WYROK TRYBUNAŁU (siódma izba)
z dnia 2 lutego 2023 r.(*)
Odesłanie prejudycjalne – Prekursory narkotykowe – Decyzja ramowa 2004/757/WSiSW – Artykuł 2 ust. 1 lit. d) – Osoba zaangażowana w przewóz i rozprowadzanie prekursorów używanych do nielegalnej produkcji lub wytwarzania narkotyków – Rozporządzenie (WE) nr 273/2004 – Substancje sklasyfikowane – Artykuł 2 – Pojęcie „podmiotu gospodarczego” – Artykuł 8 ust. 1 – Okoliczności mogące budzić podejrzenie, że substancje sklasyfikowane mogłyby być wykorzystywane do nielegalnego wytwarzania środków odurzających lub substancji psychotropowych – Obowiązek powiadomienia o tych okolicznościach – Pojęcie „okoliczności” – Zakres
W sprawie C‑806/21
mającej za przedmiot wniosek o wydanie, na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony przez Hoge Raad der Nederlanden (sąd najwyższy Niderlandów) postanowieniem z dnia 14 grudnia 2021 r., które wpłynęło do Trybunału w dniu 21 grudnia 2021 r., w postępowaniu:
TF
przy udziale:
Openbaar Ministerie,
TRYBUNAŁ (siódma izba),
w składzie: L. Arastey Sahún, prezes izby, F. Biltgen (sprawozdawca) i J. Passer, sędziowie,
rzecznik generalny: P. Pikamäe,
sekretarz: A. Calot Escobar,
uwzględniając pisemny etap postępowania,
rozważywszy uwagi, które przedstawili:
– w imieniu rządu niderlandzkiego – M.K. Bulterman i J. Langer, w charakterze pełnomocników,
– w imieniu Komisji Europejskiej – L. Haasbeek i R. Lindenthal, w charakterze pełnomocników,
podjąwszy, po wysłuchaniu rzecznika generalnego, decyzję o rozstrzygnięciu sprawy bez opinii,
wydaje następujący
Wyrok
1 Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykładni rozporządzenia (WE) nr 273/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie prekursorów narkotykowych (Dz.U. 2004, L 47, s. 1), zmienionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1258/2013 z dnia 20 listopada 2013 r. (Dz.U. 2013, L 330, s. 21) (zwanego dalej „rozporządzeniem nr 273/2004”).
2 Wniosek ten został złożony w ramach postępowania karnego wszczętego w Niderlandach przeciwko TF, oskarżonemu o przewóz substancji sklasyfikowanych używanych do nielegalnego wytwarzania środków odurzających lub substancji psychotropowych.
Ramy prawne
Prawo międzynarodowe
3 Artykuł 3 Konwencji Narodów Zjednoczonych o zwalczaniu nielegalnego obrotu środkami odurzającymi i substancjami psychotropowymi, sporządzonej w Wiedniu dnia 20 grudnia 1988 r. (Recueil des traités des Nations unies, vol. 1582, s. 95) i zatwierdzonej przez Europejską Wspólnotę Gospodarczą decyzją Rady 90/611/EWG z dnia 22 października 1990 r. (Dz.U. 1990, L 326, s. 56, zwanej dalej „konwencją wiedeńską o zwalczaniu nielegalnego obrotu”), zatytułowany „Przestępstwa i kary”, przewiduje w ust. 1:
„Każda strona podejmie środki, jakie okażą się niezbędne, w celu ustalenia za przestępcze, w myśl jej prawa krajowego, następujących czynności, jeśli zostały one dokonane umyślnie:
a) […]
(iv) wyrób, przewożenie bądź rozprowadzanie urządzeń, materiałów lub substancji wymienionych w tabeli I i tabeli II, wiedząc [z wiedzą], że mają być one użyte do celów nielegalnej uprawy, produkcji bądź wytwarzania środków odurzających lub substancji psychotropowych;
[…]
c) z zastrzeżeniem postanowień swej konstytucji i podstawowych zasad swego systemu prawnego,
[…]
(ii) posiadanie urządzeń, materiałów lub substancji wymienionych w tabeli I i w tabeli II, wiedząc [z wiedzą], że są one lub mają być użyte w celu nielegalnego prowadzenia uprawy, produkcji bądź wytwarzania środków odurzających lub substancji psychotropowych;
[…]”.
4 Artykuł 12 tej konwencji, zatytułowany „Substancje często stosowane przy nielegalnym wytwarzaniu środków odurzających lub substancji psychotropowych”, stanowi:
„1. Strony będą podejmować kroki, jakie uznają za stosowne, aby zapobiegać kierowaniu substancji wymienionych w tabeli I i tabeli II do nielegalnej produkcji środków odurzających i substancji psychotropowych, i będą w tym względzie współpracować ze sobą.
[…]
8. a) Nie naruszając ogólnego znaczenia postanowień zawartych w [ust.] 1 niniejszego artykułu oraz postanowień konwencji z 1961 r., konwencji z 1961 r. z późniejszymi zmianami oraz konwencji z 1971 r., strony podejmą kroki, jakie uznają za stosowne, aby nadzorować produkcję i rozprowadzanie substancji wymienionych w tabeli I i w tabeli II, dokonywane na ich obszarze;
b) W tym celu strony mogą:
(i) kontrolować wszystkie osoby fizyczne i przedsiębiorstwa, które prowadzą wyrób bądź rozprowadzają takie substancje;
[…]
(iii) wymagać, aby jednostki, które posiadają zezwolenia ogólne, uzyskiwały odrębne pozwolenie na prowadzenie każdej z wyżej wymienionych czynności;
[…]
9. W odniesieniu do substancji wymienionych w tabeli I i tabeli II każda strona podejmie następujące działania:
a) ustanowi i będzie utrzymywać system nadzorowania międzynarodowego handlu substancjami wymienionymi w tabeli I i tabeli II, aby ułatwić wykrywanie podejrzanych transakcji. Te systemy nadzorowania powinny być prowadzone w ścisłej współpracy z wytwórcami, importerami, eksporterami, hurtownikami i jednostkami handlu detalicznego, którzy powinni informować właściwe władze o podejrzanych zamówieniach i transakcjach;
b) stworzy warunki, aby dokonywane było zajęcie każdej substancji wymienionej w tabeli I lub tabeli II, jeżeli istnieją dostateczne dowody, że przeznaczono ją do nielegalnej produkcji środka odurzającego lub substancji psychotropowej;
c) zawiadomi, tak szybko, jak to jest możliwe, właściwe władze i służby zainteresowanych stron, jeżeli istnieją przesłanki, aby uważać, że przywóz, wywóz lub tranzyt którejkolwiek substancji wymienionej w tabeli I lub tabeli II są przeznaczone do nielegalnego wyrobu środków odurzających lub substancji psychotropowych, włączając w to zwłaszcza informacje o sposobach płatności i inne ważne dane, które skłoniły do takiego przekonania;
d) będzie wymagać, aby przesyłki przywożone z zagranicy i wywożone za granicę były właściwie oznakowane i aby towarzyszyły im właściwe dokumenty. Dokumenty handlowe, takie jak faktury, wykazy ładunków, dokumenty celne, przewozowe i inne dotyczące przewozu powinny zawierać dla substancji przywożonych z zagranicy lub wywożonych za granicę nazwy takie, jakie podane są w tabeli I lub tabeli II, ilości przywożone lub wywożone, nazwę i adres eksportera, importera oraz, jeżeli jest dostępny, adres odbiorcy ostatecznego;
[…]
[…]”.
