WYROK SĄDU (druga izba)

z dnia 4 września 2015 r.(*)

EFOGR – Sekcja Gwarancji – EFRG i EFRROW – Wydatki wyłączone z finansowania – System płatności jednolitych – Kontrole kluczowe – Kontrole uzupełniające – Artykuły 51, 53, 73 i 73a rozporządzenia (WE) nr 796/2004

W sprawie T‑245/13

Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, reprezentowane początkowo przez C. Murrell, M. Holta i E. Jenkinson, a następnie przez M. Holta, działających w charakterze pełnomocników, wspieranych przez D. Wyatta, QC, i V. Wakefield, barrister,

strona skarżąca,

przeciwko

Komisji Europejskiej, reprezentowanej przez P. Rossiego i K. Skelly, działających w charakterze pełnomocników,

strona pozwana,

mającej za przedmiot żądanie częściowego stwierdzenia nieważności decyzji wykonawczej Komisji 2013/123/UE z dnia 26 lutego 2013 r. wyłączającej z finansowania Unii Europejskiej niektóre wydatki poniesione przez państwa członkowskie z tytułu Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOGR), Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG) oraz Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) (Dz.U. L 67, s. 20) w zakresie, w jakim decyzja ta dotyczy zawartej w załączniku 1 do tej decyzji pozycji dotyczącej ekstrapolacji korekty w wysokości 5,19% wydatków poniesionych w Irlandii Północnej (Zjednoczone Królestwo) w roku budżetowym 2010, wynoszącej 16 513 582,57 EUR,

SĄD (druga izba),

w składzie: M.E. Martins Ribeiro (sprawozdawca), prezes, S. Gervasoni i L. Madise, sędziowie,

sekretarz: C. Kristensen, administrator,

uwzględniając pisemny etap postępowania i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 3 grudnia 2014 r.,

wydaje następujący

Wyrok

 Ramy prawne

 Przepisy Unii regulujące finansowanie wspólnej polityki rolnej

 Rozporządzenie (WE) nr 1290/2005

1        Uregulowaniem podstawowym regulującym finansowanie wspólnej polityki rolnej w zakresie dotyczącym wydatków poniesionych przez państwa członkowskie począwszy od dnia 16 października 2006 r. oraz w zakresie wydatków poniesionych przez Komisję Wspólnot Europejskich począwszy od dnia 1 stycznia 2007 r. stało się rozporządzenie Rady (WE) nr 1290/2005 z dnia 21 czerwca 2005 r. w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej (Dz.U. L 209, s. 1).

2        Zgodnie z art. 3 ust. 1 lit. c) rozporządzenia nr 1290/2005 Europejski Fundusz Rolniczy Gwarancji (EFRG) finansuje, na zasadzie podziału zarządzania między państwa członkowskie i Unię Europejską, dokonywane zgodnie z prawem Unii płatności bezpośrednie dla rolników przewidziane w ramach wspólnej polityki rolnej.

3        Artykuł 31 rozporządzenia nr 1290/2005, zatytułowany „Rozliczenie zgodności [rachunków]”, stanowi w ust. 1:

„1.      Komisja decyduje o kwotach podlegających wyłączeniu z finansowania [Unii], jeżeli stwierdzi, że wydatki określone w art. 3 ust. 1 i art. 4 nie zostały dokonane zgodnie z zasadami [unijnymi], według procedury, o której mowa w art. 41 ust. 3.

2.      Komisja dokonuje oszacowania kwot podlegających wyłączeniu z uwzględnieniem w szczególności stwierdzonego stopnia niezgodności. Komisja uwzględnia naturę i wagę naruszenia oraz stratę finansową poniesioną przez [Unię].

3.      Przed podjęciem każdej decyzji o odmowie finansowania wyniki kontroli Komisji oraz odpowiedzi zainteresowanego państwa członkowskiego są przedmiotem pisemnych zawiadomień, w następstwie których obie strony próbują osiągnąć porozumienie w sprawie środków, które mają zostać podjęte.

W przypadku gdy porozumienie nie zostało osiągnięte, państwo członkowskie może zwrócić się o rozpoczęcie procedury mającej na celu pogodzenie stanowisk stron w terminie czterech miesięcy; jej wyniki są przedmiotem sprawozdania przekazywanego Komisji i rozpatrywanego przez nią przed podjęciem ewentualnej decyzji o odmowie finansowania”.

 Rozporządzenie (WE) nr 885/2006

4        Szczegółowe zasady przeprowadzania procedury rozliczania zgodności rachunków zostały przewidziane w art. 11 rozporządzenia Komisji (WE) nr 885/2006 z dnia 21 czerwca 2006 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1290/2005 w zakresie akredytacji agencji płatniczych i innych jednostek, jak również rozliczenia rachunków EFGR i EFRROW (Dz.U. L 171, s. 90). W art. 16 tego rozporządzenia określone zostały zaś szczegółowe zasady przeprowadzania procedury pojednawczej.

 Rozporządzenia (WE) nr 1782/2003 i nr 73/2009

5        W ramach reformy wspólnej polityki rolnej Rada wydała rozporządzenie (WE) nr 1782/2003 z dnia 29 września 2003 r. ustanawiające wspólne zasady dla systemów wsparcia bezpośredniego w ramach wspólnej polityki rolnej i ustanawiające określone systemy wsparcia dla rolników oraz zmieniające rozporządzenia (EWG) nr 2019/93, (WE) nr 1452/2001, (WE) nr 1453/2001, (WE) nr 1454/2001, (WE) nr 1868/94, (WE) nr 1251/1999, (WE) nr 270/1999, (WE) nr 1673/2000, (EWG) nr 2358/71 i (WE) nr 2529/2001 (Dz.U. L 1, s. 1). W rozporządzeniu tym przewidziano w szczególności system oddzielonego od produkcji wsparcia dochodowego dla rolników. Rzeczony system, który w art. 1 tiret drugie tego rozporządzenia określono mianem „systemu płatności jednolitych”, obejmuje szereg płatności bezpośrednich realizowanych na rzecz rolników na mocy różnych istniejących dotychczas systemów wsparcia.

6        System płatności jednolitych został uregulowany w tytule III rozporządzenia nr 1782/2003, na który to tytuł składa pięć rozdziałów, zawierających art. 33–71m.

7        W rozdziale 2 tytułu III rozporządzenia nr 1782/2003 określone zostały zasady ustalania wysokości kwoty referencyjnej. Zgodnie z art. 37 tego rozporządzenia kwota ta jest obliczana w następujący sposób:

„Kwota referencyjna jest średnią z trzech lat całkowitych kwot płatności, które rolnik otrzymywał w ramach systemów wsparcia, o których mowa w załączniku VI, i jest obliczana i dostosowywana zgodnie z przepisami załącznika VII w każdym roku kalendarzowym okresu referencyjnego, o którym mowa w art. 38”.

8        Określony w art. 38 rozporządzenia nr 1782/2003 okres referencyjny obejmował lata kalendarzowe 2000, 2001 i 2002.

9        Rozdział 3 tytułu III rozporządzenia nr 1782/2003 dotyczy uprawnień do płatności. Zawarty w nim art. 43, zatytułowany „Określenie uprawnień do płatności”, stanowi w szczególności:

„1.      […] rolnik otrzymuje uprawnienie do płatności na hektar, które jest obliczane poprzez podzielenie kwoty referencyjnej przez średnią liczbę wszystkich hektarów z trzech lat, które w okresie referencyjnym stanowiły podstawę do prawa do płatności bezpośrednich wyszczególnionych w załączniku VI.

Całkowita liczba uprawnień do płatności jest równa powyżej wspomnianej średniej liczbie hektarów.

[…]”.

10      Zgodnie z art. 44 ust. 2 rozporządzenia nr 1782/2003 w jego pierwotnej wersji „kwalifikujący się hektar” oznacza w szczególności „grunty rolne gospodarstwa obejmujące grunty orne i trwałe pastwiska, [z] wyjątkiem powierzchni pod uprawami trwałymi, lasami oraz powierzchni wykorzystywanych do celów nierolniczych”.

11      Regulacja zawarta w sekcji 1 rozdziału 5 tytułu III rozporządzenia nr 1782/2003 daje państwom członkowskim w szczególności możliwość stosowania systemu płatności jednolitych na poziomie regionalnym. Artykuł 58 tego rozporządzenia stanowi:

„1.      Państwo członkowskie może zadecydować, najpóźniej przed dniem 1 sierpnia 2004 r., o zastosowaniu systemu płatności jednolitych przewidzianego w rozdziałach 1–4 na poziomie regionalnym w oparciu o warunki ustanowione w niniejszej sekcji.

2.      Państwa członkowskie zdefiniują regiony zgodnie z obiektywnymi kryteriami.

Państwa członkowskie posiadające mniej niż trzy miliony kwalifikujących się hektarów mogą zostać uznane za jeden jednolity region.

3.      Poszczególne państwa członkowskie dzielą pułap, o którym mowa w art. 41, pomiędzy regiony zgodnie z obiektywnymi kryteriami”.

12      W art. 59 rozporządzenia nr 1782/2003 ustalono następujące zasady dotyczące regionalizacji systemu płatności jednolitych:

„1.      W należycie uzasadnionych przypadkach oraz zgodnie z obiektywnymi kryteriami państwo członkowskie może podzielić całkowitą kwotę pułapu regionalnego, określonego na mocy art. 58, lub część takiego pułapu, pomiędzy wszystkich rolników, których gospodarstwa są zlokalizowane w odnośnym regionie, włączając w to rolników, którzy nie spełniają kryteri[ów] kwalifikując[ych], o który[ch] mowa w art. 33.

2.      W przypadku podziału całkowitej kwoty pułapu regionalnego, rolnicy otrzymują uprawnienia, których wartość jednostkowa jest obliczana poprzez podzielenie pułapu regionalnego określonego na mocy art. 58 przez liczbę kwalifikujących się hektarów, w rozumieniu art. 44 ust. 2, określonych na poziomie regionalnym.

3.      W przypadku częściowego podziału całkowitej kwoty pułapu regionalnego rolnicy otrzymują uprawnienia, których wartość jednostkowa jest obliczana poprzez podzielenie odpowiedniej części pułapu regionalnego określonego na mocy art. 58 przez liczbę kwalifikujących się hektarów, w rozumieniu art. 44 ust. 2, określonych na poziomie regionalnym.

W przypadku gdy rolnik jest również uprawniony do otrzymania uprawnień obliczonych na podstawie pozostałej części pułapu regionalnego, regionalna wartość jednostkowa każdego z jego uprawnień, z wyjątkiem uprawnień z tytułu odłogowania, jest zwiększana o kwotę odpowiadającą kwocie referencyjnej podzielonej przez liczbę jego uprawnień określonych zgodnie z ust. 4.

Artykuły 48 i 49 mają zastosowanie mutatis mutandis.

4.      Liczba uprawnień przypadających na rolnika jest równa liczbie hektarów, które zgłosi zgodnie z art. 44 ust. 2 w pierwszym roku stosowania systemu stosowania płatności jednolitych, z wyjątkiem przypadków działania siły wyższej lub okoliczności nadzwyczajnych, w rozumieniu art. 40 ust. 4”.

13      Z dniem 1 stycznia 2009 r. rozporządzenie nr 1782/2003 zostało uchylone i zastąpione rozporządzeniem Rady (WE) nr 73/2009 z dnia 19 stycznia 2009 r. ustanawiającym wspólne zasady dla systemów wsparcia bezpośredniego dla rolników w ramach wspólnej polityki rolnej i ustanawiającym określone systemy wsparcia dla rolników, zmieniającym rozporządzenia (WE) nr 1290/2005, (WE) nr 247/2006 i (WE) nr 378/2007 (Dz.U. L 30, s. 16).

14      Artykuł 34 ust. 1 rozporządzenia nr 73/2009, zatytułowany „Aktywowanie uprawnień do płatności na kwalifikujący się hektar”, stanowi:

„1.      Wsparcie w ramach systemu płatności jednolitej jest przyznawane rolnikom w momencie aktywowania uprawnienia do płatności na kwalifikujący się hektar. Aktywowane uprawnienia do płatności dają prawo do płatności kwot w nich określonych”.

15      Zgodnie z brzmieniem akapitu pierwszego art. 36 rozporządzenia nr 73/2009, zatytułowanego „Zmiana uprawnień do płatności”:

„O ile przepisy niniejszego rozporządzenia nie stanowią inaczej, uprawnienia do płatności na hektar nie ulegają zmianie”.

 Rozporządzenia (WE) nr 796/2004 i nr 1122/2009

16      Z motywów 29 i 55 rozporządzenia Komisji (WE) nr 796/2004 z dnia 21 kwietnia 2004 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wdrażania wzajemnej zgodności, modulacji oraz zintegrowanego systemu administracji [zarządzania] i kontroli przewidzianych w rozporządzeniu Rady (WE) nr 1782/2003 (Dz.U. L 141, s. 18) wynika, że:

„(29) Stosowanie się do warunków dotyczących programów pomocowych zarządzanych w zintegrowanym systemie powinno być skutecznie monitorowane […].

[…]

(55)      Aby [skutecznie] chronić interesy finansowe [Unii], należy przyjąć […] odpowiednie środki do zwalczania nieprawidłowości oraz oszustw finansowych. Należy określić oddzielne warunki [przepisy] w przypadkach stwierdzonych nieprawidłowości w odniesieniu do kryteriów kwalifikowalności dla różnych programów pomocy”.

17      Artykuł 2 pkt 22 rozporządzenia nr 796/2004 określa „obszar zatwierdzony” jako:

„[…] obszar spełniający wszystkie warunki określone w zasadach przyznawania pomocy; w przypadku systemu płatności jednolitych obszar zadeklarowany uważa się za zatwierdzony jedynie gdy towarzyszy mu odpowiednia liczba uprawnień do płatności”.

18      Artykuł 50 rozporządzenia nr 796/2004, ze zmianami, zatytułowany „Podstawa obliczania w odniesieniu [mająca zastosowanie] do zadeklarowanych obszarów”, stanowi w ust. 1–3:

„1.      W przypadku wniosków o pomoc w ramach systemów pomocy obszarowej, z wyjątkiem skrobiowych odmian ziemniaków, nasion i tytoniu, jak przewidziano w tytule IV rozdziały 6, 9 i 10c rozporządzenia […] nr 1782/2003, jeśli obszar zatwierdzonej grupy upraw jest większy niż zadeklarowany we wniosku pomocowym, do obliczania pomocy zostanie zastosowany obszar zadeklarowany.

2.      W przypadku wniosku o pomoc w ramach systemu jednolitych płatności, jeśli istnieje rozbieżność między zadeklarowanymi uprawnieniami do płatności a zadeklarowanym obszarem, płatność będzie obliczana na podstawie mniejszego wymiaru.

3.      Z zastrzeżeniem jakiegokolwiek zmniejszenia płatności lub wykluczenia z płatności zgodnie z art. 51 i 53, w przypadku wniosków o pomoc w ramach systemu pomocy obszarowej, z wyjątkiem skrobiowych odmian ziemniaków, nasion i tytoniu, jak przewidziano w tytule IV rozdział 6, 9 i 10c rozporządzenia […] nr 1782/2003, jeśli obszar zadeklarowany w pojedynczym wniosku przekracza obszar ustalony dla danej grupy upraw, do obliczania pomocy zostanie zastosowany obszar ustalony dla tej grupy upraw.

Jednakże bez naruszenia przepisów art. 29 rozporządzenia […] nr 1782/2003, w przypadku gdy różnica między obszarem zatwierdzonym a zadeklarowanym do objęcia pomocą w ramach programów pomocy ustanowionych w tytułach III, IV oraz IVa rozporządzenia […] nr 1782/2003 nie przekracza powierzchni 0,1 ha, obszar zatwierdzony uznaje się za równy zadeklarowanemu. Na potrzeby tego wyliczenia uwzględnia się jedynie zawyżenie powierzchni obszarów na poziomie grupy upraw.

Przepisy, o których mowa w akapicie drugim, nie mają zastosowania w przypadku, gdy różnica przekracza 20% całkowitej powierzchni obszaru zadeklarowanego do objęcia dopłatą”.

19      Artykuł 50 ust. 5 rozporządzenia nr 796/2004 zawiera zasady dotyczące określania podstawy obliczeniowej mającej zastosowanie w przypadku obszarów zadeklarowanych do specjalnych premii z tytułu jakości dla pszenicy durum zgodnie z art. 72 rozporządzenia nr 1782/2003 i dopłaty uzupełniającej do pszenicy durum oraz specjalnej pomocy zgodnie z art. 105 tego rozporządzenia.

20      W art. 51 rozporządzenia nr 796/2004, zmienionego rozporządzeniem Komisji (WE) nr 380/2009 z dnia 8 maja 2009 r. (Dz.U. L 116, s. 9), „zmniejszenia płatności i wykluczenia od płatności w przypadku przekroczenia powierzchni wnioskowanej [zawyżenia zadeklarowanego obszaru]” przedstawiono w następujący sposób:

„1.      Jeśli dla danej grupy upraw obszar zadeklarowany na cele jakichkolwiek systemów pomocy obszarowej, z wyjątkiem skrobiowych odmian ziemniaka, nasion i tytoniu, jak przewidziano w tytule IV rozdział 1 sekcja 2 i 5 rozporządzenia […] nr 73/2009 i w tytule IV rozdział 10c rozporządzenia […] nr 1782/2003 przekracza obszar stwierdzony zgodnie z art. 50 ust. 3 i 5 niniejszego rozporządzenia, wysokość pomocy oblicza się na podstawie obszaru stwierdzonego, pomniejszonego o dwukrotność stwierdzonej różnicy, jeśli różnica ta wynosi więcej niż 3% lub dwa hektary, ale nie więcej niż 20% obszaru stwierdzonego.

Jeśli różnica ta przekracza 20% obszaru stwierdzonego, dla danej grupy upraw nie zostanie przyznana żadna pomoc obszarowa.

Jeśli różnica ta przekracza 50%, rolnik będzie również wyłączony z otrzymywania pomocy do wysokości równej kwocie odpowiadającej różnicy między obszarem zadeklarowanym a stwierdzonym zgodnie z art. 50 ust. 3 i 5 niniejszego rozporządzenia. Kwota ta zostaje odliczona zgodnie z art. 5b rozporządzenia Komisji [nr 885/2006]. Jeśli niemożliwe jest odliczenie tej kwoty w całości zgodnie z tym artykułem w ciągu trzech kolejnych lat kalendarzowych następujących po roku kalendarzowym, w którym dokonano ustalenia, saldo pozostałe do spłaty zostaje anulowane.

2a.      Jeżeli obszar zadeklarowany przez rolnika jest większy niż obszar, na który przysługują mu płatności, a zadeklarowany obszar spełnia wszystkie pozostałe wymogi kwalifikowalności, redukcji lub wykluczeń przewidzianych w ust. 1 nie stosuje się.

Jeżeli obszar zadeklarowany przez rolnika jest większy niż obszar, na który przysługują mu płatności, a zadeklarowany obszar nie spełnia wszystkich pozostałych kryteriów kwalifikowalności, różnica, o której mowa w ust. 1, jest różnicą pomiędzy obszarem spełniającym wszystkie pozostałe wymogi kwalifikowalności a wielkością zadeklarowanych uprawnień do płatności.

[…]”.

