WYROK SĄDU DO SPRAW SŁUŻBY PUBLICZNEJ UNII EUROPEJSKIEJ (druga izba)
z dnia 2 kwietnia 2009 r.(*)
Sprawy pracownicze – Urzędnicy – Zatrudnienie – Wybór postępowania – Dyrektor przedstawicielstwa – Wakat – Oddelegowanie w interesie służby – Brak właściwości – Zakres stosowania procedury oddelegowania
W sprawie F‑128/07
mającej za przedmiot skargę wniesioną na podstawie art. 236 WE i art. 152 EWEA,
Andreas Menidiatis, urzędnik Komisji Wspólnot Europejskich, zamieszkały w Rhode‑Saint‑Genèse (Belgia), reprezentowany przez adwokata S.A. Pappasa,
strona skarżąca,
przeciwko
Komisji Wspólnot Europejskich, reprezentowanej przez G. Berscheida oraz K. Herrmann, działających w charakterze pełnomocników,
strona pozwana,
SĄD (druga izba),
w składzie: H. Kanninen, prezes, H. Kreppel i S. van Raepenbusch (sprawozdawca), sędziowie,
sekretarz: R. Schiano, administrator,
uwzględniając procedurę pisemną i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 9 października 2008 r.,
wydaje następujący
Wyrok
1 W skardze, która wpłynęła do sekretariatu Sądu w dniu 31 października 2007 r. faksem (oryginał złożono w dniu 7 listopada 2007 r.), A. Menidiatis żąda stwierdzenia nieważności decyzji z dnia 21 grudnia 2006 r. odrzucającej jego kandydaturę na wakujące stanowisko dyrektora przedstawicielstwa Komisji Wspólnot Europejskich w Atenach (Grecja) i powołującej na to stanowisko P.
Ramy prawne
Oddelegowanie w interesie służby
2 Zgodnie z art. 35 regulaminu pracowniczego urzędników Wspólnot Europejskich (zwanego dalej „regulaminem pracowniczym”):
„Urzędnik może mieć jeden z następujących statusów służbowych:
a) aktywne zatrudnienie;
b) oddelegowanie;
c) urlop z przyczyn osobistych;
d) tymczasowy stan spoczynku;
e) urlop na czas odbywania służby wojskowej;
f) urlop rodzicielski lub ze względów rodzinnych”.
3 Artykuł 36 regulaminu pracowniczego uszczegóławia:
„Aktywnie zatrudniony urzędnik wykonuje obowiązki związane ze stanowiskiem, na które został powołany lub które tymczasowo mu przydzielono zgodnie z przepisami tytułu IV”.
4 Artykuł 37 akapit pierwszy regulaminu pracowniczego stanowi:
„Oddelegowanym urzędnikiem jest urzędnik powołany na czas nieokreślony, który decyzją organu powołującego:
a) został skierowany w interesie służby:
– w celu tymczasowego pełnienia służby poza swoją instytucją
lub
– w celu udzielenia tymczasowej pomocy osobie zajmującej stanowisko przewidziane w traktatach lub wybranemu przewodniczącemu jednej z instytucji lub jednego z organów wspólnotowych, lub wybranemu przewodniczącemu jednej z frakcji politycznych zasiadających w Parlamencie Europejskim lub Komitecie Regionów albo frakcji zasiadających w Europejskim Komitecie Ekonomiczno‑Społecznym;
– w celu tymczasowego objęcia stanowiska znajdującego się w wykazie stanowisk finansowanych ze środków przeznaczonych na badania i inwestycje oraz które zostało zaliczone przez organ budżetowy do stanowisk na czas określony.
[…]”.
5 Zgodnie z art. 38 regulaminu pracowniczego:
„Do oddelegowania w interesie służby mają zastosowanie następujące przepisy:
a) decyzję w sprawie oddelegowania podejmuje organ powołujący po wysłuchaniu zainteresowanego urzędnika;
b) czas trwania oddelegowania jest określany przez organ powołujący;
c) po upływie każdego sześciomiesięcznego okresu zainteresowany urzędnik może wnioskować o zakończenie oddelegowania;
d) urzędnik oddelegowany na podstawie art. 37 [akapit pierwszy lit. a)] tiret pierwsze jest uprawniony do dodatku wyrównawczego, w przypadku gdy łączne wynagrodzenie otrzymywane na stanowisku, na które został oddelegowany, jest niższe niż przewidziane dla jego grupy zaszeregowania oraz stopnia w instytucji macierzystej; uprawniony jest również do uzyskania zwrotu wszystkich dodatkowych wydatków spowodowanych oddelegowaniem;
e) urzędnik oddelegowany na podstawie art. 37 [akapit pierwszy lit. a)] tiret pierwsze nadal opłaca składkę emerytalną obliczaną na podstawie wynagrodzenia odpowiadającego jego grupie zaszeregowania i stopniowi w instytucji macierzystej;
f) oddelegowany urzędnik zachowuje swoje stanowisko, prawo do przeniesienia na wyższy stopień oraz prawo do awansu;
g) po zakończeniu oddelegowania urzędnik jest niezwłocznie przywracany na poprzednio zajmowane stanowisko”.
6 Wreszcie wykaz organów powołujących dla pracowników opłacanych z budżetu operacyjnego, zawarty w załączniku I do decyzji Komisji z dnia 16 czerwca 2005 r., zmienionej ostatnio decyzją Komisji C(2006) 2318 z dnia 13 czerwca 2006 r., w sprawie wykonywania uprawnień przyznanych na podstawie regulaminu pracowniczego organowi powołującemu oraz na podstawie warunków zatrudnienia innych pracowników Wspólnot Europejskich organowi upoważnionemu do zawierania umów (opublikowanej w Informacjach Administracyjnych nr 47‑2005 z dnia 24 czerwca 2005 r., zwanej dalej „decyzją w sprawie organu powołującego”), odnośnie do oddelegowania w interesie służby, w części III pkt 5 zatytułowanej „Przebieg kariery”, stanowi:
„Dla dyrektora gabinetu, zastępcy dyrektora gabinetu i dyrektora przedstawicielstwa: [to] uprawnienie [do powołania] jest delegowane na rzecz członka Komisji odpowiedzialnego za sprawy personalne i administracyjne, w porozumieniu z przewodniczącym, jeśli dotyczy to oddelegowania przy członku Komisji. Informuje się o tym dyrekcję generalną pochodzenia”.