Prawo Unii
Decyzja ramowa 2004/757/WSiSW
5 Motywy 1–3 decyzji ramowej Rady 2004/757/WSiSW z dnia 25 października 2004 r. ustanawiającej minimalne przepisy określające znamiona przestępstw i kar w dziedzinie nielegalnego handlu narkotykami (Dz.U. 2004, L 335, s. 8), stanowią:
„(1) Nielegalny handel narkotykami stanowi zagrożenie dla zdrowia, bezpieczeństwa i jakości życia obywateli Unii Europejskiej oraz dla legalnej gospodarki, stabilności i bezpieczeństwa państw członkowskich.
(2) Potrzeba działań ustawodawczych zmierzających do zajęcia się problemem nielegalnego handlu narkotykami została uznana w szczególności w Planie działań Rady [Unii Europejskiej] i Komisji [Europejskiej] w sprawie najlepszego sposobu wykonania postanowień Traktatu z Amsterdamu w dziedzinie przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości [(Dz.U. 1999, C 19, s. 1)], przyjętym przez Radę ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych w Wiedniu w dniu 3 grudnia 1998 r., w konkluzjach z posiedzenia Rady Europejskiej w Tampere w dniach 15 i 16 października 1999 r., w szczególności w ich punkcie 48, Strategii Antynarkotykowej Unii Europejskiej (2000–2004) zatwierdzonej podczas posiedzenia Rady Europejskiej w Helsinkach w dniach 10–12 grudnia 1999 r. i w Planie działań Unii Europejskiej w sprawie narkotyków (2000–2004) zatwierdzonym przez Radę Europejską w Santa Maria da Feira w dniach 19 i 20 czerwca 2000 r.
(3) Konieczne jest przyjęcie minimalnych zasad określających znamiona przestępstw w dziedzinie nielegalnego handlu narkotykami i półproduktami, co umożliwi wspólne podejście na poziomie Unii do walki z nielegalnym obrotem”.
6 Artykuł 1 tej decyzji ramowej, zatytułowany „Definicje”, przewiduje:
„Do celów niniejszej decyzji ramowej przyjmuje się następujące definicje:
[…]
2) »półprodukty« oznaczają wszelkie substancje wymienione w prawodawstwie wspólnotowym, powodujące konieczność wykonania obowiązków nałożonych [wykonującym obowiązki nałożone] przez art. 12 [konwencji wiedeńskiej o zwalczaniu nielegalnego obrotu];
[…]”.
7 Artykuł 2 wspomnianej decyzji ramowej, zatytułowany „Przestępstwa związane z nielegalnym handlem narkotykami i półproduktami”, stanowi w ust. 1:
„Każde państwo członkowskie podejmuje niezbędne środki w celu zapewnienia karalności następujących czynów popełnionych umyślnie i bez upoważnienia:
[…]
d) wytwarzanie, przewóz lub rozprowadzanie półproduktów, wiedząc [z wiedzą], że mają one być użyte do celów nielegalnej produkcji lub wytwarzania narkotyków”.
Rozporządzenie nr 273/2004
8 Motywy 2–6, 8, 11–13 i 17 rozporządzenia 273/2004 stanowią:
„(2) Wymogi art. 12 [konwencji wiedeńskiej o zwalczaniu nielegalnego obrotu] odnoszące się do handlu prekursorami (tj. substancjami często używanymi do nielegalnego wytwarzania środków odurzających i substancji psychotropowych) są spełniane w odniesieniu do wymiany handlowej między Wspólnotą a państwami trzecimi na skutek przyjęcia rozporządzenia Rady (EWG) nr 3677/90/EWG z dnia 13 grudnia 1990 r. ustanawiającego środki, które powinny być podjęte w celu uniemożliwiania wykorzystywania niektórych substancji do nielegalnego wytwarzania środków odurzających i substancji psychotropowych [(Dz.U. 1990, L 357, s. 1)].
(3) Artykuł 12 [konwencji wiedeńskiej o zwalczaniu nielegalnego obrotu] przewiduje przyjęcie właściwych środków w celu monitorowania wytwarzania i rozprowadzania prekursorów. Wymaga to przyjęcia przez państwa członkowskie środków związanych z handlem środkami odurzającymi i substancjami psychotropowymi. Środki takie zostały wprowadzone dyrektywą Rady 92/109/EWG z dnia 14 grudnia 1992 r. w sprawie wytwarzania i wprowadzania do obrotu niektórych substancji wykorzystywanych do nielegalnego wytwarzania środków odurzających i substancji psychotropowych [(Dz.U. 1992, L 370, s. 76)]. W celu lepszego zagwarantowania, że we wszystkich państwach członkowskich stosowane są jednocześnie zharmonizowane zasady, rozważa się rozporządzenie będące stosowniejsze niż ta dyrektywa.
(4) W kontekście rozszerzenia Unii Europejskiej istotne jest zastąpienie dyrektywy 92/109/EWG rozporządzeniem, jako że każda zmiana tej dyrektywy oraz jej załączników pociągałaby za sobą narodowe środki wykonawcze w 25 państwach członkowskich.
