Language of document : ECLI:EU:T:2015:167

Υπόθεση T‑673/13

European Coalition to End Animal Experiments

κατά

Ευρωπαϊκoύ Οργανισμού Χημικών Προϊόντων (ECHA)

«Προσφυγή ακυρώσεως — REACH — Αίτηση καταχωρίσεως της χημικής ουσίας φωσφορικό τριφαινύλιο — Παρεμβαίνων ενώπιον του συμβουλίου προσφυγών του ECHA — Δεν θίγεται άμεσα — Έννοια της κανονιστικής πράξεως — Απαράδεκτο»

Περίληψη — Διάταξη του Γενικού Δικαστηρίου (πέμπτο τμήμα)
της 13ης Μαρτίου 2015

1.      Προσφυγή ακυρώσεως — Προσφυγή ασκηθείσα από το φυσικό ή νομικό πρόσωπο που είναι αποδέκτης της προσβαλλομένης πράξεως — Έννοια — Πρόσωπο το οποίο καθορίζεται ή του οποίου η ταυτότητα μπορεί να εξακριβωθεί από πράξη λόγω έννομων αποτελεσμάτων που το αφορούν — Απόφαση του συμβουλίου προσφυγών του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Χημικών Προϊόντων (ECHA) που εκδόθηκε έναντι τρίτου προσώπου — Προσφυγή ασκηθείσα από πρόσωπο στο οποίο επετράπη να παρέμβει ενώπιον του συμβουλίου προσφυγών — Προσφεύγων που δεν έχει την ιδιότητα αποδέκτη της προσβαλλομένης πράξεως — Απαράδεκτο

(Άρθρο 263, εδ. 4, ΣΛΕΕ· κανονισμός 1907/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρα 91 § 1 και 94 § 1· κανονισμός 771/2008 της Επιτροπής, άρθρα 8 § 3 και 11 § 1, στοιχείο δ΄)

2.      Προσφυγή ακυρώσεως — Φυσικά ή νομικά πρόσωπα — Πράξεις που τα αφορούν άμεσα και ατομικά — Άμεσος επηρεασμός — Κριτήρια — Απόφαση του συμβουλίου προσφυγών του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Χημικών Προϊόντων (ECHA) — Προσφυγή ασκηθείσα από πρόσωπο στο οποίο επετράπη να παρέμβει ενώπιον του συμβουλίου προσφυγών — Αποδοχή της παρεμβάσεως που συνεπάγεται άμεσο επηρεασμό του προσφεύγοντος — Δεν υφίσταται

(Άρθρο 263, εδ. 4, ΣΛΕΕ· κανονισμός 771/2008 της Επιτροπής, άρθρο 8 § 1)

3.      Προσφυγή ακυρώσεως — Φυσικά ή νομικά πρόσωπα — Πράξεις που τα αφορούν άμεσα και ατομικά — Άμεσος επηρεασμός — Κριτήρια — Δυνατότητα αμφισβητήσεως των προϋποθέσεων παραδεκτού λόγω επικλήσεως του δικαιώματος αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας — Δεν υφίσταται

(Άρθρο 263, εδ. 4, ΣΛΕΕ· κανονισμός 771/2008 της Επιτροπής, άρθρο 8 § 1)

4.      Προσφυγή ακυρώσεως — Αρμοδιότητα του δικαστή της Ένωσης — Αίτημα εκδόσεως αναγνωριστικής αποφάσεως — Απαράδεκτο

(Άρθρο 263 ΣΛΕΕ)

5.      Προσφυγή ακυρώσεως — Φυσικά ή νομικά πρόσωπα — Πράξεις που τα αφορούν άμεσα — Κριτήρια — Μη διάκριση μεταξύ, αφενός μεν, προσφυγών σχετικών με πράξη που αφορά άμεσα και ατομικά φυσικό ή νομικό πρόσωπο, αφετέρου δε, προσφυγών σχετικών με κανονιστική πράξη

(Άρθρο 263, εδ. 4, ΣΛΕΕ)

6.      Προσφυγή ακυρώσεως — Φυσικά ή νομικά πρόσωπα — Έννοια της κανονιστικής πράξεως κατά το άρθρο 263, τέταρτο εδάφιο, ΣΛΕΕ — Κάθε πράξη γενικής ισχύος πλην των νομοθετικών πράξεων — Απόφαση του συμβουλίου προσφυγών του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Χημικών Προϊόντων (ECHA) — Δεν περιλαμβάνεται

(Άρθρα 263, εδ. 4, ΣΛΕΕ και 289 §§ 1 έως 3, ΣΛΕΕ· κανονισμός 1907/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρα 91 § 1 και 94 § 1)

1.      Στο πλαίσιο προσφυγής ακυρώσεως δυνάμει του άρθρου 263 ΣΛΕΕ, η προσφεύγουσα μπορεί να θεωρηθεί ως αποδέκτρια της προσβαλλομένης αποφάσεως μόνον, αφενός, υπό την τυπική προϋπόθεση να ορίζεται ρητώς στην απόφαση αυτή ως αποδέκτρια ή, αφετέρου, υπό την ουσιαστική προϋπόθεση να προκύπτει από το διατακτικό της εν λόγω αποφάσεως ότι προσδιορίζεται σε αυτή ως αποδέκτρια λόγω του ότι η απόφαση αυτή σκοπεί, εκφράζοντας τη βούληση του συντάκτη της, στην παραγωγή δεσμευτικών έννομων αποτελεσμάτων τα οποία δύνανται να θίξουν τα συμφέροντά της, μεταβάλλοντας χαρακτηριστικώς τη νομική της κατάσταση.

