Υπόθεση T‑360/21
(δημοσίευση αποσπασμάτων)
Portigon AG
κατά
Ενιαίου Συμβουλίου Εξυγίανσης (ΕΣΕ)
και
Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
και
Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης
και
Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (όγδοο πενταμελές τμήμα) της 29ης Μαΐου 2024
«Οικονομική και Νομισματική Ένωση – Τραπεζική ένωση – Ενιαίος μηχανισμός εξυγίανσης των πιστωτικών ιδρυμάτων και ορισμένων επιχειρήσεων επενδύσεων (ΕΜΕ) – Ενιαίο ταμείο εξυγίανσης (ΕΤΕ) – Απόφαση του ΕΣΕ σχετικά με τον υπολογισμό των εκ των προτέρων εισφορών για το 2021 – Ένσταση ελλείψεως νομιμότητας – Νομική βάση του κανονισμού 806/2014 – Άρθρο 114 ΣΛΕΕ – Ίση μεταχείριση – Περιθώριο εκτιμήσεως της Επιτροπής – Διακριτική ευχέρεια του ΕΣΕ – Υποχρέωση αιτιολόγησης»
1. Προσέγγιση των νομοθεσιών – Μέτρα για τη βελτίωση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς στον χρηματοπιστωτικό τομέα – Ρύθμιση σχετικά με την προσέγγιση των διατάξεων των κρατών μελών στον τομέα της εξυγίανσης των ιδρυμάτων στην τραπεζική ένωση – Κανονισμός 806/2014 – Οδηγία 2014/59 – Εξουσιοδότηση προς το Ενιαίο Συμβούλιο Εξυγίανσης (ΕΣΕ) για τον καθορισμό των εκ των προτέρων εισφορών και τη διαχείριση των χρηματοδοτικών μέσων του Ενιαίου Ταμείου Εξυγίανσης (ΕΤΕ) – Νομική βάση – Άρθρο 114 ΣΛΕΕ
(Κανονισμός 806/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, αιτιολογικές σκέψεις 1 έως 4, 9, 12, 19 και 107 και άρθρα 67 και 76· οδηγία 2014/59 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, αιτιολογικές σκέψεις 3 έως 5, 9, 10, 103, 104 και 108 και άρθρα 100 και 101)
(βλ. σκέψεις 41, 42, 48, 53-57)
2. Οικονομική και νομισματική πολιτική – Οικονομική πολιτική – Ενιαίος μηχανισμός εξυγίανσης των πιστωτικών ιδρυμάτων και ορισμένων επιχειρήσεων επενδύσεων – Εκ των προτέρων εισφορές στο Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης (ΕΤΕ) – Χαρακτήρας – Απουσία φορολογικού χαρακτήρα – Ασφαλιστικής φύσεως λογική που αποσκοπεί στη διασφάλιση της σταθερότητας του χρηματοοικονομικού κλάδου στο σύνολό του – Χρηματοδότηση βαρύνουσα τον χρηματοοικονομικό κλάδο στο σύνολό του – Εισφορές που προορίζονται άμεσα και αποκλειστικά για τη χρηματοδότηση των δαπανών του κλάδου αυτού και είναι αναγκαίες για τη λειτουργία του – Νομική βάση – Άρθρο 114, παράγραφος 2, ΣΛΕΕ
(Άρθρο 114 § 2 ΣΛΕΕ· κανονισμός 806/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρα 67 §§ 2 και 4, 69 και 70· οδηγία 2014/59 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, αιτιολογικές σκέψεις 3, 5, 103, 105 έως 107 και άρθρα 32, 101 έως 103)
(βλ. σκέψεις 61-66, 68-76)
3. Θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Άσκηση των αρμοδιοτήτων – Εξουσία της Επιτροπής να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις – Περιεχόμενο – Σύνθετες εκτιμήσεις και αξιολογήσεις – Ευρύ περιθώριο εκτιμήσεως – Οδηγία 2014/59 για τη θέσπιση πλαισίου για την ανάκαμψη και την εξυγίανση πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων επενδύσεων – Καθορισμός των κριτηρίων προσαρμογής των εκ των προτέρων εισφορών – Δικαστικός έλεγχος – Όρια