Decyzja w sprawie personelu kierowniczego średniego szczebla
7 W dniu 28 kwietnia 2004 r. Komisja przyjęła decyzję C(2004) 1597 w sprawie personelu kierowniczego średniego szczebla, opublikowaną w Informacjach Administracyjnych nr 73‑2004 z dnia 23 czerwca 2004 r. (zwaną dalej „decyzją w sprawie personelu kierowniczego średniego szczebla”).
8 Artykuł 2 ust. 1 decyzji w sprawie personelu kierowniczego średniego szczebla stanowi:
„Stanowiska i personel kierowniczy średniego szczebla
Stanowisko kierownicze średniego szczebla definiują dwa łączne kryteria:
– polega ono na zapewnieniu trwałego kierownictwa i ciągłości jednostki administracyjnej,
– wykazywane jest ono w oficjalnym schemacie organizacyjnym Komisji.
Do personelu kierowniczego średniego szczebla należy osoba, która spełnia jednocześnie oba te kryteria.
W rezultacie stanowiska kierownika działu, dyrektora przedstawicielstwa […], dyrektora biura lub przedstawicielstwa w państwach członkowskich, jak również zastępcy dyrektora przedstawicielstwa o grupach zaszeregowania AD 13/AD 14 […] są stanowiskami średniego szczebla […] i są objęte niniejszą decyzją.
Stanowiska te są zaszeregowane w grupach AD 9/AD 12 lub w grupach AD 13/AD 14”.
9 Artykuł 14 ust. 2 decyzji w sprawie personelu kierowniczego średniego szczebla stanowi, co następuje:
„Dyrektor biura lub przedstawicielstwa w państwach członkowskich
2.1. Wybór
Końcowe rozmowy kwalifikacyjne, o których mowa w art. 8 [ust. 1 pkt] 3 i w art. 10 [ust.] 1, są prowadzone przez dyrektora generalnego ds. prasy i komunikacji, dyrektora generalnego ds. personelu i sekretarza generalnego albo, na jego wniosek, wyznaczonego sprawozdawcę (zob. art. 8 ust. [1 pkt] 3).
2.2. Powołanie
Dla pracowników grupy zaszeregowania AD 9/AD 12 organem powołującym jest dyrektor generalny ds. prasy i komunikacji.
Dla pracowników grupy zaszeregowania AD 13/AD 14 organem powołującym jest dyrektor generalny ds. prasy i komunikacji, w porozumieniu z przewodniczącym i członkami Komisji odpowiedzialnymi za prasę i komunikację.
[…]”.
10 Punkt 9.2 przewodnika administracyjnego z dnia 10 grudnia 2004 r. w sprawie roli, zadań, wyboru i powołania personelu kierowniczego średniego szczebla Komisji (A*9/A*12 i A*13/A*14, zwanego dalej „przewodnikiem administracyjnym”) stanowi, co następuje:
„Nabór: końcowe rozmowy kwalifikacyjne z dyrektorami biura lub przedstawicielstwa w państwach członkowskich są przeprowadzane przez dyrektora generalnego ds. prasy i komunikacji, dyrektora generalnego ds. personelu i administracji, sekretarza generalnego lub, na jego wniosek, wyznaczonego sprawozdawcę […].
Powołanie: dla stanowisk w grupie zaszeregowania AD 9/AD 12 organem powołującym jest dyrektor generalny ds. prasy i komunikacji.
Dla stanowisk w grupie zaszeregowania AD 13/AD 14 organem powołującym jest dyrektor generalny ds. prasy i komunikacji, w porozumieniu z przewodniczącym i członkami Komisji odpowiedzialnymi za prasę i komunikację”.
Decyzja w sprawie szczegółowych zasad powoływania dyrektorów przedstawicielstw
11 W dniu 7 lipca 2004 r. Komisja wydała również decyzję C(2004) 2662 w sprawie szczegółowych zasad powoływania dyrektora przedstawicielstw (zwaną dalej „decyzją w sprawie powoływania dyrektora przedstawicielstwa”), której art. 1 stanowi:
„Stanowiska dyrektora przedstawicielstwa Komisji w państwach członkowskich będą obsadzane albo w wyniku oddelegowania urzędnika (na podstawie art. 37 [akapit pierwszy lit. a) tiret drugie i art.] 38 regulaminu pracowniczego), albo na podstawie zatrudnienia pracownika tymczasowego [objętego zakresem art. 2 lit. c)] warunków zatrudnienia innych pracowników wspólnot w grupie zaszeregowania A*/AD 12)”.
12 Procedura mająca zastosowanie do decyzji o oddelegowaniu urzędnika w charakterze dyrektora przedstawicielstwa została ustanowiona przez dyrektora generalnego Dyrekcji Generalnej (DG) ds. Personelu i Administracji w notach z dnia 20 kwietnia i 26 maja 2005 r. Procedura ta składa się z następujących etapów:
„– Wyznaczenie sprawozdawcy przez DG [ds. Personelu i Administracji];
– przesłanie kandydatur do DG [ds. Komunikacji];
– proces preselekcji, ustalenia ostatecznej listy;
– rozmowa kwalifikacyjna z dyrektorem generalnym DG [ds. Komunikacji] i sprawozdawcą;
– przekazanie sprawozdania z selekcji do DG [ds. Personelu i Administracji]; sprawozdanie to musi zawierać fazę procesu selekcji wstępnej, wybór listy rezerwowej;
– procedura pisemna [komitetu konsultacyjnego ds. powołania (KKN)];
– końcowy wybór dyrektora generalnego DG [ds. Komunikacji];
– procedura uproszczona (przy porozumieniu gabinetów przewodniczącego, jak również wiceprzewodniczącego Wallströma i wiceprzewodniczącego Kallasa);
– decyzja wiceprzewodniczącego Kallasa” (tłumaczenie z języka angielskiego).
Okoliczności powstania sporu
13 W dniu 9 marca 2006 r. Komisja opublikowała ogłoszenie o wolnym stanowisku COM/2006/961, mające na celu oddelegowanie urzędnika lub zatrudnienie członka personelu tymczasowego do wykonywania obowiązków dyrektora przedstawicielstwa Komisji w Grecji.
