Language of document : ECLI:EU:T:2009:212

Sprawa T‑48/04

Qualcomm Wireless Business Solutions Europe BV

przeciwko

Komisji Wspólnot Europejskich

Konkurencja – Koncentracje – Rynek systemów telematyki drogowej – Decyzja uznająca koncentrację za zgodną ze wspólnym rynkiem – Zobowiązania – Oczywisty błąd w ocenie – Nadużycie władzy – Obowiązek uzasadnienia

Streszczenie wyroku

1.      Skarga o stwierdzenie nieważności – Termin – Rozpoczęcie biegu terminu – Decyzja, którą należy opublikować – Dzień notyfikacji wyłącznie w odniesieniu do wskazanych w niej adresatów

(art. 230 akapit piąty WE, art. 254 ust 3 WE; rozporządzenie Rady nr 4064/89)

2.      Skarga o stwierdzenie nieważności – Termin – Rozpoczęcie biegu terminu – Data publikacji

(art. 230 akapit piąty WE)

3.      Konkurencja – Koncentracje – Badanie przez Komisję – Zobowiązania danych przedsiębiorstw mogące spowodować uznanie zgłoszonej koncentracji za zgodną ze wspólnym rynkiem

(rozporządzenie Rady nr 4064/89, art. 2 ust. 2, art. 8 ust. 2)

4.      Konkurencja – Koncentracje – Badanie przez Komisję – Ocena natury ekonomicznej – Uprawnienia dyskrecjonalne w zakresie oceny

(rozporządzenie Rady nr 4064/89, art. 2)

5.      Skarga o stwierdzenie nieważności – Zarzuty – Nadużycie władzy – Pojęcie

(art. 230 WE)

6.      Akty instytucji – Uzasadnienie – Obowiązek – Zakres – Zarzut braku lub niewystarczającego charakteru uzasadnienia – Zarzut nieścisłości uzasadnienia – Rozróżnienie

(art. 253 WE)

1.      Jeśli – zgodnie z tym, co przewiduje rozporządzenie nr 4064/89 w sprawie kontroli koncentracji przedsiębiorstw – decyzję Komisji należy opublikować w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich, Komisja nie może, powiadamiając bezpośrednio o tej decyzji osoby inne niż adresatów, którzy zostali w niej wyraźnie wskazani, spowodować rozpoczęcia wobec tych osób trzecich biegu terminu do wniesienia skargi o stwierdzenie nieważności, jaki jest przewidziany w odniesieniu do adresata aktu, który został mu zgodnie z wymogami art. 254 ust. 3 WE notyfikowany, zamiast terminu, który biegnie w przypadku aktów, które należy opublikować.

Komisja nie może bowiem – pod pretekstem zagwarantowania w najszybszy możliwy sposób pewności prawa poprzez ograniczenie możliwości podważania decyzji – nadać sobie uprawnienia dyskrecjonalne w zakresie wskazania spośród osób trzecich niebędących adresatami decyzji osób zainteresowanych, w których przypadku byłoby wskazane, aby termin do wniesienia skargi upływał szybko, nie naruszając w ten sposób zasady równości traktowania.

(por. pkt 46–50)

2.      Z samego brzmienia art. 230 akapit piąty WE wynika, że kryterium daty powzięcia wiadomości o zaskarżonym akcie jako początku biegu terminu do wniesienia skargi ma charakter jedynie uzupełniający w stosunku do kryterium publikacji lub notyfikacji aktu.

(por. pkt 55)

3.      W ramach rozporządzenia nr 4064/89 w sprawie kontroli koncentracji przedsiębiorstw Komisja jest uprawniona do uznania za zgodną ze wspólnym rynkiem koncentrację obejmującą zobowiązania tylko wtedy, gdy te zobowiązania mogą umożliwić Komisji stwierdzenie, że dana koncentracja nie stwarza ani nie umacnia pozycji dominującej, w wyniku której skuteczna konkurencja na wspólnym rynku zostanie znacząco utrudniona.

