POSTANOWIENIE TRYBUNAŁU (ósma izba)
z dnia 27 września 2023 r.(*)
Odesłanie prejudycjalne – Artykuł 99 regulaminu postępowania przed Trybunałem – Przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości – Polityka azylowa – Wspólne procedury udzielania i cofania ochrony międzynarodowej – Dyrektywa 2013/32/UE – Artykuły 22 i 23 – Prawo do pomocy prawnej i zastępstwa procesowego – Artykuł 46 ust. 4 – Rozsądny termin na wniesienie środka prawnego – Artykuł 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej – Prawo do skutecznego środka prawnego przed sądem – Oddalenie w trybie przyspieszonym wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej jako oczywiście bezzasadnego
W sprawie C‑58/23 [Abboudnam](i)
mającej za przedmiot wniosek o wydanie, na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony przez Upravno sodišče (sąd administracyjny, Słowenia) postanowieniem z dnia 31 stycznia 2023 r., które wpłynęło do Trybunału w dniu 6 lutego 2023 r., w postępowaniu:
Y.N.
przeciwko
Republika Slovenija,
TRYBUNAŁ (ósma izba),
w składzie: M. Safjan, prezes izby, N. Piçarra (sprawozdawca) i N. Jääskinen, sędziowie,
rzecznik generalny: T. Ćapeta,
sekretarz: A. Calot Escobar,
postanowiwszy, po zapoznaniu się ze stanowiskiem rzecznik generalnej, orzec w formie postanowienia z uzasadnieniem, zgodnie z art. 99 regulaminu postępowania przed Trybunałem,
wydaje następujące
Postanowienie
1 Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykładni art. 46 ust. 4 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/32/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wspólnych procedur udzielania i cofania ochrony międzynarodowej (Dz.U. 2013, L 180, s. 60) w związku z art. 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej „kartą”).
2 Wniosek ten został złożony w ramach sporu między Y.N. a Republika Slovenija (Republiką Słowenii) w przedmiocie decyzji ministerstwa spraw wewnętrznych tego państwa (zwanego dalej „ministerstwem”) o oddaleniu w trybie przyspieszonym, jako oczywiście bezzasadnego, wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej złożonego przez Y.N. (zwanej dalej „decyzją będącą przedmiotem postępowania głównego”).
Ramy prawne
Prawo Unii
3 Motywy 20, 23, 25 i 50 dyrektywy 2013/32 mają następujące brzmienie:
(20) W dokładnie określonych okolicznościach, w przypadku gdy wniosek najprawdopodobniej okaże się nieuzasadniony […], państwa członkowskie powinny mieć możliwość przyspieszenia procedury rozpatrywania wniosku, w szczególności poprzez wprowadzenie krótszych, lecz rozsądnych, terminów przeprowadzania niektórych etapów procedury, bez uszczerbku dla odpowiedniego i kompletnego rozpatrywania wniosku oraz dla skutecznego dostępu wnioskodawcy do podstawowych zasad i gwarancji przewidzianych w niniejszej dyrektywie.
[…]
(23) W postępowaniach odwoławczych, z zastrzeżeniem pewnych warunków, wnioskodawcom należy zapewnić bezpłatną pomoc prawną i reprezentację [bezpłatną pomoc prawną i bezpłatne zastępstwo procesowe] ze strony osób uprawnionych do takich czynności na mocy prawa krajowego. Ponadto na wszystkich etapach postępowania wnioskodawcy powinni mieć prawo do konsultowania się, na swój własny koszt, z doradcą lub zastępcą prawnym, dopuszczonymi lub uprawnionymi do takiej działalności na mocy prawa krajowego.