14 Z ogłoszenia tego wynika w szczególności, że:
„Stanowisko jest przeznaczone dla urzędników i członków personelu tymczasowego grupy funkcyjnej A* aktywnie zatrudnionych w Komisji w momencie upływu terminu składania kandydatur. Kandydaci muszą spełnić następujące wymogi przyjęcia:
1) posiadać co najmniej dziesięcioletnie doświadczenie zawodowe, [liczone od chwili ukończenia studiów wyższych], najlepiej w dziedzinie informacji, komunikacji, mediów lub spraw politycznych i ekonomicznych, w tym co najmniej pięcioletnie doświadczenie na stanowisku koordynatora lub związanym z kierowaniem zespołem,
2) władać biegle językiem greckim oraz dobrze znać inny język urzędowy Unii Europejskiej. Dobra znajomość języka francuskiego i/lub angielskiego będzie dodatkowym atutem.
Stanowiska dyrektora przedstawicielstwa Komisji są obsadzane albo poprzez oddelegowanie urzędnika (na podstawie art. 37 [akapit pierwszy lit. a) tiret drugie i art.] 38 regulaminu pracowniczego), albo na podstawie zatrudnienia członka personelu tymczasowego [objętego zakresem art. 2 lit. c)] warunków zatrudnienia innych pracowników wspólnot w grupie zaszeregowania A*/AD 12. Początkowa kadencja […] będzie trwała trzy lata, z możliwością jednokrotnego odnowienia na okres maksymalnie dwóch lat.
Jeśli kandydat jest urzędnikiem w randze wyższej niż grupa zaszeregowania A*12, będzie on oddelegowany wraz z aktualnym stopniem i grupą”.
15 Skarżący, podobnie jak jedenastu innych kandydatów, złożył swoją kandydaturę na stanowisko dyrektora przedstawicielstwa Komisji w Atenach. W trakcie pierwszego etapu postępowania kwalifikacyjnego, po zapoznaniu się z aktami kandydatów, komisja preselekcyjna wybrała siedmiu kandydatów w celu przeprowadzenia z nimi rozmów preselekcyjnych. Skarżącego nie było wśród tych kandydatów.
16 Rozmowy wstępne z komisją preselekcyjną miały miejsce w dniach 15 i 18 maja 2006 r. Spośród siedmiu kandydatów, z którymi przeprowadzono rozmowy, komisja zaproponowała dyrektorowi generalnemu DG ds. Komunikacji nazwiska czterech kandydatów do końcowych rozmów kwalifikacyjnych.
17 Czterech wybranych kandydatów zostało zaproszonych na rozmowy z komisją ds. naboru składającą się z dyrektora generalnego Sørensena DG ds. Komunikacji, sprawozdawcy K. i sekretarza R. Rozmowy kwalifikacyjne miały miejsce w dniu 7 lipca 2006 r.
18 W trakcie końcowych rozmów kwalifikacyjnych P. otrzymał ocenę 82/100, a trzech innych kandydatów odpowiednio 65/100, 69/100 i 74/100.
19 KKN, w opinii wydanej w dniu 6 września 2006 r., doszedł do wniosku, iż „mając na względzie zgłoszenie każdego kandydata na podstawie art. 37 [akapit pierwszy lit. a), i art. 38 regulaminu pracowniczego] i ich akta osobowe, […] mogłyby być rozważone kandydatury Y., K. i P.”. Niemniej jednak KKN uznał, iż „kandydatura P. może być szczególnie brana pod uwagę”.
20 Decyzją wiceprzewodniczącego Komisji Kallasa z dnia 20 grudnia 2006 r., P. został oddelegowany w interesie służby w charakterze dyrektora przedstawicielstwa Komisji w Atenach, z dniem 1 stycznia 2007 r. i na okres trzech lat. Na okres delegowania P. został zaszeregowany na mocy tej samej decyzji do grupy zaszeregowania AD 12.
21 Pismem z dnia 21 grudnia 2006 r. skarżący został poinformowany o odrzuceniu jego kandydatury i mianowaniu P. na stanowisko dyrektora przedstawicielstwa Komisji w Atenach (zwanym dalej „zaskarżoną decyzją”).
22 Na podstawie art. 90 ust. 2 regulaminu pracowniczego w dniu 28 lutego 2007 r. skarżący wniósł zażalenie na zaskarżoną decyzję do dyrektora generalnego DG ds. Komunikacji. Zażalenie to zostało przekazane do właściwych służb DG ds. Personelu i Administracji i zostało zarejestrowane w dniu 17 kwietnia 2007 r.
23 Decyzją z dnia 25 września 2007 r., doręczoną skarżącemu w dniu 1 października 2007 r., Komisja oddaliła powyższe zażalenie.
Żądania stron i postępowanie
24 Skarżący wnosi do Sądu o:
– stwierdzenie dopuszczalności i zasadności skargi;
– stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji;
– obciążenie Komisji kosztami postępowania.
25 Komisja wnosi do Trybunału o:
– oddalenie skargi jako bezzasadnej;
– orzeczenie w sprawie kosztów według stosownych przepisów.
26 Po rozprawie Sąd wezwał Komisję do przekazania informacji dotyczących ustaleń o charakterze faktycznym w celu scharakteryzowania osobistego związku, który jego zdaniem łączy dyrektorów przedstawicielstw z członkiem Komisji odpowiedzialnym za strategię komunikacji i uzasadnia oparcie się na art. 37 regulaminu pracowniczego, co również przewiduje decyzja w sprawie powoływania dyrektora przedstawicielstwa. Komisja zastosowała się do tego wniosku i w dniu 31 października 2008 r. złożyła pismo, które wpłynęło faksem do sekretariatu Sądu tego samego dnia (oryginał złożono w dniu 3 listopada 2008 r.) i które zostało przekazane skarżącemu, w celu przedstawienia uwag, w dniu 4 listopada 2008 r. Pismem z dnia 14 listopada 2008 r., które wpłynęło do Sądu faksem w tym samym dniu (oryginał złożono w dniu 19 listopada 2008 r.), skarżący przedstawił uwagi na piśmie. W tym samym dniu procedura ustna została zakończona i niniejsza sprawa została poddana pod obrady.
27 Postanowieniem z dnia 1 grudnia 2008 r. Sąd otworzył procedurę ustną na nowo i wezwał Komisję do przedstawienia, jeśli zachodzi taka potrzeba, krótkich uwag w sprawie wspomnianego pisma skarżącego z dnia 14 listopada 2008 r. Komisja dostosowała się do tego wezwania, składając w dniu 15 grudnia 2008 r. uwagi na piśmie.