(5) W ramach decyzji podjętych na 35. sesji Komisji Narodów Zjednoczonych ds. Środków Odurzających [w 1992 r.] Komisja uzupełniła wykaz substancji umieszczonych w tabelach w załączniku do [konwencji wiedeńskiej o zwalczaniu nielegalnego obrotu]. W niniejszym rozporządzeniu powinny być ustanowione odpowiednie przepisy celem wykrywania ewentualnych przypadków nielegalnego wykorzystywania prekursorów we Wspólnocie oraz zagwarantowania, że wspólne reguły monitorowania są stosowane na rynku Wspólnoty w celu zapewnienia walki z ich nielegalnym przywozem do Wspólnoty.
(6) Postanowienia art. 12 [konwencji wiedeńskiej o zwalczaniu nielegalnego obrotu] opierają się na systemie nadzorowania handlu przedmiotowymi substancjami. Większa część handlu tymi substancjami jest w pełni legalna. Dokumentacja i etykietowanie przesyłek zawierających te substancje muszą być wystarczająco czytelne. Należy ponadto, poza wyposażeniem właściwych organów w niezbędne środki działania, rozwinąć – zgodnie z duchem [konwencji wiedeńskiej o zwalczaniu nielegalnego obrotu] – mechanizmy oparte na ścisłej współpracy z zainteresowanymi podmiotami gospodarczymi, a także na rozwoju systemu gromadzenia informacji.
[…]
(8) Substancje najczęściej używane do nielegalnego wytwarzania środków odurzających i substancji psychotropowych powinny zostać wymienione w załączniku.
[…]
(11) Należy przyjąć środki w celu zagwarantowania lepszej kontroli wewnątrzwspólnotowego handlu substancjami sklasyfikowanymi wymienionymi w załączniku I.
(12) Wszystkie transakcje prowadzące do wprowadzenia na rynek substancji sklasyfikowanych w kategoriach 1 i 2 załącznika I powinny być właściwie dokumentowane. Podmioty gospodarcze powinny informować właściwe organy o wszelkich podejrzanych transakcjach dotyczących substancji wymienionych w załączniku I. Powinno się jednak stosować wyjątki w przypadku transakcji dotyczących substancji w kategorii 2 załącznika I, w których ilości biorące udział nie przekraczają ilości podanej w załączniku II.
(13) Znaczna ilość innych substancji, z których wiele jest sprzedawanych legalnie w dużych ilościach, została zdefiniowana jako prekurso[r]y do nielegalnego wytwarzania narkotyków syntetycznych oraz substancji psychotropowych. Objęcie tych substancji taką samą ścisłą kontrolą, jakiej są poddane substancje podane w załączniku I stworzyłoby niepotrzebne utrudnienia w handlu wymagającym zezwolenia na prowadzenie operacji oraz dokumentacji transakcji. W związku z tym powinno się ustanowić bardziej elastyczny mechanizm na poziomie Wspólnoty, gdzie właściwe organy w państwach członkowskich są informowane o takich transakcjach.
[…]
(17) Ponieważ cele niniejszego rozporządzenia, mianowicie zharmonizowany monitoring handlu prekursorami oraz przeciwdziałanie ich wykorzystywaniu do nielegalnego wytwarzania narkotyków syntetycznych i substancji psychotropowych, nie mogą zostać zrealizowane w wystarczającym stopniu przez państwa członkowskie, ale za to, z powodu międzynarodowego i zmiennego charakteru takiego handlu, mogą być skuteczniej osiągnięte na poziomie Wspólnoty, Wspólnota może przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, określoną w tym samym artykule, rozporządzenie niniejsze, w celu osiągnięcia powyższych celów, nie wychodzi poza konieczne ramy”.
9 Artykuł 1 rozporządzenia nr 273/2004 przewiduje:
„Niniejsze rozporządzenie ustanawia zharmonizowane środki służące wewnątrzunijnemu kontrolowaniu i monitorowaniu niektórych substancji często wykorzystywanych do nielegalnego wytwarzania środków odurzających lub substancji psychotropowych w celu zapobiegania nielegalnemu wykorzystywaniu takich substancji”.
10 Artykuł 2 tego rozporządzenia stanowi:
„Do celów niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:
a) »substancja sklasyfikowana« oznacza każdą substancję wymienioną w załączniku I, która może być wykorzystywana do nielegalnego wytwarzania środków odurzających i substancji psychotropowych, w tym mieszaniny i produkty naturalne zawierające takie substancje, z wyłączeniem mieszanin i produktów naturalnych, które zawierają substancje sklasyfikowane i które zostały wytworzone w taki sposób, że substancje sklasyfikowane nie mogą być łatwo wykorzystane lub odzyskane za pomocą łatwych do zastosowania lub ekonomicznie opłacalnych środków, produktów leczniczych określonych w art. 1 pkt 2 dyrektywy 2001/83/WE Parlamentu Europejskiego i Rady [z dnia 6 listopada 2001 r. w sprawie wspólnotowego kodeksu odnoszącego się do produktów leczniczych stosowanych u ludzi (Dz.U. 2001, L 311, s. 67)] oraz weterynaryjnych produktów leczniczych określonych w art. 1 pkt 2 dyrektywy 2001/82/WE Parlamentu Europejskiego i Rady [z dnia 6 listopada 2001 r. w sprawie wspólnotowego kodeksu odnoszącego się do weterynaryjnych produktów leczniczych (Dz.U. 2001, L 311, s. 1)];
b) »substancja niesklasyfikowana« oznacza każdą substancję, która, chociaż nie została wymieniona w załączniku I, jest określona jako substancja wykorzystywana do nielegalnego wytwarzania środków odurzających i substancji psychotropowych;
c) »wprowadzanie do obrotu« oznacza każdą, zarówno odpłatną jak i nieodpłatną dostawę substancji sklasyfikowanych w Unii, lub też składowanie, wytwarzanie, produkcję, przetwarzanie, handel, dystrybucję lub pośrednictwo w handlu tymi substancjami w celu dostawy w Unii;
d) »podmiot gospodarczy« oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną zajmującą się wprowadzaniem do obrotu substancji sklasyfikowanych;
[…]
f) »zezwolenie specjalne« oznacza zezwolenie przyznawane określonemu typowi podmiotu gospodarczego;
g) »rejestracja specjalna« oznacza rejestrację dokonywaną w stosunku do określonego typu podmiotu gospodarczego;
[…]”.