Na Komisji nie spoczywa zatem obowiązek dokonania oceny, czy zobowiązania pozwalają ograniczyć wpływ koncentracji na konkurencję. Zatem do Komisji należy wykazanie z wystarczającym prawdopodobieństwem w decyzji uznającej koncentrację za zgodną ze wspólnym rynkiem, że koncentracja ta wraz ze zmianami wynikającymi z zobowiązań zaproponowanych przez łączące się przedsiębiorstwa nie stworzy lub nie umocni pozycji dominującej, w wyniku której skuteczna konkurencja na wspólnym rynku lub jego znacznej części zostanie znacząco utrudniona. Ciężar dowodu spoczywający na Komisji pozostaje jednak bez wpływu na jej zakres uznania w odniesieniu do złożonych ocen ekonomicznych.

Zatem na zainteresowanych osobach trzecich, których skarga ma na celu stwierdzenie nieważności decyzji uznającej koncentrację powiązaną z zobowiązaniami za zgodną ze wspólnym rynkiem, spoczywa obowiązek wykazania, że Komisja błędnie oceniła te zobowiązania w taki sposób, iż zgodność koncentracji ze wspólnym rynkiem zostaje podważona.

(por. pkt 89, 90, 112)

4.      Przepisy materialnoprawne rozporządzenia nr 4064/89 w sprawie kontroli koncentracji przedsiębiorstw, a w szczególności art. 2, przyznają Komisji pewien zakres uznania, zwłaszcza w zakresie oceny natury ekonomicznej. W konsekwencji kontrola przez sąd wspólnotowy wykonywania tych uprawnień – istotnych dla określenia reguł w dziedzinie koncentracji – powinna być dokonywana z uwzględnieniem granic uznania, które wyznaczają normy o charakterze ekonomicznym stanowiące część przepisów dotyczących koncentracji.

Jeśli nawet sąd wspólnotowy uznaje, że Komisji przysługuje pewien zakres uznania w dziedzinie ekonomicznej, nie oznacza to, że powinien on powstrzymać się od kontroli interpretacji danych natury ekonomicznej dokonanej przez Komisję. W istocie sąd wspólnotowy powinien dokonać zwłaszcza weryfikacji nie tylko materialnej dokładności przytoczonego materiału dowodowego, jego wiarygodności i spójności, ale także kontroli tego, czy ten materiał stanowi zbiór istotnych danych, które należy wziąć pod uwagę w celu oceny złożonej sytuacji, i czy może on stanowić poparcie dla wniosków wyciągniętych na jego podstawie.

(por. pkt 91, 92)

5.      Pojęcie nadużycia władzy odnosi się do sytuacji, w której organ administracyjny użył swoich uprawnień w celu odmiennym niż ten, w którym uprawnienia te zostały mu przyznane. Decyzja jest wadliwa z powodu nadużycia władzy tylko wtedy, gdy obiektywne, właściwe dla danej sprawy i zgodne przesłanki pozwalają stwierdzić, że została ona przyjęta wyłącznie lub co najmniej w decydującej mierze w celu innym niż wskazany. W przypadku gdy decyzja ma służyć realizacji wielu celów, nawet jeśli obok uzasadnionych motywów decyzji występuje nieuzasadniony motyw, to decyzja nie stanowi z tego względu nadużycia władzy, jeżeli nie zrezygnowano w niej z osiągnięcia celu głównego.

(por. pkt 161)

6.      Uzasadnienie, jakiego wymaga art. 253 WE, powinno być dostosowane do charakteru rozpatrywanego aktu i przedstawiać w sposób jasny i jednoznaczny rozumowanie instytucji, która wydała akt, pozwalając zainteresowanym poznać podstawy podjętej decyzji, a właściwemu sądowi dokonać jej kontroli. Zatem ocena, czy uzasadnienie spełnia wymogi art. 253 WE, winna być dokonana w zależności od charakteru rozpatrywanego aktu i okoliczności jego wydania.

W konsekwencji brak uzasadnienia lub niewystarczające uzasadnienie stanowi zarzut oparty na naruszeniu istotnych wymogów proceduralnych, który należy odróżnić od zarzutu opartego na wadliwości powodów decyzji i rozpatrzyć w ramach badania zasadności tej decyzji, a nie jej uzasadnienia.

(por. pkt 174, 175, 179)