21      Artykuł 51 ust. 2a rozporządzenia nr 796/2004 został dodany rozporządzeniem Komisji (WE) nr 659/2006 z dnia 27 kwietnia 2006 r. zmieniającym rozporządzenie nr 796/2004 (Dz.U. L 116, s. 20). Motyw 12 rozporządzenia nr 659/2006 stanowi, co następuje:

„Jeżeli rolnik zgłosił więcej niż jedno uprawnienie do płatności obszarowej, art. 50 ust. 2 rozporządzenia […] nr 796/2004 przewiduje, że podstawą do obliczenia pomocy jest liczba hektarów w powiązaniu z uprawnieniami do płatności. Jeżeli zgłoszony obszar spełnia inne kryteria kwalifikacji, nie ma potrzeby stosowania zmniejszeń lub wykluczeń zgodnie z art. 51 lub 53 wspomnianego rozporządzenia. Wspomniane przepisy należy zatem wyjaśnić w tym zakresie”.

22      Artykuł 53 rozporządzenia nr 796/2004 dotyczy umyślnego zawyżenia zadeklarowanego obszaru. Zgodnie z jego akapitem pierwszym, w przypadku gdy różnica między obszarem zadeklarowanym a stwierdzonym zgodnie z art. 50 ust. 3 i 5 wynika z nieprawidłowości popełnionych umyślnie, pomoc, do której rolnik byłby uprawniony zgodnie z art. 50 ust. 3 i 5, nie zostaje przyznana na dany rok kalendarzowy w ramach danego systemu pomocy, o ile różnica ta przekracza 0,5% stwierdzonego obszaru lub 1 ha powierzchni. Ponadto, zgodnie z akapitem drugim tego przepisu, jeśli różnica wynosi ponad 20% obszaru stwierdzonego, rolnik będzie również wyłączony z otrzymywania pomocy do wysokości kwoty odpowiadającej różnicy między obszarem zadeklarowanym a stwierdzonym zgodnie z art. 50 ust. 3 i 5 tego rozporządzenia.

23      W art. 73 rozporządzenia nr 796/2004 ustalone zostały zasady dotyczące odzyskiwania nienależnie wypłaconych kwot. Zgodnie z ust. 1 i 4 tego przepisu:

„1.      W przypadku dokonania nienależnej płatności, rolnik zwraca przedmiotową kwotę powiększoną o odsetki naliczone zgodnie z ust. 3.

[…]

4.      Obowiązek zwrotu określony w ust. 1 nie ma zastosowania, jeżeli dana płatność została dokonana na skutek pomyłki właściwego organu lub innego organu oraz jeśli błąd nie mógł [racjonalnie rzecz biorąc] zostać wykryty przez rolnika.

Jednakże w przypadku gdy błąd dotyczy elementów stanu faktycznego związanych z obliczaniem danej płatności, akapit pierwszy stosuje się jedynie, jeśli o decyzji o zwrocie nie powiadomiono zainteresowanego w terminie 12 miesięcy od płatności”.

24      Artykuł 73a rozporządzenia nr 796/2004, ze zmianami, zatytułowany „Zwrot nienależnych uprawnień do płatności”, stanowi w szczególności:

„1.      Jeśli, po przyznaniu [przydzieleniu] rolnikom prawa do płatności zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 795/2004 stwierdzi się, że naliczona została nienależna ilość uprawnień do płatności, dany rolnik zrzeka się tych nienależnych [nienależnie przydzielonych] praw do płatności na rzecz rezerwy krajowej, jak określa to art. 42 rozporządzenia […] nr 1782/2003.

[…]

Nienależna ilość praw do płatności jest uznawana za nieprzypisaną od początku.

2.      Jeśli, po przyznaniu [przydzieleniu] rolnikom praw do płatności zgodnie z rozporządzeniem […] nr 795/2004 stwierdza się, że ich wartość jest zbyt wysoka, zostaje ona odpowiednio wyrównana […]. Wysokość obniżki jest przeznaczona [przydzielana] do rezerwy przysługującej danemu krajowi, o której mowa w art. 42 rozporządzenia […] nr 1782/2003.

Prawa do płatności są uznane za takie, które zostały przypisane [przydzielone] od początku w wysokości wynikającej z wyrównania.

2a.      W przypadku gdy dla celów zastosowania przepisów ust. 1 i 2 ustalono, że liczba uprawnień przyznanych [przydzielonych] rolnikowi zgodnie z rozporządzeniem […] nr 795/2004 jest nieprawidłowa i gdy nienależnie przydzielone środki nie mają wpływu na łączną wartość uprawnień przyznanych rolnikowi, państwo członkowskie dokonuje ponownego wyliczenia uprawnień do płatności i, tam gdzie to stosowne, przeprowadza korektę rodzajów przyznanych [przydzielonych] rolnikowi uprawnień. Zasada ta nie ma jednak zastosowania w przypadkach, gdy można rozsądnie założyć, iż błędy mogły być wykryte przez rolnika.

[…]

4.      Nienależnie wypłacone kwoty odzyskiwane są zgodnie z art. 73”.

25      Artykuł 73a rozporządzenia nr 796/2004 został dodany rozporządzeniem Komisji (WE) nr 239/2005 z dnia 11 lutego 2005 r. zmieniającym i sprostowującym rozporządzenie nr 796/2004, którego motyw 15 brzmi następująco:

„Konieczne jest ustalenie zasad na wypadek, gdyby okazało się, że rolnik otrzymał nienależną mu kwotę uprawnień do płatności lub, gdyby wysokość każdej z uprawnień do płatności była ustalona na niewłaściwym poziomie według różnych modeli w ramach systemu jednolitych płatności […]”.

26      Artykuł 73 ust. 2a rozporządzenia nr 796/2004 został dodany rozporządzeniem Komisji (WE) nr 972/2007 z dnia 20 sierpnia 2007 r. zmieniającym rozporządzenie nr 796/2004 (Dz.U. L 116, s. 3), które weszło w życie w dniu 21 sierpnia 2007 r., i znajdującym zastosowanie w przypadku wniosków o przyznanie pomocy dotyczących lat lub okresów premiowych rozpoczynających się z dniem 1 stycznia 2008 r.; jego motyw 19 brzmi następująco:

„W niektórych przypadkach nieprawidłowo przyznane uprawnienia do płatności nie wywarły wpływu na ogólną wartość pomocy, a jedynie na liczbę przyznanych danemu rolnikowi uprawnień. W tych przypadkach państwa członkowskie powinny dokonać korekty przydziałów, a gdy to stosowne, również rodzajów płatności, bez korygowania ich wartości. Przepis ten powinien mieć zastosowanie w przypadkach, gdy rolnik nie mógł wykryć pomyłki”.

27      Rozporządzenie nr 796/2004 zostało zastąpione z dniem 1 stycznia 2010 r. rozporządzeniem Komisji (WE) nr 1122/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. ustanawiającym szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady nr 73/2009 odnośnie do zasady wzajemnej zgodności, modulacji oraz zintegrowanego systemu zarządzania i kontroli w ramach systemów wsparcia bezpośredniego dla rolników przewidzianych w wymienionym rozporządzeniu, a także wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w odniesieniu do zasady wzajemnej zgodności w ramach systemu wsparcia ustanowionego dla sektora wina (Dz.U. L 65, s. 65).

28      Zgodnie z motywem 78 rozporządzenia nr 1122/2009:

„Do dokonania płatności w ramach systemu płatności jednolitej wymagane jest, by liczba uprawnień do płatności i kwalifikowalnych hektarów była jednakowa. Do celów [stosowania] tego systemu należy przewidzieć, że w przypadku rozbieżności między zadeklarowanymi uprawnieniami do płatności a zadeklarowanym obszarem, płatność powinna być obliczana na podstawie mniejszego wymiaru. Aby uniknąć obliczeń w oparciu o nieistniejące uprawnienia do płatności, należy przewidzieć, że liczba uprawnień do płatności wykorzystywana do obliczeń nie może być wyższa niż liczba uprawnień do płatności, którymi rolnik dysponuje”.

29      Artykuł 57 rozporządzenia nr 1122/2009, zatytułowany „Podstawa obliczania w odniesieniu [mająca zastosowanie] do zadeklarowanych obszarów”, stanowi w ust. 2:

„W odniesieniu do wniosku o pomoc w ramach systemu płatności jednolitej:

–        jeśli istnieje rozbieżność między zadeklarowanymi uprawnieniami do płatności a zadeklarowanym obszarem, płatność oblicza się na podstawie mniejszej wartości;

–        jeżeli liczba zadeklarowanych uprawnień do płatności przekracza liczbę uprawnień do płatności przysługujących rolnikowi, zmniejsza się liczbę zadeklarowanych uprawnień do płatności do liczby uprawnień do płatności przysługujących rolnikowi”.

30      Przedmiotem art. 58 rozporządzenia nr 1122/2009 są „obniżki płatności i wykluczenia w przypadkach zawyżenia deklaracji”. W istocie swej odpowiada on przepisowi art. 51 ust. 1 rozporządzenia nr 796/2004.

31      Zgodnie z art. 87 akapit drugi rozporządzenia nr 1122/2009 rozporządzenie to stosuje się do wniosków o przyznanie pomocy odnoszących się do lat gospodarczych lub okresów premiowych rozpoczynających się od dnia 1 stycznia 2010 r.

 Dokument nr VI/5330/97

32      Wytyczne Komisji dotyczące stosowania korekt finansowych zostały określone w dokumencie nr VI/5330/97 z dnia 23 grudnia 1997 r., zatytułowanym „Wytyczne dotyczące obliczania skutków finansowych podczas przygotowania decyzji o rozliczaniu rachunków Sekcji Gwarancji EFOGR” (zwanym dalej „dokumentem nr VI/5330/97”).

33      Załącznik 2 do dokumentu nr VI/5330/97, dotyczący skutków finansowych, jakie mają dla rozliczenia rachunków Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOGR) uchybienia w przeprowadzanej przez państwa członkowskie kontroli, w części zatytułowanej „Wprowadzenie” stanowi, co następuje:

„Jeżeli Komisja stwierdza, że konkretny wydatek dotyczy wniosku niezgodnego z regułami wspólnotowymi, konsekwencje finansowe są jednoznaczne: o ile nieprawidłowej płatności nie wykryły wcześniej krajowe organa kontroli i nie objęły właściwymi działaniami korekcyjnymi i windykacyjnymi (patrz załącznik 4), Komisja musi odmówić jej finansowania z budżetu wspólnotowego. W przypadku gdy skutki finansowe wynikają z badania wydatków dotyczących dużej liczby dokumentów, kwota wyłączona z finansowania wspólnotowego jest obliczana, w miarę możliwości, w oparciu o metodę ekstrapolacji wyników badania reprezentatywnej próby dokumentów. Ta sama metoda ekstrapolacji powinna być stosowana przez wszystkie państwa członkowskie, w tym odnośnie do poziomu wiarygodności i rozmiaru niedokładności, stratyfikacji zbioru sprawozdawczego, wielkości próby i oceny błędów w trakcie wyboru próbek z uwzględnieniem ogólnych skutków finansowych.

Jeżeli państwo członkowskie nie przestrzega zasad wspólnotowych dotyczących sprawdzania kwalifikowania się wniosków, samo to uchybienie powoduje, że płatności są sprzeczne z przepisami wspólnotowymi stosowanymi wobec danego działania oraz z ogólnym obowiązkiem państw członkowskich do wykrywania nieprawidłowości i zapobiegania im, określonym w art. 8 rozporządzenia [nr] 729/70. Oznacza to nie tyle automatycznie nieprawidłowości wszystkich zaakceptowanych wniosków, ile zwiększenie ryzyka narażenia [EFOGR] na finansowanie nienależnych płatności. Choć prawdą jest, że w określonych przypadkach Komisja jest upoważniona do odrzucenia wszystkich wydatków w razie nieprzeprowadzenia określonych przepisami kontroli, to kwota wykluczonych wydatków byłaby w pewnej liczbie przypadków prawdopodobnie wyższa od straty finansowej poniesionej przez Wspólnotę. Stąd należy oszacować stratę w momencie ustalania korekt finansowych.

[…]” [tłumaczenie nieoficjalne, podobnie wszystkie cytaty z tego dokumentu poniżej].

34      Załącznik 2 do dokumentu nr VI/5330/97 w części zatytułowanej „Ocena przeprowadzana w oparciu o błędy obecne w dokumentach indywidualnych” zawiera następujące wyjaśnienie:

„Na bazie procedur już ustalonych na mocy wytycznych wewnętrznych, obliczeń związanych z korektą finansową dokonuje się w oparciu o jedną z wymienionych niżej technik:

a)      odrzucenie wniosku indywidualnego niepoddanego wcześniej wymaganej kontroli;

b)      odrzucenie kwoty oszacowanej przez zastosowanie techniki ekstrapolacji wyników kontroli przeprowadzonych na próbce dokumentów, reprezentatywnej dla całości dokumentów, z których została pobrana próbka, ale ograniczonej do sektora administracyjnego, w którym istnieje ryzyko powtórzenia się tego samego uchybienia. Państwu członkowskiemu umożliwia się przedstawienie dowodu, że wyniki ekstrapolacji nie odpowiadają wynikom otrzymanym w trakcie badania całości dokumentów, z której została pobrana próbka.

[…]”.

35      Załącznik 2 do dokumentu nr VI/5330/97 w części zatytułowanej „Ocena przeprowadzana w oparciu o ryzyko straty finansowej: korekty ryczałtowe” zawiera następujące wyjaśnienie:

„Biorąc pod uwagę szerokie stosowanie kontroli systemów, służby Komisji wykorzystywały coraz częściej ocenę ryzyka wynikającego z uchybień systemów. W przypadku gdy rzeczywisty poziom nieprawidłowych wydatków ‒ a co za tym idzie, kwota strat finansowych ponoszonych przez Wspólnotę ‒ nie może być określony, Komisja stosuje, od rozliczania rachunków za rok budżetowy 1990, korekty ryczałtowe w wysokości 2%, 5% lub 10% zgłoszonych wydatków, w zależności od wielkości ryzyka straty. W wyjątkowych przypadkach można zadecydować o stosowaniu wyższych stóp korekt, do 100%. Uprawnienie Komisji do stosowania tego rodzaju korekt potwierdził Trybunał Sprawiedliwości orzekający w odwołaniach złożonych od decyzji o rocznym rozliczeniu rachunków (na przykład wyrok C‑50/94).

[…]”.

36      Załącznik 2 do dokumentu nr VI/5330/97 stanowi w części zatytułowanej „Wytyczne odnośnie do stosowania korekt ryczałtowych”, co następuje:

„Można zastosować korekty ryczałtowe, jeżeli zebrane w trakcie dochodzenia informacje nie pozwalają przeprowadzającemu kontrolę na oszacowanie straty przez zastosowanie ekstrapolacji określonych strat, przy użyciu metody statystycznej lub przez odniesienie do innych weryfikowalnych danych, ale pozwalają mu jednak na wywnioskowanie, że państwo członkowskie nie dopełniło spoczywającego na nim obowiązku prawidłowego zweryfikowania kwalifikowalności niektórych przyjętych wniosków.

[…] Uchybienie staje się poważniejsze, gdy po zgłoszeniu przez Komisję koniecznych usprawnień w zakresie kontroli państwo członkowskie ich nie wprowadza.

[…]

W przypadku gdy państwo członkowskie przeprowadza wszystkie kontrole kluczowe, ale nie spełniają one warunków ilości, częstotliwości lub dokładności zalecanych przez rozporządzenia, należy zastosować korektę w wysokości 5%, ponieważ można [zdrowo]rozsądkowo wnioskować, że kontrole nie dają oczekiwanego poziomu gwarancji prawidłowości wniosków, a ryzyko strat dla EFOGR było znaczące.

[…]”.

 Przepisy Unii regulujące kwestię ochrony jej interesów finansowych

37      Ustalające wspólne ramy prawne we wszystkich obszarach polityki Unii rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 2988/95 z dnia 18 grudnia 1995 r. w sprawie ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich (Dz.U. L 312, s. 1) stanowi w motywie dziewiątym, co następuje:

„środki [unijne] i kary ustanowione zgodnie z celami wspólnej polityki rolnej stanowią integralną część programów pomocy; mają one własny cel, który nie wpływa na to, jak właściwe władze państw członkowskich oceniają postępowanie odpowiednich podmiotów gospodarczych z punktu widzenia prawa karnego; ich skuteczność musi być zapewniona przez nadanie natychmiastowej skuteczności zasadom [Unii] i zapewnienie nieograniczonego stosowania wszystkich środków [unijnych], jeżeli za pomocą środków zapobiegawczych nie udało się osiągnąć tego celu”.

38      Artykuł 1 rozporządzenia nr 2988/95 stanowi:

„1.      W celu ochrony interesów finansowych [Unii Europejskiej] niniejszym przyjmuje się ogólne zasady dotyczące jednolitych kontroli oraz środków administracyjnych i kar dotyczących nieprawidłowości w odniesieniu do prawa [unijnego].

2.      Nieprawidłowość oznacza jakiekolwiek naruszenie przepisów prawa [unijnego] wynikające z działania lub zaniedbania ze strony podmiotu gospodarczego, które spowodowało lub mogło spowodować szkodę w ogólnym budżecie [Unii] lub w budżetach, które są zarządzane przez [Unię], albo poprzez zmniejszenie lub utratę przychodów, które pochodzą ze środków własnych pobieranych bezpośrednio w imieniu [Unii], albo też w związku z nieuzasadnionym wydatkiem”.

39      Zgodnie z art. 2 ust. 2 tego rozporządzenia:

„Sankcji administracyjnej nie nakłada się, jeżeli nie zostało to przewidziane w akcie prawnym [Unii] obowiązującym przed datą dopuszczenia się nieprawidłowości. Jeśli po dokonaniu nieprawidłowości nastąpi zmiana przepisów nakładających kary administracyjne i zawartych w zasadach [Unii], stosowane będą z mocą wsteczną mniej surowe przepisy”.

40      Artykuł 5 ust. 1 lit. c) i d) rozporządzenia nr 2988/95 stanowi zaś, co następuje:

„Nieprawidłowości dokonane celowo [umyślnie] lub będące skutkiem zaniedbania [niedbalstwa] mogą prowadzić do następujących kar administracyjnych:

[…]

c)      całkowitego lub częściowego odebrania korzyści przyznanej zgodnie z zasadami wspólnotowymi, nawet jeżeli podmiot gospodarczy bezprawnie korzystał tylko z jej części;

d)      wyłączenia bądź wycofania korzyści za okres po [dopuszczeniu się] nieprawidłowości;

[…]”.

 Okoliczności powstania sporu

41      W okresie od 9 do 13 listopada 2009 r. służby Komisji przeprowadziły w Zjednoczonym Królestwie dochodzenie dotyczące właściwego zastosowania zasad dotyczących finansowania wydatków poniesionych w ramach systemu płatności jednolitych w Irlandii Północnej (Zjednoczone Królestwo) w 2010 r. z tytułu roku zgłoszeniowego 2009 (dochodzenie AA/2009/24).

42      Wysłanym w zastosowaniu art. 11 ust. 1 rozporządzenia nr 885/2006 pismem z dnia 8 stycznia 2010 r. (zwanym dalej „pierwszym powiadomieniem z dnia 8 stycznia 2010 r.”) Komisja poinformowała władze Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej o wynikach tego dochodzenia. Pismu temu towarzyszył załącznik zatytułowany „Uwagi i żądania udzielenia informacji”, zawierający wyciągnięte na podstawie tego dochodzenia wnioski.