(Άρθρο 290 ΣΛΕΕ· κανονισμός 806/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, αιτιολογική σκέψη 41· οδηγία 2014/59 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου)
(βλ. σκέψεις 106, 108, 113, 114)
4. Οικονομική και νομισματική πολιτική – Οικονομική πολιτική – Ενιαίος μηχανισμός εξυγίανσης των πιστωτικών ιδρυμάτων και ορισμένων επιχειρήσεων επενδύσεων – Ενιαίο Συμβούλιο Εξυγίανσης (ΕΣΕ) – Αρμοδιότητα – Καθορισμός από το ΕΣΕ πρόσθετων δεικτών και υποδεικτών κινδύνου για την προσαρμογή του υπολογισμού των εκ των προτέρων εισφορών στο Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης (ΕΤΕ) με βάση το προφίλ κινδύνου των πιστωτικών ιδρυμάτων – Εξουσιοδότηση της Επιτροπής προς το ΕΣΕ – Δεν υφίσταται – Ευρεία διακριτική ευχέρεια του ΕΣΕ
(Άρθρο 290 § 1, ΣΛΕΕ· κανονισμός 2015/63 της Επιτροπής, άρθρο 6 § 1, στοιχείο δʹ)
(βλ. σκέψεις 141, 144, 148, 152, 156-160)
5. Οικονομική και νομισματική πολιτική – Οικονομική πολιτική – Ενιαίος μηχανισμός εξυγίανσης των πιστωτικών ιδρυμάτων και ορισμένων επιχειρήσεων επενδύσεων – Εκ των προτέρων εισφορές στο Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης (ΕΤΕ) – Αποκλεισμός από τον υπολογισμό των εν λόγω εισφορών ορισμένων υποχρεώσεων οι οποίες φέρονται να μην ενέχουν κίνδυνο – Αποκλεισμός από τον εν λόγω υπολογισμό των καταπιστευτικών υποχρεώσεων ενός πιστωτικού ιδρύματος – Δεν επιτρέπεται
(Κανονισμός 806/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 70 § 2· κανονισμός 2015/63 της Επιτροπής, άρθρο 5 § 1, στοιχείο εʹ· οδηγία 2014/59 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 103 § 2 και 7)
(βλ. σκέψεις 223, 224, 411, 412)
6. Οικονομική και νομισματική πολιτική – Οικονομική πολιτική – Ενιαίος μηχανισμός εξυγίανσης των πιστωτικών ιδρυμάτων και ορισμένων επιχειρήσεων επενδύσεων – Εκ των προτέρων εισφορές στο Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης (ΕΤΕ) – Συνεκτίμηση των καταπιστευτικών υποχρεώσεων ενός πιστωτικού ιδρύματος κατά τον υπολογισμό των εν λόγω εισφορών – Κατ’ αρχήν αναγραφή των υποχρεώσεων αυτών στον ισολογισμό του οικείου ιδρύματος – Δυνατότητα παρέκκλισης που παρέχεται στα κράτη μέλη ώστε να επιτρέπεται στα ιδρύματα να αναγράφουν τις εν λόγω υποχρεώσεις εκτός ισολογισμού – Στρεβλώσεις του ανταγωνισμού εξαιτίας των εν λόγω λογιστικών διαφορών μεταξύ των διαφόρων εθνικών νομοθεσιών – Δεν υφίστανται
(Άρθρο 114 ΣΛΕΕ· Κανονισμός 806/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 70 § 2, δεύτερο εδάφιο, στοιχείο βʹ· οδηγία 2014/59 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 103 § 2· οδηγία 86/635 του Συμβουλίου, άρθρο 10 § 1)
(βλ. σκέψεις 229-232, 237-239)
7. Πράξεις των οργάνων – Αιτιολόγηση – Υποχρέωση – Περιεχόμενο – Παροχή, από το όργανο που εξέδωσε την πράξη, εξηγήσεων σχετικά με το σκεπτικό της κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ενώπιον του δικαστή της Ένωσης – Όροι – Απουσία αντιφάσεων και υποχρέωση ύπαρξης αντιστοιχίας μεταξύ των εξηγήσεων και του εν λόγω σκεπτικού