11 Artykuł 8 wspomnianego rozporządzenia, zatytułowany „Powiadamianie właściwych organów”, stanowi w ust. 1:
„Podmioty gospodarcze niezwłocznie powiadamiają właściwe organy o wszelkich okolicznościach, takich jak nietypowe zamówienia lub transakcje z udziałem substancji sklasyfikowanych, które mogą budzić podejrzenie, iż takie substancje, które mają być wprowadzane do obrotu, mogłyby być wykorzystywane do celów nielegalnego wytwarzania środków odurzających lub substancji psychotropowych. W tym celu podmioty gospodarcze przedstawiają wszelkie dostępne informacje umożliwiające właściwym organom zweryfikowanie legalności odnośnych zamówień lub transakcji”.
12 Zgodnie z art. 10 ust. 1 tego rozporządzenia:
„W celu zapewnienia prawidłowego stosowania art. 3–8 każde państwo członkowskie przyjmuje niezbędne środki pozwalające właściwym organom na wypełnianie swoich zobowiązań dotyczących kontrolowania i monitorowania, w szczególności:
a) uzyskiwania informacji na temat wszelkich zamówień na substancje sklasyfikowane lub operacji dotyczących substancji sklasyfikowanych;
b) dostępu do miejsca prowadzenia działalności podmiotu gospodarczego lub użytkownika celem uzyskania dowodów nieprawidłowości;
c) w razie konieczności, zatrzymania i konfiskaty wysyłki, która nie spełnia wymogów niniejszego rozporządzenia”.
13 Załącznik I do rozporządzenia nr 273/2004 zawiera wykaz „substancji sklasyfikowanych” w rozumieniu art. 2 lit. a) wspomnianego rozporządzenia. Kwas chlorowodorowy i kwas siarkowy są wymienione w tym załączniku jako substancje sklasyfikowane w kategorii 3.
Rozporządzenie nr 111/2005
14 Artykuł 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 111/2005 z dnia 22 grudnia 2004 r. określającego zasady nadzorowania handlu prekursorami narkotyków pomiędzy Unią a państwami trzecimi (Dz.U. 2005, L 22, s. 1), zmienionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1259/2013 z dnia 20 listopada 2013 r. (Dz.U. 2013, L 330, s. 30) (zwanego dalej „rozporządzeniem nr 111/2005”), brzmi następująco:
„Niniejsze rozporządzenie określa zasady nadzorowania handlu niektórymi substancjami często wykorzystywanymi do nielegalnego wytwarzania środków odurzających i substancji psychotropowych (zwanymi dalej »prekursorami narkotyków«) pomiędzy Unią a państwami trzecimi w celu uniemożliwienia nielegalnego wykorzystywania takich substancji. Rozporządzenie ma zastosowanie do przywozu, wywozu i działań w zakresie pośrednictwa”.
Prawo niderlandzkie
Ustawa o zapobieganiu niewłaściwemu wykorzystywaniu substancji chemicznych
15 Artykuł 2 lit. a) Wet voorkoming misbruik chemicaliën (ustawy o zapobieganiu niewłaściwemu wykorzystywaniu substancji chemicznych), w brzmieniu mającym zastosowanie do okoliczności faktycznych w postępowaniu głównym (Stb. 2008, nr 112), przewiduje:
„Zabronione jest działanie naruszające uregulowania ustanowione w następujących przepisach lub na ich mocy:
a. art. 3 ust. 2 i 3 oraz art. 8 rozporządzenia nr 273/2004.
[…]”.
Ustawa o przestępstwach gospodarczych
16 Artykuł 1 pkt 1° Wet op de economische delicten (ustawy o przestępstwach gospodarczych), zmienionej w dniu 14 października 2015 r. (Stb. 2015, nr 399), ma następujące brzmienie:
„Czynami zabronionymi o charakterze gospodarczym są:
1°. Naruszenia uregulowań ustanowionych w następujących przepisach lub na ich mocy:
art. 2 lit. a) i art. 4 akapit drugi ustawy o zapobieganiu niewłaściwemu wykorzystywaniu substancji chemicznych”.
17 Artykuł 2 ust. 1 ustawy o przestępstwach gospodarczych, zmienionej w dniu 14 października 2015 r., przewiduje:
„Czyny zabronione o charakterze gospodarczym, o których mowa w art. 1 pkt 1° i 2° oraz w art. 1a pkt 1° i 2°, są przestępstwami, jeśli zostały popełnione umyślnie; jeśli te czyny zabronione o charakterze gospodarczym nie są przestępstwami, są one wykroczeniami”.
18 Artykuł 6 ust. 1 pkt 1° wspomnianej ustawy stanowi:
„1. Kto popełnia czyn zabroniony o charakterze gospodarczym, podlega:
1°. w przypadku przestępstwa, jeśli chodzi o czyn zabroniony o charakterze gospodarczym, o którym mowa w art. 1 pkt 1° lub w art. 1a pkt 1°, karze pozbawienia wolności do lat sześciu, karze pracy w interesie ogólnym albo grzywnie piątej kategorii”.
Ustawa o opium
19 Artykuł 2 Opiumwet (ustawy o przepisach dotyczących opium i innych środków odurzających) z dnia 12 maja 1928 r., w brzmieniu mającym zastosowanie do okoliczności faktycznych w postępowaniu głównym (Stb. 2015, nr 429) (zwanej dalej „ustawą o opium”), przewiduje:
„W odniesieniu do substancji lub preparatów wymienionych w wykazie I załączonym do niniejszej ustawy lub wskazanych zgodnie z art. 3a ust. 5 zakazuje się:
A. wprowadzenia ich na terytorium Niderlandów lub wyprowadzenia z niego;
B. ich uprawiania, przygotowania, obrabiania, przetwarzania, sprzedaży, dostawy, dostarczania lub przewożenia;
C. ich posiadania;
D. ich wytwarzania”.
20 Artykuł 10 tej ustawy ma następujące brzmienie:
„1. Kto działa wbrew:
a. zakazowi, o którym mowa w art. 2 […]
[…]
podlega karze pozbawienia wolności do sześciu miesięcy albo grzywnie czwartej kategorii.
[…]
3. Kto umyślnie narusza zakaz przewidziany w art. 2 lit. C, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat sześciu albo grzywnie piątej kategorii.