43      Z pierwszego powiadomienia z dnia 8 stycznia 2010 r. wynika w szczególności, iż Komisja uznała, że władze Zjednoczonego Królestwa nie uwzględniły w pełni wymogów określonych w przepisach Unii i że aby zagwarantować przestrzeganie tych zasad w przyszłości, należy podjąć środki zaradcze. Komisja zażądała informacji o środkach zaradczych, jakie zostały już podjęte, oraz o tych, które mają zostać wprowadzone w życie, a także o przewidzianym harmonogramie wprowadzania ich w życie. Komisja wskazała ponadto, że zgodnie z art. 31 rozporządzenia nr 1290/2005 istnieje możliwość wyłączenia przez nią z unijnego finansowania części wydatków sfinansowanych przez EFRG (zwany dalej „Funduszem”) oraz przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW). Wyjaśniono ponadto, że ujawniona niewydolność systemu stanowi podstawę dla obliczania korekt finansowych w zakresie dotyczącym wydatków dokonanych aż do momentu wprowadzenia w życie odpowiednich środków zaradczych.

44      W uwagach i zaleceniach zawartych w załączniku do pierwszego powiadomienia z dnia 8 stycznia 2010 r. Komisja w pierwszej kolejności w szczególności wskazała na braki charakteryzujące system identyfikacji działek rolnych (LPIS) oraz system informacji geograficznej (SIG) (zwane dalej łącznie „LPIS‑SIG”), polegające na tym, że zawarte w tych systemach informacje nie były dokładne na tyle, aby umożliwiało to przeprowadzenie wiarygodnych, odnoszących się do możliwości zakwalifikowania zadeklarowanych obszarów do otrzymania pomocy, kontroli administracyjnych oraz kontroli na miejscu, następnie na braki charakteryzujące kontrole przeprowadzane na miejscu oraz wreszcie na braki charakteryzujące stosowanie systemu kar, wsteczną korektę niedopuszczalnych wniosków o przyznanie pomocy, odzyskiwanie nienależnych płatności oraz stosowanie obniżek w przypadkach umyślnej niezgodności. Z załącznika tego wynika ponadto, że choć Komisja odnotowała poprawę w stosunku do wyników wcześniejszych dochodzeń (dochodzenia AA/2006/07 i AA/2008/18), niemniej jednak stoi ona na stanowisku, iż wykrytych podczas nich braków nie usunięto.

45      Pismem z dnia 20 maja 2010 r. Komisja, mając na celu przygotowanie zaplanowanego na dzień 1 lipca 2010 r. spotkania dwustronnego, wezwała władze brytyjskie do przedstawienia ich uwag w przedmiocie spornych aspektów sprawy.

46      Do tego dwustronnego spotkania służb Komisji i władz brytyjskich doszło w Brukseli (Belgia) w dniu 1 lipca 2010 r. Protokół z tego spotkania został przekazany rzeczonym władzom w dniu 4 sierpnia 2010 r.

47      Z protokołu tego dwustronnego spotkania, do którego doszło w dniu 1 lipca 2010 r., wynika, że Komisja nie zmieniła pod jego wpływem istoty wniosków zawartych w pierwszym powiadomieniu z dnia 8 stycznia 2010 r. Potwierdziła ona bowiem swe wnioski dotyczące braków charakteryzujących w szczególności systemy LPIS‑SIG, kontrole przeprowadzane na miejscu, stosowanie kar, wsteczną korektę niedopuszczalnych wniosków o przyznanie pomocy, odzyskiwanie nienależnych płatności oraz stosowanie obniżek w przypadkach umyślnej niezgodności. Wskazała ona ponadto, że braki te nie pozostawały bez wpływu na kontrole kluczowe i uzupełniające w rozumieniu dokumentu nr VI/5330/97, i zwróciła uwagę władz brytyjskich na fakt, że miały one okazję, aby wykazać, iż ryzyko finansowe nie przekracza kwot korekt ryczałtowych, które mogą zostać zastosowane na podstawie tego dokumentu. Komisja wyjaśniła ponadto, że należy również uwzględnić rekurencyjny charakter podniesionych braków, i powołała się w tym względzie na swój dokument roboczy AGRI/60637/2006, zatytułowany „Komunikat Komisji w przedmiocie zajmowanego w ramach rozliczania rachunków Sekcji Gwarancji EFOGR stanowiska odnośnie do powtarzających się braków charakteryzujących systemy kontrolne”.

48      W efekcie dwustronnego spotkania, do którego doszło w dniu 1 lipca 2010 r., władze brytyjskie wszczęły postępowanie mające na celu oszacowanie skali ryzyka. Pismem z dnia 25 października 2010 r. władze brytyjskie poinformowały Komisję o tym, że nie są one w stanie zakończyć tego postępowania w przewidzianym terminie.

49      Pismem z dnia 29 marca 2011 r. władze brytyjskie przekazały Komisji sprawozdanie w przedmiocie oszacowania skali ryzyka w przypadku systemu płatności jednolitych w Irlandii Północnej z tytułu roku zgłoszeniowego 2009 (zwane dalej „sprawozdaniem w przedmiocie oszacowania skali ryzyka”), które zostało oparte na próbie składającej się z 394 złożonych w 2009 r. wniosków. Ze sprawozdania w przedmiocie oszacowania skali ryzyka wynika przede wszystkim, że w 2009 r. aktywowane przez wnioskodawców obszary niekwalifikujące się do objęcia pomocą odpowiadały 2,72% aktywowanych uprawnień do płatności. Następnie, ryzyko finansowe – rozumiane jako różnica pomiędzy kwotą wypłaconą a kwotą zweryfikowaną, obejmująca w razie potrzeby mające zastosowanie sankcje – w przypadku średniej obliczonej na podstawie próby odpowiadało 2,05% kwoty przed zastosowaniem sankcji oraz 5,19% po ich zastosowaniu. Wreszcie jeśli chodzi o sankcje, ze sprawozdania tego wynika, że zarówno ich kwoty, jak i kwoty płatności były obliczane na podstawie odpowiednich przepisów rozporządzenia nr 796/2004 w przyjętej przez Komisję wykładni. Niemniej jednak w załączniku 1 do tego sprawozdania, do którego sprawozdanie to wyraźnie odsyła, władze brytyjskie wyraźnie wskazały, że zgodnie z ich interpretacją tych samych przepisów ponoszone przez Fundusz ryzyko wynosiło około 0,59% kwoty przed zastosowaniem sankcji oraz około 0,86% po ich zastosowaniu.

50      Pismem z dnia 3 lutego 2012 r. Komisja skierowała do władz brytyjskich na podstawie art. 11 ust. 2 rozporządzenia nr 885/2006 formalne powiadomienie, w którym podtrzymała swe dotychczasowe stanowisko w przedmiocie wspomnianych powyżej braków, którymi jej zdaniem dotknięte były poniesione w 2010 r. wydatki z tytułu roku zgłoszeniowego 2009 r. W zakresie konsekwencji finansowych Komisja, po pierwsze, zaakceptowała dokonane przez władze brytyjskie oszacowanie ryzyka, uznając, że może ono stanowić racjonalną podstawę do ustalenia kwoty ponoszonych strat finansowych. Z tego względu Komisja, opierając się na dokumencie nr VI/5330/97, przyjęła, w odniesieniu do dotkniętych stwierdzonymi trojakiego rodzaju brakami wydatków poniesionych w ramach systemu płatności jednolitych w Irlandii Północnej z tytułu roku zgłoszeniowego 2009, wynoszącą 5,19% korektę jednorazową. Z drugiej strony, w odniesieniu do wydatków przeznaczonych na rozwój obszarów wiejskich, Komisja – ze względu na to, że władze brytyjskie nie przedstawiły żadnych szacunków – z powodu charakteryzujących kontrole kluczowe braków zastosowała wynoszącą 5% korektę ryczałtową.

51      W odniesieniu do wydatków poniesionych w 2010 r. Komisja zaproponowała zatem wyłączenie z unijnego finansowania kwoty 17 687 303,16 EUR, z której to kwoty 16 513 582,57 EUR dotyczyło wydatków w ramach systemu płatności jednolitych, a 1 173 720,59 EUR zostało przeznaczone na rozwój obszarów wiejskich.

52      Władze brytyjskie nie skierowały do organu pojednawczego żadnego opartego na art. 16 rozporządzenia nr 885/2006 wniosku o polubowne załatwienie sprawy.

53      W dniu 15 października 2012 r. Komisja podała do wiadomości Zjednoczonego Królestwa sprawozdanie zbiorcze w przedmiocie wyników przeprowadzonego dochodzenia AA/2009/24.

54      W tych właśnie okolicznościach Komisja w dniu 26 lutego 2013 r. wydała decyzję wykonawczą 2013/123/UE wyłączającą z finansowania Unii Europejskiej niektóre wydatki poniesione przez państwa członkowskie z tytułu Sekcji Gwarancji EFOGR, EFRG oraz EFRROW (Dz.U. L 67, s. 20, zwaną dalej „zaskarżoną decyzją”), w tym również poniesione w 2010 r. przez Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej wydatki rozpatrywane w niniejszej sprawie.

 Przebieg postępowania i żądania stron

55      Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 2 maja 2013 r. Zjednoczone Królestwo wniosło skargę o stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji.

56      Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 19 lipca 2013 r. Zjednoczone Królestwo zwróciło się o połączenie niniejszej sprawy ze sprawą T‑503/12, Zjednoczone Królestwo/Komisja, do celów łącznego ich rozpoznania na ustnym etapie postępowania oraz wydania wyroku. Komisja przedstawiła swe uwagi w przedmiocie tego wniosku pismem, które zostało złożone w sekretariacie Sądu w dniu 29 lipca 2013 r.

57      Ze względu na zmianę składu izb Sądu sędzia sprawozdawca został przydzielony do drugiej izby, której w rezultacie przekazana została niniejsza sprawa.

58      Na wniosek sędziego sprawozdawcy Sąd (druga izba) postanowił otworzyć ustny etap postępowania i w ramach środków organizacji postępowania przewidzianych w art. 64 regulaminu postępowania przed Sądem z dnia 2 maja 1991 r. przedstawił Komisji pytanie na piśmie. Instytucja ta udzieliła odpowiedzi w wyznaczonym na to terminie.

59      Na rozprawie w dniu 3 grudnia 2014 r. wysłuchane zostały wystąpienia stron i ich odpowiedzi na pytania Sądu.

60      Zjednoczone Królestwo wnosi do Sądu o:

–        stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji w zakresie, w jakim dotyczy ona zawartej w załączniku 1 do tej decyzji pozycji dotyczącej ekstrapolacji korekty w wysokości 5,19% zastosowanej w odniesieniu do wydatków poniesionych w Irlandii Północnej w roku budżetowym 2010 (wynoszącej 16 513 582,57 EUR);

–        obciążenie Komisji kosztami związanymi z postępowaniem.

61      Komisja wnosi do Sądu o:

–        oddalenie skargi jako bezzasadnej;

–        obciążenie Zjednoczonego Królestwa kosztami związanymi z postępowaniem.

 Co do prawa

62      Swą skargę o stwierdzenie nieważności Zjednoczone Królestwo opiera na dwóch zarzutach, które zostały w istocie oparte, po pierwsze, na naruszeniach prawa oraz dotyczących okoliczności faktycznych błędach w zakresie ustalenia zakresu strat rzeczywiście poniesionych przez Fundusz oraz, po drugie, na naruszeniach prawa oraz dotyczących okoliczności faktycznych błędach związanych z wyciągniętym przez Komisję wnioskiem w przedmiocie braków charakteryzujących kontrole uzupełniające oraz, w szczególności, sposobów obliczania kwot nienależnych płatności oraz sankcji mających zastosowanie w przypadku zawyżenia deklaracji.

63      Jak zaś wynika z pism stron oraz prowadzonych podczas rozprawy dyskusji, podnosząc te dwa zarzuty, Zjednoczone Królestwo w istocie kwestionuje, po pierwsze, podstawę dokonanego obliczenia, czyli łączną kwotę wydatków, w odniesieniu do której Komisja zastosowała korektę finansową w wysokości 5,19% (zarzut pierwszy), oraz po drugie, w szczególności metodę obliczania kwot nienależnych płatności oraz mających zastosowanie sankcji, która to metoda została zastosowana w celu oszacowania ryzyka, a Komisja stwierdziła w odniesieniu do niej szereg braków charakteryzujących kontrole uzupełniające (zarzut drugi).

 Uwagi wstępne

64      Na wstępie, w pierwszej kolejności, po pierwsze, należy przypomnieć, że Fundusz finansuje jedynie działania przeprowadzone zgodnie z unormowaniami unijnymi w ramach wspólnej organizacji rynków rolnych (zob. podobnie wyroki: z dnia 9 stycznia 2003 r., Grecja/Komisja, C‑157/00, Rec, EU:C:2003:5, pkt 15 i przytoczone tam orzecznictwo; z dnia 24 lutego 2005 r., Grecja/Komisja, C‑300/02, Zb.Orz., EU:C:2005:103, pkt 32 i przytoczone tam orzecznictwo; z dnia 4 września 2009 r., Austria/Komisja, T‑368/05, EU:T:2009:305, pkt 70).

65      Po drugie, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem to do Komisji należy udowodnienie, że doszło do naruszenia zasad funkcjonowania wspólnej organizacji rynków rolnych. W związku z tym Komisja ma obowiązek uzasadnić decyzję ustalającą brak lub niedostatki kontroli przeprowadzonych przez zainteresowane państwo członkowskie. Niemniej winna ona nie tyle wykazać w wyczerpujący sposób braki cechujące kontrole przeprowadzone przez organy administracji krajowej lub nieprawidłowość przekazanych przez nie danych, ile uzasadnić istnienie poważnych i racjonalnych wątpliwości, jakie ma co do tych kontroli lub co do tych danych. Dane państwo członkowskie ze swej strony nie może podważyć ustaleń Komisji bez wsparcia swych zarzutów dowodami wykazującymi istnienie wiarygodnego i działającego systemu kontroli. Jeśli nie zdoła ono wykazać, że ustalenia Komisji są nieprawidłowe, to ustalenia te stanowią czynniki, które mogą zrodzić poważne wątpliwości co do wprowadzenia odpowiedniego i skutecznego systemu środków nadzoru i kontroli. Zdjęcie z Komisji tego obowiązku dowodowego uzasadnione jest faktem, że to właśnie państwo członkowskie jest w najlepszej sytuacji, by zgromadzić i zweryfikować dane niezbędne do rozliczenia rachunków Funduszu, i na nim ciąży w związku z tym obowiązek przedstawienia jak najbardziej szczegółowego i pełnego dowodu rzeczywistego przebiegu przeprowadzanych przez nie kontroli, danych liczbowych, a w razie konieczności ‒ nieprawdziwości twierdzeń Komisji (zob. podobnie ww. w pkt 64 wyrok Grecja/Komisja, EU:C:2005:103, pkt 33–36 i przytoczone tam orzecznictwo; wyrok z dnia 6 marca 2001 r., Niderlandy/Komisja, C‑278/98, Rec, EU:C:2001:124, pkt 39–41 i przytoczone tam orzecznictwo; ww. w pkt 64 wyrok Austria/Komisja, EU:T:2009:305, pkt 71 i przytoczone tam orzecznictwo).

66      Po trzecie, zgodnie z orzecznictwem, choć to do Komisji należy udowodnienie, że doszło do naruszenia unijnych zasad, po dokonaniu tego ustalenia zadaniem państwa członkowskiego jest wykazanie w razie potrzeby, iż instytucja ta popełniła błąd w zakresie skutków finansowych, jakie wywiodła z tego naruszenia (zob. podobnie wyrok z dnia 24 kwietnia 2008 r., Belgia/Komisja, C‑418/06 P, Zb.Orz., EU:C:2008:247, pkt 135; ww. w pkt 64 wyrok Austria/Komisja, EU:T:2009:305, pkt 181).

67      Zadanie zarządzania finansowaniem Funduszu spoczywa bowiem przede wszystkim na organach administracji krajowych, na których ciąży obowiązek czuwania nad ścisłym przestrzeganiem unijnych przepisów; zadanie to wykonywane jest w oparciu o zaufanie między władzami krajowymi i władzami Unii. Jedynie państwo członkowskie jest w stanie poznać i precyzyjnie ustalić dane niezbędne do opracowania rachunków Funduszu, ponieważ Komisja nie znajduje się wystarczająco blisko, aby uzyskać potrzebne jej informacje bezpośrednio od podmiotów gospodarczych (zob. podobnie wyrok z dnia 7 października 2004 r., Hiszpania/Komisja, C‑153/01, Zb.Orz., EU:C:2004:589, pkt 133 i przytoczone tam orzecznictwo; ww. w pkt 64 wyrok Austria/Komisja, EU:T:2009:305, pkt 182 i przytoczone tam orzecznictwo).

68      W drugiej kolejności, w odniesieniu do argumentów wymienionych przez strony w przedmiocie dwóch podniesionych przez Zjednoczone Królestwo zarzutów, należy wyjaśnić sposób przydzielania uprawnień do płatności zastosowany przez Zjednoczone Królestwo w 2005 r. w celu wdrożenia w życie ustanowionego w rozporządzeniu nr 1782/2003 systemu płatności jednolitych.

69      W tym względzie z akt sprawy wynika, że Zjednoczone Królestwo zdecydowało się na stosowanie, zgodnie z przepisami zawartymi w tytule III rozdział 5 rozporządzenia nr 1782/2003, systemu płatności jednolitych na poziomie regionalnym.

70      Uprawnienia do płatności zostały zaś w przypadku Irlandii Północnej ustalone na podstawie tzw. hybrydowego modelu statycznego. W ramach tego modelu każde uprawnienie do płatności zawiera składnik „historyczny” i powiązany z obszarem składnik „ryczałtowy”, zaś suma wartości tych dwóch składowych odpowiada jednostkowej wartości uprawnienia do płatności. Z jednej strony, aby ustalić wartość składnika historycznego, dzieli się kwotę referencyjną, określoną na podstawie płatności dokonanych na rzecz rolników w okresie referencyjnym (lata 2000–2002), przez liczbę zadeklarowanych przez tych rolników i kwalifikujących się do objęcia pomocą hektarów, która to liczba odpowiada ilości przydzielonych uprawnień do płatności. Wynika z tego, że choć suma składników historycznych stanowi stałą kwotę ustaloną na podstawie płatności dokonanych w okresie referencyjnym, to jednostkowa wartość poszczególnych składników historycznych tych uprawnień do płatności jest uzależniona od liczby przydzielonych w 2005 r. uprawnień, a zatem – od liczby zadeklarowanych w tym roku i kwalifikujących się do objęcia pomocą hektarów. Z drugiej strony zaś składnik ryczałtowy ma stałą wartość, wynoszącą 78,33 EUR.

71      W świetle tych właśnie danych i wyjaśnień należy zatem dokonać w pierwszej kolejności oceny zasadności niniejszej skargi, rozpoczynając analizę od drugiego z podniesionych przez Zjednoczone Królestwo zarzutów.