Όσον αφορά την ουσιαστική προϋπόθεση, στο πλαίσιο προσφυγής διαδίκου στον οποίο επετράπη από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Χημικών Προϊόντων (ECHA) να παρέμβει στο πλαίσιο διαδικασίας ενώπιον του συμβουλίου προσφυγών του ECHA, σύμφωνα με το άρθρο 8, παράγραφος 1, του κανονισμού 771/2008, για τη θέσπιση των κανόνων οργάνωσης και διαδικασίας του συμβουλίου αυτού, κατά αποφάσεως του εν λόγω συμβουλίου έναντι τρίτου προσώπου, πρέπει να εξετασθεί αν οι συγκεκριμένες διατάξεις του εν λόγω κανονισμού παρέχουν στην προσφεύγουσα την ιδιότητα του αποδέκτη όσον αφορά την προσβαλλόμενη απόφαση και αν η ιδιότητα αυτή προκύπτει από το περιεχόμενο της αποφάσεως αυτής. Δεδομένου πάντως ότι καμία από τις συγκεκριμένες διατάξεις του κανονισμού 771/2008 δεν παρέχει στην προσφεύγουσα την ιδιότητα του αποδέκτη ως προς την εν λόγω απόφαση, η προσφεύγουσα δεν μπορεί να θεωρηθεί ως αποδέκτρια της αποφάσεως του συμβουλίου προσφυγών εφόσον η απόφαση αυτή δεν σκοπεί να δημιουργήσει ή να μεταβάλει κανένα δικαίωμα ή έννομη υποχρέωση της προσφεύγουσας. Συναφώς, το άρθρο 8, παράγραφος 3, του εν λόγω κανονισμού προβλέπει ότι η παρέμβαση περιορίζεται στην υποστήριξη ή στην αντίκρουση των αιτημάτων ενός εκ των διαδίκων. Ως εκ τούτου, η παρέμβαση είναι παρεπόμενη της ενώπιον του συμβουλίου προσφυγών του ECHA διαδικασίας.

Εξάλλου, το αντικείμενο της παρεμβάσεως εξαρτάται και από το παραδεκτό της προσφυγής του κυρίου διαδίκου. Συγκεκριμένα, η προσφυγή μπορεί να κριθεί απαράδεκτη δυνάμει του άρθρου 11, παράγραφος 1, στοιχείο δ΄, του κανονισμού 771/2008, αν ο προσφεύγων δεν είναι αποδέκτης της προσβαλλομένης αποφάσεως του ECHA και δεν είναι σε θέση να αποδείξει ότι η απόφαση αυτή τον αφορά άμεσα και ατομικά. Επομένως, ο παρεμβαίνων πρέπει να δεχθεί την ενώπιον του συμβουλίου προσφυγών του ECHA διαδικασία ως έχει κατά την παρέμβασή του.

(βλ. σκέψεις 26, 32, 35-37, 44)

2.      Η προϋπόθεση του άμεσου επηρεασμού, που προβλέπεται στο άρθρο 263, τέταρτο εδάφιο, ΣΛΕΕ, απαιτεί, πρώτον, το αμφισβητούμενο κοινοτικό μέτρο να παράγει ευθέως αποτελέσματα έναντι της νομικής καταστάσεως του ιδιώτη και, δεύτερον, να μην αφήνει καμία εξουσία εκτιμήσεως στους αποδέκτες του, οι οποίοι είναι επιφορτισμένοι με την εφαρμογή του, δεδομένου ότι το μέτρο αυτό έχει αμιγώς αυτόματο χαρακτήρα και απορρέει αποκλειστικά από τη ρύθμιση της Ένωσης, χωρίς την εφαρμογή άλλων παρεμβαλλομένων κανόνων.

