Sprawy T-252/07, T-271/07 iT-272/07
Sungro, SA i in.
przeciwko
Radzie Unii Europejskiej i Komisji Europejskiej
Odpowiedzialność pozaumowna – Wspólna polityka rolna – Zmiana wspólnotowego systemu wsparcia z tytułu produkcji bawełny – Tytuł IV rozdział 10a rozporządzenia (WE) nr 1782/2003, wprowadzony do tego rozporządzenia na mocy art. 1 pkt 20 rozporządzenia Rady (WE) nr 864/2004 – Stwierdzenie przez Trybunał nieważności wymienionych przepisów – Związek przyczynowy
Streszczenie wyroku
1. Odpowiedzialność pozaumowna – Przesłanki – Bezprawność – Szkoda – Związek przyczynowy
(art. 288 akapit drugi WE)
2. Odpowiedzialność pozaumowna – Przesłanki – Bezprawność – Szkoda – Związek przyczynowy
(art. 235 WE, art. 288 akapit drugi WE; rozporządzenia Rady: nr 1782/2003, tytuł IV rozdział 10a; nr 864/2004, art. 1 pkt 20)
3. Skarga o odszkodowanie – Przedmiot – Naprawienie szkody będącej wynikiem kosztów poniesionych w związku z postępowaniem przed sądem wspólnotowym
(art. 288 akapit drugi WE; regulamin Sądu, art. 91)
1. W ramach odpowiedzialności pozaumownej Wspólnoty, aby uznać za spełnioną przesłankę dotyczącą istnienia związku przyczynowego pomiędzy zarzucanym jej zachowaniem a rzekomą szkodą, podnoszona szkoda musi wynikać w sposób wystarczająco bezpośredni z zarzucanego Wspólnocie zachowania, a zachowanie to musi stanowić bezpośrednią przyczynę szkody.
W celu określenia straty, którą można przypisać zawinionemu działaniu instytucji wspólnotowej, należy uwzględnić skutki uchybienia prowadzącego do powstania odpowiedzialności, a nie skutki aktu, w jaki się ono wpisuje, o ile instytucja mogła lub powinna była wydać akt o tym samym skutku, nie naruszając przepisu prawa. Analiza związku przyczynowego nie może opierać się na błędnej przesłance, zgodnie z którą w przypadku braku niezgodnego z prawem zachowania instytucja powstrzymała się od działania lub wydała akt przeciwny, co może także stanowić z jej strony zachowanie niezgodne z prawem, ale powinna polegać na porównaniu pomiędzy sytuacją wywołaną w odniesieniu do danej osoby trzeciej poprzez zawinione zachowanie a sytuacją wynikającą dla tej osoby trzeciej ze zgodnego z przepisem prawa zachowania instytucji.
(por. pkt 47, 48)
2. Rozporządzenie nr 864/2004, zwłaszcza rozdział 10a, dotyczący pomocy dla producentów bawełny, który wprowadza ją w tytule IV rozporządzenia nr 1782/2003 ustanawiającego wspólne zasady dla systemów wsparcia bezpośredniego w ramach wspólnej polityki rolnej i ustanawiającego określone systemy wsparcia dla rolników, wpisuje się – jak wynika wyraźnie z motywów tego rozporządzenia – w proces reformy wspólnej polityki rolnej rozpoczętej przez omawiane rozporządzenie nr 1782/2003, której celem jest zastąpienie polityki wspierania cen i produkcji na rzecz polityki wspierania dochodów rolnika i której jednym z elementów kluczowych jest oddzielenie bezpośredniego wsparcia dla producentów od produkcji i wprowadzenie systemu płatności jednolitych.
W ramach wniesionej przez przedsiębiorstwa zajmujące się odziarnianiem surowej bawełny, w następstwie wyroku Trybunału stwierdzającego nieważność omawianego rozdziału 10a, skargi o odszkodowanie, na podstawie art. 235 WE i art. 288 akapit drugi WE, za szkody poniesione w świetle twierdzeń skarżących wskutek przyjęcia i stosowania omawianych przepisów, do skarżących należy wykazanie, iż gdyby nie wydano orzeczenia o niezgodności z prawem sporne rozporządzenie nie zostałoby przyjęte lub miałoby nieuchronnie inną treść. W istocie to nie same sporne przepisy, ale brak wzięcia pod uwagę całości istotnych elementów i okoliczności przed przyjęciem tych przepisów, zwłaszcza poprzez przeprowadzenie badania na temat skutków reformy, został zakwestionowany w wyroku Trybunału z uwagi na naruszenie zasady proporcjonalności. W tych okolicznościach do skarżących należy zatem wykazanie, że Rada, przyjmując nowy system uwzględniający – poprzez przeprowadzenie badania na temat skutków reformy – nie tylko przepis prawa, ale również cele, które przyświecają reformie wspólnej polityki rolnej, skłoniłaby się nieuchronnie ku przyjęciu innego systemu i innej stawki pomocy rozdzielonej niż przewidziane przez sporne przepisy.
Nie istnieje bowiem związek przyczynowy pomiędzy każdorazowym spadkiem dochodów spowodowanym wyłącznie przez reformę a stwierdzeniem nieważności przez Trybunał, gdyż owo stwierdzenie nieważności nie kwestionuje decyzji dotyczącej przeprowadzenia takiej reformy.
(por. pkt 60, 61, 63)
3. Koszty poniesione w rezultacie prowadzenia postępowań w sprawie kontroli sądowej należącej do sądu wspólnotowego należy uznać za pokryte w ramach decyzji podejmowanych w sprawie kosztów na mocy szczególnych przepisów proceduralnych znajdujących zastosowanie do tego rodzaju kosztów w orzeczeniach kończących postępowanie w danej instancji i po zakończeniu procedur specjalnych, przewidzianych w przypadku podważenia kwoty wydatków. W procedurach tych wykluczone jest dochodzenie zwrotu tych samych sum lub sum poniesionych w tych samych celach w ramach skargi mającej na celu stwierdzenie odpowiedzialności pozaumownej Wspólnoty, w tym skargi stron, które przegrywając sprawę, musiały pokryć koszty.
(por. pkt 69)