(Άρθρο 296, δεύτερο εδάφιο, ΣΛΕΕ)
(βλ. σκέψεις 265, 266)
8. Πράξεις των οργάνων – Αιτιολόγηση – Υποχρέωση – Περιεχόμενο – Απόφαση του Ενιαίου Συμβουλίου Εξυγίανσης (ΕΣΕ) για τον καθορισμό των εκ των προτέρων εισφορών στο Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης (ΕΤΕ) – Υποχρέωση του ΕΣΕ να γνωστοποιεί στα οικεία ιδρύματα τη μέθοδο υπολογισμού των εισφορών αυτών και τη μέθοδο καθορισμού του ύψους του ετήσιου επιπέδου-στόχου
(Άρθρο 296, δεύτερο εδάφιο, ΣΛΕΕ· κανονισμός 806/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου· κανονισμός 2015/81 του Συμβουλίου, άρθρο 4· κανονισμός 2015/63 της Επιτροπής, άρθρα 4 έως 9· οδηγία 2014/59 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου)
(βλ. σκέψεις 268, 269)
9. Οικονομική και νομισματική πολιτική – Οικονομική πολιτική – Ενιαίος μηχανισμός εξυγίανσης των πιστωτικών ιδρυμάτων και ορισμένων επιχειρήσεων επενδύσεων – Εκ των προτέρων εισφορές στο Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης (ΕΤΕ) – Πιστωτικό ίδρυμα υπό αναδιάρθρωση – Αύξηση του πολλαπλασιαστή προσαρμογής των εν λόγω εισφορών με βάση το προφίλ κινδύνου του οικείου ιδρύματος – Προϋπόθεση – Χορήγηση έκτακτης δημόσιας χρηματοδοτικής στήριξης προς το εν λόγω ίδρυμα – Κρατική ενίσχυση που χορηγήθηκε στο ενδιαφερόμενο ίδρυμα πριν από την έναρξη ισχύος της νομοθεσίας της Ένωσης – Εμπίπτει
(Άρθρο 107 § 1, ΣΛΕΕ· κανονισμός 2015/63 της Επιτροπής, άρθρα 3, πρώτο εδάφιο, και 6 § 8, στοιχείο aʹ· οδηγία 2014/59 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρα 2 § 1, σημείο 28, και 103 § 7, στοιχείο εʹ)
(βλ. σκέψεις 442, 443, 445, 446, 457)
Σύνοψη
Το Γενικό Δικαστήριο, επιληφθέν προσφυγής ακυρώσεως, την οποία και δέχεται, ακυρώνει την απόφαση του Ενιαίου Συμβουλίου Εξυγίανσης (ΕΣΕ) για τον καθορισμό των εκ των προτέρων εισφορών προς το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης (ΕΤΕ) για το έτος 2021 (1), λόγω της εκ μέρους του ΕΣΕ παράβασης της υποχρέωσης αιτιολόγησης που υπέχει όσον αφορά τον καθορισμό του ετήσιου επιπέδου-στόχου. Εξάλλου, το Γενικό Δικαστήριο αποφαίνεται επί της συμβατότητας του κανονισμού 806/2014 (2) και, για πρώτη φορά, της οδηγίας 2014/59 (3), εξεταζόμενων από κοινού, με το άρθρο 114, παράγραφοι 1 και 2, ΣΛΕΕ, παρέχοντας διευκρινίσεις ως προς την έννοια του όρου «φορολογικές διατάξεις», υπό το πρίσμα των χαρακτηριστικών των εκ των προτέρων εισφορών. Επιπλέον, το Γενικό Δικαστήριο παρέχει διευκρινίσεις ως προς την αρμοδιότητα του ΕΣΕ στο πλαίσιο του καθορισμού δεικτών και υποδεικτών κινδύνου σχετικών με τον πολλαπλασιαστή προσαρμογής των εκ των προτέρων εισφορών ανάλογα με το προφίλ κινδύνου των πιστωτικών ιδρυμάτων, προβαίνοντας σε διάκριση μεταξύ εξουσιοδότησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά την έννοια του άρθρου 290 ΣΛΕΕ και χορήγησης διακριτικής ευχέρειας στο ΕΣΕ, καθώς και ως προς τη συνεκτίμηση, κατά τον υπολογισμό του ως άνω πολλαπλασιαστή, μιας προγενέστερης της οδηγίας 2014/59 δημόσιας χρηματοδοτικής στήριξης.