[…]
(25) W interesie prawidłowego uznania osób potrzebujących ochrony za uchodźców w rozumieniu art. 1 {Konwencji dotyczącej statusu uchodźców, podpisanej w Genewie w dniu 28 lipca 1951 r., która weszła w życie w dniu 22 kwietnia 1954 r. [Recueil des traités des Nations unies, t. 189, s. 150, nr 2545 (1954)], uzupełnionej i zmienionej Protokołem dotyczącym statusu uchodźców przyjętym w dniu 31 stycznia 1967 r. w Nowym Jorku} lub za osoby kwalifikujące się do objęcia ich ochroną uzupełniającą każdy wnioskodawca powinien mieć skuteczny dostęp do procedur, możliwość współpracy i właściwego komunikowania się z właściwymi organami w celu przedstawienia istotnych okoliczności faktycznych swojej sprawy oraz wystarczające gwarancje proceduralne w celu prowadzenia swojej sprawy na wszystkich etapach procedury. Ponadto procedura rozpatrywania wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej powinna zasadniczo zapewniać wnioskodawcy przynajmniej […] dostęp do usług tłumacza w celu przedstawienia swojej sprawy w przypadku przesłuchania przez organy, […] możliwość konsultowania się z doradcą lub zastępcą prawnym; prawo do uzyskania informacji o swojej sytuacji prawnej w decydujących momentach procedury w języku, który rozumie lub co do którego można zasadnie przyjąć, że zostanie przez niego zrozumiany, jak również – w przypadku decyzji odmownej – prawo do skutecznego środka zaskarżenia do sądu.
[…]
(50) W myśl podstawowej zasady prawa unijnego od decyzji podjętych w sprawie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej […] przysługują skuteczne środki zaskarżenia do sądu”.
4 Artykuł 12 tej dyrektywy, zatytułowany „Gwarancje dla wnioskodawców”, stanowi:
„1. W odniesieniu do procedur przewidzianych w rozdziale III państwa członkowskie zapewniają, aby wszystkim wnioskodawcom udzielano następujących gwarancji:
[…]
b) w razie potrzeby mogą oni skorzystać z pomocy tłumacza w celu przedłożenia swojej sprawy właściwym organom. Państwa członkowskie uznają za konieczne zapewnienie takiej pomocy przynajmniej w przypadku, gdy wnioskodawca ma być poddany przesłuchaniu, o którym mowa w art. 14–17 i 34, a bez takiej pomocy nie można zapewnić odpowiedniej komunikacji. W takim przypadku oraz w innych przypadkach, gdy właściwe organy wzywają wnioskodawcę, koszty takiej pomocy są pokrywane ze środków publicznych;
[…]
2. W odniesieniu do procedur przewidzianych w rozdziale V państwa członkowskie zapewniają, aby wszyscy wnioskodawcy o korzystali z gwarancji równoważnych gwarancjom, o których mowa w ust. 1 lit. b)–e)”.
5 Artykuł 20 ust. 1 wspomnianej dyrektywy przewiduje, że państwa członkowskie zapewniają, aby na wniosek udzielano bezpłatnej pomocy prawnej i bezpłatnego zastępstwa procesowego w postępowaniach odwoławczych, o których mowa w jej art. 46.
6 Artykuł 22 ust. 1 tej samej dyrektywy zapewnia wnioskodawcom możliwość skutecznej konsultacji na ich własny koszt, z doradcą lub zastępcą prawnym, dopuszczonym lub uprawnionym do takiej działalności na mocy prawa krajowego, w sprawach związanych z ich wnioskami o udzielenie ochrony międzynarodowej, na wszystkich etapach postępowania, w tym po wydaniu decyzji odmownej.
7 Artykuł 23 ust. 1 akapit pierwszy dyrektywy 2013/32 uściśla, że taki doradca lub zastępca prawny powinni mieć „dostęp […] do informacji zawartych w aktach wnioskodawcy, na podstawie których decyzja jest podejmowana lub […] podjęta zostanie”.
