Wyrok Sądu (czwarta izba) z dnia 12 grudnia 2013 r. – Nabipour i in. przeciwko Radzie

(sprawa T‑58/12)

Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa – Środki ograniczające podjęte wobec Iranu w celu zapobiegania rozprzestrzenianiu broni jądrowej – Zamrożenie funduszy – Ograniczenia w zakresie dopuszczania – Obowiązek uzasadnienia – Naruszenie prawa – Błąd w ocenie – Dostosowanie w czasie skutków stwierdzenia nieważności

1.                     Skarga o stwierdzenie nieważności – Właściwość sądu Unii – Żądania wydania nakazu wobec instytucji – Niedopuszczalność (art. 263 TFUE) (por. pkt 17)

2.                     Postępowanie sądowe – Decyzja lub rozporządzenie zastępujące w toku postępowania zaskarżony akt – Nowa okoliczność – Dopuszczalność nowych żądań (regulamin postępowania przed Sądem, art. 48 § 2; decyzje Rady: 2010/413/WPZiB; 2011/783/WPZiB; 2013/270/WPZiB; rozporządzenia Rady: nr 961/2010; nr 1245/2011; nr 267/2012) (por. pkt 20, 22)

3.                     Prawo Unii Europejskiej – Zasady – Prawo do obrony – Prawo do skutecznej ochrony sądowej – Zamrożenie funduszy i środki w zakresie dopuszczania niektórych osób i podmiotów zaangażowanych w rozprzestrzenianie broni jądrowej lub udzielających wsparcia takim działaniom – Prawo do bycia wysłuchanym przed przyjęciem tych środków – Brak – Brak naruszenia tych praw i zasad (Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, art. 47; decyzje Rady: 2010/413/WPZiB; 2011/783/WPZiB; 2013/270/WPZiB; rozporządzenia Rady: nr 961/2010; nr 1245/2011, nr 267/2012) (por. pkt 33)

4.                     Akty instytucji – Uzasadnienie – Obowiązek – Zakres – Zamrożenie funduszy i środki w zakresie dopuszczania niektórych osób i podmiotów zaangażowanych w rozprzestrzenianie broni jądrowej lub udzielających wsparcia takim działaniom – Obowiązek poinformowania zainteresowanego o uzasadnieniu wraz z przyjęciem lub możliwie najszybciej po przyjęciu niekorzystnego dla niego aktu – Obowiązek podania do wiadomości indywidualnych i szczególnych powodów oraz podstawy prawnej wydanych decyzji – Brak naruszenia obowiązku uzasadnienia [art. 296 TFUE; decyzje Rady: 2010/413/WPZiB, art. 19 ust. 1 lit. b), art. 20 ust. 1 lit. b); 2011/783/WPZiB; 2013/270/WPZiB; rozporządzenia Rady: nr 961/2010, art. 16 ust. 2, nr 1245/2011; nr 267/2012, art. 23 ust. 2] (por. pkt 33–35, 44, 45, 48, 54)

5.                     Akty instytucji – Uzasadnienie – Obowiązek – Zakres – Zamrożenie funduszy i środki w zakresie dopuszczania niektórych osób i podmiotów zaangażowanych w rozprzestrzenianie broni jądrowej lub udzielających wsparcia takim działaniom – Obowiązek poinformowania zainteresowanego o uzasadnieniu wraz z przyjęciem lub możliwie najszybciej po przyjęciu niekorzystnego dla niego aktu – Konwalidacja braku uzasadnienia w trakcie postępowania spornego – Niedopuszczalność (art. 296 TFUE; decyzje Rady: 2010/413/WPZiB; 2011/783/WPZiB; 2013/270/WPZiB; rozporządzenia Rady: nr 961/2010; nr 1245/2011; nr 267/2012) (por. pkt 34, 36–39, 79, 133)

6.                     Skarga o stwierdzenie nieważności – Zarzuty – Naruszenie istotnych wymogów proceduralnych – Obowiązek uzasadnienia – Zarzut odrębny od zarzutu braku materialnej zgodności z prawem (art. 263 akapit drugi TFUE) (por. pkt 57)