4. Kto umyślnie narusza zakaz przewidziany w art. 2 lit. B lub D, podlega karze pozbawienia wolności do lat ośmiu albo grzywnie piątej kategorii.
5. Kto umyślnie narusza zakaz przewidziany w art. 2 lit. A, podlega karze pozbawienia wolności do lat dwunastu albo grzywnie piątej kategorii.
[…]”.
21 Artykuł 10a ust. 1 wspomnianej ustawy stanowi:
„Kto w celu przygotowania lub ułatwienia czynu zabronionego, o którym mowa w art. 10 ust. 4 lub 5:
1°. usiłuje nakłonić inną osobę do popełnienia lub spowodowania popełnienia tego czynu, do uczestniczenia w nim lub do podżegania do niego, pomóc jej lub dostarczyć jej sposobności, środków lub informacji w tym celu,
2°. stara się pozyskać lub zapewnić osobie trzeciej sposobność, środki lub informacje niezbędne do popełnienia tego przestępstwa,
3°. posiada przedmioty, środki transportu, substancje, środki finansowe lub inne instrumenty płatnicze, o których wie lub co do których ma poważne powody, aby podejrzewać, że są przeznaczone do popełnienia tego przestępstwa,
podlega karze pozbawienia wolności do lat sześciu albo karze grzywny piątej kategorii”.
Postępowanie główne i pytania prejudycjalne
22 TF zarzuca się wynajęcie pojazdu, którego następnie użył w celu udania się w dniu lub około dnia 12 stycznia 2016 r. do przedsiębiorstwa produktów chemicznych znajdującego się w Liège (Belgia), w którym kilkukrotnie odebrał dostawę dużych ilości produktów chemicznych, w tym kwasu siarkowego, kwasu chlorowodorowego, kwasu mrówkowego i sody kaustycznej. Następnie przewiózł te produkty do garażu i na parking znajdujące się w Niderlandach w celu ich dostawy. Gdy jechał do Waalre (Niderlandy) w celu dokonania dodatkowej dostawy, TF oraz osoba, która towarzyszyła mu w innym pojeździe, zostali zatrzymani przez policję.
23 Rozpatrywane produkty chemiczne nie były w większości opatrzone etykietami, a TF nie posiadał wymaganych dokumentów przewozowych.
24 Kwas chlorowodorowy i kwas siarkowy przewożone i dostarczone przez TF (zwane dalej „rozpatrywanymi produktami”) są ujęte w kategorii 3 załącznika I do rozporządzenia nr 273/2004, a zatem są „substancjami sklasyfikowanymi” w rozumieniu art. 2 lit. a) tego rozporządzenia. W konsekwencji Openbaar Ministerie (prokuratura, Niderlandy) wszczęła postępowanie karne przeciwko TF, po pierwsze, w sprawie przygotowywania lub ułatwiania przygotowania, obróbki, przetwarzania, sprzedaży, dostawy, dostarczania, przewożenia, wytwarzania, przywozu i wywozu MDMA lub amfetaminy, czynów podlegających karze na mocy art. 10a ust. 1 pkt 1° i 3° ustawy o opium, a po drugie, w sprawie naruszenia obowiązku powiadomienia przewidzianego w art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 273/2004.
25 Wyrokiem z dnia 11 czerwca 2020 r. Gerechtshof ’s-Hertogenbosch (sąd apelacyjny w ’s-Hertogenbosch, Niderlandy) uznał TF za winnego popełnienia czynów objętych pierwszym z tych zarzutów. TF utrzymywał, że był mu znany charakter rozpatrywanych produktów, lecz przewoził je w sposób bezinteresowny. Sąd ten uznał jednak, że ponieważ jest powszechnie wiadome, iż takie wyroby mogą być wykorzystywane do produkcji na dużą skalę narkotyków syntetycznych, w szczególności amfetaminy lub MDMA, a TF przewoził je w celu ich dostarczenia do nietypowych miejsc, nie mógł nie wiedzieć, że przeznaczenie tych wyrobów ma charakter nielegalny lub przestępczy. Biorąc pod uwagę istotny wkład TF w przewóz i dostawę tych produktów, wspomniany sąd uznał, że TF zaakceptował ryzyko, iż rozpatrywane produkty będą wykorzystywane do produkcji narkotyków syntetycznych. Natomiast sąd ten uniewinnił TF od drugiego z zarzutów oskarżenia, orzekając, że nawet jeśli można uznać TF za „podmiot gospodarczy” w rozumieniu art. 2 lit. d) rozporządzenia nr 273/2004, zarzucane mu czyny, a mianowicie przewóz, odbiór, składowanie lub posiadanie substancji sklasyfikowanych, nie stanowią „okoliczności”, o których należy powiadomić na podstawie art. 8 ust. 1 tego rozporządzenia.
26 Prokuratura wniosła kasację od tego wyroku do Hoge Raad der Nederlanden (sądu najwyższego Niderlandów).
27 Sąd ten zastanawia się nad wykładnią tych przepisów. W szczególności podnosi on, że art. 10a ust. 1 pkt 3° ustawy o opium wykonuje art. 2 ust. 1 lit. d) decyzji ramowej 2004/757, który nakłada na każde państwo członkowskie obowiązek zapewnienia karalności wytwarzania, przewozu lub rozprowadzania prekursorów, w razie gdy osoba dokonuje tych czynów, wiedząc, że mają one być użyte do celów nielegalnej produkcji lub wytwarzania narkotyków. Sąd ten zastanawia się zatem, czy daną osobę, gdy wytwarzała, przewoziła lub rozprowadzała prekursory, wiedząc, że zostaną one użyte w produkcji lub wytwarzaniu narkotyków lub w tym celu, można uznać jednocześnie za winną naruszenia ustawodawstwa krajowego wykonującego decyzję ramową 2004/757 oraz naruszenia obowiązku powiadomienia przewidzianego w art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 273/2004.
28 Sąd odsyłający zastanawia się w szczególności nad zgodnością takiego zbiegu z zasadą nemo tenetur se ipsum accusare ustanowioną w 47 i 48 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej i w art. 6 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, podpisanej w Rzymie w dniu 4 listopada 1950 r. Zainteresowana osoba nie mogłaby bowiem w takim przypadku uniknąć tego, że powiadomienie o jej własnym zachowaniu przestępczym na podstawie art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 273/2004 powodowałoby wszczęcie postępowania karnego i ewentualnie wymierzenie kar za naruszenie ustawodawstwa krajowego wykonującego art. 2 ust. 1 decyzji ramowej 2004/757.