Η Portigon είναι πιστωτικό ίδρυμα με έδρα τη Γερμανία. Στις 14 Απριλίου 2021 το ΕΣΕ εξέδωσε την προσβαλλόμενη απόφαση, με την οποία καθόρισε (4) τις εκ των προτέρων εισφορές που καλούνταν να καταβάλουν προς το ΕΤΕ για το έτος 2021 τα πιστωτικά ιδρύματα και ορισμένες επιχειρήσεις επενδύσεων, μεταξύ των οποίων και η προσφεύγουσα.
Εκτίμηση του Γενικού Δικαστηρίου
Πρώτον, με τους λόγους ακυρώσεως με τους οποίους προβλήθηκαν ενστάσεις περί ελλείψεως νομιμότητας διατάξεων του κανονισμού 806/2014 και της οδηγίας 2014/59 υπό το πρίσμα των διατάξεων των Συνθηκών, λόγους τους οποίους το Γενικό Δικαστήριο απορρίπτει, η προσφεύγουσα αμφισβήτησε ειδικότερα την ορθότητα της νομικής βάσης, ήτοι του άρθρου 114 ΣΛΕΕ, δυνάμει της οποίας θεσπίστηκαν οι επίμαχες διατάξεις, αφενός, και της επιλογής να εφαρμοστεί η παράγραφος 1 του εν λόγω άρθρου, αφετέρου, παρά το γεγονός ότι, κατά την άποψή της, οι εκ των προτέρων εισφορές έχουν φορολογικό χαρακτήρα και, επομένως, εμπίπτουν στην παράγραφο 2.
Σε πρώτο στάδιο, όσον αφορά την αμφισβήτηση της ορθότητας της επιλεγείσας νομικής βάσης, το Γενικό Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι η επιλογή της νομικής βάσης πράξης της Ένωσης πρέπει να στηρίζεται σε αντικειμενικά στοιχεία επιδεχόμενα δικαστικό έλεγχο, μεταξύ των οποίων καταλέγονται ο σκοπός και το περιεχόμενο της πράξης. Οι νομοθετικές πράξεις που εκδίδονται βάσει του άρθρου 114, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ πρέπει, αφενός, να περιλαμβάνουν μέτρα σχετικά με την προσέγγιση των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών και, αφετέρου, να έχουν ως αντικείμενο την εγκαθίδρυση και τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.