8 Artykuł 46 tej dyrektywy, zatytułowany „Prawo do skutecznego środka zaskarżenia”, przewiduje w ust. 1 i 4:
„1. Państwa członkowskie zapewniają, aby wnioskodawcy mieli prawo do skutecznego środka zaskarżenia przed sądem w następujących sytuacjach:
a) decyzji podjętej w sprawie ich wniosków o udzielenie ochrony międzynarodowej […]
[…]
4. Państwa członkowskie ustanawiają rozsądne terminy i inne przepisy konieczne, aby wnioskodawca mógł korzystać z prawa do skutecznego środka zaskarżenia na mocy ust. 1. Terminy nie mogą uniemożliwiać ani nadmiernie utrudniać wnioskodawcom korzystania z tego prawa na mocy ust. 1.
[…]”.
Prawo słoweńskie
9 Artykuł 70 ust. 1 zdanie pierwsze Zakon o mednarodni zaščiti (ustawy o ochronie międzynarodowej) z dnia 4 marca 2016 r. (Uradni list RS, nr 16/17, zwanej dalej „ZMZ-1”) wyznacza piętnastodniowy termin, liczony od doręczenia decyzji administracyjnej właściwego organu, na wniesienie skargi na tę decyzję do Upravno sodišče (sądu administracyjnego, Słowenia). Jeżeli decyzja taka została wydana w trybie przyspieszonym – ów art. 70 ust. 1 w zdaniu drugim skraca ten termin do trzech dni, liczonych od dnia doręczenia tej decyzji.
10 Z art. 111 ust. 2 i 4 Zakon o pravdnem postopku (kodeksu postępowania cywilnego) z dnia 15 marca 1999 r. (Uradni list RS, nr 73/07) w związku z art. 22 ust. 1 Zakon o upravnem sporu (ustawy o postępowaniach administracyjno-sądowych) z dnia 28 września 2006 r. (Uradni list RS, nr 105/06) wynika, że jeżeli termin jest oznaczony w dniach, rozpoczyna on bieg w dniu następującym po dniu doręczenia owej decyzji lub powiadomienia o niej. Jeżeli koniec terminu przypada na sobotę, niedzielę, dzień świąteczny lub inny dzień wolny od pracy przewidziany prawem krajowym, termin upływa z końcem pierwszego dnia roboczego następującego po tych wymienionych dniach.
Postępowanie główne i pytanie prejudycjalne
11 Decyzja będąca przedmiotem postępowania głównego, na mocy której ministerstwo oddaliło jako oczywiście bezzasadny wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej złożony przez Y.N., obywatela marokańskiego, została wydana w trybie przyspieszonym. Zgodnie z art. 70 ust. 1 zdanie drugie ZMZ-1 termin na wniesienie skargi na taką decyzję został skrócony z piętnastu do trzech dni, liczonych od dnia doręczenia tej decyzji.
12 Y.N. wniósł do Upravno sodišče (sądu administracyjnego), będącego sądem odsyłającym, skargę na decyzję będącą przedmiotem postępowania głównego, podnosząc, po pierwsze, że skoro doręczenie tej decyzji miało miejsce w dniu 23 grudnia 2022 r., czyli w przeddzień świątecznego weekendu, termin na wniesienie skargi został w praktyce skrócony do jednego dnia roboczego. Po drugie, Y.N. wskazał, że choć włada jedynie językiem arabskim, nie zapewniono mu tłumacza, a tym samym nie był w stanie skutecznie komunikować się ze swoim pełnomocnikiem, i ich konwersacje ograniczały się do wymiany krótkich wiadomości tekstowych (SMS-ów) z wykorzystaniem elektronicznego translatora. W przekonaniu Y.N. wskazane okoliczności nie pozwoliły mu skuteczne przygotować jego skargi, z naruszeniem przysługującego mu prawa do skutecznego środka prawnego w postępowaniu sądowym.
13 Sąd odsyłający potwierdza, że w sprawie w postępowaniu głównym ostatnim dniem terminu na wniesienie skargi, który zaczął biec w dniu 24 grudnia 2022 r., był dzień 26 grudnia 2022 r., będący w Słowenii dniem świątecznym, co oznacza, że termin ten upłynął z końcem pierwszego dnia roboczego następującego po tym dniu świątecznym, czyli dnia 27 grudnia 2022 r.
