiocie nieistnienia efektu zachęty
– W przedmiocie braku konieczności pomocy
– W przedmiocie uznania pomocy za pomoc operacyjną
Ocena Sądu
– W przedmiocie dopuszczalności zarzutu
– W przedmiocie zasadności zarzutu
W przedmiocie zarzutu dotyczącego popełnienia przez Komisję oczywistych błędów w zakresie ustaleń faktycznych
Argumenty stron
Ocena Sądu
W przedmiocie zarzutu dotyczącego popełnienia przez Komisję oczywistych błędów dotyczących oceny okoliczności faktycznych oraz nadużycia władzy
Argumenty stron
Ocena Sądu
W przedmiocie kosztów