Καταρχάς, το Γενικό Δικαστήριο διευκρινίζει ότι το άρθρο 114 ΣΛΕΕ μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως νομική βάση μόνο στην περίπτωση που από τη νομική πράξη προκύπτει πράγματι, με βάση αντικειμενικά κριτήρια, ότι σκοπός της είναι η βελτίωση των προϋποθέσεων για την εγκαθίδρυση και τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς. Από τις αιτιολογικές σκέψεις του κανονισμού 806/2014 προκύπτει ότι σκοπός του κανονισμού είναι να περιορίσει τον σύνδεσμο μεταξύ της αντίληψης για τη δημοσιονομική θέση των επιμέρους κρατών μελών και του κόστους χρηματοδότησης των τραπεζών και των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στα εν λόγω κράτη μέλη, καθώς και να καταστήσει τον χρηματοοικονομικό κλάδο στο σύνολό του υπεύθυνο για τη χρηματοδότηση της σταθεροποίησης του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Επομένως, ο κανονισμός 806/2014 θεσπίζει, μεταξύ άλλων, ενιαίους κανόνες και ενιαία διαδικασία για την εξυγίανση των ιδρυμάτων, οι οποίοι πρέπει να εφαρμόζονται από το ΕΣΕ για την αντιμετώπιση υφιστάμενων απειλών. Ομοίως, η οδηγία 2014/59 θεσπίζει, μεταξύ άλλων, εναρμονισμένους κανόνες και εναρμονισμένη διαδικασία για την εξυγίανση των ιδρυμάτων, προκειμένου να ανταποκριθεί στις ανησυχίες του νομοθέτη της Ένωσης που περιγράφονται στις αιτιολογικές σκέψεις της εν λόγω οδηγίας. Το ΕΤΕ και οι εθνικές χρηματοδοτικές ρυθμίσεις αποτελούν απαραίτητα στοιχεία των εν λόγω κανόνων και της εν λόγω διαδικασίας, τα οποία καθιστούν δυνατή, όπως προκύπτει από τον κανονισμό 806/2014 καθώς και από την οδηγία 2014/59, την αποτελεσματική άσκηση των εξουσιών εξυγίανσης και τη συμβολή στη χρηματοδότηση των εργαλείων εξυγίανσης, ώστε να εξασφαλίζεται η αποτελεσματική εφαρμογή τους. Προκειμένου να εξασφαλιστούν επαρκή χρηματοδοτικά μέσα στο πλαίσιο του ΕΤΕ και των εθνικών χρηματοδοτικών ρυθμίσεων, η χρηματοδότησή τους προέρχεται, μεταξύ άλλων, από τις εκ των προτέρων εισφορές τις οποίες καταβάλλουν τα ιδρύματα.
Συνεπώς, η καταβολή των εισφορών αυτών εξασφαλίζει την αποτελεσματική εφαρμογή των ενιαίων ή εναρμονισμένων κανόνων και της ενιαίας ή εναρμονισμένης διαδικασίας για την εξυγίανση των ιδρυμάτων και ως εκ τούτου ο κανονισμός 806/2014 και η οδηγία 2014/59 αποσκοπούν στη βελτίωση των συνθηκών για την εγκαθίδρυση και τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.
Εξάλλου, σε σχέση την προϋπόθεση που διατυπώνεται στο άρθρο 114, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ, κατά την οποία η οικεία πράξη της Ένωσης πρέπει να εμπεριέχει μέτρα σχετικά με την προσέγγιση των διατάξεων των κρατών μελών, προκύπτει, αφενός, ότι δεν υπήρχε ενιαία διαδικασία λήψης αποφάσεων σε ό,τι αφορά την εξυγίανση των ιδρυμάτων στην Ένωση και, αφετέρου, ότι υφίσταντο πολλές διαφορές ουσίας και διαδικαστικές διαφορές μεταξύ των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων που ρύθμιζαν την αφερεγγυότητα των ιδρυμάτων στα κράτη μέλη. Στο πλαίσιο αυτό, ο νομοθέτης της Ένωσης θέσπισε κανόνες και διαδικασία εξυγίανσης των ιδρυμάτων οι οποίοι ήταν ενιαίοι στο επίπεδο της τραπεζικής ένωσης και εναρμονισμένοι στο επίπεδο των κρατών μελών, καθώς και ενιαία διαδικασία για την είσπραξη των εκ των προτέρων εισφορών, με σκοπό να εξασφαλίσει την αποτελεσματική εφαρμογή των εν λόγω κανόνων και διαδικασιών.
Το Γενικό Δικαστήριο συνάγει ότι ο κανονισμός 806/2014 και η οδηγία 2014/59 πληρούν τις προϋποθέσεις του άρθρου 114, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ.