 W przedmiocie zarzutu drugiego, opartego na naruszeniach prawa i na dotyczących okoliczności faktycznych błędach związanych z brakami charakteryzującymi kontrole uzupełniające oraz, w szczególności, ze sposobami obliczania kwot nienależnych płatności oraz sankcji mających zastosowanie w przypadku zawyżenia deklaracji

72      W drugim zarzucie nieważności, opartym na naruszeniach prawa i na dotyczących okoliczności faktycznych błędach związanych z brakami charakteryzującymi kontrole uzupełniające, Zjednoczone Królestwo kwestionuje w szczególności przyjęty przez Komisję oraz zastosowany w sprawozdaniu w przedmiocie oszacowania skali ryzyka sposób obliczania kwot nienależnych płatności oraz sankcji mających zastosowanie w przypadku zawyżenia deklaracji. Zarzut ten dzieli się na pięć części, z których pierwsza dotyczy wstecznego przeszacowania wartości uprawnień do płatności, druga – uwzględnienia przy ponownym obliczaniu tych uprawnień do płatności różnic między obszarami [zadeklarowanym i zatwierdzonym] mającymi znaczenie dla wysokości pomocy z tytułu zwierząt gospodarskich, trzecia – odzyskania nienależnie wypłaconych kwot, czwarta – zmniejszenia płatności i jej wykluczenia w przypadku zawyżenia zadeklarowanego obszaru, piąta zaś – umyślnego zawyżenia zadeklarowanego obszaru.

73      Ze względu na to, że w odróżnieniu od drugiej i piątej części zarzutu, jego części pierwsza, trzecia i czwarta dotyczą w szczególności sposobu obliczania kwot nadmiernych płatności oraz kar, na podstawie którego to sposobu oszacowane zostało w sprawozdaniu w przedmiocie oszacowania skali ryzyka ponoszone przez Fundusz ryzyko finansowe, te właśnie części zarzutu należy zbadać w pierwszej kolejności, przed przystąpieniem do analizy jego części drugiej i piątej.

 W przedmiocie pierwszej, trzeciej i czwartej z części zarzutu, dotyczących sposobu obliczania ponoszonego przez Fundusz ryzyka finansowego

74      Podnosząc w ramach niniejszego zarzutu pierwszą, trzecią i czwartą z jego części, Zjednoczone Królestwo kwestionuje jednocześnie dokonane przez Komisję stwierdzenia braków dotyczące kontroli uzupełniających oraz zalecany przez tę instytucję i wykorzystany w sprawozdaniu w przedmiocie oszacowania skali ryzyka sposób obliczania kwot podlegających zwrotowi nadmiernych płatności oraz zmniejszenia płatności i jej wykluczenia mających zastosowanie w przypadku zawyżenia zadeklarowanego obszaru.

75      Te trzy części zarzutu dotyczą wykładni szeregu przepisów rozporządzenia nr 796/2004 w sytuacji, w której płatności były dokonywane na podstawie pewnych nienależnie przydzielonych uprawnień do płatności związanych z hektarami niekwalifikującymi się do objęcia pomocą. Bardziej konkretnie rzecz ujmując, rozpatrywana w ramach tych części zarzutu sytuacja dotyczy okoliczności polegającej na tym, że w ramach dokonywanego w ramach systemu płatności jednolitych początkowego przydziału uprawnień do płatności dopuszczono się pewnych błędów dotyczących obszaru kwalifikującego się do objęcia pomocą. Z tego względu pewnym rolnikom przydzielono zawyżoną liczbę uprawnień do płatności. W zakresie dotyczącym przyjętego przez Zjednoczone Królestwo sposobu przydzielania uprawnień do płatności (zob. pkt 70 powyżej), po pierwsze, należy stwierdzić, że to przydzielenie nienależnych uprawnień pociąga za sobą niedoszacowanie jednostkowej wartości poszczególnych uprawnień do płatności danych rolników oraz, ściślej rzecz biorąc, składników historycznych tych uprawnień do płatności. Po drugie, to przyznanie nienależnych płatności skutkuje, ze względu na występowanie składnika ryczałtowego, przeszacowaniem łącznej wartości tych uprawnień do płatności. Błędy dotyczące obszarów kwalifikujących się do objęcia pomocą były popełniane wielokrotnie przez wiele lat aż do momentu ich wykrycia podczas kontroli i pociągały za sobą przyznawanie płatności na podstawie hektarów niekwalifikujących się do objęcia pomocą.

76      To właśnie w tych okolicznościach Zjednoczone Królestwo twierdzi w istocie, że w takiej sytuacji jednostkowa wartość uprawnień do płatności powinna – przed zastosowaniem dotyczącego odzyskania nienależnych płatności art. 73 rozporządzenia nr 796/2004 (część trzecia zarzutu) oraz dotyczącego zmniejszenia płatności i jej wykluczenia mających zastosowanie w przypadku zawyżenia zadeklarowanego obszaru art. 51 tego rozporządzenia (część czwarta zarzutu), oraz równolegle do zmniejszenia liczby tych płatności – zostać, zgodnie z art. 73a tego samego rozporządzenia, przeszacowana wstecznie w górę (część pierwsza zarzutu).

–       W przedmiocie części pierwszej zarzutu, dotyczącej wstecznego przeszacowania wartości uprawnień do płatności

77      Zjednoczone Królestwo twierdzi, że wbrew temu, co uznała Komisja w ramach procedury rozliczania zgodności rachunków, z art. 73a ust. 1 i 2 rozporządzenia nr 796/2004 wynika, w przypadku przyznania w ramach początkowego przydziału zawyżonej liczby uprawnień do płatności, wymóg dostosowania wartości uprawnień do płatności; bez znaczenia jest przy tym, czy rolnik ma świadomość [popełnionych błędów]. Ta świadomość rolnika ma znaczenie jedynie w kontekście ust. 2a tego przepisu, który jednak nie ma zastosowania w niniejszym przypadku. Ponadto, podnosząc, że sama Komisja, w oparciu o art. 73a ust. 1 i 2 rozporządzenia nr 796/2004, systematycznie dostosowuje wartości przyszłych uprawnień do płatności, Zjednoczone Królestwo zauważa, iż art. 73a nie wprowadza żadnego rozróżnienia pomiędzy przeszacowaniem wstecznym a przeszacowaniem na przyszłość, zaś ponowne prospektywne systemowe obliczenie tej wartości jest z tym przepisem wręcz sprzeczne. W odpowiedzi na podniesione przez Komisję argumenty Zjednoczone Królestwo podnosi, że przyjętej przez nie wykładni art. 73a tego rozporządzenia nie można zakwestionować, powołując się na fakt zawarcia w art. 73a ust. 4 rozporządzenia nr 796/2004 odesłania do art. 73 tego samego rozporządzenia.

78      Komisja kwestionuje zasadność tych argumentów

79      W ramach niniejszej części zarzutu strony spierają się w istocie w kwestii tego, czy w przypadku przyznania – ze względu na popełnione w 2005 r. i w latach następnych błędy co do obszaru kwalifikującego się do objęcia pomocą – zawyżonej liczby uprawnień do płatności, co pociągnęło za sobą niedoszacowanie jednostkowej wartości poszczególnych uprawnień do płatności oraz przeszacowanie łącznej wartości tych uprawnień, art. 73a rozporządzenia nr 796/2004 ustanawia wymóg przeprowadzenia, jeszcze przed zastosowaniem wskazanych w trzeciej i czwartej z części niniejszego zarzutu przepisów dotyczących odzyskania nienależnych płatności oraz kar mających zastosowanie w przypadku zawyżenia zadeklarowanego obszaru, wstecznego przeszacowania jednostkowej wartości uprawnień do płatności.

80      W tym względzie należy przypomnieć, że art. 36 rozporządzenia nr 73/2009 stanowi, iż uprawnienia do płatności na hektar nie ulegają zmianie, o ile przepisy tego rozporządzenia nie stanowią inaczej (wyrok z dnia 5 czerwca 2014 r., Vonk Noordegraaf, C‑105/13, Zb.Orz., EU:C:2014:1126, pkt 37).

81      Ze względu na to bowiem, że zgodnie z art. 34 ust. 1 rozporządzenia nr 73/2009 każde aktywowane uprawnienie do płatności daje prawo do otrzymania płatności w kwocie określonej przez uprawnienie, zmiana tej kwoty pociągnęłaby za sobą zmniejszenie bądź zwiększenie wypłacanej danemu rolnikowi pomocy. Jak zaś wynika z motywu 29 rozporządzenia nr 1782/2003, jednym z celów systemu płatności jednolitych jest umożliwienie każdemu rolnikowi dalszego korzystania ze wsparcia na poziomie odpowiadającym kwotom, które zostały mu przyznane w okresie referencyjnym (ww. w pkt 80 wyrok Vonk Noordegraaf, EU:C:2014:1126, pkt 38).

82      Należy jednak stwierdzić, że żaden z ustanowionych w rozporządzeniu nr 73/2009 przepisów nie ustanawia wyraźnie możliwości dokonania zmiany uprawnień do płatności rolnika, któremu w ramach początkowego przydziału przyznana została zawyżona liczba uprawnień do płatności (zob. podobnie ww. w pkt 80 wyrok Vonk Noordegraaf, EU:C:2014:1126, pkt 40).

83      Artykuł 73a rozporządzenia nr 796/2004 ustanawia natomiast zasady odzyskiwania nienależnie przydzielonych uprawnień, z których wynika, że w określonych w nich okolicznościach uprawnienia te mogą zostać obliczone ponownie. Jak wynika to również z motywu 15 rozporządzenia nr 239/2005, w drodze którego przepis ten został wprowadzony do rozporządzenia nr 796/2004, przepis ów stanowi wyraz istniejącej po stronie prawodawcy woli określenia reguł mających zastosowanie w przypadku, gdy dany rolnik otrzymał pewną ilość nienależnych mu uprawnień do płatności, czy też w przypadku, gdy nieprawidłowo ustalono wartość poszczególnych z tych uprawnień.

84      Ze względu na to, że podnoszone przez Zjednoczone Królestwo twierdzenie, zgodnie z którym w przypadku przydzielenia pewnej ilości nienależnych uprawnień do płatności dokonać należy ich wstecznego zmniejszenia oraz przeszacowania, oparte zostało przez to państwo członkowskie na art. 73a ust. 1 rozporządzenia nr 796/2004, w odpowiednim przypadku w związku z ust. 2 tego samego przepisu, należy dokonać wykładni art. 73a tego rozporządzenia.

85      W tym względzie należy przypomnieć, że w celu dokonania interpretacji przepisu prawa Unii należy wziąć pod uwagę nie tylko jego brzmienie, lecz także jego kontekst oraz cele regulacji, której część przepis ten stanowi (zob. wyrok z dnia 17 listopada 1983 r., Merck, 292/82, Rec, EU:C:1983:335, pkt 12).

86      Po pierwsze, należy przypomnieć odpowiednie przepisy art. 73a rozporządzenia nr 796/2004. Przede wszystkim art. 73a ust. 1 rozporządzenia nr 796/2004 stanowi w tym względzie, że w przypadku przydzielenia nienależnej ilości uprawnień do płatności dany rolnik zrzeka się tych nienależnych praw do płatności na rzecz rezerwy krajowej, a uprawnienia te są uznawane za nieprzypisane od początku. Następnie z art. 73a ust. 2 tego samego rozporządzenia wynika, że w przypadku gdy wartość uprawnień do płatności jest zbyt wysoka, zostaje ona odpowiednio wyrównana, przy czym uprawnienia te są uznawane za takie, które zostały przydzielone od początku w wysokości wynikającej z wyrównania. Wreszcie art. 73a ust. 2a, wprowadzony do rozporządzenia nr 796/2004 rozporządzeniem nr 972/2007, stanowi, iż w przypadku gdy dla celów zastosowania przepisów ust. 1 i 2 tego samego artykułu ustalono, że liczba uprawnień przydzielonych rolnikowi jest nieprawidłowa, lecz przydział taki pozostaje bez wpływu na łączną wartość przyznanych rolnikowi uprawnień, należy dokonać ponownego obliczenia ich wartości; zasada ta nie ma jednak zastosowania w przypadkach, gdy można rozsądnie założyć, że rolnik nie mógł wykryć tych błędów (zob. podobnie ww. w pkt 80 wyrok Vonk Noordegraaf, EU:C:2014:1126, pkt 41). Ponadto zgodnie z art. 73a ust. 4 rozporządzenia nr 796/2004 nienależnie wypłacone kwoty są odzyskiwane zgodnie z regulującym tę właśnie kwestię art. 73 tego samego rozporządzenia.

87      Po drugie, należy podnieść, że w niniejszym przypadku strony są zgodne co do braku możliwości zastosowania przepisów zawartych w art. 73a ust. 2a rozporządzenia nr 796/2004, w sytuacji gdy przydział nienależnych uprawnień do płatności, choć pociąga za sobą niedoszacowanie jednostkowej wartości tych uprawnień, ze względu na występowanie składnika ryczałtowego wywiera również wpływ na łączną wartość tych uprawnień do płatności.

88      Po trzecie, w zakresie dotyczącym wykładni art. 73a ust. 1 rozporządzenia nr 796/2004 należy podnieść, że brzmienie tego przepisu nie przewiduje w wyraźny sposób możliwości przeprowadzenia, już po odzyskaniu nienależnie przydzielonych uprawnień, wstecznego przeszacowania ich jednostkowej wartości ani też nie wyklucza tej możliwości.

89      Strony sporu zauważają jednak, że zawarte w art. 73a ust. 1 akapit trzeci rozporządzenia nr 796/2004 wyjaśnienie, zgodnie z którym prawa te są uznawane za nieprzypisane od początku, można rozumieć w ten sposób, iż w przypadku gdy przydział nienależnych uprawnień do płatności wywarł wpływ na ich jednostkową wartość, należy dokonać przeszacowania jednostkowej wartości przysługujących uprawnień.

90      Niemniej jednak ze względu na kontekst, w którym występuje art. 73a ust. 1 rozporządzenia nr 796/2004, nie można przyjąć takiej interpretacji tego przepisu.

91      Należy bowiem podnieść, że takie rozumienie art. 73a ust. 1 rozporządzenia nr 796/2004 pozbawia, przynajmniej częściowo, sensu dodania do tego przepisu, w drodze rozporządzenia nr 972/2007, ust. 2a. W ramach art. 73a ust. 2a tego rozporządzenia, dla celów zastosowania ust. 1 i 2 tego samego przepisu, możliwość przeszacowania jednostkowej wartości uprawnień do płatności w przypadku ich nienależnego przydziału ogranicza się do przypadku – różniącego się, jak zgodnie twierdzą strony, od tego rozpatrywanego w niniejszej sprawie – w którym ów przydział nienależnych uprawnień nie miał żadnego wpływu na łączną wartość tych uprawnień do płatności, gdy można rozsądnie założyć, że rolnik nie mógł wykryć tych błędów. Jeśli zaś art. 73a ust. 1 rozporządzenia nr 796/2004 należałoby interpretować w ten sposób, że ustanawia on sam w sobie obowiązek dokonania wstecznego przeszacowania jednostkowej wartości uprawnień do płatności – niezależnie od wpływu takiego przeszacowania na łączną wartość tych uprawnień i od tego, czy w odpowiednim przypadku można rozsądnie założyć, iż rolnik mógł wykryć te błędy – to wyjaśnienie zawarte w art. 73a ust. 2a tego rozporządzenia byłoby pozbawione jakiejkolwiek skuteczności i jakiegokolwiek znaczenia.

92      Przyjęcie takiej wykładni potwierdzają zresztą motywy uzasadniające dodanie, w drodze rozporządzenia nr 972/2007, ust. 2a do art. 73a rozporządzenia nr 796/2004. Jak bowiem wynika z motywu 19 rozporządzenia nr 972/2007, tylko w przypadkach, w których nieprawidłowy przydział uprawnień do płatności pozostał bez wpływu na łączną wartość tych uprawnień, lecz wywarł jednynie wpływ na ich liczbę, państwa członkowskie powinny dokonać korekty przydziałów, i, gdy to stosowne, również rodzajów płatności, bez korygowania ich wartości; przepis ten ma zastosowanie w przypadkach, gdy, racjonalnie rzecz ujmując, rolnik nie mógł wykryć popełnionych błędów.

93      W tych okolicznościach zawartego w art. 73a ust. 1 akapit trzeci rozporządzenia nr 796/2004 wyjaśnienia, zgodnie z którym „[n]ienależna ilość praw do płatności jest uznawana za nieprzypisaną od początku”, nie można interpretować w taki sposób, że przepis ten ustanawia wymóg dokonania wstecznego przeszacowania jednostkowej wartości uprawnień do płatności. Wyjaśnienie to należy natomiast interpretować w związku z art. 73a ust. 4 tego rozporządzenia, zgodnie z którym „[n]ienależnie wypłacone kwoty odzyskiwane są zgodnie z art. 73 [tego samego rozporządzenia]”. Wynika z tego, że wspomniane powyżej wyjaśnienie, zawarte w art. 73a ust. 1 akapit trzeci rozporządzenia nr 796/2004, należy interpretować w taki sposób, że zmierza ono jedynie do wskazania, iż przyznana na podstawie nienależnie przydzielonych uprawnień do płatności pomoc jest sama w sobie nienależna, efektem czego podlega ona zwrotowi zgodnie z przepisami art. 73 rozporządzenia nr 796/2004.

94      Należy zatem uznać, że wykładnia ta nie jest sprzeczna z realizowanymi przez system płatności jednolitych celami. Jak zaś zostało przypomniane w pkt 81 powyżej, zgodnie z orzecznictwem z motywu 29 rozporządzenia nr 1782/2003 wynika, że jednym z celów systemu płatności jednolitych jest umożliwienie każdemu rolnikowi dalszego korzystania ze wsparcia na poziomie odpowiadającym kwotom, które zostały mu przyznane w okresie referencyjnym (ww. w pkt 80 wyrok Vonk Noordegraaf, EU:C:2014:1126, pkt 38). Jak bowiem wynika z zastosowania przymiotnika „odpowiadający”, system ten nie gwarantuje ściśle identycznego poziomu pomocy.

95      Po czwarte, w odniesieniu do argumentów opieranych przez Zjednoczone Królestwo na art. 73a ust. 2 rozporządzenia nr 796/2004 podnieść należy, że przepis ten przewiduje jedynie przeszacowywanie uprawnień do płatności w dół. Natomiast z brzmienia tego przepisu w żaden sposób nie wynika, że miałby on umożliwiać przeszacowywanie uprawnień do płatności w górę, w przypadku gdy w ramach początkowego przydziału zawyżonej liczby uprawnień do płatności wartość poszczególnych uprawnień została niedoszacowana.

96      Należy ponadto uznać, że wbrew temu, co podniosło Zjednoczone Królestwo na rozprawie, art. 73a ust. 2 rozporządzenia nr 796/2004 nie można interpretować w ten sposób, iż ustanawia on wymóg wstecznego przeszacowania w górę jednostkowej wartości uprawnień do płatności, w przypadku gdy wskutek przydziału pewnej ilości nienależnych uprawnień do płatności i niedoszacowania jednostkowej wartości przydzielonych uprawnień łączna wartość przyznanych rolnikowi uprawnień została przeszacowana. Pomijając bowiem nawet fakt, że w kontekście art. 73a ust. 2a rozporządzenia nr 796/2004 użycie w ust. 2 tego samego przepisu wyrażenia „wartość” należy rozumieć – jeśli tylko nie towarzyszy mu wyjaśnienie, iż w danym przypadku chodzi o wartość łączną – jako jednostkową wartość indywidualnych uprawnień do płatności, sugerowaną przez Zjednoczone Królestwo wykładnię należy w każdym razie odrzucić ze  względów analogicznych do tych, które zostały przedstawione w pkt 91 i 92 powyżej.

97      Wynika z tego, że wbrew temu, co twierdzi Zjednoczone Królestwo, na podstawie art. 73a ust. 1 rozporządzenia nr 796/2004 w związku z ust. 2 tego samego przepisu nie można wywnioskować, iż – w przypadku początkowego przydziału zawyżonej liczby uprawnień do płatności pociągającego za sobą niedoszacowanie wartości jednostkowej uprawnień oraz zmianę ich łącznej wartości – w sytuacji gdy wykryty zostanie błąd, należałoby zmniejszyć ilość tych uprawnień, a następnie dokonać wstecznego przeszacowania jednostkowej wartości każdego z nich.

