Wyrok Trybunału (druga izba) z dnia 14 września 2017 r. (wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Augstākā tiesa - Łotwa) – Autortiesību un komunicēšanās konsultāciju aģentūra - Latvijas Autoru apvienība / Konkurences padome
(Sprawa C-177/16)1
(Odesłanie prejudycjalne – Konkurencja – Artykuł 102 TFUE – Nadużycie pozycji dominującej – Pojęcie „niesłusznej ceny” – Opłaty pobierane przez organizację zbiorowego zarządzania prawami autorskimi – Porównanie z opłatami stosowanymi w innych państwach członkowskich – Wybór państw odniesienia – Kryteria oceny cen – Ustalenie wysokości grzywny)
Język postępowania: łotewski
Sąd odsyłający
Augstākā tiesa
Strony w postępowaniu głównym
Strona skarżąca: Autortiesību un komunicēšanās konsultāciju aģentūra - Latvijas Autoru apvienība
Strona pozwana: Konkurences padome
Sentencja
Poziom opłat ustalanych przez organizację zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, która zajmuje pozycję monopolistyczną i która zarządza również prawami autorów zagranicznych, może wpływać na wymianę handlową między państwami członkowskimi, wobec czego zastosowanie powinien mieć art. 102 TFUE.
Dla potrzeb zbadania, czy organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi stosuje niesłuszne ceny w rozumieniu art. 102 akapit drugi lit. a) TFUE, właściwe jest dokonanie porównania stosowanych przez nią stawek ze stawkami stosowanymi w państwach sąsiednich, a także ze stawkami stosowanymi w innych państwach członkowskich, skorygowanymi za pomocą wskaźnika PPP, pod warunkiem że państwa odniesienia zostały wybrane na podstawie obiektywnych, adekwatnych i możliwych do zweryfikowania kryteriów i że podstawa przeprowadzonych porównań jest jednorodna. Dopuszczalne jest porównywanie stawek stosowanych dla jednego lub kilku konkretnych segmentów użytkowników, jeżeli istnieją przesłanki, by sądzić, że ewentualny nadmierny charakter opłat dotyczy owych segmentów.
Różnicę między porównywanymi stawkami należy uznać za istotną, jeżeli jest ona znaczna i trwała. Różnica taka jest przesłanką świadczącą o nadużyciu pozycji dominującej, a zadaniem organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi zajmującej pozycję dominującą jest wykazanie – w oparciu o obiektywne elementy mające wpływ na koszty zarządzania lub na wynagrodzenie posiadaczy praw – że stosowane przez nią ceny są słuszne.
W wypadku udowodnienia naruszenia, o którym mowa w art. 102 akapit drugi lit. a) TFUE, wynagrodzenia przeznaczone dla posiadaczy praw należy przy ustalaniu kwoty grzywny zaliczyć do obrotu danej organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, pod warunkiem że wynagrodzenia te stanowią część wartości usług świadczonych przez tę organizację i że ich włączenie jest konieczne dla zapewnienia skutecznego, proporcjonalnego i odstraszającego charakteru nałożonej sankcji. Do sądu odsyłającego należy zweryfikowanie, na podstawie wszystkich okoliczności sprawy, czy warunki te są spełnione.
____________
1 Dz.U. C 200 z 6.6.2016.