Σε δεύτερο στάδιο, όσον αφορά την επιλογή να εφαρμοστεί η παράγραφος 1 του άρθρου 114 ΣΛΕΕ, παρά το γεγονός ότι οι εισφορές εμπίπτουν στις διατάξεις της παραγράφου 2 του ίδιου άρθρου λόγω του φορολογικού χαρακτήρα τους, το Γενικό Δικαστήριο κρίνει ότι οι διατάξεις του κανονισμού 806/2014 και της οδηγίας 2014/59 που υποχρεώνουν τα ιδρύματα να καταβάλλουν εκ των προτέρων εισφορές και καθορίζουν τον τρόπο υπολογισμού τους δεν συνιστούν «φορολογικές διατάξεις» κατά την έννοια του άρθρου 114, παράγραφος 2, ΣΛΕΕ.
Πράγματι, εισφορά που καταβάλλεται από τους οικονομικούς φορείς ενός συγκεκριμένου τομέα δεν έχει φορολογικό χαρακτήρα στην περίπτωση κατά την οποία, ειδικότερα, η μεν εισφορά διατίθεται άμεσα και κατά τρόπο αποκλειστικό για τη χρηματοδότηση των δαπανών του τομέα αυτού, οι δε δαπάνες είναι αναγκαίες για τη λειτουργία του εν λόγω τομέα, προκειμένου ιδίως να τον σταθεροποιήσουν. Η συλλογιστική αυτή ισχύει και στην περίπτωση των εκ των προτέρων εισφορών, οι οποίες στηρίζονται σε μια ασφαλιστική λογική και καταβάλλονται από τους οικονομικούς φορείς ενός συγκεκριμένου τομέα με σκοπό τη χρηματοδότηση αποκλειστικώς των δαπανών του εν λόγω τομέα.
Βεβαίως, αφού ο κανονισμός 806/2014 και η οδηγία 2014/59 δεν συνδέουν αυτομάτως την καταβολή της εκ των προτέρων εισφοράς με την εξυγίανση του οικείου ιδρύματος, οι εκ των προτέρων εισφορές δεν μπορούν να θεωρηθούν ως ασφάλιστρα των οποίων η μηνιαία καταβολή και η επιστροφή είναι δυνατές. Ωστόσο, γεγονός παραμένει ότι τα ιδρύματα αποκομίζουν διπλό όφελος από το ΕΤΕ και τις εθνικές χρηματοδοτικές ρυθμίσεις, δηλαδή τους μηχανισμούς που χρηματοδοτούνται ακριβώς από τις εκ των προτέρων εισφορές τους. Αφενός, όταν τα ιδρύματα ευρίσκονται σε σημείο πτώχευσης ή πιθανής πτώχευσης, η χρηματοοικονομική κατάστασή τους μπορεί να τακτοποιηθεί στο πλαίσιο διαδικασίας εξυγίανσης η οποία μπορεί να κινηθεί προς όφελός τους. Επομένως, η διαδικασία αυτή επιτρέπει τη χρησιμοποίηση των χρηματοδοτικών μέσων του ΕΤΕ ή των εθνικών χρηματοδοτικών ρυθμίσεων προς όφελος των ως άνω ιδρυμάτων, εξυπακουομένου ότι τα μέσα αυτά προέρχονται από τις εισφορές των εν λόγω ιδρυμάτων. Αφετέρου, όλα τα ιδρύματα ωφελούνται από τις εκ των προτέρων εισφορές τους μέσω της σταθερότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος την οποία διασφαλίζουν το ΕΤΕ και οι εθνικές χρηματοδοτικές ρυθμίσεις.