14 Sąd ten wskazał ponadto, że okoliczności tej sprawy różnią się od okoliczności sprawy zakończonej wyrokiem z dnia 9 września 2020 r., Commissaire général aux réfugiés et aux apatrides (Odrzucenie kolejnego wniosku – Termin do wniesienia skargi) (C‑651/19, EU:C:2020:681), w której Trybunał orzekł, że art. 46 dyrektywy 2013/32 w związku z art. 47 karty nie stoi na przeszkodzie uregulowaniu państwa członkowskiego, które poddaje wniesienie środka zaskarżenia od decyzji stwierdzającej niedopuszczalność kolejnego wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej dziesięciodniowemu zawitemu terminowi obejmującemu święta i dni wolne od pracy, biegnącemu od chwili doręczenia takiej decyzji, o ile osoby ubiegające się o udzielenie ochrony międzynarodowej mają możliwość skutecznego wykonywania w tym terminie gwarancji i praw procesowych przyznanych im przez dyrektywę 2013/32.
15 Sąd odsyłający, choć jest zdania, że termin na wniesienie skargi na decyzję o oddaleniu oczywiście bezzasadnego wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej może być krótszy niż piętnastodniowy termin przewidziany dla trybu zwykłego, uważa jednak, że termin trzydniowy, przewidziany w ramach trybu przyspieszonego, jest – ze względu na swój nieproporcjonalny charakter – mniej korzystny niż termin przewidziany dla trybu zwykłego.
16 W tych okolicznościach Upravno sodišče (sąd administracyjny) postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującym pytaniem prejudycjalnym:
„Czy art. 46 ust. 4 dyrektywy 2013/32 w związku z art. 47 karty należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwia się on krajowemu przepisowi proceduralnemu takiemu jak art. 70 ust. 1 zdanie drugie ZMZ-1, który ustanawia trzydniowy termin zawity na wniesienie skargi na wydaną w trybie przyspieszonym decyzję właściwego organu, oddalającą wniosek jako oczywiście bezzasadny, który to termin, liczony od doręczenia takiej decyzji, biegnie też w dniach świątecznych i wolnych od pracy, przy czym może on upłynąć z końcem pierwszego kolejnego dnia roboczego?”.
Postępowanie przed Trybunałem
W przedmiocie wniosku o zastosowanie pilnego trybu prejudycjalnego
17 Odrębnym aktem złożonym w sekretariacie w dniu 6 lutego 2023 r. sąd odsyłający zwrócił się do Trybunału o rozpoznanie sprawy w pilnym trybie prejudycjalnym, twierdząc, po pierwsze, że wykładnia art. 46 ust. 4 dyrektywy 2013/32, o którą wniósł do Trybunału, będzie miała wpływ na rozpoznanie podobnych wniesionych do tego sądu spraw, a po drugie, że podniesione w niniejszej sprawie zagadnienie prawne, jako że dotyczy prawa do skutecznego środka prawnego przed sądem, uzasadnia ze swej natury udzielenie odpowiedzi w jak najkrótszym terminie.
18 Decyzją z dnia 16 lutego 2023 r. trzecia izba Trybunału, wyznaczona zgodnie z art. 108 § 1 regulaminu postępowania przed Trybunałem, oddaliła ten wniosek ze względu na brak spełnienia przesłanki dotyczącej pilnego charakteru sprawy.
19 Jeśli chodzi o pierwszy motyw powołany przez sąd odsyłający, trzecia izba Trybunału wskazała, że istotna liczba osób lub sytuacji prawnych, których mogłoby dotyczyć orzeczenie, jakie sąd odsyłający będzie musiał wydać po uzyskaniu od Trybunału odpowiedzi w trybie prejudycjalnym, nie stanowi sama w sobie wyjątkowej okoliczności mogącej uzasadnić zastosowanie pilnego trybu prejudycjalnego. Co się tyczy drugiego motywu, opartego na założeniu, że każdy wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym w przedmiocie wykładni przepisu dotyczącego prawa do skutecznego środka prawnego przed sądem wymaga, aby Trybunał udzielił odpowiedzi szybko, wspomniana izba uznała, że motyw ten jako taki nie może wystarczać do uzasadnienia rozpoznania sprawy w trybie pilnym, zważywszy, że ów tryb jest instrumentem proceduralnym stanowiącym odpowiedź na sytuację nadzwyczajnej pilności.