98      Ponadto w zakresie, w jakim Zjednoczone Królestwo w swej replice zauważa, że Komisja uznała błędny charakter dokonanej przez siebie analizy w zakresie, w jakim przyznała, iż art. 73a ust. 2a rozporządzenia nr 796/2004, zawierający jedyne odesłanie do posiadanej przez rolnika świadomości [popełnionych błędów], nie ma zastosowania, wystarczy zauważyć, że z akt sprawy w żaden sposób nie wynika, iż Komisja miała zamiar oprzeć swój zarzut dotyczący systematycznego przeszacowywania uprawnień do płatności na tym właśnie przepisie rozporządzenia nr 796/2004.

99      Tak więc należy dojść do wniosku, że niniejszą część zarzutu należy oddalić; nie ma przy tym konieczności rozpatrywania argumentów Komisji opartych na art. 73 ust. 4 rozporządzenia nr 796/2004 i dotyczących odzyskiwania nienależnych płatności, o której to kwestii traktuje część trzecia niniejszego zarzutu.

–       W przedmiocie części trzeciej zarzutu, dotyczącej odzyskiwania nienależnie wypłaconych kwot

100    Zjednoczone Królestwo kwestionuje względy przyjęte przez Komisję odnośnie do odzyskiwania nienależnie wypłaconych kwot na mocy art. 73 rozporządzenia nr 796/2004. Zdaniem tego państwa członkowskiego w istocie w przypadku początkowego przydziału zawyżonej liczby uprawnień do płatności należy najpierw przeliczyć te uprawnienia na podstawie art. 73a tego rozporządzenia, a następnie ustalić nienależnie wypłacone rolnikom kwoty, które należy odzyskać. Wynika z tego, że w takim przypadku kwoty związane ze składnikiem historycznym pomocy nie podlegają zwrotowi. Zastosowane przez Komisję podejście, w ramach którego podlegające odzyskaniu kwoty są ustalane na podstawie początkowej wartości nieistniejących uprawnień do płatności, jest zaś zdaniem Zjednoczonego Królestwa sprzeczne z art. 73 i 73a rozporządzenia nr 796/2004 ze względu na to, że Komisja, po pierwsze, nie przeprowadziła wstecznego dostosowania wartości tych uprawnień i, po drugie, zobowiązała rolników do zwrotu kwot przekraczających straty rzeczywiście poniesione przez Fundusz oraz nienależnie uzyskane przez tych rolników płatności. Zastosowane przez Komisję podejście sprowadza się w ten sposób do ukarania rolników.

101    Komisja kwestionuje zasadność tych argumentów.

102    W pierwszej kolejności należy przypomnieć, że zgodnie z brzmieniem art. 34 ust. 1 rozporządzenia nr 73/2009:

„Wsparcie w ramach systemu płatności jednolitych jest przyznawane rolnikom w momencie aktywowania uprawnienia do płatności na kwalifikujący się hektar. Aktywowane uprawnienia do płatności dają prawo do płatności kwot w nich określonych”.

103    W drugiej kolejności należy podnieść, że zgodnie z brzmieniem art. 73 ust. 1 rozporządzenia nr 796/2004 w przypadku dokonania nienależnej płatności rolnik zwraca przedmiotową kwotę powiększoną o odsetki naliczone zgodnie z ust. 3 tego przepisu.

104    Zgodnie z art. 73 ust. 4 akapit pierwszy tego rozporządzenia obowiązek zwrotu określony w ust. 1 tego przepisu nie ma zastosowania, jeżeli dana płatność została dokonana na skutek pomyłki właściwego organu lub innego organu oraz jeśli, racjonalnie rzecz ujmując, błąd ten nie mógł zostać wykryty przez rolnika. Ponadto z art. 73 ust. 4 akapit drugi tego samego rozporządzenia wynika, że jednak w przypadku, gdy błąd tan dotyczy elementów stanu faktycznego związanych z obliczaniem danej płatności, akapit pierwszy tego przepisu stosuje się, jedynie jeśli o decyzji o zwrocie nie powiadomiono zainteresowanego w terminie 12 miesięcy od dokonania płatności.

105    W trzeciej kolejności z utrwalonego orzecznictwa wynika, że gdy prawodawca Unii ustanawia warunki przyznawania pomocy, wykluczenie spowodowane niespełnieniem jednej z tych przesłanek nie stanowi sankcji, lecz jest zwykłą konsekwencją nieprzestrzegania wymogów przewidzianych prawem (zob. wyroki: z dnia 24 maja 2007 r., Maatschap Schonewille‑Prins, C‑45/05, Zb.Orz., EU:C:2007:296, pkt 47; z dnia 24 maja 2012 r., Hehenberger, C‑188/11, Zb.Orz., EU:C:2012:312, pkt 37).

106    W niniejszym przypadku należy podnieść, że argumentacja Zjednoczonego Królestwa została oparta przez to państwo członkowskie na założeniu, zgodnie z którym w przypadku przydziału nienależnych uprawnień do płatności wywierającego jednocześnie wpływ na ich zarówno jednostkową, jak i łączną wartość, zgodnie z art. 73a rozporządzenia nr 796/2004 należy zmniejszyć ilość tych uprawnień, a następnie dokonać wstecznego przeszacowania jednostkowej wartości każdego z nich, i to jeszcze przed zastosowaniem przepisów art. 73 tego rozporządzenia, regulującego kwestię odzyskiwania nienależnie wypłaconych kwot.

107    Założenie to jest zaś nie do przyjęcia.

108    Biorąc bowiem pod uwagę rozważania przedstawione w pkt 97 powyżej, przeszacowania takiego nie można oprzeć, wbrew temu, co twierdzi Zjednoczone Królestwo, na przepisach zawartych w art. 73a rozporządzenia nr 796/2004, jeśli w przypadku popełnienia błędów dotyczących obszaru kwalifikującego się do objęcia pomocą sięgających roku przydziału uprawnień do płatności błędy te wywarły wpływ na łączną wartość tych uprawnień.

109    Wynika z tego, że podnoszona przez Zjednoczone Królestwo argumentacja oparta na tym, iż zastosowanie art. 73 rozporządzenia nr 796/2004 winno zostać poprzedzone wstecznym przeszacowaniem uprawnień do płatności, nie może zostać przyjęta.

110    Wniosku tego nie można obalić za pomocą pozostałych podniesionych przez Zjednoczone Królestwo argumentów, opartych na tym, że zastosowanie art. 73 ust. 1 rozporządzenia nr 796/2004, któremu nie towarzyszy wsteczne przeszacowanie uprawnień do płatności, skutkuje odzyskaniem kwot przekraczających rzeczywiście ponoszone przez Fundusz ryzyko i stanowi z tego względu wymierzoną rolnikowi karę.

111    W tym względzie z jednej strony należy przypomnieć, że zgodnie z art. 34 ust. 1 rozporządzenia nr 73/2009 pomoc jest przyznawana w odniesieniu do aktywowanych uprawnień do płatności bądź uprawnień do płatności powiązanych z hektarami kwalifikującymi się do objęcia pomocą. Popełniony błąd co do obszaru kwalifikującego się do objęcia pomocą wywiera więc, jak słusznie zauważa Komisja, wpływ na całość kwoty wypłacanej pomocy.

112    Z drugiej strony z rozważań zawartych w pkt 93 powyżej wynika, że pomoc przyznana na podstawie nienależnie przydzielonych uprawnień do płatności stanowi, z punktu widzenia czytanych łącznie art. 73a ust. 1 akapit trzeci rozporządzenia nr 796/2004 oraz art. 73a ust. 4 tego samego rozporządzenia, nienależną pomoc podlegającą odzyskaniu na podstawie art. 73 tego rozporządzenia.

113    Przede wszystkim zaś przyjęte przez Zjednoczone Królestwo podejście polegające na przeprowadzeniu, jeszcze przed zastosowaniem przepisów art. 73 rozporządzenia nr 796/2004, wstecznego przeszacowania jednostkowej wartości poszczególnych uprawnień do płatności oraz na przeliczeniu na podstawie prawidłowej liczby przeliczonych w ten sposób uprawnień do płatności całkowitej kwoty pomocy, jaka powinna była zostać wypłacona rolnikowi w braku popełnionego w 2005 r. błędu, uniemożliwia, jak słusznie zauważa Komisja w odpowiedzi zarówno na pierwszą, jak i na trzecią z części niniejszego zarzutu, prawidłowe i skuteczne odzyskanie nienależnie wypłaconej pomocy.

114    Tak więc zamiast prowadzić do uznania za nienależną w całości pomocy przyznanej na podstawie nienależnie przydzielonych uprawnień do płatności i powiązanej z niekwalifikującym się do objęcia nią obszarem, przyjęte przez Zjednoczone Królestwo podejście skutkuje zmniejszeniem nienależnej części pomocy do kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy płatnością przyznaną a płatnością zweryfikowaną na podstawie przeszacowanych w górę uprawnień do płatności oraz ilości hektarów określonych jako kwalifikujących się do objęcia pomocą, odpowiadającej kwocie składnika ryczałtowego nienależnie przyznanego uprawnienia do płatności.

115    Należy zaś uznać, że w braku jakiegokolwiek przepisu przewidującego – w przypadku przydziału nienależnych uprawnień do płatności wywierającego wpływ na ich łączną wartość – wsteczne przeszacowanie jednostkowych wartości tych uprawnień w górę interpretacja taka jest niezgodna z wymogiem dokonywania ścisłej wykładni przesłanek pokrycia wydatków ustanowionym przez Trybunał w odniesieniu do rozporządzenia Rady (EWG) nr 729/70 z dnia 21 kwietnia 1970 r. w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej (Dz.U. L 94, s. 13), zastąpionego rozporządzeniem Rady (WE) nr 1258/99 z dnia 17 maja 1999 r. w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej (Dz.U. L 160, s. 103 – wyd. spec. w jęz. polskim, rozdz. 3, t. 25, s. 414), które następnie zostało zastąpione rozporządzeniem nr 1290/2005 (zob. podobnie wyrok z dnia 6 listopada 2014 r., Niderlandy/Komisja, C‑610/13 P, EU:C:2014:2349, pkt 41 i przytoczone tam orzecznictwo).

116    Następnie w zakresie, w jakim Zjednoczone Królestwo zauważyło w replice, że podejście, zgodnie z którym nadpłata szacowana jest na podstawie początkowo przydzielonych uprawnień do płatności, stoi na przeszkodzie prawidłowemu odzyskaniu nienależnie wypłaconych kwot ze względu na to, iż w poszczególnych przypadkach przyjęcie takiego podejścia prowadzi albo do tego, że nienależnie wypłacone kwoty nie są nigdy odzyskiwane, albo do tego, że odzyskiwane są nadmierne kwoty, z jednej strony, w odniesieniu do nadmiernego odzyskiwania, podnieść należy, iż ze względu na przedstawione w pkt 113 i 114 powyżej rozumowanie argumentację tę należy odrzucić.

117    Z drugiej strony, w odniesieniu do argumentu opartego na tym, że wspomniane podejście, jakie miała przyjąć Komisja, może skutkować utrudnieniem odzyskania kwot nienależnie wypłaconych ze względu na obliczanie pomocy na podstawie nieistniejących uprawnień do płatności, należy podnieść, że argument ten, podniesiony w skardze jedynie w kontekście czwartej części zarzutu oraz odnośnie do przepisów zawartych w art. 51 rozporządzenia nr 796/2004, został wykorzystany w kontekście ustalania nienależnie wypłaconych kwot dopiero na etapie repliki, a poparto go jedynie odesłaniem do zawartych w skardze wyjaśnień dotyczących czwartej części zarzutu. W każdym razie należy podnieść, że jak wynika to z pkt 93 powyżej, pomoc przyznana na podstawie nienależnie przydzielonych uprawnień do płatności jest sama w sobie nienależna. Choć Zjednoczone Królestwo twierdzi, że choć w pewnych okolicznościach, przyjęte przez Komisję podejście skutkowałoby brakiem uznania takiej płatności za nienależną ze względu na to, iż instytucja ta obliczałaby nienależnie wypłacone kwoty na podstawie zadeklarowanych uprawnień do płatności, to należy jednak zauważyć, iż Komisja w swych pismach procesowych w odpowiedzi na pierwszy z podniesionych przez Zjednoczone Królestwo zarzutów wyraźnie zauważa, iż rolnik nie może otrzymać płatności na podstawie nienależycie przydzielonego uprawnienia do płatności. Ponadto z zawartych w aktach sprawy dokumentów nie wynika, by w ramach sprawozdania w przedmiocie oszacowania skali ryzyka Zjednoczone Królestwo było zmuszone do wyłączenia z obliczania pewnych nienależnie wypłaconych kwot przyznanych na podstawie nienależycie przydzielonych uprawnień do płatności.

118    Wreszcie należy wyjaśnić, że ze względu na orzecznictwo przytoczone w pkt 105 powyżej odzyskiwanie nie stanowi, wbrew temu, co twierdzi Zjednoczone Królestwo, kary, lecz stanowi jedynie konsekwencję nieprzestrzegania warunków przyznawania pomocy.

119    Ponadto należy dodać, że w każdym razie zgodnie z art. 73 ust. 4 akapit pierwszy rozporządzenia nr 796/2004 obowiązek zwrotu określony w ust. 1 tego przepisu nie ma zastosowania, jeżeli dana płatność została dokonana na skutek pomyłki właściwego organu lub innego organu oraz jeśli, racjonalnie rzecz ujmując, błąd ten nie mógł zostać wykryty przez rolnika. Wynika z tego, że działający w dobrej wierze rolnik jest chroniony przed odzyskaniem nienależnej pomocy, w sytuacji gdy to władzom można przypisać popełnienie błędu co do kwalifikującego się do przyznania pomocy obszaru, czy wręcz przyznanie uprawnień do płatności, a rolnik ten nie mógł, racjonalnie rzecz biorąc, wykryć tego błędu.

120    Z powyższego wynika, że niniejszą część zarzutu należy oddalić.

–       W przedmiocie czwartej części zarzutu, dotyczącej zmniejszenia płatności i jej wykluczenia mających zastosowanie w przypadku zawyżenia zadeklarowanego obszaru

121    Zjednoczone Królestwo kwestionuje twierdzenie, zgodnie z którym miało ono błędnie zastosować przepisy art. 51 rozporządzenia nr 796/2004. Po pierwsze, stoi ono na stanowisku, że w sytuacji gdy błędów dopuszczono się już na etapie początkowego przydziału uprawnień do płatności, określone w tym przepisie kary można zastosować dopiero po przeliczeniu wartości uprawnień do płatności na podstawie art. 73a tego samego rozporządzenia. Po drugie, przyznając równocześnie, że w sytuacji gdy rolnik, w celu aktywowania uprawnienia do płatności, którym rzeczywiście dysponuje, deklaruje obszar niekwalifikujący się do objęcia pomocą, winna istnieć możliwość nakładania kar z tytułu całego roku zgłoszeniowego, Zjednoczone Królestwo zauważa jednak, że Komisja błędnie twierdzi, iż w przypadku błędów popełnionych w ramach początkowego przydziału uprawnień do płatności oraz ponowionych w kolejnych latach zgłoszeniowych stosowane kary należy nakładać nie tylko z tytułu 2005 r., lecz także z tytułu lat następnych, nawet jeśli dany rolnik zgłasza taką liczbę hektarów kwalifikujących się do objęcia pomocą, iż wystarcza ona do aktywowania uprawnień do płatności, którymi rolnik ten rzeczywiście dysponuje. W przepisie art. 51 rozporządzenia nr 796/2004 wprowadzone bowiem zostało rozróżnienie pomiędzy zawyżeniem zadeklarowanego obszaru pociągającym za sobą aktywowanie uprawnień do płatności, którymi rolnik rzeczywiście dysponuje, od takiego zawyżenia zadeklarowanego obszaru, które pociąga za sobą popełnienie błędu w początkowym przydziale uprawnień do płatności. Zarówno bowiem ze struktury art. 51 ust. 1 i 2a rozporządzenia nr 796/2004, potwierdzonej przez art. 57 ust. 2 tiret drugie rozporządzenia nr 1122/2009, jak i, dodatkowo, z zasady pozwalającej na stosowanie wstecz mniej surowych sankcji, czyli w niniejszym przypadku tego właśnie art. 57 ust. 2 akapit tego rozporządzenia, wynika, że nie należy nakładać kar z tytułu lat późniejszych.

122    Komisja podważa zasadność podniesionych przez Zjednoczone Królestwo argumentów.

123    W pierwszej kolejności należy podnieść, że argumentacja podniesiona przez Zjednoczone Królestwo na poparcie tej części zarzutu została oparta na założeniu, zgodnie z którym dokonanie przewidzianych w art. 51 rozporządzenia nr 796/2004 zmniejszeń płatności i ich wykluczenia winno zostać poprzedzone zastosowaniem art. 73a tego samego rozporządzenia w przyjętej przez Zjednoczone Królestwo wykładni.

124    W tym względzie należy przypomnieć, że jak wynika to z pkt 97 i 108 powyżej, założenie to jest błędne.

125    Jak już bowiem zostało podniesione w pkt 97 i 108 powyżej, nie można przyjmować takiej wykładni art. 73a rozporządzenia nr 796/2004, zgodnie z którą w okolicznościach takich jak te rozpatrywane w niniejszej sprawie należy dokonać wstecznego przeszacowania wartości uprawnień do płatności.

126    Wynika z tego również, że w zakresie, w jakim art. 73a rozporządzenia nr 796/2004 nie pozwala na dokonanie, w okolicznościach takich jak te rozpatrywane w niniejszej sprawie, ponownego obliczenia wstecz uprawnień do płatności, Zjednoczone Królestwo nie może zarzucać Komisji, iż ta potraktowała zadeklarowany obszar inaczej niż zadeklarowane uprawnienia do płatności ze względu na to, że dostosowała wartość liczbową tego obszaru, nie dostosowując jednak wartości uprawnień do płatności.

127    W drugiej kolejności, po pierwsze, Zjednoczone Królestwo twierdzi, że jeśli chodzi o rok zgłoszeniowy 2005, zgodnie z art. 51 ust. 1 rozporządzenia nr 796/2004 należy zastosować karę za zawyżenie zadeklarowanego obszaru, i wyjaśnia jednocześnie, że karę tę należy obliczać na podstawie skorygowanych wstecznie wartości uprawnień do płatności. Po drugie, w odniesieniu do późniejszych lat zgłoszeniowych, w których dopuszczono się ponownie tego samego błędu, Zjednoczone Królestwo stoi na stanowisku, że łączne zastosowanie art. 51 ust. 1 i 2a tego samego artykułu skutkuje wyłączeniem możliwości nałożenia z tytułu tych lat jakiejkolwiek kary. Twierdzenie to zostało oparte na strukturze tych przepisów w tym sensie, że zdaniem Zjednoczonego Królestwa, w sytuacji gdy rolnik deklaruje kwalifikujący się do objęcia pomocą obszar wystarczający do aktywowania uprawnień do płatności, którymi rzeczywiście on dysponuje (czyli po zmniejszeniu w odpowiednim przypadku ich liczby i przeszacowaniu ich wartości), zgodnie z art. 51 ust. 2a rozporządzenia nr 796/2004 nakładanie nań kary mija się z celem.

