Sprawy połączone T‑274/08 i T‑275/08

Republika Włoska

przeciwko

Komisji Europejskiej

EFRG – Rozliczanie rachunków agencji płatniczych państw członkowskich w zakresie wydatków finansowanych przez EFRG – Kwoty podlegające zwrotowi przez Republikę Włoską w związku z nieodzyskaniem w przewidzianych terminach – Pojęcie konsekwencji finansowych – Uwzględnienie odsetek – Artykuł 32 ust. 5 rozporządzenia (WE) nr 1290/2005

Streszczenie wyroku

Rolnictwo – Wspólna polityka rolna – Finansowanie przez EFRG – Procedura rozliczania rachunków

(rozporządzenie Rady nr 1290/2005, art. 32 ust. 5)

Artykuł 32 ust. 5 rozporządzenia nr 1290/2005 w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej dotyczy szczególnych sytuacji, kiedy państwo członkowskie nie odzyskało kwot należnych ze względu na nieprawidłowości lub zaniedbania, bądź w terminie czterech lat od daty pierwszego ustalenia administracyjnego lub sądowego, bądź w terminie ośmiu lat, w przypadku gdy odzyskanie jest przedmiotem postępowania przed sądami krajowymi. W takich sytuacjach zgodnie z rozporządzeniem konsekwencje finansowe nieodzyskania ponosi w 50% zainteresowane państwo członkowskie oraz w 50% budżet wspólnotowy.

Dla dokonania wykładni przepisu prawa wspólnotowego należy wziąć pod uwagę nie tylko jego treść, ale także jego kontekst oraz cele, jakie wyznacza uregulowanie, którego ów przepis stanowi część. W pierwszej kolejności wyrażenie „konsekwencje finansowe” ma szeroki zasięg, gdyż obejmuje wszystkie skutki o charakterze finansowym związane z nieodzyskaniem kwot nieprawidłowo wypłaconych. Zaliczają się do nich oczywiście odsetki, które powinny być zapłacone na podstawie art. 32 ust. 1 rzeczonego rozporządzenia.

W drugiej kolejności ta literalna wykładnia znajduje poparcie w art. 34 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 1290/2005, zgodnie z którym za dochody przekazane w rozumieniu art. 18 rozporządzenia nr 1605/2002 w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich uznaje się kwoty, które zgodnie z art. 31, 32 i 33 niniejszego rozporządzenia powinny zostać przekazane do budżetu Wspólnoty, wraz z odsetkami. Ta wykładnia jest również zgodna z ogólną strukturą postępowania w sprawie rozliczenia rachunków. Artykuł 32 ust. 5 rozporządzenia nr 1290/2005 należy bowiem rozumieć w odniesieniu do art. 32 ust. 1 tego rozporządzenia, który ustanawia ogólne ramy w zakresie zwrotu Wspólnocie kwot należnych ze względu na nieprawidłowości lub zaniedbania przy wykorzystaniu funduszy. Ponieważ art. 32 ust. 5 w żaden sposób nie zmienia zasady naliczania odsetek, lecz ogranicza się jedynie do podziału odpowiedzialności finansowej pomiędzy państwo członkowskie i budżet wspólnotowy w przypadku nieodzyskania należnych kwot w rozsądnych terminach, oznacza to bez wątpienia, że konsekwencje finansowe wspomniane w art. 32 ust. 5 tego rozporządzenia obejmują w szczególności kwoty główne wraz ze związanymi z nimi odsetkami.

W trzeciej kolejności z preambuły rozporządzenia nr 1290/2005, a w szczególności z motywów 25 i 26, wynika, że system współodpowiedzialności finansowej ustanowiony w art. 32 ust. 5 rzeczonego rozporządzenia ma na celu ochronę interesów budżetu wspólnotowego poprzez obciążenie zainteresowanego państwa członkowskiego częścią kwot należnych w związku z nieprawidłowościami, które nie zostały odzyskane w rozsądnym terminie. Obowiązek odzyskania odsetek naliczonych w okresie od momentu stwierdzenia nieprawidłowości do momentu rzeczywistego odzyskania tych kwot ma charakter kompensacyjny ze względu na to, że odsetki dotyczą szkody poniesionej czasowo przez budżet wspólnotowy w wyniku nieotrzymania wierzytelności zaksięgowanej na jego rzecz.

W czwartej kolejności zasada, zgodnie z którą odsetki stanowią dodatek do kwoty głównej i są księgowane w taki sam sposób jak ta kwota, ma ogólne zastosowanie w ramach przepisów dotyczących budżetu wspólnotowego, co potwierdza art. 86 ust. 1 rozporządzenia nr 2342/2002 ustanawiającego szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia nr 1605/2002, przyjęty na podstawie art. 71 ust. 4 tego ostatniego rozporządzenia, który stanowi, że bez uszczerbku dla wszelkich przepisów szczególnych, wynikających ze stosowania zasad sektorowych, wszelkie należności niespłacone są obciążone odsetkami.

(por. pkt 36, 37, 39–41, 44, 45)