20 Trzecia izba Trybunału przypomniała ponadto, że głównym kryterium dla ustalenia, czy przesłanka pilnego charakteru jest spełniona, jest kryterium dotyczące pozbawienia wolności powoda w postępowaniu głównym [wyrok z dnia 12 stycznia 2023 r., MV (Kara łączna), C‑583/22 PPU, EU:C:2023:5, pkt 45], i wskazała, że z akt znajdujących się w posiadaniu Trybunału wynika, że wobec skarżącego w postępowaniu głównym nie zastosowano żadnego środka polegającego na pozbawieniu wolności. Izba ta zauważyła również, że mając na uwadze fakt, iż na mocy prawa krajowego owego skarżącego nie można wydalić do chwili uzyskania prawomocności decyzji w przedmiocie jego wniosku o pozwolenie na pobyt, można wykluczyć ryzyko jego wydalenia do państwa, w którym mógłby być narażony na karę śmierci, tortury lub na inne kary czy też na nieludzkie lub poniżające traktowanie.
W przedmiocie wniosku o zastosowanie przyspieszonego trybu prejudycjalnego
21 Sąd odsyłający złożył również wniosek o rozpoznanie sprawy w trybie przyspieszonym, zgodnie z art. 105 regulaminu postępowania, przytaczając motywy identyczne z motywami przedstawionymi na poparcie jego wniosku o rozpoznanie sprawy w pilnym trybie prejudycjalnym, wskazanymi w pkt 17 niniejszego postanowienia. Wniosek ten został oddalony decyzją prezesa Trybunału z dnia 1 marca 2023 r. z tych samych względów co przedstawione w pkt 19 niniejszego postanowienia.
W przedmiocie pytania prejudycjalnego
22 Zgodnie z art. 99 regulaminu postępowania Trybunał może w każdej chwili – w szczególności jeżeli odpowiedź na pytanie prejudycjalne można wywieść w sposób jednoznaczny z orzecznictwa lub jeżeli odpowiedź na pytanie prejudycjalne nie pozostawia żadnych uzasadnionych wątpliwości – na wniosek sędziego sprawozdawcy i po zapoznaniu się ze stanowiskiem rzecznika generalnego – orzec w formie postanowienia z uzasadnieniem.
23 Postanowiono zastosować ten przepis do niniejszej sprawy.
24 Poprzez swoje pytanie sąd odsyłający zmierza zasadniczo do ustalenia, czy art. 46 ust. 4 dyrektywy 2013/32 w związku z art. 47 akapit pierwszy karty należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, które ustanawia trzydniowy termin, biegnący również w dni świąteczne i inne dni wolne od pracy, na wniesienie do sądu skargi na wydaną w trybie przyspieszonym decyzję oddalającą jako oczywiście bezzasadny wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej.
25 Artykuł 46 ust. 1 i 4 tej dyrektywy w związku z jej motywem 50 zobowiązuje państwa członkowskie do ustanowienia rozsądnych terminów na wniesienie odwołania do sądu, a także do wprowadzenia innych przepisów niezbędnych do tego, aby wnioskodawca ubiegający się o udzielenie ochrony międzynarodowej mógł wykonywać przysługujące mu prawo do skutecznego środka prawnego przed sądem. Przepis ten uściśla także, iż terminy te nie mogą uniemożliwiać ani nadmiernie utrudniać wnioskodawcom korzystania z tego prawa.