Co do prawa
28 Na poparcie swojej skargi skarżący podnosi wiele zarzutów dotyczących, po pierwsze, niezgodności z prawem i nieprzestrzegania zasad postępowania w sprawie naboru, po drugie, niezgodności z prawem ogłoszenia o wolnym stanowisku, po trzecie, nieprzestrzegania ogłoszenia o wolnym stanowisku, po czwarte naruszenia art. 11a regulaminu pracowniczego, po piąte, niezgodności z prawem obniżenia poziomu stanowiska dyrektora przedstawicielstwa w Atenach i niezgodności z prawem decyzji w sprawie powoływania dyrektora przedstawicielstwa, po szóste, opóźnienia w opublikowaniu ogłoszenia o konkursie, po siódme, naruszenia zasad dotyczących rotacji personelu zajmującego tzw. delikatne stanowiska, po ósme, braku uzasadnienia odmowy dostępu do dokumentów, o które skarżący poprosił w swym zażaleniu, wreszie, po dziewiąte, nadużycia władzy.
29 W szczególności należy zbadać zarzut pierwszy, dotyczący niezgodności z prawem i nieprzestrzegania zasad postępowania w sprawie naboru dyrektora przedstawicielstwa.
Argumenty stron
30 Skarżący dzieli swój pierwszy zarzut na dwie części.
31 W ramach pierwszej części skarżący podnosi, że udział członków Komisji w procedurze powołania dyrektorów przedstawicielstw jest niezgodny z prawem. Zauważa on, że w niniejszym przypadku dyrektor przedstawicielstwa Komisji w Atenach został mianowany decyzją wiceprzewodniczącego Komisji Kallasa, po uzyskaniu zgody gabinetu przewodniczącego Komisji, wiceprzewodniczącego Wallströma i wiceprzewodniczącego Kallasa.
32 Taka interwencja członków Komisji w omawiane postępowanie w sprawie naboru nie może być zdaniem skarżącego obiektywie uzasadniona, gdyż członkowie ci nie mają kompetencji lub obowiązków menedżerskich i nie są zobowiązani do utrzymywania bezpośrednich kontaktów z dyrektorami przedstawicielstw, którzy pełnią swoją funkcję niezależnie od czasu trwania mandatu komisarzy. Przedstawicielstwa stanowią jednostki zdecentralizowane DG ds. Komunikacji i nie mają statusu politycznego. Wybór dyrektorów przedstawicielstw intuitu personae, według takiej samej procedury jak procedura dotycząca wyboru członków gabinetów komisarzy, nie opiera się jego zdaniem na żadnej podstawie prawnej.
33 W uwagach z dnia 14 listopada 2008 r. skarżący podnosi, iż oddelegowanie w celu „udzielenia tymczasowej pomocy osobie zajmującej stanowisko” zgodnie z art. 37 akapit pierwszy lit. a) tiret drugie regulaminu pracowniczego zakłada fizyczną obecność urzędnika oddelegowanego u tej osoby. W każdym razie Komisja nie wykazała istnienia częstych, regularnych i strukturalnych kontaktów odzwierciedlających wzajemne zaufanie pomiędzy dyrektorem przedstawicielstwa i w szczególności komisarzem odpowiedzialnym za strategię komunikacji. Skarżący podkreśla w tym względzie oddzielenie organiczne i hierarchiczne dyrektora przedstawicielstwa od służb DG ds. Komunikacji.
34 Komisja odpiera zarzut, twierdząc, że w niniejszym przypadku nie chodzi o zatrudnienie, ale o oddelegowanie na podstawie art. 37 akapit pierwszy lit. a) tiret drugie regulaminu pracowniczego, które uzasadnione jest charakterem obowiązków.
35 Komisja podnosi przede wszystkim, że z jednej strony zadaniem przedstawicielstwa jest przekazywanie informacji i komunikacja z mediami krajowymi, regionalnymi i społeczeństwem w sprawie polityki Komisji, a z drugiej strony dostarczanie Komisji analizy sytuacji politycznej w danym państwie członkowskim. Przedstawicielstwo jest więc pośrednikiem pomiędzy Komisją a władzami krajowymi, regionalnymi i lokalnymi danego państwa członkowskiego, a dyrektor przedstawicielstwa działa w charakterze rzecznika Komisji w danym państwie członkowskim, w ścisłej współpracy z komisarzem odpowiedzialnym za komunikację.
36 Funkcje takie niewątpliwie mają charakter polityczny i wrażliwy, co tłumaczy zdaniem Komisji ograniczenie kadencji dyrektora przedstawicielstwa do trzech lat.
37 W tych warunkach wybór dyrektora przedstawicielstwa nie może być traktowany w ten sam sposób jak kierownika wydziału w grupie zaszeregowania AD 12, zatrudnionego w Brukseli. Z tych względów Komisja zadecydowała o rozdzieleniu, w interesie służby, „wykonywania funkcji dyrektora przedstawicielstwa przy członku Komisji odpowiedzialnym za strategię komunikacji”. Chodziło o rozdzielenie funkcjonalne dyrektorów przedstawicielstw, nawet jeśli przedstawicielstwa same w sobie, z organizacyjnego punktu widzenia, stanowią część DG ds. Komunikacji.
38 Komisja dodaje, że art. 37 akapit pierwszy lit. a) tiret drugie regulaminu pracowniczego nie wymaga istnienia szczególnego stanowiska, będącego częścią gabinetu komisarza i wchodzącego, z organizacyjnego punktu widzenia, w schemat organizacyjny odrębny od schematu służb Komisji. Treść tego przepisu kładzie wyraźny nacisk na funkcje, jakie mają być wykonywane, które determinują w tym przypadku istnienie szczególnego związku pomiędzy urzędnikiem delegowanym i członkiem Komisji (zob. podobnie wyrok Sądu Pierwszej Instancji z dnia 16 lipca 1998 r. w sprawie T‑162/96 Forcheri przeciwko Komisji, RecFP s. I‑A‑421, II‑1203, pkt 65).
39 Udział gabinetów trzech komisarzy w procedurze delegowania urzędnika do wykonywania funkcji dyrektora przedstawicielstwa jest uzasadniony właśnie przez jego szczególne obowiązki.
40 Fakt, że okres oddelegowania dyrektora przedstawicielstwa w Atenach nie odpowiada kadencji mandatu komisarza, jest pozbawiony znaczenia, gdyż tylko organ powołujący podejmuje decyzję o czasie delegowania w interesie służby (zob. podobnie wyroki Sądu Pierwszej Instancji: z dnia 23 stycznia 2002 r. w sprawie T‑237/00 Reynolds przeciwko Parlamentowi, Rec. s. II‑163, pkt 51–53; z dnia 8 grudnia 2005 r. w sprawie T‑237/00 Reynolds przeciwko Parlamentowi, RecFP s. I‑A‑385, II‑1731, pkt 64–66).