Επομένως, το ΕΤΕ και οι εθνικές χρηματοδοτικές ρυθμίσεις αποσκοπούν, υπό μια οπτική ασφαλιστικού και όχι φορολογικού χαρακτήρα, στη διασφάλιση της σταθερότητας του χρηματοοικονομικού κλάδου στο σύνολό του, ούτως ώστε το σύνολο των ιδρυμάτων να προστατεύεται από κρίσεις στον κλάδο αυτόν. Ο εν λόγω ασφαλιστικής φύσεως σκοπός αντικατοπτρίζεται εξάλλου και στον υπολογισμό των εκ των προτέρων εισφορών, δεδομένου ότι οι εισφορές αυτές δεν προκύπτουν από την εφαρμογή συγκεκριμένου συντελεστή σε μια βάση επιβολής, αλλά από τον καθορισμό ενός τελικού επιπέδου-στόχου και, στη συνέχεια, ενός ετήσιου επιπέδου-στόχου, το οποίο ακολούθως κατανέμεται μεταξύ των ιδρυμάτων. Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι τα ιδρύματα καταβάλλουν τις εκ των προτέρων εισφορές βάσει μιας ασφαλιστικής λογικής, υπό την έννοια ότι οι εισφορές αυτές διατίθενται άμεσα και κατά τρόπο αποκλειστικό για τη χρηματοδότηση των δαπανών του χρηματοοικονομικού κλάδου στον οποίον ανήκουν τα ιδρύματα αυτά και ότι οι εν λόγω δαπάνες αποδεικνύονται αναγκαίες για τη λειτουργία του κλάδου αυτού, προκειμένου ιδίως να τον σταθεροποιήσουν σε περίπτωση πτώχευσης ορισμένων ιδρυμάτων και να περιορίσουν τα φαινόμενα μετάδοσης.
Δεύτερον, όσον αφορά την ένσταση ελλείψεως νομιμότητας με την οποία προβάλλεται υπεξουσιοδότηση την οποία παρέσχε η Επιτροπή στο ΕΣΕ, το Γενικό Δικαστήριο, σύμφωνα με τη σχετική νομολογία του (5), υπενθυμίζει ότι οι διατάξεις του άρθρου 6, παράγραφοι 5 έως 7, και του άρθρου 7, παράγραφος 4, του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού 2015/63 (6), σχετικά με τον πυλώνα κινδύνου IV, παρέχουν διακριτική ευχέρεια στο ΕΣΕ. Ωστόσο, η χορήγηση της εν λόγω διακριτικής ευχέρειας δεν ισοδυναμεί με εξουσιοδότηση της Επιτροπής προς το ΕΣΕ κατά την έννοια του άρθρου 290, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ.
Συναφώς, το Γενικό Δικαστήριο διακρίνει μεταξύ μιας τέτοιας κατ’ ανάθεση εξουσίας κατά την έννοια του άρθρου 290, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ (7) και της εξουσίας εφαρμογής των γενικής ισχύος πράξεων –νομοθετικών ή μη– στα πρόσωπα ή στις περιπτώσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των πράξεων αυτών. Αφενός, ο κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός 2015/63 δεν περιέχει καμία διάταξη με την οποία η Επιτροπή να αναθέτει στο ΕΣΕ την εξουσία έκδοσης γενικής ισχύος πράξεων που συμπληρώνουν ή τροποποιούν ορισμένα στοιχεία της οδηγίας 2014/59, του κανονισμού 806/2014 ή του ως άνω κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού. Αντιθέτως, διάφορες διατάξεις του εν λόγω κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (8) επιβεβαιώνουν την παρασχεθείσα με την οδηγία 2014/59 και με τον κανονισμό 806/2014 εξουσία του ΕΣΕ να εφαρμόζει τις εν λόγω γενικής ισχύος πράξεις υπολογίζοντας τις εκ των προτέρων εισφορές των ιδρυμάτων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής τους. Αφετέρου, παρά το ότι ο πυλώνας κινδύνου IV αποκαλείται στο άρθρο 6, παράγραφος 1, στοιχείο δʹ, του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού 2015/63 «πρόσθετοι δείκτες κινδύνου που πρόκειται να προσδιοριστούν από την αρχή εξυγίανσης», εντούτοις οι βασικές αρχές σχετικά με την εφαρμογή του εν λόγω πυλώνα κινδύνου αποσαφηνίστηκαν από την ίδια την Επιτροπή στο άρθρο 6, παράγραφοι 5 έως 8, του εν λόγω κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού. Ομοίως, η Επιτροπή καθόρισε στο άρθρο 7, παράγραφος 4, του εν λόγω κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού τους κανόνες για τη σχετική στάθμιση των δεικτών κινδύνου στο πλαίσιο του συγκεκριμένου πυλώνα κινδύνου.