7.                     Unia Europejska – Kontrola sądowa zgodności z prawem aktów instytucji – Środki ograniczające wobec Iranu – Środki przyjęte w ramach walki z rozprzestrzenianiem broni jądrowej – Zakres kontroli (decyzje Rady: 2010/413/WPZiB; 2011/783/WPZiB; 2013/270/WPZiB; rozporządzenia Rady: nr 961/2010; nr 1245/2011; nr 267/2012) (por. pkt 67)

8.                     Prawo Unii Europejskiej – Zasady – Prawo do obrony – Zamrożenie funduszy i środki w zakresie dopuszczania niektórych osób, podmiotów i organów zaangażowanych w rozprzestrzenianie broni jądrowej lub udzielających wsparcia takim działaniom – Prawo dostępu do dokumentów – Prawo uzależnione od złożenia w tym celu wniosku do Rady (decyzje Rady: 2010/413/WPZiB; 2011/783/WPZiB; 2013/270/WPZiB; rozporządzenia Rady: nr 961/2010; nr 1245/2011; nr 267/2012) (por. pkt 77)

9.                     Akty instytucji – Uzasadnienie – Obowiązek – Zakres – Zamrożenie funduszy i środki w zakresie dopuszczania niektórych osób i podmiotów zaangażowanych w rozprzestrzenianie broni jądrowej lub udzielających wsparcia takim działaniom – Obowiązek podania do wiadomości indywidualnych i szczególnych powodów oraz podstawy prawnej wydanych decyzji – Podstawa oparta na pojęciu firmy-przykrywki uniemożliwiającej zainteresowanym zrozumienie zarzucanych czynów a sądowi przeprowadzenie kontroli [art. 296 TFUE; decyzje Rady: 2010/413/WPZiB, art. 19 ust. 1 lit. b), art. 20 ust. 1 lit. b); 2011/783/WPZiB; 2013/270/WPZiB; rozporządzenia Rady: nr 961/2010, art. 16 ust. 2; nr 1245/2011; nr 267/2012, art. 23 ust. 2] (por. pkt 61–64, 220)

10.                     Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa – Środki ograniczające wobec Iranu – Zamrożenie funduszy i środki w zakresie dopuszczania niektórych osób, podmiotów i organów zaangażowanych w rozprzestrzenianie broni jądrowej lub udzielających wsparcia takim działaniom – Zachowanie odpowiadające wsparciu takiego rozprzestrzeniania – Brak – Ryzyko wspierania rozprzestrzeniania broni jądrowej w przyszłości – Niewystarczający charakter dla uzasadnienia przedmiotowych środków (decyzja Rady 2010/413/WPZiB, załącznik II; rozporządzenie Rady nr 267/2012, załącznik IX) (por. pkt 95–101, 107, 108, 223–226)

11.                     Skarga o stwierdzenie nieważności – Wyrok stwierdzający nieważność – Skutki – Ograniczenie przez Trybunał – Środki ograniczające wobec Iranu – Stwierdzenie częściowej nieważności w dwóch różnych momentach dwóch aktów zawierających identyczne środki ograniczające – Ryzyko poważnego naruszenia pewności prawa – Utrzymanie w mocy skutków pierwszego z tych aktów do momentu skuteczności stwierdzenia nieważności drugiego (art. 264 akapit drugi TFUE, art. 280 TFUE; statut Trybunału Sprawiedliwości, art. 60 akapit drugi; decyzje Rady: 2010/413/WPZiB; 2011/783/WPZiB; 2013/270/WPZiB; rozporządzenia Rady: nr 961/2010; nr 1245/2011; nr 267/2012) (por. pkt 245–251)