41 Wreszcie w uwagach złożonych w dniu 31 października 2008 r. w odpowiedzi na pytanie Sądu, o którym mowa w pkt 26 powyżej, Komisja w celu uzasadnienia odwołania się do art. 37 regulaminu pracowniczego twierdzi, iż intensywność kontaktów pomiędzy komisarzem odpowiedzialnym za strategię komunikacji a dyrektorami przedstawicielstw jest różna w zależności od wydarzeń politycznych i kalendarza kolegium komisarzy. Z uwagi na geograficzne odległości pomiędzy siedzibą Komisji i siedzibami jej 27 przedstawicielstw niemożliwe byłoby utrzymywanie bezpośrednich cotygodniowych, czy nawet comiesięcznych spotkań między danym komisarzem a 27 dyrektorami przedstawicielstw. Jednakże w opinii Komisji częstotliwość bezpośrednich kontaktów pomiędzy oddelegowanym i osobą, przy której nastąpiło oddelegowanie, sama w sobie nie stanowi, warunku zastosowania art. 37 akapit pierwszy lit. a) tiret drugie regulaminu pracowniczego, gdyż ocena istnienia stosunku wzajemnego zaufania nie może być oparta na wymiernych parametrach, takich jak liczba bezpośrednich spotkań lub liczba połączeń telefonicznych. Ważniejsza jest treść tych stosunków, które w większości przypadków mają charakter poufny.
42 Komisja podaje, że bezpośrednie kontakty pomiędzy dyrektorami przedstawicielstw i komisarzem odpowiedzialnym za strategię komunikacji przybierają różne formy. Ogólnie rzecz ujmując, są to:
– kontakty telefoniczne i listowne pomiędzy komisarzem i członkami jego gabinetu z jednej strony a dyrektorami przedstawicielstw z drugiej strony; te kontakty różnią się w zależności od wydarzeń na poziomie krajowym i wspólnotowym, a ich częstotliwość zwiększa się przed wizytami komisarza w danym państwie członkowskim;
– wizyty komisarza w danym państwie członkowskim, podczas których towarzyszy mu dyrektor przedstawicielstwa;
– delegacje dyrektora przedstawicielstwa do Brukseli, podczas których spotkanie z komisarzem jest obowiązkowe;
– udział komisarza w spotkaniach dyrektorów przedstawicielstw w Brukseli, które mają miejsce co najmniej dwa razy w roku;
– sprawozdania przygotowywane przez dyrektorów przedstawicielstw kierowane bezpośrednio do komisarza.
43 W ramach drugiej części swojego pierwszego zarzutu skarżący kwestionuje właściwość wiceprzewodniczącego Komisji Kallasa jako organu powołującego do delegowania urzędnika w charakterze dyrektora przedstawicielstwa. Powołuje on w tym względzie art. 14 ust. 2 decyzji w sprawie personelu kierowniczego średniego szczebla, z którego wynika, że jedynie dyrektor generalny DG ds. Komunikacji ma prawo, jako organ powołujący, do powołania dyrektora przedstawicielstwa w grupie zaszeregowania AD 12. Jednak w tym przypadku dyrektor generalny jedynie zaproponował powołanie P., a decyzja o powołaniu została ostatecznie podjęta przez wiceprzewodniczącego Kallasa.
44 Zdaniem skarżącego zakres zastosowania decyzji w sprawie personelu kierowniczego średniego szczebla nie może być ograniczany jedynie do przypadków przeniesienia i mianowania na podstawie art. 7 i 29 regulaminu pracowniczego. W rezultacie decyzja ta, która dotyczy całej kadry kierowniczej personelu kierowniczego średniego szczebla, i ma zastosowanie, jak wynika z art. 1, dla wszystkich służb Komisji i służb, które są z nią administracyjnie połączone, ma ogólny i szeroki zakres zastosowania: reguluje ona procedurę naboru i powołania dyrektorów przedstawicielstw, niezależnie od tego, czy dana procedura „dotyczy” powołania, przeniesienia, awansu lub naboru zewnętrznego. Artykuł 2 ust. 1 decyzji w sprawie personelu kierowniczego średniego szczebla stanowi również, że obejmuje ona dyrektorów przedstawicielstw, lecz nie precyzuje sposobu ich wyznaczania.
45 Decyzja w sprawie powoływania dyrektora przedstawicielstwa nie wyklucza w opinii skarżącego stosowania decyzji w sprawie personelu kierowniczego średniego szczebla. Jego zdaniem nie ma żadnej sprzeczności między tymi dwoma dokumentami. Nie ma znaczenia okoliczność, iż decyzja w sprawie powoływania dyrektora przedstawicielstwa jest późniejsza od decyzji w sprawie personelu kierowniczego średniego szczebla.
46 Skarżący podkreśla ponadto, że zgodnie z pkt 9 przewodnika administracyjnego, późniejszego od decyzji w sprawie powoływania dyrektora przedstawicielstwa, zasady wyboru i powołania dyrektorów przedstawicielstw są co do istoty takie same jak zasady mające zastosowanie do innych stanowisk kierowniczych średniego szczebla, mimo że występują pewne różnice odnoszące się do organu powołującego i do udziału innych komitetów niż KKN, biorących udział na podstawie art. 14 ust. 2 decyzji w sprawie personelu kierowniczego średniego szczebla.
47 Ponadto pkt 5 części III tabeli organów powołujących dla pracowników opłacanych z budżetu operacyjnego, zawartej w załączniku I do decyzji w sprawie organu powołującego, nie może zdaniem skarżącego przemawiać za tezą Komisji, ponieważ, jak wynika z tego tekstu, komisarz odpowiedzialny za kwestie personalne i administracyjne ma uprawnienia organu powołującego wyłącznie wówczas, gdy oddelegowanie ma miejsce przy członku Komisji, co nie zaistniało w niniejszym przypadku.
48 Wreszcie skarżący zauważa, że decyzja oddalająca jego zażalenie została wydana przez kolegium komisarzy niebędące organem powołującym, do którego należy wydanie takiej niniejszej decyzji. Ta nieprawidłowość tłumaczy jego zdaniem niedopuszczalne upolitycznienie całego procesu rekrutacji w grupie zaszeregowania AD 12. To naruszenie zasady podziału uprawnień przyznanych organowi powołującemu narusza zasadę bezstronności postępowania i wzbudza wątpliwości co do istnienia rzeczywistego porównania zasług kandydatów na wolne stanowisko, chociaż to badanie stanowi gwarancję przestrzegania równego traktowania urzędników i zasady ekspektatywy rozwoju kariery zawodowej.