Επομένως, το Γενικό Δικαστήριο εκτιμά ότι ο κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός 2015/63 δεν απένειμε στο ΕΣΕ την εξουσία να εκδίδει πράξεις γενικής ισχύος, κατά την έννοια του άρθρου 290, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ, και απορρίπτει την ως άνω ένσταση ελλείψεως νομιμότητας.
Τρίτον, τέλος, όσον αφορά τον χαρακτηρισμό, με την προσβαλλόμενη απόφαση, της προσφεύγουσας ως «υπό αναδιάρθρωση ιδρύματος», λόγω δημόσιας χρηματοδοτικής στήριξης που είχε χορηγηθεί πριν από την έναρξη ισχύος της οδηγίας 2014/59, πράγμα που είχε ως συνέπεια την αύξηση του πολλαπλασιαστή προσαρμογής κινδύνου της προσφεύγουσας, το Γενικό Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι το άρθρο 6, παράγραφος 5, στοιχείο γʹ, του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού 2015/63 ορίζει ότι ο πυλώνας κινδύνου IV αποτελείται, μεταξύ άλλων δεικτών κινδύνου, από τον δείκτη κινδύνου «έκταση προηγούμενης έκτακτης δημόσιας χρηματοδοτικής στήριξης». Κατά την οδηγία 2014/59 (9), σε συνδυασμό με τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό 2015/63 (10), ως «έκτακτη δημόσια χρηματοδοτική στήριξη» νοείται κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 107, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ ή οιαδήποτε άλλη δημόσια χρηματοπιστωτική στήριξη σε υπερεθνικό επίπεδο που, αν παρεχόταν σε εθνικό επίπεδο, θα συνιστούσε κρατική ενίσχυση, η οποία παρέχεται με σκοπό να διατηρηθεί ή να αποκατασταθεί η βιωσιμότητα, η ρευστότητα ή η φερεγγυότητα ενός ιδρύματος.
Εν προκειμένω, το Γενικό Δικαστήριο διαπιστώνει, αφενός, ότι η προσφεύγουσα τέθηκε υπό αναδιάρθρωση αφού είχε λάβει κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 107, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ. Αφετέρου, η χορήγηση της ενίσχυσης αυτής πριν από την έναρξη ισχύος της οδηγίας 2014/59 δεν επηρεάζει το γεγονός ότι η ενίσχυση αυτή εμπίπτει στο άρθρο 6, παράγραφος 5, στοιχείο γʹ, του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού 2015/63, σε συνδυασμό με το άρθρο 2, παράγραφος 1, σημείο 28, της οδηγίας αυτής. Πράγματι, ούτε το γράμμα του άρθρου 2, παράγραφος 1, σημείο 28, της οδηγίας 2014/59 ούτε το γράμμα του άρθρου 6, παράγραφος 8, στοιχείο αʹ, του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού 2015/63 περιέχουν στοιχεία τα οποία θα περιόριζαν τη διαχρονική εφαρμογή της δεύτερης αυτής διάταξης.
Επομένως, το Γενικό Δικαστήριο εκτιμά ότι ορθώς έκρινε το ΕΣΕ ότι η προσφεύγουσα ενέπιπτε στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 6, παράγραφος 8, στοιχείο αʹ, του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού 2015/63 και εφάρμοσε στην περίπτωσή της, σύμφωνα με τη διάταξη αυτή, τη μέγιστη τιμή για τον δείκτη κινδύνου «έκταση προηγούμενης έκτακτης δημόσιας χρηματοδοτικής στήριξης».