128    Celem przeanalizowania zasadności tych argumentów należy sprawdzić, po pierwsze, czy art. 51 ust. 1 rozporządzenia nr 796/2004, pomimo brzmienia art. 73a tego samego rozporządzenia, nakłada wymóg dokonania wstecznego przeszacowania wartości uprawnień do płatności i, po drugie, czy z art. 51 ust. 2a tego rozporządzenia wynika, że jak twierdzi Zjednoczone Królestwo, w sytuacji gdy rolnik deklaruje kwalifikujący się do objęcia pomocą obszar wystarczający do aktywowania uprawnień do płatności, którymi rzeczywiście on dysponuje, nie należy nakładać żadnej kary.

129    Na wstępie w pierwszej kolejności należy podnieść, że cele realizowane przez rozporządzenie nr 796/2004, a zwłaszcza jego art. 51, polegają, zgodnie z motywami 29 i 55 tego rozporządzenia, na zapewnieniu skutecznego monitorowania przestrzegania przepisów regulujących funkcjonowanie programów pomocowych zarządzanych w ramach systemu zintegrowanego oraz, w ramach skutecznej ochrony interesów finansowych Unii, na przyjmowaniu środków odpowiednich do zwalczania nieprawidłowości oraz oszustw finansowych (zob. analogicznie wyrok z dnia 28 listopada 2002 r., Agrargenossenschaft Pretzsch, C‑417/00, Rec, EU:C:2002:715, pkt 33).

130    Następnie w przypadkach, w których obszar zadeklarowany we wniosku pomocowym przekracza ten stwierdzony podczas kontroli, art. 51 ust. 1 rozporządzenia nr 796/2004 przewiduje sankcje, których dolegliwość jest dostosowana do wagi popełnionej nieprawidłowości (zob. analogicznie ww. w pkt 129 wyrok Agrargenossenschaft Pretzsch, EU:C:2002:715, pkt 35). Po pierwsze, w sytuacji gdy różnica pomiędzy obszarem zadeklarowanym a tym stwierdzonym zgodnie z art. 50 ust. 3 i 5 tego samego rozporządzenia jest większa niż 3% lub dwa hektary, ale nie przekracza 20% stwierdzonego obszaru, kwota pomocy jest obliczana na podstawie obszaru stwierdzonego, pomniejszonego o dwukrotność stwierdzonej różnicy. Po drugie, jeśli różnica ta przekracza 20% stwierdzonego obszaru, dla danej grupy upraw nie zostanie przyznana żadna pomoc obszarowa. Po trzecie, jeśli różnica ta przekracza 50%, rolnik będzie również wyłączony z otrzymywania pomocy do wysokości równej kwocie odpowiadającej różnicy między obszarem zadeklarowanym a stwierdzonym zgodnie z art. 50 ust. 3 i 5 rozporządzenia nr 796/2004.

131    Natomiast z jednej strony, zgodnie z brzmieniem art. 51 ust. 2a akapit pierwszy rozporządzenia nr 796/2004, w sytuacji gdy obszar zadeklarowany przez rolnika jest większy niż ten, w odniesieniu do którego rolnikowi przysługują płatności, a zadeklarowany obszar spełnia wszystkie pozostałe wymogi kwalifikowalności, przewidzianych zmniejszeń płatności lub jej wykluczeń nie stosuje się. Z drugiej strony, zgodnie z akapitem drugim tego przepisu, jeśli obszar zadeklarowany przez rolnika jest większa niż ten, w odniesieniu do którego rolnikowi przysługują płatności, a zadeklarowany obszar nie spełnia wszystkich pozostałych kryteriów kwalifikowalności, różnica, o której mowa w art. 51 ust. 1, odpowiada różnicy pomiędzy obszarem spełniającym wszystkie pozostałe wymogi kwalifikowalności a wielkością zadeklarowanych uprawnień do płatności.

132    Wreszcie należy dodać, że z orzecznictwa wynika, iż jeśli właściwy organ odkryje, że wnioskodawca pomocy przedstawił w sposób niezamierzony błędną deklarację, która pociąga za sobą przeszacowanie obszaru kwalifikującego się do objęcia pomocą, a ten sam błąd został też popełniony w latach poprzedzających rok, w trakcie którego podniesiono taki błąd, co też pociągnęło za sobą przeszacowanie obszaru kwalifikującego się do objęcia pomocą w odniesieniu do tych lat, to organ ten przy obliczaniu należnej pomocy dla wszystkich tych lat jest zobowiązany, bez uszczerbku dla określonych w art. 3 ust. 1 rozporządzenia nr 2988/95 terminów przedawnienia, do zmniejszenia faktycznie ustalonego obszaru (zob. podobnie wyroki: z dnia 19 listopada 2002 r., Strawson i Gagg & Sons, C‑304/00, Rec, EU:C:2002:695, pkt 64; z dnia 25 lipca 2006 r., Belgia/Komisja, T‑221/04, EU:T:2006:223, pkt 88).

133    To właśnie w świetle powyższych uwag należy kolejno zbadać dwie podniesione w pkt 128 powyżej kwestie.

134    W pierwszej kolejności, w odniesieniu do kwestii, czy przewidziane w art. 51 ust. 1 rozporządzenia nr 796/2004 zmniejszenia i wyłączenia płatności należy ustalać na podstawie przeliczonej wartości jednostkowej uprawnień do płatności, należy podnieść, że wbrew temu, co twierdzi Zjednoczone Królestwo, ani z brzmienia tego artykułu, w którym zdaniem tego państwa członkowskiego „użyto […] wyrażeń prawnych”, ani z jego dokonywanej świetle zawartej w art. 2 pkt 22 tego rozporządzenia definicji „stwierdzonego obszaru” wykładni nie wynika, że wymiar przewidzianej w tym art. 51 ust. 1 rozporządzenia nr 796/2004 kary należy ustalać na podstawie przeliczonych wstecznie uprawnień do płatności.

135    Z brzmienia art. 51 ust. 1 rozporządzenia nr 796/2004 wynika bowiem, że przewidziane w nim zmniejszenia i wyłączenia płatności mają zastosowanie wówczas, gdy obszar zgłoszony przez rolnika jest większy niż ten stwierdzony w szczególności zgodnie z art. 50 ust. 3 tego rozporządzenia, a różnica między nimi przekracza określone w tym przepisie granice.

136    Choć więc z przepisu tego wynika, że zawyżenie zadeklarowanego obszaru jest w określonych w nim warunkach karane zmniejszeniem stwierdzonego obszaru, na podstawie którego obliczana jest kwota pomocy, to należy niemniej jednak stwierdzić, że jeśli zważyć na samo brzmienie tego przepisu, jego stosowanie nie jest w żaden sposób uzależnione od dokonania uprzedniego przeszacowania jednostkowej wartości przydzielonych w nienależny sposób uprawnień do płatności.

137    Tak więc w zakresie, w jakim Zjednoczone Królestwo powołuje się na art. 2 pkt 22 rozporządzenia nr 796/2004, należy zauważyć, że w rozumieniu tego przepisu dany obszar należy uznać za „stwierdzony” o tyle, o ile spełnia on wszystkie warunki przyznawania pomocy; należy przy tym wyjaśnić, że jeśli chodzi o system płatności jednolitych, obszar zgłoszony może zostać uznany za obszar stwierdzony jedynie wówczas, gdy jest on powiązany z odpowiednią liczbą uprawnień do płatności.

138    Nawet gdyby założyć, jak podnosi Zjednoczone Królestwo, że ten art. 2 pkt 22 rozporządzenia nr 796/2004 miałby definiować obszar stwierdzony w oparciu o obszar związany z liczbą uprawnień do płatności, jaką dany rolnik rzeczywiście dysponuje, a definicja ta byłaby adekwatna w kontekście art. 51 tego rozporządzenia, to wciąż jednak nie wynika z niej wymóg obliczania mającej zastosowanie na podstawie art. 51 ust. 1 rozporządzenia nr 796/2004 kary na podstawie przeliczonej wartości uprawnień do płatności. Ten art. 2 pkt 22 nie zawiera bowiem żadnej wskazówki co do wartości uprawnień do płatności, jakie należałoby uwzględnić w odpowiednim przypadku.

139    Za przyjęciem takiej wykładni art. 51 ust. 1 rozporządzenia nr 796/2004 przemawia również, po pierwsze, treść przepisów zawartych w art. 50 tego samego rozporządzenia, a w szczególności w jego ust. 2. Z definiującego podstawę obliczania pomocy art. 50 ust. 2 rozporządzenia nr 796/2004 wynika, że w przypadku rozbieżności pomiędzy zadeklarowanymi uprawnieniami do płatności a zgłoszonym obszarem pomoc obliczana jest na podstawie mniejszej wartości. Innymi słowy, z przepisu tego wynika, że w braku jakichkolwiek innych wskazań wielkość pomocy należy obliczać na podstawie zadeklarowanych przez rolnika uprawnień do płatności i nie ma przy tym konieczności uwzględniania ewentualnego przeszacowania w górę jednostkowej wartości tych uprawnień.

140    Po drugie, takie rozumienie przepisów art. 51 ust. 1 rozporządzenia nr 796/2004 jest spójne z przyjętą w ramach analizy pierwszej części niniejszego zarzutu wykładnią art. 73a tego samego rozporządzenia, zgodnie z którą, jak zostało to przypomniane w pkt 125 powyżej, przepis ten w okolicznościach takich jak te rozpatrywane w niniejszym przypadku nie przewiduje żadnego wstecznego przeszacowywania wartości uprawnień do płatności.

141    Tak więc na podstawie podniesionych przez Zjednoczone Królestwo argumentów opartych na art. 51 ust. 1 rozporządzenia nr 796/2004, analizowanego w świetle art. 2 pkt 22 tego rozporządzenia, nie można stwierdzić, że zmniejszenie i wyłączenie płatności należy ustalać na podstawie wstecznie przeszacowanych uprawnień do płatności.

142    W drugiej kolejności, w odniesieniu do kwestii, czy w przypadku ponownego popełnienia błędu co do obszaru kwalifikującego się do objęcia pomocą, takiego jak ten, którego dopuszczono się początkowo w 2005 r., art. 51 ust. 2a rozporządzenia nr 796/2004 wyłącza możliwość zastosowania zmniejszenia płatności bądź jej wykluczenia na podstawie ust. 1 tego przepisu, w przypadku gdy rolnik zgłasza obszar wystarczający do aktywowania takiej liczby uprawnień do płatności, jaką rolnik ten rzeczywiście dysponuje, należy przypomnieć, że z art. 51 ust. 2a tego rozporządzenia wynika, iż w sytuacji gdy obszar zadeklarowany przez rolnika jest większy niż ten, w odniesieniu do którego rolnikowi przysługują płatności, a obszar ów spełnia wszystkie pozostałe wymogi kwalifikowalności, przewidzianych w ust. 1 tego przepisu zmniejszeń lub wykluczeń nie stosuje się; należy przy tym wyjaśnić, że jeśli zadeklarowany obszar nie spełnia wszystkich pozostałych kryteriów kwalifikowalności, różnica, o której mowa w art. 51 ust. 1, odpowiada różnicy pomiędzy obszarem spełniającym wszystkie pozostałe wymogi kwalifikowalności a wielkością zadeklarowanych uprawnień do płatności.

143    Po pierwsze, z tych czytanych łącznie akapitów art. 51 ust. 2 rozporządzenia nr 796/2004 wynika, że poza tym, iż na podstawie brzmienia tego przepisu nie można uzasadnić żadnego zastrzeżenia co do przypuszczenia ponownego zawyżenia zadeklarowanego obszaru, które pierwotnie doprowadziło do początkowego przydziału zawyżonej liczby uprawnień do płatności, oraz iż nie wprowadza on żadnego rozróżnienia pomiędzy zawyżeniem zadeklarowanego obszaru dokonanym w momencie początkowego przydziału uprawnień i następnie ponowionym a zawyżeniem dokonanym już po tym przydziale, przepis ten ma zastosowanie, jak zresztą zauważa Komisja, w sytuacji gdy zadeklarowany przez rolnika obszar przekracza liczbę zadeklarowanych przezeń uprawnień do płatności, niezależnie od liczby rzeczywiście posiadanych przez tego rolnika uprawnień. Choć niewątpliwie pierwszy akapit tego przepisu nie definiuje określonych w nim uprawnień do płatności jako tych, które zostały zadeklarowane, to jednak kwalifikacja ta wyraźnie została dokonana w akapicie drugim tego samego przepisu.

144    Artykuł 51 ust. 2a akapit pierwszy rozporządzenia nr 796/2004 przewiduje zatem brak możliwości zastosowania określonych w ust. 1 tego samego przepisu zmniejszeń i wyłączeń jedynie w przypadku, gdy zadeklarowany przez rolnika obszar przekracza liczbę zadeklarowanych uprawnień do płatności, a zgłoszony obszar spełnia wszystkie pozostałe wymogi kwalifikowalności.

145    Natomiast wbrew temu, co podnosi w swych argumentach Zjednoczone Królestwo, porównanie pomiędzy zadeklarowanym obszarem a zadeklarowanymi uprawnieniami do płatności jest w ramach art. 51 ust. 2a rozporządzenia nr 796/2004 dokonywane bez brania pod uwagę liczby uprawnień do płatności, jaką dany rolnik rzeczywiście dysponuje, w odpowiednim przypadku po odzyskaniu nienależnie przydzielonych uprawnień na podstawie art. 73a rozporządzenia nr 796/2004.

146    Po drugie, należy dodać, że taką literalną interpretację art. 51 ust. 2a rozporządzenia nr 796/2004 potwierdza również kontekstowa i celowościowa wykładnia tego przepisu.

147    W tym względzie z jednej strony należy przypomnieć, że art. 50 ust. 2 rozporządzenia nr 796/2004 stanowi, iż jeśli istnieje rozbieżność między zadeklarowanymi uprawnieniami do płatności a zadeklarowanym obszarem, wypłacana w ramach systemu jednolitych płatności pomoc jest obliczana na podstawie mniejszej wartości. Przepis ten określa zatem podstawę obliczania kwoty pomocy.

148    Z drugiej strony, jak zostało to już podniesione w pkt 129 powyżej, celem art. 51 rozporządzenia nr 796/2004 jest w istocie skuteczna ochrona interesów finansowych Unii poprzez zwalczanie nieprawidłowości oraz oszustw finansowych. Dlatego też art. 51 ust. 1 rozporządzenia nr 796/2004, w sytuacji gdy obszar zadeklarowany przekracza obszar ustalony, przewiduje kary, których dolegliwość jest dostosowana do wagi popełnionej nieprawidłowości (zob. pkt 130 powyżej).

149    Natomiast jak wynika to z motywu 12 rozporządzenia nr 659/2006, w drodze którego ust. 2a został dodany do art. 51 rozporządzenia nr 796/2004, kary takie należy uznać za bezużyteczne, w przypadku gdy, mimo że obszar zadeklarowany przez rolnika jest większy niż ten, w odniesieniu do którego rolnikowi przysługują płatności, obszar ów spełnia wszystkie pozostałe wymogi kwalifikowalności. W takim bowiem przypadku, jak wynika to z tego samego motywu, art. 50 ust. 2 rozporządzenia nr 796/2004 przewiduje, że podstawą do obliczenia pomocy jest liczba hektarów w powiązaniu z uprawnieniami do płatności.

150    Tak więc z jednej strony ustanowiony w motywie 12 rozporządzenia nr 659/2006 związek art. 50 ust. 2 rozporządzenia nr 796/2004, który to przepis został wyraźnie oparty na porównaniu pomiędzy zadeklarowanym obszarem a zadeklarowanymi uprawnieniami do płatności, z art. 51 ust. 2a tego rozporządzenia potwierdza wniosek, zgodnie z którym porównanie, jakiego należy dokonać z tytułu tego ostatniego przepisu, dotyczy zadeklarowanego obszaru i zadeklarowanych uprawnień do płatności, nie zaś uprawnień, jakimi rolnik rzeczywiście dysponuje, w odpowiednim przypadku po odzyskaniu nienależnie przydzielonych uprawnień na podstawie art. 73a rozporządzenia nr 796/2004.

151    Z drugiej strony, zważywszy na ogólną systematykę art. 51 rozporządzenia nr 796/2004, wpisującego się w ramy zwalczania nieprawidłowości oraz oszustw finansowych, dodanie do tego przepisu ust. 2a opiera się na na rozważaniach, zgodnie z którymi w przypadku rozbieżności pomiędzy zadeklarowanym obszarem a zadeklarowanymi uprawnieniami do płatności, jeśli tylko zadeklarowany obszar spełnia wszystkie pozostałe wymogi kwalifikowalności, to co do zasady nie zachodzi ryzyko popełnienia nieprawidłowości czy też oszustwa finansowego. Zgodnie z art. 50 ust. 2 tego samego rozporządzenia w przypadku takiej rozbieżności pomiędzy zadeklarowanym obszarem a zadeklarowanymi uprawnieniami do płatności kwota pomocy jest w każdym razie ustalana na podstawie mniejszej z tych dwóch wartości, efektem czego dokonanie wypłaty pomocy na podstawie obszaru nieustalonego jest bezwarunkowo wykluczone. Wynika z tego, że co do zasady w takim przypadku nie zachodzi ryzyko wypłaty nienależnej płatności na podstawie obszaru nieustalonego.

152    Po trzecie, należy podnieść, że niewątpliwie jest prawdą, iż jak podnosi Zjednoczone Królestwo, taka wykładnia art. 51 rozporządzenia nr 796/2004, a w szczególności jego ust. 2a, nie wyklucza możliwości wyjątkowego obliczenia wymiaru kary na podstawie nieistniejących uprawnień do płatności, w sytuacji gdy rolnik deklaruje liczbę uprawnień do płatności większą niż ta, którą rolnik ten rzeczywiście dysponuje.

153    Niemniej jednak należy uznać, że nawet bez konieczności ustalania, czy, jak podnosi Zjednoczone Królestwo, zawarte w art. 51 ust. 1 rozporządzenia nr 796/2004 powołanie się na obszar stwierdzony należy rozumieć jako powołanie się na kwalifikujący się do objęcia pomocą obszar powiązany z odpowiadającą mu liczbą zadeklarowanych uprawnień do płatności, czy też z liczbą zadeklarowanych uprawnień do płatności, jaką rolnik rzeczywiście dysponuje, podniesiona w pkt 152 powyżej okoliczność nie może, wbrew temu, co podniosło na rozprawie Zjednoczone Królestwo, pociągnąć za sobą bezprawności zaskarżonej decyzji.

154    Pomijając to, że Zjednoczone Królestwo nie zakwestionowało zgodności z prawem art. 51 rozporządzenia nr 796/2004, należy bowiem uznać, że na podstawie tej okoliczności, jakkolwiek by nie była godna ubolewania, nie można obalić przyjętej powyżej interpretacji przepisów art. 51 ust. 2a rozporządzenia nr 796/2004, za przyjęciem której przemawia również ich wykładnia literalna, kontekstowa i celowościowa.

155    W tym względzie należy ponadto dodać, że zatytułowany „Podstawa obliczania w odniesieniu [mająca zastosowanie] do zadeklarowanych obszarów” art. 57 ust. 2 rozporządzenia nr 1122/2009, uchylającego i zastępującego z dniem 1 stycznia 2010 r. rozporządzenie nr 796/2004, w tiret drugim wyraźnie stanowi, że „jeżeli liczba zadeklarowanych uprawnień do płatności przekracza liczbę uprawnień do płatności przysługujących rolnikowi [którymi rolnik dysponuje], zmniejsza się liczbę zadeklarowanych uprawnień do płatności do liczby uprawnień do płatności przysługujących rolnikowi [którymi rolnik dysponuje]”.