Przedmiot

Żądanie stwierdzenia nieważności, po pierwsze, decyzji Rady 2011/783/WPZiB z dnia 1 grudnia 2011 r. dotyczącej zmiany decyzji 2010/413/WPZiB w sprawie środków ograniczających wobec Iranu (Dz.U. L 319, s. 71), rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 1245/2011 z dnia 1 grudnia 2011 r. dotyczącego wykonania rozporządzenia (UE) nr 961/2010 w sprawie środków ograniczających wobec Iranu (Dz.U. L 319, s. 11) oraz rozporządzenia Rady (UE) nr 267/2012 z dnia 23 marca 2012 r. w sprawie środków ograniczających wobec Iranu i uchylającego rozporządzenie (UE) nr 961/2010 (Dz.U. L 88, s. 1) w zakresie, w jakim akty te dotyczą skarżących, a po drugie, decyzji Rady 2013/270/WPZiB z dnia 6 czerwca 2013 r. zmieniającej decyzję 2010/413/WPZiB w sprawie środków ograniczających wobec Iranu (Dz.U. L 156, s. 10) w zakresie, w jakim wspomniana decyzja dotyczy skarżących czwartego i piątego

Sentencja

1) Stwierdza się nieważność decyzji Rady 2011/783/WPZiB z dnia 1 grudnia 2011 r. dotyczącej zmiany decyzji 2010/413/WPZiB w sprawie środków ograniczających wobec Iranu w zakresie, w jakim nazwiska Ghasema Nabipoura, Mansoura Eslamiego, Mohamada Talaia, Mohammada Moghaddamiego Farda, Alirezy Ghezelayagha, Gholama Hosseina Golparvara, Hassana Jalila Zadeha, Mohammada Hadiego Pajanda, Ahmada Sarkandiego, Seyeda Alaeddina Sadata Rasoola i Ahmada Tafazoly’ego zostały umieszczone w załączniku II do decyzji Rady 2010/413/WPZiB z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie środków ograniczających wobec Iranu i uchylającej wspólne stanowisko 2007/140/WPZiB.

2) Stwierdza się nieważność rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 1245/2011 z dnia 1 grudnia 2011 r. dotyczącego wykonania rozporządzenia (UE) nr 961/2010 w sprawie środków ograniczających wobec Iranu w zakresie, w jakim nazwiska G. Nabipoura, M. Eslamiego, M. Talaia, M.M. Farda, A. Ghezelayagha, G.H. Golparvara, H.J. Zadeha, M.H. Pajanda, A. Sarkandiego, S.A. Sadata Rasoola i A. Tafazoly’ego zostały umieszczone w załączniku VIII do rozporządzenia Rady (UE) nr 961/2010 z dnia 25 października 2010 r. w sprawie środków ograniczających wobec Iranu i uchylające rozporządzenie (WE) nr 423/2007.

3) Stwierdza się nieważność załącznika IX do rozporządzenia Rady (UE) nr 267/2012 z dnia 23 marca 2012 r. w sprawie środków ograniczających wobec Iranu i uchylającego rozporządzenie (UE) nr 961/2010 w zakresie, w jakim dotyczy G. Nabipoura, M. Eslamiego, M. Talaia, M.M. Farda, A. Ghezelayagha, G.H. Golparvara, H.J. Zadeha, M.H. Pajanda, A. Sarkandiego, S.A. Sadata Rasoola i A. Tafazoly’ego.

4) Stwierdza się nieważność decyzji Rady 2013/270/WPZiB z dnia 6 czerwca 2013 r. zmieniającej decyzję 2010/413/WPZiB w zakresie, w jakim dotyczy M.M. Farda i A. Sarkandiego.

5) Skutki decyzji 2011/783 i decyzji 2013/270 zostają utrzymane w mocy wobec G. Nabipoura, M. Eslamiego, M. Talaia, M.M. Farda, A. Ghezelayagha, G.H. Golparvara, H.J. Zadeha, M.H. Pajanda, A. Sarkandiego, S.A. Sadata Rasoola i A. Tafazoly’ego, począwszy od ich wejścia w życie, do czasu gdy skuteczne stanie się stwierdzenie częściowej nieważności rozporządzenia nr 267/2012.

6) W pozostałym zakresie skarga zostaje w części odrzucona, a w części oddalona.

7) Rada Unii Europejskiej pokrywa oprócz własnych kosztów koszty poniesione przez G. Nabipoura, M. Eslamiego, M. Talaia, M.M. Farda, A. Ghezelayagha, G.H. Golparvara, H.J. Zadeha, M.H. Pajanda, A. Sarkandiego, S.A. Sadata Rasoola i A. Tafazoly’ego.