Wyrok Trybunału (pierwsza izba) z dnia 14 września 2023 r. (wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Consiglio di Stato - Włochy) – Volkswagen Group Italia SpA, Volkswagen Aktiengesellschaft/Autorità Garante della Concorrenza e del Mercato
(Sprawa C-27/221 , Volkswagen Group Italia i Volkswagen Aktiengesellschaft)
Odesłanie prejudycjalne – Artykuł 50 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej – Zasada ne bis in idem – Sankcja nałożona za nieuczciwe praktyki handlowe – Karnoprawny charakter sankcji – Sankcja karna nałożona w państwie członkowskim po przyjęciu sankcji za nieuczciwe praktyki handlowe w innym państwie członkowskim, lecz która to sankcja karna uprawomocniła się przed tą ostatnią sankcją – Artykuł 52 ust. 1 – Ograniczenia w stosowaniu zasady ne bis in idem – Przesłanki – Koordynacja postępowań i sankcji
Język postępowania: włoski
Sąd odsyłający
Consiglio di Stato
Strony w postępowaniu głównym
Strona skarżąca: Volkswagen Group Italia SpA, Volkswagen Aktiengesellschaft
Strona przeciwna: Autorità Garante della Concorrenza e del Mercato
przy udziale: Associazione Cittadinanza Attiva Onlus, Coordinamento delle associazioni per la tutela dell’ambiente e dei diritti degli utenti e consumatori (Codacons)
Sentencja
Artykuł 50 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej należy interpretować w ten sposób, że przewidziana w uregulowaniu krajowym administracyjna sankcja pieniężna nałożona na daną spółkę przez krajowy organ ochrony konsumentów za nieuczciwe praktyki handlowe, mimo że zakwalifikowana jako sankcja administracyjna w uregulowaniu krajowym, stanowi sankcję karną w rozumieniu tego postanowienia, jeżeli realizuje cel represyjny i jest sankcją o wysokim stopniu surowości.
Ustanowioną w art. 50 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej zasadę ne bis in idem należy interpretować w ten sposób, że stoi ona na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, które zezwala na utrzymanie w mocy grzywny o charakterze karnym nałożonej na osobę prawną za nieuczciwe praktyki handlowe w przypadku, w którym owa osoba została skazana za te same czyny w innym państwie członkowskim, nawet jeśli owo skazanie nastąpiło po dniu wydania decyzji nakładającej tę grzywnę, lecz wyrok skazujący uprawomocnił się przed dniem, w którym wyrok w przedmiocie środka zaskarżenia na drodze sądowej tej decyzji uzyskał powagę rzeczy osądzonej.
Artykuł 52 ust. 1 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej należy interpretować w ten sposób, że zezwala on na ograniczenie w stosowaniu ustanowionej w art. 50 tej karty zasady ne bis in idem, tak iż umożliwia kumulację postępowań lub sankcji w odniesieniu do tych samych czynów, w przypadku gdy są spełnione warunki przewidziane w art. 52 ust. 1 wspomnianej karty, które doprecyzowano w orzecznictwie, mianowicie, po pierwsze, że ta kumulacja nie stanowi nadmiernego obciążenia dla danej osoby, po drugie, że istnieją jasne i precyzyjne zasady pozwalające przewidzieć, jakie czyny i zaniechania mogą stanowić przedmiot kumulacji, oraz, po trzecie, że rozpatrywane postępowania były prowadzone w sposób wystarczająco skoordynowany i w zbliżonym czasie.
____________
1 Dz.U. C 128 z 21.3.2022.