26 Cechy środka zaskarżenia przewidzianego w art. 46 ust. 4 dyrektywy 2013/32 należy określać zgodnie z art. 47 karty, który stanowi, że każdy, czyje prawa i wolności zagwarantowane przez prawo Unii zostały naruszone, ma prawo do skutecznego środka prawnego przed sądem, zgodnie z warunkami przewidzianymi w tym ostatnim artykule [wyrok z dnia 9 września 2020 r., Commissaire général aux réfugiés et aux apatrides (Odrzucenie kolejnego wniosku – Termin do wniesienia skargi), C‑651/19, EU:C:2020:681, pkt 27]. Artykuł 46 ust. 4 tej dyrektywy stoi tym samym na przeszkodzie wszelkim środkom krajowym stanowiącym przeszkodę w skutecznym wykonywaniu środków zaskarżenia przewidzianych w ust. 1 tego artykułu [zob. analogicznie wyrok z dnia 22 czerwca 2023 r., K.B. i F.S. (Uwzględnianie z urzędu w sprawach karnych), C‑660/21, EU:C:2023:498, pkt 37].
27 Wynika z tego, że państwa członkowskie, ustanawiając terminy na wniesienie środka prawnego na podstawie przepisu prawa Unii takiego jak wspomniany art. 46 ust. 4, są zobowiązane, zgodnie z art. 51 ust. 1 karty, zapewnić poszanowanie zagwarantowanego w art. 47 karty prawa do skutecznego środka prawnego przed sądem, które zostało uściślone w tym art. 46 [zob. podobnie wyroki: z dnia 19 grudnia 2019 r., Deutsche Umwelthilfe, C‑752/18, EU:C:2019:1114, pkt 34; z dnia 22 czerwca 2023 r., K.B. i F.S. (Uwzględnianie z urzędu w sprawach karnych), C‑660/21, EU:C:2023:498, pkt 40].
28 Takie terminy powinny – jak wynika z motywu 20 dyrektywy 2013/32 – w każdym wypadku być rozsądne i pozostawać bez uszczerbku dla przeprowadzania odpowiedniego i kompletnego badania złożonego wniosku oraz skutecznego wykonywania przez wnioskodawcę praw, które dyrektywa ta mu przyznaje. Ponadto, jak zostało wyjaśnione w motywie 25 wspomnianej dyrektywy, każdy wnioskodawca powinien mieć skuteczny dostęp do procedur, możliwość współpracy i odpowiedniego komunikowania się z właściwymi organami w celu przedstawienia istotnych okoliczności faktycznych dotyczącej go sprawy oraz wystarczające gwarancje proceduralne dla prowadzenia swojej sprawy na wszystkich etapach postępowania.
29 Poza tym z przepisów art. 12 ust. 1 lit. b) w związku z art. 12 ust. 2 dyrektywy 2013/32 wynika, że w odniesieniu do procedur regulujących środki prawne w postępowaniu sądowym wszyscy wnioskodawcy powinni w razie potrzeby korzystać z gwarancji równoważnych gwarancjom przewidzianym dla załatwiania w trybie administracyjnym wniosków o udzielenie ochrony międzynarodowej, w tym w szczególności z usług tłumacza w celu przedstawienia ich argumentów właściwym organom.
30 Podobnie, aby umożliwić wnioskodawcom wykonywanie przysługującego im prawa do skutecznego środka prawnego przed sądem, art. 22 dyrektywy 2013/32 w związku z jej motywem 23 gwarantuje tym wnioskodawcom na wszystkich etapach postępowania prawo do pomocy prawnej i zastępstwa procesowego, które zgodnie z art. 20 tej dyrektywy mogą być bezpłatne, w tym po wydaniu decyzji odmownej. Ponadto art. 23 wspomnianej dyrektywy gwarantuje doradcom tych wnioskodawców dostęp do zawartych w aktach ich spraw informacji, na podstawie których decyzja jest podejmowana lub podjęta zostanie [wyrok z dnia 9 września 2020 r., Commissaire général aux réfugiés et aux apatrides (Odrzucenie kolejnego wniosku – Termin do wniesienia skargi), C‑651/19, EU:C:2020:681, pkt 62].