49 Komisja zauważa, po pierwsze, że zgodnie ze swym drugim motywem decyzja w sprawie personelu kierowniczego średniego szczebla opiera się na art. 2, 4, 5, 7 i 29 regulaminu pracowniczego i że w konsekwencji jej zakres zastosowania obejmuje powołanie na stanowiska kierownicze średniego szczebla w drodze przeniesienia w interesie służby na podstawie art. 7 regulaminu pracowniczego lub powołania urzędnika na podstawie art. 29 regulaminu pracowniczego. Nie ma w niej odniesienia do art. 37 i 38 regulaminu pracowniczego.
50 Po drugie, Komisja podkreśla, że sporne postępowanie nie mogło toczyć się na podstawie decyzji w sprawie personelu kierowniczego średniego szczebla, ponieważ zgodnie z tabelą organów powołujących pracowników opłacanych z budżetu operacyjnego, załączoną do decyzji w sprawie organu powołującego, organem właściwym do podjęcia decyzji o oddelegowaniu urzędnika w interesie służby w celu wykonywania funkcji dyrektora przedstawicielstwa jest członek Komisji odpowiedzialny za sprawy personalne i administracyjne. Dlatego też zachodziła konieczność ustalenia odrębnej procedury naboru, co uczyniono przez wydanie decyzji dyrektora generalnego DG ds. Personelu i Administracji w dniach 20 kwietnia i 26 maja 2005 r.
51 Argument skarżącego dotyczący przewodnika administracyjnego i decyzji w sprawie personelu kierowniczego średniego szczebla nie ma więc w tych okolicznościach, zdaniem Komisji, znaczenia dla sprawy, gdyż członek Komisji nie mógł w żadnym razie czuwać nad przestrzeganiem procedury naboru kończącej się wydaniem decyzji, w której członek ten nie był właściwym organem powołującym.
52 Po trzecie, jeśli chodzi o argument skarżącego dotyczący nieuzasadnionego jego zdaniem udziału trzech gabinetów komisarzy w powołaniu dyrektora przedstawicielstwa w Atenach, Komisja twierdzi, że udział tych komisarzy w przedostatnim etapie postępowania w sprawie naboru wynika z charakteru stanowiska dyrektora przedstawicielstwa i statusu wiceprzewodniczącego Kallasa jako organu powołującego w tej materii.
53 Wreszcie, co się tyczy podnoszonego przez skarżącego braku właściwości kolegium komisarzy do wydania decyzji o oddaleniu zażalenia, Komisja wskazuje, że przypis na stronie 2, odnoszący się do pkt 12 „Zażalenie” w części V tabeli organów powołujących dla pracowników opłacanych z budżetu operacyjnego, załączonego do decyzji w sprawie organu powołującego, stanowi:
„[…] jeżeli kwestionowana decyzja została wydana przez komisarza odpowiedzialnego za personel i administrację lub Komisję: organem powołującym jest Komisja […]”.
54 Ponieważ w tym przypadku zaskarżona decyzja została wydana przez wiceprzewodniczącego Komisji Kallasa, odpowiedź na zażalenie na tę decyzję musiała zostać wydana przez kolegium komisarzy.
55 W każdym razie Komisja uważa, że pierwszy zarzut został podniesiony w interesie prawa, a zatem jest niedopuszczalny.
56 Skarżący został bowiem wykluczony z postępowania w sprawie naboru przez komisję preselekcyjną na etapie przeglądu akt kandydatów i kwestia, czy postępowanie, które doprowadziło do oddelegowania P., powinno było być prowadzone na podstawie decyzji w sprawie personelu kierowniczego średniego szczebla czy też innych decyzji, nie może mieć wpływu na jego sytuację osobistą, ponieważ nawet w przypadku zastosowania decyzji w sprawie personelu kierowniczego średniego szczebla decyzja wydana w stosunku do skarżącego byłaby taka sama, a skład komisji preselekcyjnej pozostałby niezmieniony, niezależnie od przyjętej procedury.
57 Podczas rozprawy Komisja podniosła niedopuszczalność zarzutu dotyczącego braku możliwości zastosowania w tym przypadku art. 37 akapit pierwszy lit. a) tiret drugie regulaminu pracowniczego, ponieważ zarzut ten nie został podniesiony ani w zażaleniu, ani w skardze, ale po raz pierwszy pojawił się w trakcie rozprawy w odpowiedzi na pytania Sądu.
58 Komisja w trakcie rozprawy podkreśliła również możliwość przywrócenia na poprzednio zajmowane stanowisko dyrektora przedstawicielstwa po zakończeniu jego oddelegowania, zgodnie z art. 38 lit. g) regulaminu pracowniczego. Taka możliwość odpowiada dokładnie wymogom stanowiska, zważywszy istnienie osobistego stosunku pomiędzy zainteresowanym a komisarzem odpowiedzialnym za strategię komunikacji, wynikającego z tego, że zakończenie mandatu komisarza może doprowadzić do zakończenia oddelegowania. Wreszcie Komisja powołała się na trudności w organizowaniu procedury mobilności pomiędzy przedstawicielstwami Komisji w państwach członkowskich, podobnie jak to jest w przypadku procedury pomiędzy delegacjami, ze względu na konieczne wymogi natury językowej wiążące się z funkcją dyrektora przedstawicielstwa, z którego to powodu dyrektorem jest z reguły obywatel państwa przyjmującego.
Ocena Sądu
59 Należy najpierw zbadać dopuszczalność zarzutu dotyczącego braku możliwości zastosowania art. 37 regulaminu pracowniczego, a następnie kwestię, czy było zgodne z prawem zastosowanie przez Komisję, w tym przypadku odnośnie do naboru dyrektora przedstawicielstwa w Atenach, przepisów regulaminu pracowniczego w dziedzinie oddelegowania w interesie służby przy osobie zajmującej stanowisko przewidziane w traktatach.
W przedmiocie dopuszczalności zarzutu dotyczącego braku możliwości zastosowania art. 37 regulaminu pracowniczego
60 Komisja w trakcie rozprawy podniosła niedopuszczalność zarzutu dotyczącego braku możliwości zastosowania w niniejszym przypadku art. 37 akapit pierwszy lit. a) tiret drugie regulaminu pracowniczego, ponieważ zarzut ten nie został podniesiony w skardze.