29 W celu ustalenia, czy taki zbieg jest możliwy, sąd odsyłający uważa, że jest konieczne, po pierwsze, stwierdzenie, czy pojęcie „podmiotu gospodarczego” zdefiniowane w art. 2 lit. d) rozporządzenia nr 273/2004 należy interpretować szeroko, w ten sposób, że każda osoba wprowadzająca do obrotu substancje sklasyfikowane stanowiłaby „podmiot gospodarczy”, czy też ściśle, jako odnoszące się do wyłącznie osób, które prowadzą legalny handel takimi substancjami. Po drugie, należy również określić, czy pojęcie „okoliczności” ujęte w art. 8 ust. 1 tego rozporządzenia należy interpretować szeroko, w ten sposób, że odnosi się ono do wszystkich zachowań, w tym również zachowań samego podmiotu gospodarczego, czy też ściśle, tak że odnosi się ono wyłącznie do zachowań osób trzecich, przy czym same zachowania podmiotu gospodarczego są regulowane decyzją ramową 2004/757.
30 W tych okolicznościach Hoge Raad der Nederlanden (sąd najwyższy Niderlandów) postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującymi pytaniami prejudycjalnymi:
„1) Czy osoby fizyczne i prawne – uczestniczące we wprowadzaniu do obrotu substancji sklasyfikowanych w taki sposób, że udział ten stanowi czyn zabroniony, podlegający karze na podstawie art. 2 ust. 1 zdanie wprowadzające i lit. d) decyzji ramowej 2004/757 – należy uznać za »podmioty gospodarcze« w rozumieniu art. 2 lit. d) rozporządzenia nr 273/2004?
2) Jeśli odpowiedź na pytanie pierwsze będzie twierdząca:
a) Czy zachowania podmiotu gospodarczego, o których mowa w pytaniu pierwszym, stanowią »okoliczności« w rozumieniu art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 273/2004?
b) Czy zachowania takie jak odbiór, przewóz i składowanie substancji sklasyfikowanych stanowią »okoliczności« w rozumieniu art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 273/2004, jeżeli nie mają one na celu dostarczenia tych substancji osobie trzeciej?”.
31 Postanowieniem z dnia 2 grudnia 2022 r. prezes Trybunału na podstawie art. 53 § 3 regulaminu postępowania przed Trybunałem postanowił o rozpoznaniu niniejszej sprawy w pierwszej kolejności.
W przedmiocie pytań prejudycjalnych
W przedmiocie pytania pierwszego
32 Poprzez pytanie pierwsze sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy art. 2 lit. d) rozporządzenia nr 273/2004 należy interpretować w ten sposób, że osoba uczestnicząca w ramach nielegalnej działalności we wprowadzaniu do obrotu substancji sklasyfikowanych w Unii stanowi „podmiot gospodarczy” w rozumieniu tego przepisu.
33 W tym celu należy w szczególności ustalić, czy „wprowadzenie do obrotu” w rozumieniu wspomnianego przepisu odnosi się do każdej dostawy substancji sklasyfikowanych w Unii niezależnie od tego, czy jest dokonywane w ramach działalności legalnej, czy nielegalnej, czy też dotyczy jedynie dostaw takich substancji dokonywanych ramach działalności legalnej.
34 Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału przy dokonywaniu wykładni przepisu prawa Unii należy uwzględniać nie tylko jego brzmienie, lecz także jego kontekst oraz cele regulacji, której część ten przepis stanowi (wyrok z dnia 18 października 2022 r., IG Metall i ver.di, C‑677/20, EU:C:2022:800, pkt 31 i przytoczone tam orzecznictwo).
35 Artykuł 2 lit. d) rozporządzenia nr 273/2004 definiuje „podmiot gospodarczy” jako „każdą osobę fizyczną lub prawną zajmującą się wprowadzaniem do obrotu substancji sklasyfikowanych”. Przepis ten w sformułowanym brzmieniu nie precyzuje, czy wprowadzenie takich substancji do obrotu obejmuje również ich sprzedaż w ramach nielegalnej działalności.
36 Co się tyczy art. 8 ust. 1 tego rozporządzenia, przewiduje on, że „[p]odmioty gospodarcze niezwłocznie powiadamiają właściwe organy o wszelkich okolicznościach, takich jak nietypowe zamówienia lub transakcje z udziałem substancji sklasyfikowanych, które mogą budzić podejrzenie, iż takie substancje, które mają być wprowadzane do obrotu, mogłyby być wykorzystywane do celów nielegalnego wytwarzania środków odurzających lub substancji psychotropowych”, oraz że „[w] tym celu podmioty gospodarcze przedstawiają wszelkie dostępne informacje umożliwiające właściwym organom zweryfikowanie legalności odnośnych zamówień lub transakcji”.
37 Z przepisu tego wynika, że przewidziany przez prawodawcę Unii obowiązek powiadomienia dotyczy zamówień i transakcji, które wydają się nietypowe, czyli takich, które mogłyby zostać dokonane w celu nielegalnego wyłączenia tych substancji sklasyfikowanych z ich zwykłego przeznaczenia.
38 Wynika z tego, że art. 8 ust. 1 rozporządzenia nr 273/2004 nakłada na „podmioty gospodarcze” w rozumieniu art. 2 lit. d) tego rozporządzenia obowiązek powiadomienia o wszystkich okolicznościach, które mogą budzić podejrzenie, że substancje sklasyfikowane, które mają być wprowadzone do obrotu, mogą zostać nielegalnie usunięte z legalnego obiegu handlowego dla celów nielegalnego wytwarzania środków odurzających lub substancji psychotropowych.
39 W konsekwencji jedynie osoby, które w ramach prawnych uczestniczą we wprowadzaniu do obrotu substancji sklasyfikowanych, można uważać za „podmioty gospodarcze” w rozumieniu tego ostatniego przepisu.