Όσον αφορά την προσφυγή κατά αποφάσεως του συμβουλίου προσφυγών του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Χημικών Προϊόντων (ECHA) που άσκησε προσφεύγουσα στην οποία επετράπη να παρέμβει στο πλαίσιο διαδικασίας ενώπιον του εν λόγω συμβουλίου προσφυγών, το γεγονός ότι το εν λόγω συμβούλιο προσφυγών αναγνώρισε το έννομο συμφέρον της να παρέμβει κατά το άρθρο 8, παράγραφος 1, του κανονισμού 771/2008 για τη θέσπιση των κανόνων οργάνωσης και διαδικασίας του συμβουλίου προσφυγών του ECHA, δεν συνεπάγεται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση την αφορά άμεσα. Αντιθέτως πάντως προς το εν λόγω συμβούλιο προσφυγών στο πλαίσιο της εξετάσεώς του περί του συμφέροντος στη λύση της επίμαχης διαφοράς, το Γενικό Δικαστήριο υποχρεούται, στο πλαίσιο της εξετάσεώς του περί του άμεσου επηρεασμού, να διενεργήσει έλεγχο ο οποίος δεν αφορά το έννομο συμφέρον της προσφεύγουσας να ασκήσει την προσφυγή, αλλά το ζήτημα κατά πόσον η προσβαλλόμενη απόφαση πράγματι παράγει αποτελέσματα στη νομική της κατάσταση. Συναφώς, η απόφαση του συμβουλίου προσφυγών να γίνει δεκτή η παρέμβαση της προσφεύγουσας ουδαμώς δεσμεύει το Γενικό Δικαστήριο στο πλαίσιο της εξετάσεώς του όσον αφορά το έννομο συμφέρον της προσφεύγουσας. Επιπλέον, το γεγονός και μόνον ότι δεν έγιναν πλήρως δεκτά τα επιχειρήματα της προσφεύγουσας προς στήριξη των αιτημάτων τρίτου δεν σημαίνει ότι η προσβαλλόμενη απόφαση παράγει ευθέως αποτελέσματα στη νομική της κατάσταση.

(βλ. σκέψεις 49, 56-58)

3.      Εφόσον πρόκειται περί προσφυγής ακυρώσεως, την οποία άσκησε ευρωπαϊκός όμιλος προστασίας των ζώων κατά αποφάσεως του συμβουλίου προσφυγών του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Χημικών Προϊόντων (ECHA) με την οποία απόφαση ζητείται από τρίτον η διεξαγωγή μελέτης τοξικότητας της χημικής ουσίας επί ζώων, η επίκληση από την προσφεύγουσα της δικαστικής προστασίας των συμφερόντων των πειραματόζωων δεν μπορεί να δικαιολογήσει το ότι η προσβαλλόμενη απόφαση την αφορά άμεσα. Μολονότι, ομολογουμένως, οι ιδιώτες πρέπει να μπορούν να απολαύουν αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας των δικαιωμάτων τα οποία αντλούν από τη νομική τάξη της Ένωσης, εφόσον αυτά αποδεικνύονται, εντούτοις, το δικαίωμα αυτό δεν υπόκειται στις προϋποθέσεις του άρθρου 263, τέταρτο εδάφιο, ΣΛΕΕ. Ομοίως, η ύπαρξη διαφορετικών δικονομικών κανόνων σε άλλα νομικά συστήματα ουδόλως θίγει τις απαιτήσεις του άρθρου 263, τέταρτο εδάφιο, ΣΛΕΕ.

(βλ. σκέψεις 63, 64)

4.      Στο πλαίσιο προσφυγής ακυρώσεως, δεν υφίσταται ένδικο βοήθημα που να παρέχει στον δικαστή τη δυνατότητα να αποφανθεί επί γενικού ζητήματος ή ζητήματος αρχής.

(βλ. σκέψη 65)

5.      Το κριτήριο του άμεσου επηρεασμού είναι παρεμφερές στη δεύτερη και τρίτη περίπτωση του άρθρου 263, τέταρτο εδάφιο, ΣΛΕΕ.

(βλ. σκέψη 67)

6.      Η έννοια της κανονιστικής πράξεως, σύμφωνα με την τρίτη περίπτωση του άρθρου 263, τέταρτο εδάφιο, ΣΛΕΕ, πρέπει να νοείται ως περιλαμβάνουσα κάθε πράξη γενικής ισχύος, πλην των νομοθετικών πράξεων.

Η απόφαση του συμβουλίου προσφυγών του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Χημικών Προϊόντων (ECHA) να απορρίψει προσφυγή ασκηθείσα από επιχείρηση, που ζητεί την καταχώριση χημικής ουσίας, κατά της αιτήσεως του ECHA για τη διεξαγωγή μελέτης τοξικότητας της ουσίας, δεν συνιστά νομοθετική πράξη. Εξάλλου, η εν λόγω απόφαση δεν συνιστά νομοθετική πράξη εφόσον δεν εκδόθηκε σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία ούτε σύμφωνα με ειδική νομοθετική διαδικασία κατά την έννοια του άρθρου 289, παράγραφοι 1 έως 3, ΣΛΕΕ. Επιπλέον, η εν λόγω απόφαση δεν έχει γενική ισχύ, καθόσον δεν έχει εφαρμογή επί καταστάσεων αντικειμενικώς προσδιορισμένων και δεν παράγει έννομα αποτελέσματα έναντι κατηγοριών προσώπων που καθορίζονται κατά τρόπο γενικό και αφηρημένο.

(βλ. σκέψεις 70-73)