61 Tego zarzutu nieważności nie można uwzględnić. To właśnie bowiem w odpowiedzi na podniesiony przez skarżącego zarzut niezgodności z prawem przeprowadzonej w niniejszym przypadku procedury naboru dyrektora przedstawicielstwa w świetle art. 7 i 29 regulaminu pracowniczego oraz art. 14 ust. 2 decyzji w sprawie personelu kierowniczego średniego szczebla Komisja posłużyła się argumentem, zgodnie z którym spoczywał na niej obowiązek zastosowania w trakcie postępowania w sprawie naboru art. 37 akapit pierwszy lit. a) tiret drugie regulaminu pracowniczego, tak więc na podstawie tego przepisu, a nie art. 7 i 29 regulaminu pracowniczego należało zdaniem Komisji dokonać oceny zgodności z prawem spornego postępowania w sprawie naboru.
62 W tych okolicznościach analiza zasadności pierwszego zarzutu oznacza przede wszystkim zbadanie przez Sąd możliwości zastosowania w niniejszym przypadku art. 37 regulaminu pracowniczego.
63 W każdym razie argumentacja skarżącego zmierza do podważenia uprawnienia komisarza odpowiedzialnego za sprawy personalne i administrację do mianowania dyrektora przedstawicielstwa w Atenach, a także zakresu zastosowania art. 37 regulaminu pracowniczego, który zastosowała Komisja, co stanowi bezwzględną przeszkodę procesową, która musi zostać uwzględniona z urzędu na każdym etapie postępowania przed Sądem.
64 W rezultacie należy więc oddalić zarzut niedopuszczalności tej części zarzutu skarżącego, która dotyczy braku możliwości zastosowania art. 37 regulaminu pracowniczego.
W przedmiocie zasadności zarzutu dotyczącego braku możliwości zastosowania art. 37 regulaminu pracowniczego
65 Na wstępie należy przypomnieć, że zgodnie z art. 35 regulaminu pracowniczego każdy urzędnik może mieć jeden z następujących statusów służbowych: aktywne zatrudnienie, oddelegowanie, urlop z przyczyn osobistych, tymczasowy stan spoczynku, urlop na czas odbywania służby wojskowej albo urlop rodzicielski lub ze względów rodzinnych. Jest oczywiste, że aktywne zatrudnienie, które zgodnie z art. 36 regulaminu pracowniczego jest „wykon[ywaniem] obowiązk[ów] związan[ych] ze stanowiskiem, na które został powołany lub które tymczasowo mu przydzielono zgodnie z przepisami tytułu IV [dotyczącego warunków pracy urzędników]”, oznacza zwykłą sytuację urzędnika, a wszystkie inne sytuacje mają charakter wyjątkowy. Poza tym, aby mieć jeden z tych statusów, urzędnik musi spełniać warunki przewidziane w tym celu w regulaminie pracowniczym.
66 Na podstawie art. 37 akapit pierwszy lit. a) tiret drugie regulaminu pracowniczego urzędnik może zostać oddelegowany w interesie służby w celu „udzielenia tymczasowej pomocy osobie zajmującej stanowisko przewidziane w traktatach”, jakim jest członek Komisji.
67 Jak podkreślił to Trybunał w wyroku z dnia 11 lipca 2006 r. w sprawie C‑432/04 Komisja przeciwko Cresson, Zb.Orz. s. I‑6387, pkt 137, celem oddelegowania przy komisarzu jest, ogólnie rzecz ujmując, umożliwienie osobom uprzednio zatrudnionym ze względu na ich kompetencje, często w drodze konkursu, które potwierdziły posiadane kwalifikacje, wykorzystanie ich w służbie gabinetów. Trybunał stwierdził również, że zatrudnienie tych współpracowników następuje intuitu personae, czyli w sposób w znacznym zakresie dyskrecjonalny, a zainteresowani dobierani są zarówno ze względu na ich kwalifikacje zawodowe i cechy moralne, jak ze względu na umiejętność dostosowania się do szczególnych metod pracy członka Komisji oraz całego gabinetu (ww. wyrok w sprawie Komisja przeciwko Cresson, pkt 130; zob. również podobnie, odnośnie do wyznaczania referendarzy w gabinetach sędziów Trybunału Sprawiedliwości wyrok Sądu z dnia 4 września 2008 r. w sprawie F‑103/07 Duta przeciwko Trybunałowi Sprawiedliwości, dotychczas nieopublikowany w Zbiorze, pkt 26, będący przedmiotem postępowania odwoławczego toczącego się przed Sądem Pierwszej Instancji Wspólnot Europejskich, sprawa T‑475/08 P).
68 Uprawnienia dyskrecjonalne osoby lub służby korzystającej z oddelegowania, jak również wzajemne zaufanie, które powinno cechować stosunki zawiązane pomiędzy taka osobą lub służbą a oddelegowanym urzędnikiem przez cały okres oddelegowania, zostały również podkreślone przez Trybunał i Sąd Pierwszej Instancji w związku ze sprawą zatrudnienia urzędnika przy grupie politycznej Parlamentu Europejskiego, co pozwala organowi powołującemu na zakończenie w każdym momencie tego oddelegowania, jeżeli stosunek wzajemnego zaufania przestał istnieć (wyrok Trybunału z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C‑111/02 P Parlament przeciwko Reynoldsowi, Rec. s. I‑5475, pkt 54–56; ww. wyrok Sądu z dnia 8 grudnia 2005 r. w sprawie Reynolds przeciwko Parlamentowi, pkt 66). Podobnie art. 38 regulaminu pracowniczego pozwala oddelegowanemu urzędnikowi na wnioskowanie, po upływie każdego sześciomiesięcznego okresu, o zakończenie oddelegowania, co świadczy o niepewności charakteryzującej stosunek pracy pomiędzy zainteresowanym a osobą, przy której jest on oddelegowany.
69 W niniejszej sprawie Komisja podnosi, po pierwsze, że sama natura zadań wykonywanych przez dyrektora przedstawicielstwa, który jest łącznikiem pomiędzy Komisją a władzami krajowymi, regionalnymi i lokalnymi przyjmującego państwa członkowskiego, uzasadnia oddelegowanie w interesie służby na podstawie art. 37 akapit pierwszy lit. a) tiret drugie regulaminu pracowniczego.