31 Wynika z tego, że aby zapewnić poszanowanie wymogów przewidzianych w art. 46 ust. 4 dyrektywy 2013/32 w związku z art. 47 akapit pierwszy karty, dany termin na wniesienie środka prawnego może zostać uznany za wystarczający pod względem materialnym dla przygotowania i wniesienia skutecznego środka prawnego do sądu tylko wówczas, gdy wnioskodawca jest w stanie w tym terminie skutecznie skorzystać z praw proceduralnych wspomnianych w poprzednim punkcie niniejszego postanowienia.
32 Tymczasem z wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym wynika, że ministerstwo nie zapewniło pełnomocnikowi skarżącego w postępowaniu głównym tłumacza w rozpatrywanym w postępowaniu głównym terminie na wniesienie środka prawnego, skutkiem czego konwersacje między tymi dwoma ostatnimi podmiotami ograniczały się do wymiany SMS-ów z wykorzystaniem elektronicznego translatora. Z wniosku tego wynika również, że ministerstwo nie udzieliło żadnej odpowiedzi na złożony przez pełnomocnika skarżącego w postępowaniu głównym tłumacza wniosek o dostęp do informacji zawartych w aktach sprawy tego ostatniego, co w przekonaniu sądu odsyłającego wynika z faktu, że decyzja będąca przedmiotem postępowania głównego została doręczona temu skarżącemu na krótko przed dniem wolnym od pracy.
33 W tych okolicznościach, z zastrzeżeniem ustaleń, których dokonanie należy do sądu odsyłającego, termin na wniesienie środka prawnego taki jak rozpatrywany w postępowaniu głównym, w zakresie w jakim może w praktyce pozbawić wnioskodawcę prawa do skorzystania z usług tłumacza w celu przedstawienia jego argumentów właściwym organom, gwarantowanego na mocy art. 12 ust. 1 lit. b) i art. 12 ust. 2 dyrektywy 2013/32, prawa do pomocy prawnej i zastępstwa procesowego, gwarantowanego na mocy art. 22 tej dyrektywy, oraz prawa do dostępu do informacji zawartych w aktach jego sprawy przewidzianego w art. 23 wspomnianej dyrektywy, nie zapewnia poszanowania prawa do skutecznego środka prawnego przed sądem przewidzianego przez art. 47 karty.
34 Mając na uwadze całość powyższych rozważań, na zadane pytanie należy odpowiedzieć, że art. 46 ust. 4 dyrektywy 2013/32 w związku z art. 47 karty należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, które ustanawia trzydniowy termin, biegnący również w dni świąteczne i inne dni wolne od pracy, na wniesienie do sądu skargi na wydaną w trybie przyspieszonym decyzję oddalającą jako oczywiście bezzasadny wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej, jako że taki termin może uniemożliwiać skuteczne korzystanie z praw zagwarantowanych w art. 12 ust. 1 lit. b), art. 12 ust. 2, art. 22 i 23 tej dyrektywy.
W przedmiocie kosztów
35 Dla stron w postępowaniu głównym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed sądem odsyłającym, do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach.
Z powyższych względów Trybunał (ósma izba) postanawia, co następuje:
Artykuł 46 ust. 4 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/32/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wspólnych procedur udzielania i cofania ochrony międzynarodowej w związku z art. 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej
należy interpretować w ten sposób, że:
stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, które ustanawia trzydniowy termin, biegnący również w dni świąteczne i inne dni wolne od pracy, na wniesienie do sądu skargi na wydaną w trybie przyspieszonym decyzję oddalającą jako oczywiście bezzasadny wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej, jako że taki termin może uniemożliwiać skuteczne korzystanie z praw zagwarantowanych w art. 12 ust. 1 lit. b), art. 12 ust. 2, art. 22 i 23 tej dyrektywy.
Podpisy