156    Ta nowa regulacja została oparta, jak wynika to z motywu 78 rozporządzenia nr 1122/2009, na następujących względach:

„Do dokonania płatności w ramach systemu płatności jednolitej wymagane jest, by liczba uprawnień do płatności i kwalifikowalnych hektarów była jednakowa. Do celów [stosowania] tego systemu należy przewidzieć, że w przypadku rozbieżności między zadeklarowanymi uprawnieniami do płatności a zadeklarowanym obszarem, płatność powinna być obliczana na podstawie mniejszego wymiaru. Aby uniknąć obliczeń w oparciu o nieistniejące uprawnienia do płatności, należy przewidzieć, że liczba uprawnień do płatności wykorzystywana do obliczeń nie może być wyższa niż liczba uprawnień do płatności, którymi rolnik dysponuje”.

157    Wbrew zaś podniesionej przez Zjednoczone Królestwo argumentacji opartej na tym, że za przyjęciem dokonanej przez to państwo wykładni art. 51 ust. 2a rozporządzenia nr 796/2004 ma też przemawiać art. 57 ust. 2 rozporządzenia nr 1122/2009, należy podnieść, iż przyjęcie tej regulacji i wprowadzonych w jej następstwie zmian pozostaje bez wpływu na przyjętą powyżej wykładnię art. 51 ust. 2a rozporządzenia nr 796/2004 i nie może uzasadniać takiej interpretacji tego przepisu, która byłaby sprzeczna nie tylko z jego brzmieniem, lecz także z brzmieniem motywów stanowiących inspirację do włączenia go do tego rozporządzenia (zob. podobnie i analogicznie wyrok z dnia 16 września 2013 r., Niderlandy/Komisja, T‑343/11, EU:T:2013:468, pkt 91).

158    Poza tym, że cel art. 57 ust. 2 rozporządzenia nr 1122/2009, jak wskazuje na to sam tytuł tego artykułu, różni się od celu art. 51 ust. 2a rozporządzenia nr 796/2004, dotyczącego zmniejszenia płatności i jej wykluczenia mających zastosowanie w przypadku zawyżenia zadeklarowanego obszaru, należy bowiem, nawet bez konieczności dokonywania wykładni art. 57 ust. 2 rozporządzenia nr 1122/2009, podnieść, że to ostatnie rozporządzenie nie miało zastosowania w momencie przeprowadzania kontroli, w trakcie których wykryte zostały błędy spowodowane zawyżeniem zadeklarowanego obszaru, gdyż zgodnie z art. 87 akapit drugi tego rozporządzenia stosuje się je do wniosków o przyznanie pomocy odnoszących się do lat gospodarczych lub okresów premiowych rozpoczynających się od dnia 1 stycznia 2010 r.

159    W trzeciej kolejności, w zakresie, w jakim Zjednoczone Królestwo zamierza poprzeć swe twierdzenia dotyczące wykładni przepisów art. 51 rozporządzenia nr 796/2004 przedstawieniem przykładów obliczeń kar dokonanych na podstawie tych przepisów, należy dodać, że na podstawie takich przykładów, przedstawionych jedynie tytułem zobrazowania metod obliczeniowych, nie można ustalić, iż Komisja błędnie zarzuciła Zjednoczonemu Królestwu dokonanie, w oparciu o te przepisy, błędnego obliczenia kar, a metoda obliczania kar mających zastosowanie w przypadku zawyżenia zadeklarowanego obszaru zastosowana przy szacowaniu ponoszonego przez Fundusz ryzyka finansowego była błędna.

160    W trzeciej kolejności wreszcie Zjednoczone Królestwo powołuje się tytułem ewentualnym na zasadę retroaktywnego stosowania kary mniej surowej. Owo państwo członkowskie twierdzi w istocie, że art. 57 ust. 2 tiret drugie rozporządzenia nr 1122/2009 stanowi nowe uregulowanie kwestii stosowania zmniejszenia płatności i jej wykluczenia i że – ze względu na to, iż uregulowanie to jest mniej surowe od tego wynikającego z art. 51 rozporządzenia nr 796/2004 w przyjętej przez Komisję wykładni – należy zastosować je z mocą wsteczną. Zdaniem Zjednoczonego Królestwa to nowe uregulowanie skutkuje rezygnacją z mających zastosowanie w przypadku zawyżenia zgłoszonego obszaru zmniejszeń płatności i ich wykluczeń, w sytuacji gdy rolnik deklaruje kwalifikujący się do objęcia pomocą obszar odpowiadający co najmniej liczbie zadeklarowanych uprawnień do płatności, która to liczba nie może przekroczyć liczby uprawnień do płatności, którą rolnik ten dysponuje.

161    W tym względzie, jak zostało to już podniesione w pkt 158 powyżej, należy przypomnieć, że zgodnie z art. 87 akapit drugi rozporządzenia nr 1122/2009 akt ten stosuje się do wniosków o przyznanie pomocy odnoszących się do lat gospodarczych lub okresów premiowych rozpoczynających się od dnia 1 stycznia 2010 r., efektem czego w przypadku wniosków o przyznanie pomocy złożonych odnośnie do 2009 r. należy co do zasady stosować rozporządzenie nr 796/2004. Niemniej jednak należy również przypomnieć, że zgodnie z brzmieniem art. 2 ust. 2 rozporządzenia nr 2988/95, jeśli po dokonaniu nieprawidłowości nastąpi zmiana przepisów nakładających kary administracyjne i zawartych w zasadach Unii, stosowane będą z mocą wsteczną mniej surowe przepisy.

162    Zgodnie z orzecznictwem zmniejszenia i wyłączenia płatności takie jak te przewidziane w art. 51 ust. 1 rozporządzenia nr 796/2004 stanowią karę administracyjną w rozumieniu tego art. 2 ust. 2 rozporządzenia nr 2988/95 (zob. podobnie wyrok z dnia 17 lipca 1997 r., National Farmers’ Union i in., C‑354/95, Rec, EU:C:1997:379, pkt 40, 41; ww. w pkt 132 wyrok Strawson i Gagg & Sons, EU:C:2002:695, pkt 46; wyrok z dnia 4 maja 2006 r., Haug, C‑286/05, Zb.Orz., EU:C:2006:296, pkt 21).

163    Jednak również z orzecznictwa wynika, że kary tej nie stanowią przepisy określające podstawę obliczania (zob. podobnie ww. w pkt 162 wyrok Haug, EU:C:2006:296, pkt 24).

164    Jest to zaś właśnie powołany przez Zjednoczone Królestwo przypadek art. 57 ust. 2 tiret drugie rozporządzenia nr 1122/2009.

165    Ten art. 57 ust. 2 tiret drugie rozporządzenia nr 1122/2009, zgodnie z którym, „jeżeli liczba zadeklarowanych uprawnień do płatności przekracza liczbę uprawnień do płatności przysługujących rolnikowi [którymi rolnik dysponuje], zmniejsza się liczbę zadeklarowanych uprawnień do płatności do liczby uprawnień do płatności przysługujących rolnikowi [którymi rolnik dysponuje]”, wpisuje się bowiem, jak wynika to z jego tytułu i jak zauważyła na rozprawie Komisja, w definicję podstawy obliczania mającej zastosowanie do obszarów zadeklarowanych.

166    Ponadto przepis ten nie zmienia w żaden sposób wynikających z art. 58 rozporządzenia nr 1122/2009 zasad zmniejszania i wyłączania płatności. Ów art. 58 zawiera zresztą regulacje określone już w art. 51 ust. 1 rozporządzenia nr 796/2004, przy czym należy jednak wyjaśnić, że zawarte w art. 51 ust. 2a tego samego rozporządzenia przepisy ustanawiające wyjątek od określonych w art. 51 ust. 1 zasad zmniejszania i wyłączania płatności nie zostały zawarte w art. 58 rozporządzenia nr 1122/2009.

167    Wynika z tego, że nie można przyjąć podniesionych przez Zjednoczone Królestwo argumentów dotyczących wstecznego stosowania mniej surowej kary.

168    W związku z tym czwartą część zarzutu należy oddalić w całości.

 W przedmiocie drugiej części zarzutu, dotyczącej uwzględnienia przy ponownym obliczaniu tych uprawnień do płatności różnic między obszarami [zadeklarowanym i zatwierdzonym] mającymi znaczenie dla wysokości pomocy z tytułu zwierząt gospodarskich

169    Zjednoczone Królestwo podnosi w istocie, że Komisja błędnie uznała, iż błędy, jakich dopuszczono się w zakresie ustalania obszarów mających znaczenie dla wysokości pomocy z tytułu zwierząt gospodarskich, mogły mieć wpływ na składnik historyczny płatności. Z decyzji Komisji 2010/399/UE z dnia 15 lipca 2010 r. wyłączającej z finansowania Unii Europejskiej niektóre wydatki poniesione przez państwa członkowskie z tytułu Sekcji Gwarancji EFOGR, EFRG oraz EFRROW (Dz.U. L 184, s. 6) wynika bowiem, że w zakresie dotyczącym roku zgłoszeniowego 2004 r. Komisja zastosowała w odniesieniu do wydatków poniesionych w ramach systemu premii z tytułu ekstensyfikacji jedynie wynoszącą 2% korektę ryczałtową. To samo zaś, wyjątkowo nieznaczne ryzyko było, ze względu na znaczne podobieństwo systemów pomocy i powiązanych z nimi warunków jej przyznawania, ponoszone w okresie referencyjnym.

170    Komisja kwestionuje zasadność tych argumentów

171    W niniejszym przypadku z akt sprawy wynika, że w ramach procedury rozliczania zgodności rachunków Komisja uznała, iż przy ponownym obliczaniu uprawnień do płatności takim jak to, którego dokonało Zjednoczone Królestwo, uwzględniano jedynie składnik ryczałtowy, nie przeprowadzano zaś żadnej kontroli mającej na celu ustalenie, czy różnice między obszarami [zadeklarowanym i zatwierdzonym] wywierały też wpływ na wysokość pomocy z tytułu zwierząt gospodarskich wypłacanej w okresie referencyjnym, czyli w latach 2000–2002, i, co za tym idzie, na składnik historyczny uprawnień do płatności.

172    Nawet zaś zakładając, że jak twierdzi Zjednoczone Królestwo, ryzyko związane z brakiem sprawdzenia wpływu wywieranego przez błędy popełnione przy ustalaniu wysokości pomocy z tytułu zwierząt gospodarskich było bardzo nieznaczne, należy jednak stwierdzić, iż to państwo członkowskie w żaden sposób nie zakwestionowało samego twierdzenia, zgodnie z którym nie przeprowadziło ono takiej kontroli. Zjednoczone Królestwo nie kwestionuje bowiem zachodzenia między obszarami [zadeklarowanym i zatwierdzonym] różnic mogących wywierać wpływ na wysokość pomocy z tytułu zwierząt gospodarskich. Ponadto to państwo członkowskie, w odpowiedzi na zadane przez Sąd pytanie, potwierdziło na rozprawie, że nie sprawdziło ono, jaki wpływ mogły mieć takie różnice na składnik historyczny uprawnień do płatności; oświadczenie to zostało odnotowane w protokole z rozprawy.

173    Wynika z tego, że – biorąc pod uwagę przytoczone w pkt 65 powyżej orzecznictwo, zgodnie z którym choć to do Komisji należy przedstawienie dowodu na poparcie poważnych i uzasadnionych wątpliwości, jakie nasuwają się względem kontroli przeprowadzonej przez władze krajowe czy też przekazanych przez nie danych liczbowych, to dane państwo członkowskie musi wykazać, że poczynione przez tę instytucję stwierdzenia są nieprawidłowe – Zjednoczone Królestwo nie zdołało podważyć ustaleń Komisji, które zostały pokrótce przedstawione w pkt 171 powyżej.

174    Ponadto w zakresie, w jakim Zjednoczone Królestwo podnosi, że ryzyko ponoszone ze względu na niesprawdzenie wpływu wywieranego przez błędy popełnione przy ustalaniu wysokości pomocy z tytułu zwierząt gospodarskich było bardzo nieznaczne, należy podnieść, że zastosowany w niniejszym przypadku współczynnik korekty finansowej był uzasadniony całokształtem braków podniesionych przez Komisję odnośnie do kontroli kluczowych i uzupełniających oraz wynika on z szacunków ryzyka dokonanych przez samo to państwo członkowskie. Abstrahując zaś nawet od faktu, że państwo to nie wyjaśniło powodów, dla których wzięcie pod uwagę tego niesprawdzenia wpływu wywieranego przez błędy popełnione przy ustalaniu wysokości pomocy z tytułu zwierząt gospodarskich miało w odpowiednim przypadku wpływ na wysokość tego współczynnika, należy zauważyć, że choć brak ten pociągnął za sobą nieznaczne ryzyko dla Funduszu, to jednak na podstawie tego ustalenia nie można zakwestionować zastosowanej w niniejszym przypadku wynoszącej 5,19% korekty jednorazowej.

175    W związku z tym tę część składową zarzutu należy oddalić.

 W przedmiocie piątej części zarzutu, dotyczącej umyślnego zawyżenia zadeklarowanego obszaru

176    Zjednoczone Królestwo kwestionuje dokonane przez Komisję twierdzenie w przedmiocie braków wywierających wpływ na kontrole uzupełniające dotyczące umyślnego zawyżenia zadeklarowanego obszaru, o którym mowa w art. 53 rozporządzenia nr 796/2004. Podnosi ono, że zawyżenie to stanowi oszustwo podlegające sankcji karnej, zaś w Irlandii Północnej – przestępstwo. Tak więc, choć prawdą jest, że art. 53 rozporządzenia nr 796/2004 ustanawia sankcje o charakterze administracyjnym, a nie – karnym, niemniej jednak wydział rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich Irlandii Północnej (Northern Ireland Department of Agriculture and Rural Development, DARD) może stwierdzić, iż rolnik przedstawił mający znamiona oszustwa wniosek, jedynie wówczas, gdy zostanie to ustalone w ramach zwykłego postępowania karnego. Podobnie Komisja nie może zarzucać Zjednoczonemu Królestwu, że DARD nie przekazał do swej centralnej agencji dochodzeniowej (Central Investigation Service, CIS) przypadków, które jego zdaniem powinny tam zostać przekazane, tym bardziej że prawo nie przewiduje takiego obowiązku, a istniejące dowody mają niewystarczający charakter. Zjednoczone Królestwo dodaje ponadto, że mające znamiona oszustwa wnioski są składane niezwykle rzadko, efektem czego odsetek wydatków, w odniesieniu do których Fundusz ponosi ryzyko związane z umyślnym zawyżeniem zadeklarowanego obszaru, jest w Irlandii Północnej niezwykle niski.

177    Komisja podważa zasadność podniesionych przez Zjednoczone Królestwo argumentów.

178    W pierwszej kolejności należy podnieść, że w odpowiedzi na zadane przez Sąd na rozprawie pytanie Zjednoczone Królestwo, w konsekwencji wydania wyroku z dnia 27 lutego 2013 r., Polska/Komisja (T‑241/10, EU:T:2013:96), zrezygnowało z dalszego podnoszenia argumentacji opartej na tym, że w istocie Komisja błędnie zarzuciła mu uzależnienie nałożenia kary za umyślne zawyżenie zadeklarowanego obszaru zgodnie z art. 53 rozporządzenia nr 796/2004 od uprzedniego przeprowadzenia postępowania karnego, co zostało odnotowane w protokole z rozprawy.

179    W drugiej kolejności, w zakresie, w jakim Zjednoczone Królestwo nie zrezygnowało wyraźnie z podnoszenia argumentacji opartej na tym, że Komisja nie może mu zarzucać, iż DARD nie przekazał pewnych przypadków CIS‑owi, należy, nawet bez konieczności zastanawiania się nad tym, czy argumentacja ta jest skuteczna, podnieść, że sam niekwestionowany, jak wynika to z pkt 178 powyżej, fakt, iż Zjednoczone Królestwo uzależniło nałożenie sankcji administracyjnej od uprzedniego przeprowadzenia postępowania karnego, wystarcza do wyciągnięcia na jego podstawie wniosku o istnieniu braków wywierających wpływ na system stosowania w Zjednoczonym Królestwie określonych w art. 53 rozporządzenia nr 796/2004 sankcji administracyjnych. Nie ma zatem potrzeby badania, czy ponadto braki te wywarły wpływ na ów system stosowania sankcji ze względu na to, że pewne przypadki zawyżenia zadeklarowanego obszaru, które zdaniem Komisji powinny zostać przekazane CIS‑owi, nie zostały mu jednak przedstawione.

180    W każdym razie należy zauważyć, że Zjednoczone Królestwo nie wykazało błędnego charakteru wyciągniętego przez Komisję wniosku w przedmiocie braku przekazania tych przypadków CIS‑owi. To państwo członkowskie poprzestało bowiem na przedstawieniu mających ogólny charakter twierdzeń, zgodnie z którymi odesłanie do organu właściwego do przeprowadzenia dochodzenia nie jest obowiązkowe w sytuacji, gdy jest oczywiste, iż dostępne dowody nie wystarczają do tego, aby na ich podstawie wyciągnąć wniosek o umyślnym dopuszczeniu się niezgodności. Twierdzenie takie jest zaś z punktu widzenia ww. w pkt 65 orzecznictwa niewystarczające do pozbycia się zrodzonych po stronie Komisji poważnych i uzasadnionych wątpliwości.

181    W trzeciej kolejności, w odniesieniu do podniesionego przez Zjednoczone Królestwo argumentu opartego na tym, że ryzyko ponoszone przez Fundusz ze względu na zaistniałe w Irlandii Północnej przypadki umyślnego zawyżenia zadeklarowanego obszaru jest w każdym razie „prawdopodobnie niezwykle niskie”, należy – nawet bez konieczności sprawdzania, czy argument ten jest skuteczny, mimo iż, zgodnie z przedstawionymi przez Zjednoczone Królestwo na rozprawie informacjami, owo państwo członkowskie w ramach przeprowadzanego przez siebie oszacowania ryzyka nie uwzględniło umyślnych zawyżeń zadeklarowanego obszaru – zauważyć, że argument taki jest niewystarczający do zakwestionowania dokonanego przez Komisję stwierdzenia braków charakteryzujących stosowanie przewidzianych w art. 53 rozporządzenia nr 796/2004 sankcji administracyjnych.

182    Ponadto, nawet przy założeniu, że zamiarem Zjednoczonego Królestwa jest zakwestionowanie za pomocą tego argumentu zastosowanego przez Komisję współczynnika korekty finansowej, należy podnieść, iż jak zostało to już stwierdzone w pkt 174 powyżej, zastosowanie tego współczynnika było uzasadnione całokształtem braków podniesionych przez Komisję odnośnie do kontroli kluczowych i uzupełniających oraz wynika z szacunków ryzyka dokonanych przez samo to państwo członkowskie. Wynika z tego, że choćby nawet braki wywierające wpływ na określone w art. 53 rozporządzenia nr 796/2004 postępowanie w przedmiocie sankcji administracyjnych pociągały za sobą nieznaczne ryzyko dla Funduszu, to jednak na podstawie tego ustalenia nie można zakwestionować zastosowanej w niniejszym przypadku wynoszącej 5,19% korekty jednorazowej.