40 Tę wykładnię literalną potwierdza w pierwszej kolejności kontekst, w jaki wpisuje się rozpatrywany przepis.
41 Przede wszystkim rozporządzeniem nr 273/2004 uchylono i zastąpiono w szczególności dyrektywę Rady 92/109 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1485/96 z dnia 26 lipca 1996 r. ustanawiające szczegółowe zasady stosowania dyrektywy 92/109 w zakresie deklaracji odbiorców o specyficznym użytku niektórych substancji używanych do nielegalnej produkcji środków odurzających i substancji psychotropowych (Dz.U. 1996, L 188, s. 28). Akty te dotyczyły zaś legalnego handlu prekursorami narkotykowymi. Motyw pierwszy dyrektywy 92/109 wyraźnie odnosił się bowiem do konieczności opracowania „w perspektywie urzeczywistnienia rynku wewnętrznego […] wspólnych reguł na poziomie wspólnotowym celem uniknięcia zakłóceń konkurencji w legalnym obrocie oraz zapewnienia jednolitego stosowania przyjętych reguł”. Motyw drugi rozporządzenia nr 1485/96 stanowił z kolei, że „ustanowienie przepisów dotyczących deklaracji odbiorców pomoże zapewnić, że w odniesieniu do poszczególnych transakcji każdorazowe użycie przez odbiorców substancji ujętych w wykazie jest wyraźnie zidentyfikowane; taka identyfikacja przyczyni się do uniknięcia odwracania uwagi od substancji ujętych w wykazie, przeznaczanych do nielegalnej produkcji narkotyków”.
42 Następnie motywy 3, 6 i 17 rozporządzenia nr 273/2004 odnoszą się do systemu nadzorowania nad „handlem” prekursorami narkotykowymi, a motywy 5 i 11 tego rozporządzenia wskazują odpowiednio na konieczność „wykrywania ewentualnych przypadków nielegalnego wykorzystywania prekursorów we Wspólnocie” oraz „przyj[ęcia] środk[ów] w celu zagwarantowania lepszej kontroli wewnątrzwspólnotowego handlu substancjami sklasyfikowanymi”. W motywach 6, 8 i 13 wspomnianego rozporządzenia przeprowadzono rozróżnienie między legalnym handlem tymi substancjami a ich nielegalnym wytwarzaniem.
43 Wreszcie, art. 3 rozporządzenia nr 273/2004, odnoszący się do wymogów dotyczących wprowadzania do obrotu substancji sklasyfikowanych, przewiduje w ust. 1, że „[p]odmioty gospodarcze pragnące wprowadzić substancje sklasyfikowane w kategoriach 1 i 2 załącznika I do obrotu wyznaczają funkcjonariusza odpowiedzialnego za handel substancjami sklasyfikowanymi”, który „pilnuje, aby handel substancjami sklasyfikowanymi prowadzony przez podmiot gospodarczy odbywał się zgodnie z niniejszym rozporządzeniem”. Ustępy 2 i 3 tego artykułu wskazują również odpowiednio, że „[p]odmioty gospodarcze […] muszą uzyskać zezwolenie od właściwego organu państwa członkowskiego, w którym mają siedzibę, zanim będą mog[ły] wejść w posiadanie lub wprowadzić do obrotu substancje sklasyfikowane w kategorii 1 załącznika I”, oraz że „[k]ażdy podmiot gospodarczy posiadający zezwolenie dostarcza substancje sklasyfikowane w kategorii 1 załącznika I jedynie podmiotom gospodarczym […], któr[e] również posiadają zezwolenie oraz podpisa[ły] deklarację klienta przewidzianą w art. 4 ust. 1”. Ponadto art. 3 ust. 6 wspomnianego rozporządzenia wymaga od podmiotów gospodarczych, by zostały one zarejestrowane przez właściwe organy państwa członkowskiego, w którym mają siedzibę. Z wymogów dotyczących wprowadzania do obrotu substancji sklasyfikowanych, przewidzianych w art. 3 tego rozporządzenia, wynika, że mają one na celu objęcie ramami prawnymi handlu substancjami sklasyfikowanymi.
44 Taka sama wykładnia nasuwa się w świetle art. 4–7 rozporządzenia nr 273/2004, które przewidują formalne zasady, jakim podlega handel substancjami sklasyfikowanymi, takie jak konieczność zadeklarowania przez klienta sposobów wykorzystania tych substancji, obowiązek dołączenia przez podmiot gospodarczy dokumentacji do niektórych substancji w trakcie transakcji, a także oznaczanie odpowiednimi etykietami niektórych substancji.
45 To samo dotyczy art. 10 wspomnianego rozporządzenia, który przewiduje, że „[w] celu zapewnienia prawidłowego stosowania art. 3–8 każde państwo członkowskie przyjmuje niezbędne środki pozwalające właściwym organom na wypełnianie swoich zobowiązań dotyczących kontrolowania i monitorowania, w szczególności […] dostępu do miejsca prowadzenia działalności podmiotu gospodarczego lub użytkownika celem uzyskania dowodów nieprawidłowości”.
46 Z całości tych przepisów wynika, że mają one na celu objęcie ramami prawnymi handlu substancjami sklasyfikowanymi.
47 Literalna wykładnia pojęcia „podmiotu gospodarczego” w rozumieniu art. 2 lit. d) rozporządzenia nr 273/2004, dokonana w pkt 39 niniejszego wyroku, znajduje potwierdzenie w drugiej kolejności w celach regulacji, której część stanowi ten przepis.
48 Jak bowiem wynika z art. 1 rozporządzenia nr 273/2004, ustanawia ono zharmonizowane środki służące wewnątrzunijnemu kontrolowaniu i monitorowaniu niektórych substancji często wykorzystywanych do nielegalnego wytwarzania środków odurzających lub substancji psychotropowych w celu zapobiegania nielegalnemu wykorzystywaniu takich substancji. Rozporządzenie to przyjęto, jak zauważyła już Komisja, w celu zwalczania niezgodnego z prawem wykorzystywania substancji często używanych do nielegalnego wytwarzania środków odurzających lub substancji psychotropowych poprzez ustanowienie systemu nadzorowania handlu tymi substancjami wraz z sankcjami skutecznymi, proporcjonalnymi i odstraszającymi (wyroki: z dnia 5 lutego 2015 r., M. i in., C‑627/13 i C‑2/14, EU:C:2015:59, pkt 53; a także z dnia 12 lutego 2015 r., Gielen i in., C‑369/13, EU:C:2015:85, pkt 36).
