Sprawa C‑286/12

Komisja Europejska

przeciwko

Węgrom

Uchybienie zobowiązaniom państwa członkowskiego – Polityka społeczna – Równość traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy – Dyrektywa 2000/78/WE – Artykuł 2 i art. 6 ust. 1 – Uregulowanie krajowe wymagające zaprzestania działalności zawodowej przez sędziów, prokuratorów i notariuszy, którzy ukończyli 62 lata – Zgodne z przepisami cele uzasadniające odmienne traktowanie w stosunku do pracowników, którzy nie ukończyli 62 lat – Proporcjonalny charakter długości okresu przejściowego

Streszczenie – wyrok Trybunału (pierwsza izba) z dnia 6 listopada 2012 r.

1.        Skarga o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego – Przedmiot sporu – Ustalenie w uzasadnionej opinii – Termin wyznaczony państwu członkowskiemu – Wyrok sądu tego państwa członkowskiego uchylający z mocą wsteczną przepisy, których dotyczy skarga – Wyrok wydany po upływie tego terminu – Skarga nie bezprzedmiotowa

(art. 258 TFUE)

2.        Polityka społeczna – Równość traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy – Dyrektywa 2000/78 – Zakaz dyskryminacji ze względu na wiek – Uregulowanie krajowe przewidujące dla niektórych zawodów przeniesienie na emeryturę z urzędu w wieku 62 lat – Cel polegający na ujednoliceniu dla niektórych zawodów granic wiekowych obligatoryjnego zaprzestania działalności – Cel polegający na wdrożeniu bardziej zrównoważonej struktury wiekowej – Środki krajowe niebędące właściwe i konieczne w świetle tych celów – Brak uzasadnienia

(dyrektywa Rady 2000/78, art. 2, art. 6 ust. 1)

3.        Polityka społeczna – Równość traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy – Dyrektywa 2000/78 – Zakaz dyskryminacji ze względu na wiek – Uregulowanie krajowe przewidujące dla niektórych zawodów przeniesienie na emeryturę z urzędu w wieku 62 lat – Brak doprecyzowania odnoszącego się do celu realizowanego w tym uregulowaniu – Brak wpływu na uzasadnienie tego środka

(dyrektywa Rady 2000/78)

1.        Skargi o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom nie można uznać za bezprzedmiotową gdy po upływie terminu, jaki Komisja wyznaczyła państwu członkowskiemu by umożliwić mu dostosowanie się do uzasadnionej opinii, przepisy krajowe, uznawane przez Komisję za podstawę uchybienia zobowiązaniom przez to państwo członkowskie zostały z mocą wsteczną uchylone w postepowaniu przed sądem.

W istocie data, w odniesieniu do której Trybunał powinien dokonać oceny istnienia zarzucanego uchybienia, to dzień, w którym termin ten upływa. Retroaktywny charakter wyroku uchylającego nie powoduje usunięcia przedmiotu rozpatrywanej skargi, gdy uchylenie to wynika z okoliczności, która nastąpiła po tej dacie i która z tego względu nie może być brana pod uwagę.

(por. pk 43,45)

2.        Uchybia swoim zobowiązaniom wynikającym z art. 2 i art. 6 ust. 1 dyrektywy 2000/78 ustanawiającej ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy, państwo członkowskie, które przyjmuje uregulowanie krajowe, na mocy którego stosunki służbowe sędziów, prokuratorów i notariuszy ustają obligatoryjnie z osiągnięciem przez nich wieku 62 lat, co powoduje odmienne traktowanie ze względu na wiek, które nie ma uzasadnienia.

W istocie takie uregulowanie powoduje odmienne traktowanie pomiędzy osobami, które wykonują te zawody i które osiągnęły wiek 62 lat, oraz osobami od nich młodszymi, które wykonują te same zawody, ponieważ te pierwsze ze względu na swój wiek są zmuszone do zaprzestania z mocy prawa pełnienia służby.

Ponadto owa dyskryminacja nie znajduje uzasadnienia, bowiem takie uregulowanie nie stanowi środka właściwego i koniecznego do realizacji celów zgodnych z prawem.

W istocie jej cel, jakim jest ujednolicenie w ramach zawodów objętych służbą publiczną granic wiekowych obligatoryjnego zaprzestania działalności, może stanowić zgodny z prawem cel. Jednakże przepisy takie jak rozpatrywane, które dokonują nagłego i znacznego obniżenia granicy wieku obligatoryjnego zaprzestania działalności, nie przewidując środków przejściowych, które mogłyby chronić uzasadnione oczekiwania zainteresowanych osób, nie są niezbędne do osiągnięcia tego celu.

Także zamierzony w takim uregulowaniu cel w postaci wdrożenie bardziej zrównoważonej struktury wiekowej ułatwiającej młodym prawnikom dostęp do zawodów sędziego, prokuratora i notariusza ten może stanowić zgodny z przepisami cel polityki zatrudnienia. Jednakże takie przepisy, które pociagają za sobą krótkoterminowe, pozornie pozytywne skutki, lecz mogące stawiać pod znakiem zapytania możliwość osiągnięcia rzeczywiście zrównoważonej „struktury wiekowej” w perspektywie średnio- i długoterminowej, nie są właściwe do osiągnięcia tego celu.

(por. pkt 50, 61, 62, 64, 68, 75, 77, 79; sentencja)

3.        Zobacz tekst orzeczenia.

(por. pkt 57, 58)