183    W każdym razie wbrew temu, co wynika z przytoczonego w pkt 66 powyżej orzecznictwa, zgodnie z którym to do państwa członkowskiego należy wykazanie, że Komisja popełniła błąd w zakresie skutków finansowych, jakie wywiodła ze stwierdzonego przez siebie naruszenia, Zjednoczone Królestwo zadowoliło się przedstawieniem mających hipotetyczny charakter i nieprecyzyjnych twierdzeń, które, choć opierają się na sporządzonym przez Komisję w 2009 r. rocznym sprawozdaniu w przedmiocie ochrony interesów finansowych Wspólnot i zwalczania wymierzonych w nie oszustw, nie są jednak poparte szczegółowymi dowodami pozwalającymi na wykazanie w niniejszym przypadku, że zastosowany przez Komisję współczynnik korekty finansowej był błędny.

184    W świetle powyższego część piątą zarzutu drugiego należy oddalić.

185    Z powyższego wynika, że zarzut drugi należy oddalić w całości.

 W przedmiocie zarzutu pierwszego, opartego na naruszeniach i na oraz dotyczących okoliczności faktycznych błędach w zakresie ustalenia zakresu strat rzeczywiście poniesionych przez Fundusz

186    W zakresie tego pierwszego zarzutu nieważności Zjednoczone Królestwo kieruje przeciwko Komisji zarzut, że ta, stosując w odniesieniu do całokształtu poniesionych z tytułu roku zgłoszeniowego 2009 w Irlandii Północnej wydatków wynoszącą 5,19% korektę ryczałtową, dopuściła się naruszeń prawa oraz dotyczących okoliczności faktycznych błędów w zakresie ustalenia zakresu strat rzeczywiście poniesionych przez Fundusz. Zdaniem tego państwa członkowskiego Komisja nie wzięła pod uwagę, po pierwsze, że około 80% błędów popełnionych z tytułu roku zgłoszeniowego 2009 w odniesieniu do obszarów kwalifikujących się do objęcia pomocą wynika z zawyżeń zadeklarowanego w 2005 r. obszaru dokonanych przy początkowym podziale uprawnień do płatności i, po drugie, że ustalona w 2005 r. na podstawie tzw. hybrydowego modelu statycznego jednostkowa wartość tych uprawnień składa się ze składnika historycznego, będącego ilorazem kwoty referencyjnej i łącznej ilości uprawnień do płatności, oraz ze składnika ryczałtowego wynoszącego 78,33 EUR na każde poszczególne uprawnienie. W przypadku zaś 80% wydatków Fundusz ponosił jedynie ryzyko związane z wydatkami dotyczącymi składnika ryczałtowego, odpowiadającymi około 22% łącznej kwoty poniesionych wydatków. Zdaniem Zjednoczonego Królestwa wynika z tego, że w przypadku zastosowania w odniesieniu do części pociągających za sobą to ryzyko wydatków wynoszącej 5,19% korekty jednorazowej korekta finansowa nie mogła przekraczać 1,95%.

187    Komisja podważa zasadność podniesionych przez Zjednoczone Królestwo argumentów.

188    Na wstępie należy podnieść, że w zakresie dotyczącym korekt finansowych z załącznika 2 do dokumentu nr VI/5330/97 wynika, iż korekty te są stosowane, w przypadku gdy Komisja stwierdzi, że dany wydatek nie został dokonany zgodnie z przepisami unijnymi. Z dokumentu tego wynika również, że jeśli krajowe organa kontroli nie wykryły wcześniej nieprawidłowej płatności i nie objęły jej właściwymi działaniami korekcyjnymi i windykacyjnymi, to Komisja musi odmówić finansowania tej płatności z budżetu Unii. W przypadkach, w których można stwierdzić kwoty nieprawidłowych wydatków i, co za tym idzie, kwoty poniesionych przez Unię strat finansowych, zgodnie z dokumentem nr VI/5330/97 odrzuceniu podlega kwota oszacowana przez zastosowanie techniki ekstrapolacji wyników kontroli przeprowadzonych na próbce dokumentów, reprezentatywnej dla całości dokumentów, z których została pobrana próbka, ale ograniczonej do sektora administracyjnego, w którym istnieje ryzyko powtórzenia się tego samego uchybienia (zob. podobnie wyrok z dnia 7 czerwca 2013 r., Portugalia/Komisja, T‑2/11, Zb.Orz., EU:T:2013:307, pkt 120). Natomiast w przypadku gdy nie jest możliwe ustalenie rzeczywistej wysokości nieprawidłowych wydatków, należy stosować ryczałtowe korekty finansowe (wyroki: z dnia 18 września 2003 r., Zjednoczone Królestwo/Komisja, C‑346/00, Rec, EU:C:2003:474, pkt 53; z dnia 24 kwietnia 2008 r., Belgia/Komisja, C‑418/06 P, Zb.Orz., EU:C:2008:247, pkt 136; zob. także ww. wyrok Portugalia/Komisja, EU:T:2013:307, pkt 121 i przytoczone tam orzecznictwo).

189    W tym względzie należy dodać, że choć Komisja przyjęła dokument nr VI/5330/97 w kontekście EFOGR i zawarła w nim, jak wskazuje na to sam jego tytuł, wytyczne dotyczące obliczania skutków finansowych podczas przygotowania decyzji o rozliczaniu rachunków Sekcji Gwarancji EFOGR, to nic nie stoi na przeszkodzie, aby instytucja ta mogła stosować ten dokument również przy wykonywaniu przyznanych jej uprawnień, w celu rozliczania rachunków tego Funduszu, na mocy art. 31 ust. 1 rozporządzenia nr 1290/2005 (zob. podobnie wyrok z dnia 17 maja 2013 r., Bułgaria/Komisja, T‑335/11, EU:T:2013:262, pkt 86), które to twierdzenie nie zostało zresztą zakwestionowane przez Zjednoczone Królestwo.

190    Zasadność niniejszego zarzutu należy w pierwszej kolejności zbadać w świetle powyższych uwag.

191    W niniejszym przypadku z akt sprawy wynika, że Komisja zastosowała w odniesieniu do całokształtu wydatków poniesionych w ramach systemu płatności jednolitych w Irlandii Północnej z tytułu roku zgłoszeniowego 2009 wynoszącą 5,19% korektę jednorazową. Zastosowany współczynnik korekty jest efektem oszacowania ryzyka dokonanego przez władze Zjednoczonego Królestwa i zatwierdzonego przez Komisję ze względu na to, że zdaniem tej instytucji oszacowanie to umożliwiało racjonalne określenie ponoszonych przez unijny budżet strat finansowych. Dla celów tego dokonywanego przez władze brytyjskie oszacowania ryzyko finansowe zostało określone jako wartość odpowiadająca różnicy pomiędzy zapłaconą kwotą a kwotą zweryfikowaną, obejmująca również w razie potrzeby mające zastosowanie sankcje, przy czym należy wyjaśnić, że kwoty nienależnych płatności oraz mających zastosowanie sankcji zostały ustalone przez Zjednoczone Królestwo z zastosowaniem metody zalecanej przez Komisję. Ryzyko to zostało obliczone na podstawie ekstrapolacji opartej na próbie składającej się z 394 wniosków złożonych w 2009 r. w ramach systemu płatności jednolitych.

192    Z akt sprawy wynika zatem, że dokonane przez władze brytyjskie oszacowanie ponoszonego ryzyka finansowego polega na ustaleniu, na podstawie próby i w zastosowaniu ekstrapolacji, rzeczywiście ponoszonych przez Unię strat finansowych. Straty te i, co za tym idzie, związane z nimi ryzyko finansowe odpowiadają, jak wynika to zarówno ze sprawozdania w przedmiocie oszacowania skali ryzyka, jak i ze skierowanych przez Zjednoczone Królestwo pism procesowych, sumie ustalonych z zastosowaniem metody zalecanej przez Komisję nienależnych płatności i kar. Oszacowane w ten sposób ryzyko finansowe zostało wyrażone w sprawozdaniu w przedmiocie oszacowania skali ryzyka jako określona w procentach część łącznej wartości określonych w tym sprawozdaniu płatności. Z tego sprawozdania w przedmiocie oszacowania skali ryzyka wynika bowiem jednoznacznie, że ryzyko finansowe odpowiada 5,19% łącznej wartości wydatków poniesionych w ramach systemu płatności jednolitych w Irlandii Północnej z tytułu roku zgłoszeniowego 2009, co zresztą Zjednoczone Królestwo potwierdziło na rozprawie, odpowiadając na zadane przez Sąd pytanie.

193    Wynika z tego, że ze względu na to, iż Komisja mogła na podstawie zaproponowanego przez władze brytyjskie i zatwierdzonego przez siebie oszacowania ryzyka ustalić kwoty nieprawidłowych płatności i, co za tym idzie, kwotę ponoszonych przez Unię strat finansowych, instytucja ta słusznie, kierując się zawartymi w dokumencie nr VI/5330/9 i przypomnianymi w pkt 188 powyżej wytycznymi, doszła do wniosku, że należy odrzucić kwotę odpowiadającą tym właśnie stratom.

194    Wynika z tego również, że ze względu na to, iż oszacowana w ten sposób kwota strat została, tak jak zostało to wskazane w pkt 192 powyżej, wyrażona jako określona w procentach część łącznej wartości wydatków poniesionych w ramach systemu płatności jednolitych w Irlandii Północnej z tytułu roku zgłoszeniowego 2009, Komisja słusznie zastosowała do całokształtu tych wydatków wynoszącą 5,19% korektę jednorazową.

195    Wniosku tego nie można zakwestionować za pomocą podniesionych przez Zjednoczone Królestwo w ramach niniejszego wniosku argumentów opartych w istocie na tym, że należało zastosować tę wynoszącą 5,19% korektę jednorazową jedynie do tej części wydatków poniesionych w ramach systemu płatności jednolitych w Irlandii Północnej z tytułu roku zgłoszeniowego 2009, która zdaniem tego państwa członkowskiego była dotknięta nieprawidłowościami, efektem czego rzeczywiste ryzyko finansowe wynosiło 1,95%. Zjednoczone Królestwo twierdzi w tym względzie, że 80% błędów popełnionych w 2009 r. wynikało z błędów dotyczących obszarów kwalifikujących się do objęcia pomocą, które to błędy zostały popełnione przy początkowym przydziale uprawnień do płatności oraz obliczaniu ich wartości. Z tego względu w odniesieniu do 80% dokonanych w Irlandii Północnej w rozpatrywanym okresie wydatków należałoby, ze względu na metodę obliczania wartości tych uprawnień, na które składają się składniki historyczny i ryczałtowy (zob. pkt 70 powyżej), uwzględnić okoliczność, że tylko ten drugi składnik – nie zaś płatność jako całość – był obarczony ponoszonym przez Fundusz ryzykiem. Ten zaś składnik ryczałtowy stanowi jedynie około 22% wszystkich dokonywanych w Irlandii Północnej płatności.

196    W tym względzie należy przyjąć, że w niniejszym przypadku wartość korekty finansowej została określona na podstawie oszacowania skali ryzyka, które zostało przedstawione przez samo Zjednoczone Królestwo w ramach procedury rozliczania zgodności rachunków.

197    Przede wszystkim należy zauważyć, że dla celów tego oszacowania ryzyko finansowe zostało określone przez Zjednoczone Królestwo jako wartość odpowiadająca różnicy pomiędzy zapłaconą kwotą a kwotą zweryfikowaną, obejmująca również w razie potrzeby mające zastosowanie sankcje, przy czym należy wyjaśnić, że kwoty nienależnych płatności oraz mających zastosowanie sankcji zostały ustalone przez Zjednoczone Królestwo z zastosowaniem metody zalecanej przez Komisję.

198    W niniejszym przypadku zaś, abstrahując nawet od tego, że przedstawione przez Zjednoczone Królestwo w kontekście zarzutu drugiego argumenty mające na celu zakwestionowanie użycia tej metody obliczeniowej zostały odrzucone powyżej, należy stwierdzić, iż to państwo członkowskie w żaden sposób nie podważa tego, że ponoszone przez Fundusz ryzyko odpowiada właśnie sumie nienależnych płatności i kar.

199    Następnie to właśnie samo Zjednoczone Królestwo w ramach zaproponowanej przez Komisję metody szacowania ryzyka finansowego zastosowało jako podstawę obliczania łączną wartość wydatków poniesionych w ramach systemu płatności jednolitych w Irlandii Północnej z tytułu roku zgłoszeniowego 2009, co zresztą zostało przez nie potwierdzone na rozprawie (zob. pkt 192 powyżej). Wreszcie z akt sprawy nie wynika, żeby w momencie przedstawienia przez Zjednoczone Królestwo w ramach procedury rozliczania zgodności rachunków sporządzonego przez nie oszacowania ryzyka owo państwo członkowskie dało wyraz jakimkolwiek wątpliwościom co do przyjęcia tej podstawy obliczania.

200    Podnosząc zaś przed niniejszym sądem, że wynoszącą 5,19% korektę finansową, która została określona w sprawozdaniu w przedmiocie oszacowania skali ryzyka w stosunku do łącznej kwoty tych wydatków, należy stosować jedynie do pewnej, ograniczonej części tych wydatków, która zdaniem tego państwa członkowskiego była obarczona ponoszonym przez Fundusz ryzykiem, Zjednoczone Królestwo w rzeczywistości jednocześnie kwestionuje swe własne oszacowanie tego ryzyka.

201    Wreszcie za pomocą podnoszonej przez Zjednoczone Królestwo argumentacji można zakwestionować obliczenia, które doprowadziły do przyjęcia w tym sprawozdaniu w przedmiocie oszacowania skali ryzyka współczynnika korekty wynoszącego 5,19%. Tak więc w zakresie, w jakim ów współczynnik odzwierciedla tę część łącznych wydatków, która odpowiada sumie nienależnych płatności i mających zastosowanie kar (a zatem ujęte w danych liczbowych ryzyko finansowe), traci on na znaczeniu w momencie, gdy jest stosowany do innej podstawy obliczeniowej. Mające bowiem na celu określenie skali ponoszonego ryzyka zastąpienie zmniejszoną podstawą obliczeniową (częścią płatności, która zdaniem Zjednoczonego Królestwa rzeczywiście była obarczona ponoszonym przez Fundusz ryzykiem) podstawy obliczania przyjętej początkowo (łącznej kwoty płatności) i nadającej znaczenie zastosowanemu współczynnikowi korekty finansowej pozbawia początkową podstawę obliczania i określony współczynnik jakiegokolwiek związku.

202    Wynika z tego, że podnosząc, iż wynoszącą 5,19% korektę finansową, której wartość została ustalona na podstawie łącznej wartości wydatków poniesionych w Irlandii Północnej w 2010 r., należy stosować tylko do części tych wydatków, Zjednoczone Królestwo kwestionuje zasadniczo podstawy oszacowania dokonanego w ramach procedury rozliczania zgodności rachunków. Ponadto chcąc zastosować korektę finansową odpowiadającą rzeczywiście ponoszonemu przez Fundusz ryzyku i wyrażoną jako określona w procentach proporcja pomiędzy łączną kwotą tych wydatków a jej częścią, Zjednoczone Królestwo w rzeczywistości kwestionuje prawidłowość dokonanej analizy ryzyka i wynoszącego 5,19% współczynnika, choć to właśnie to państwo członkowskie przeprowadziło tę analizę i określiło ten współczynnik na podstawie niezakwestionowanej przez nie same definicji ryzyka.

203    Ponadto w zakresie, w jakim w odpowiedzi na zadane przez Sąd pytanie Zjednoczone Królestwo zauważa, że przedstawiony w ramach niniejszego zarzutu i wynoszący 1,95% współczynnik znajduje wytłumaczenie w rozpatrywanej w ramach zarzutu drugiego metodzie obliczania nienależnych płatności i sankcji, wystarczy przypomnieć, że przedstawione przez to państwo członkowskie w przedmiocie tej metody argumenty zostały w ramach tego zarzutu odrzucone.

204    Tak więc na podstawie tej argumentacji Zjednoczonego Królestwa, do którego to państwa członkowskiego, zgodnie z przypomnianymi w pkt 66 powyżej wymogami, należało wykazanie, że Komisja dopuściła się błędu w zakresie skutków finansowych, jakie należy wywieść z naruszenia reguł rządzących wspólną organizacją rynków rolnych, nie można ustalić, iż instytucja ta popełniła błąd w zakresie skutków finansowych, jakie wywiodła ze stwierdzonych przez siebie naruszeń.

205    Tak więc należy dojść do wniosku, że Komisja nie dopuściła się błędu, stosując w odniesieniu do łącznej kwoty wydatków poniesionych w ramach systemu płatności jednolitych w Irlandii Północnej z tytułu roku zgłoszeniowego 2009 wynoszącą 5,19% korektę jednorazową.

206    Z powyższego wynika, że zarzut pierwszy należy oddalić.

207    Z całości powyższych rozważań wynika, że skargę należy oddalić w całości.

 W przedmiocie kosztów

208    Zgodnie z art. 134 § 1 regulaminu postępowania przed Sądem kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Ponieważ Zjednoczone Królestwo przegrało sprawę, należy zgodnie z żądaniem Komisji obciążyć je kosztami związanymi z postępowaniem.

Z powyższych względów

SĄD (druga izba)

orzeka, co następuje:

1)      Skarga zostaje oddalona.

2)      Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej pokrywa oprócz własnych kosztów również koszty poniesione przez Komisję Europejską.

Martins Ribeiro Gervasoni Madise

Wyrok ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu w dniu 4 września 2015 r.

Podpisy

Spis treści

Ramy prawne

Przepisy Unii regulujące finansowanie wspólnej polityki rolnej

Rozporządzenie (WE) nr 1290/2005

Rozporządzenie (WE) nr 885/2006

Rozporządzenia (WE) nr 1782/2003 i nr 73/2009

Rozporządzenia (WE) nr 796/2004 i nr 1122/2009

Dokument nr VI/5330/97

Przepisy Unii regulujące kwestię ochrony jej interesów finansowych

Okoliczności powstania sporu

Przebieg postępowania i żądania stron

Co do prawa

Uwagi wstępne

W przedmiocie drugiego zarzutu, opartego na naruszeniach prawa i na dotyczących okoliczności faktycznych błędach związanych z brakami charakteryzującymi kontrole uzupełniające oraz, w szczególności, sposobami obliczania kwot nienależnych płatności oraz sankcji mających zastosowanie w przypadku zawyżenia zadeklarowanego obszaru

W przedmiocie pierwszej, trzeciej i czwartej z części zarzutu, dotyczących sposobu obliczania ponoszonego przez Fundusz ryzyka finansowego

– W przedmiocie części pierwszej zarzutu, dotyczącej wstecznego przeszacowania wartości uprawnień do płatności

– W przedmiocie części trzeciej zarzutu, dotyczącej odzyskiwania nienależnie wypłaconych kwot

– W przedmiocie czwartej części zarzutu, dotyczącej zmniejszenia płatności i jej wykluczenia mających zastosowanie w przypadku zawyżenia zadeklarowanego obszaru

W przedmiocie drugiej części zarzutu, dotyczącej uwzględnienia przy ponownym obliczaniu tych uprawnień do płatności różnic między [zadeklarowanym i zatwierdzonym] obszarami mającymi znaczenie dla wysokości pomocy z tytułu zwierząt gospodarskich

W przedmiocie piątej części zarzutu, dotyczącej umyślnego zawyżenia zadeklarowanego obszaru

W przedmiocie zarzutu pierwszego, opartego na naruszeniach prawa i na dotyczących okoliczności faktycznych błędach w zakresie ustalenia zakresu strat rzeczywiście poniesionych przez Fundusz

W przedmiocie kosztów

* Język postępowania: angielski.