49 Z motywów 1–6 tego rozporządzenia wynika, że rozporządzenie nr 273/2004 stanowi wdrożenie do porządku prawnego Unii art. 12 konwencji wiedeńskiej o zwalczaniu nielegalnego obrotu (wyrok z dnia 5 lutego 2015 r., M. i in., C‑627/13 i C‑2/14, EU:C:2015:59, pkt 47), który przewiduje, że państwa członkowskie, które są stronami tej konwencji, będą podejmować kroki, jakie uznają za stosowne, aby zapobiegać kierowaniu wyliczonych substancji do nielegalnej produkcji środków odurzających i substancji psychotropowych, i będą w tym względzie współpracować ze sobą. Wspomniane państwa powinny w szczególności podjąć niezbędne działania w celu ustanowienia i utrzymania systemu nadzorowania międzynarodowego handlu substancjami, aby ułatwić wykrywanie podejrzanych transakcji.
50 Należy ponadto dodać, że zgodnie z orzecznictwem Trybunału w rozporządzeniach nr 273/2004 i nr 111/2005, które realizują ten sam cel, prawodawca Unii zdefiniował w sposób szczegółowy reżim mający zastosowanie do prekursorów narkotykowych (wyrok z dnia 5 lutego 2015 r., M. i in., C‑627/13 i C‑2/14, EU:C:2015:59, pkt 52). I tak, po pierwsze, rozporządzenie nr 273/2004 ustanawia zharmonizowane środki służące wewnątrzunijnemu kontrolowaniu i monitorowaniu prekursorów narkotykowych w celu zapobiegania ich nielegalnemu wykorzystywaniu, a po drugie, rozporządzenie nr 111/2005, zgodnie z jego art. 1, określa zasady nadzorowania handlu prekursorami narkotyków pomiędzy Unią a państwami trzecimi.
51 Rozporządzenie nr 273/2004 wpisuje się zatem w ramy szerszego uregulowania, którego częścią jest również decyzja ramowa 2004/757.
52 Należy zaś podkreślić, że decyzja ramowa 2004/757 ustanawia minimalne przepisy określające znamiona przestępstw i kar w dziedzinie nielegalnego handlu narkotykami, umożliwiające wspólne podejście na poziomie Unii do walki z nielegalnym obrotem narkotykami. W tym celu jej art. 2 przewiduje, że każde państwo członkowskie podejmuje niezbędne środki w celu zapewnienia karalności wymienionych w nim czynów popełnionych umyślnie i bez upoważnienia, w szczególności wytwarzania, przewozu lub rozprowadzania prekursorów z wiedzą, że mają one być użyte do celów nielegalnej produkcji lub wytwarzania narkotyków. Ponadto art. 1 pkt 2 tej decyzji ramowej definiuje termin „poprzednik [prekursor]” jako każdą substancję wymienioną w prawodawstwie wspólnotowym wykonującym obowiązki nałożone przez art. 12 konwencji wiedeńskiej o zwalczaniu nielegalnego obrotu.
53 Wynika stąd, że mimo iż decyzja ramowa 2004/757, rozporządzenie nr 273/2004 i rozporządzenie nr 111/2005 realizują ten sam cel, akty te, choć uzupełniają się, mają różny zakres. Decyzja ramowa 2004/757 określa znamiona przestępstw w dziedzinie nielegalnego handlu narkotykami, które z tego względu dotyczą prekursorów narkotykowych, a zatem substancji sklasyfikowanych, podczas gdy zakres stosowania rozporządzeń nr 273/2004 i nr 111/2005 jest ograniczony do legalnego handlu takimi substancjami.
54 Rozróżnienie to wynika zresztą z podstaw prawnych poszczególnych aktów. Decyzja ramowa 2004/757 opiera się bowiem na art. 31 lit. e) i art. 34 ust. 2 lit. b) TUE, zastąpionych przez art. 82, 83 i 85 TFUE, które są ujęte w tytule V wspomnianego traktatu, opatrzonym nagłówkiem „Przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości”, a w szczególności w jego rozdziale 4, dotyczącym współpracy wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych. Natomiast podstawą prawną rozporządzenia nr 273/2004 jest art. 95 WE, zastąpiony przez art. 114 TFUE, który jest objęty tytułem VII wspomnianego traktatu, opatrzonym nagłówkiem „Wspólne reguły w dziedzinie konkurencji, podatków i zbliżenia ustawodawstw”. Podobnie rozporządzenie nr 111/2005 zostało oparte na art. 133 WE, zastąpionym przez art. 207 TFUE. Ten ostatni artykuł wchodzi zaś w zakres części piątej traktatu FUE, zatytułowanej „Działania zewnętrzne Unii”, a w szczególności jej tytułu II, opatrzonego nagłówkiem „Wspólna polityka handlowa”.
55 W świetle powyższego należy stwierdzić, że sytuacja, w której osoba uczestniczy w ramach nielegalnej działalności we wprowadzaniu do obrotu substancji sklasyfikowanych w Unii, nie jest objęta zakresem stosowania rozporządzenia nr 273/2004.
56 W konsekwencji na pytanie pierwsze należy odpowiedzieć, że art. 2 lit. d) rozporządzenia nr 273/2004 należy interpretować w ten sposób, że osoba uczestnicząca w ramach nielegalnej działalności we wprowadzaniu do obrotu substancji sklasyfikowanych w Unii nie stanowi „podmiotu gospodarczego” w rozumieniu tego przepisu.
W przedmiocie pytania drugiego
57 Mając na uwadze odpowiedź udzieloną na pytanie pierwsze, nie ma potrzeby udzielania odpowiedzi na pytanie drugie.
W przedmiocie kosztów
58 Dla stron w postępowaniu głównym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed sądem odsyłającym, do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż koszty stron w postępowaniu głównym, nie podlegają zwrotowi.
Z powyższych względów Trybunał (siódma izba) orzeka, co następuje:
Artykuł 2 lit. d) rozporządzenia (WE) nr 273/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie prekursorów narkotykowych, zmienionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1258/2013 z dnia 20 listopada 2013 r.,
należy interpretować w ten sposób, że:
osoba uczestnicząca w ramach nielegalnej działalności we wprowadzaniu do obrotu substancji sklasyfikowanych w Unii Europejskiej nie stanowi „podmiotu gospodarczego” w rozumieniu tego przepisu.
Podpisy