70 Z uzasadnieniem tym nie sposób się zgodzić. Podnoszony przez Komisję „polityczny i wrażliwy charakter” funkcji wykonywanych przez dyrektorów przedstawicielstw, nawet jeżeli byłby prawdziwy, nie może bowiem sam w sobie stanowić wystarczającego uzasadnienia dla posłużenia się statusem oddelegowania urzędnika. Taka wykładnia art. 37 akapit pierwszy lit. a) tiret drugie regulaminu pracowniczego sprowadziłaby się do umożliwienia oddelegowania przy odpowiednich komisarzach odpowiednio wszystkich urzędników wykonujących w instytucji funkcje „polityczne i wrażliwe”, należących do personelu kierowniczego wyższego szczebla i w ten sposób zagrażałaby samej strukturze europejskiej służby publicznej, ustalonej w art. 35 regulaminu pracowniczego, podważając w szczególności przejrzystość relacji hierarchicznych.
71 Co więcej, decyzja w sprawie personelu kierowniczego średniego szczebla zalicza art. 2 ust. 1 dyrektorów przedstawicielstw do personelu kierowniczego średniego szczebla.
72 Po drugie, Komisja twierdzi, że art. 37 akapit pierwszy lit. a) tiret drugie regulaminu pracowniczego nie wymaga, aby urzędnik oddelegowany przy członku instytucji wykonywał rzeczywiście swoje obowiązki w ramach gabinetu lub wchodził w schemat organizacyjny tego gabinetu.
73 W tym względzie należy przypomnieć, co już zostało zresztą podkreślone powyżej w pkt 68 i 69, że oddelegowanie w interesie służby „w celu udzielenia tymczasowej pomocy osobie zajmującej stanowisko przewidziane w traktatach” zakłada istnienie stosunku zaufania intuitu personae pomiędzy tą osobą a oddelegowanym urzędnikiem, który to stosunek zakłada nawiązanie bezpośrednich i ścisłych stosunków pomiędzy zainteresowanymi, w zależności od metod pracy praktykowanych u danego członka i tych stosowanych w jego gabinecie.
74 Nawet zakładając, że fizyczna odległość w zasadzie nie uniemożliwia lub w szczególny sposób nie utrudnia ustanowienia relacji osobistych pomiędzy dyrektorami przedstawicielstw i komisarzem odpowiedzialnym za strategię komunikacji, należy jednak stwierdzić, że Komisja nie wykazała w niniejszym przypadku istnienia takich stosunków.
75 Przeciwnie, z akt sprawy, a w szczególności ze schematu organizacyjnego DG ds. Komunikacji wynika, że osoby, z którymi dyrektorzy przedstawicielstw mają bezpośredni kontakt, wchodzą w zakres dyrekcji B ds. Reprezentacji wspomnianej dyrekcji generalnej pod kierownictwem jej dyrektora generalnego. Komisja sama podkreśliła w swoich wypowiedziach pisemnych, że intensywność kontaktów z komisarzem odpowiedzialnym za komunikację lub członków jego gabinetu jest zmienna, w zależności od bieżących wydarzeń politycznych, takich jak wizyty komisarza w danym państwie członkowskim. Okoliczność, że sprawozdania sporządzane przez dyrektora przedstawicielstwa są bezpośrednio przesyłane do komisarza, że kontakty telefoniczne, wymiana e-maili lub spotkania mają miejsce pomiędzy dyrektorem przedstawicielstwa i komisarzem lub członkami jego gabinetu, lub też że treść tego rodzaju wymian informacji jest poufna, nie pozwalają na wykazanie charakteru intuitu personae stosunku pracy pomiędzy komisarzem odpowiedzialnym za komunikację a danym dyrektorem przedstawicielstwa. Okoliczności takie mogą również charakteryzować stosunki powstałe pomiędzy dyrektorem generalnym Komisji i komisarzem, bez oddelegowania w interesie służby dyrektora generalnego przy komisarzu. Ponadto z akt sprawy wynika, że dyrektorzy przedstawicielstw powinni w rzeczywistości pomagać wszystkim komisarzom, a w szczególności, gdy komisarze podróżują po przyjmującym państwie członkowskim.
76 Wreszcie, o ile okres oddelegowania dyrektora przedstawicielstwa Komisji w Atenach, jak wynika ze spornego ogłoszenia o wolnym stanowisku, jest ograniczony do trzech lat, to jednak okres ten, który może zostać przedłużony jednorazowo na maksymalnie okres dwóch lat, niekoniecznie pokrywa się z okresem mandatu komisarza odpowiedzialnego za strategię komunikacji i nie zostało wykazane, iż wraz z wygaśnięciem mandatu komisarza dyrektorzy przedstawicielstw mogą spodziewać się zakończenia oddelegowania.
77 Po trzecie, Komisja podnosi, że zasada wyrażona w art. 38 lit. g) regulaminu pracowniczego, zgodnie z którym po zakończeniu oddelegowania urzędnik jest niezwłocznie przywracany na poprzednio zajmowane stanowisko, pozwala na rozwiązanie trudności wynikających z procedury mobilności, porównywalnej do procedury, która ma zastosowanie do urzędników skierowanych do państw trzecich. Choć nie należy podawać w wątpliwość praktycznych trudności związanych z mobilnością dyrektorów przedstawicielstw, to jednak nie można uzależnić zastosowania systemu oddelegowania od interesu operacyjnego, w którym leżałoby zastosowanie takiego systemu do pewnych kategorii urzędników. Innymi słowy, zastosowanie art. 37 akapit pierwszy lit. a) tiret drugie regulaminu pracowniczego zależy wyłącznie od warunków zawartych w tym przepisie, ale nie od konsekwencji administracyjnych wynikających z jego zastosowania. Każda inna wykładnia pozwalałaby na posłużenie się art. 37 regulaminu pracowniczego w celu innym niż zakładany, a więc na legitymizację obejścia procedury.
78 Po czwarte, należy stwierdzić, co zresztą Komisja przyznała w trakcie rozprawy, że procedura naboru dyrektorów przedstawicielstw, oddelegowanych przy komisarzu odpowiedzialnym za strategię komunikacji, jaka została zorganizowana pismami z dnia 20 kwietnia i dnia 26 maja 2005 r. dyrektora generalnego DG ds. Personelu i Administracji, nie różni się znacznie, biorąc pod uwagę jej zakres, od procedury naboru personelu kierowniczego średniego szczebla, przewidzianej w art. 8 i 14 ust. 2 decyzji w sprawie personelu kierowniczego średniego szczebla, a podstawowa różnica dotyczy wyznaczenia organu powołującego. W pierwszym przypadku, jeśli chodzi o powołanie dyrektora przedstawicielstwa o stopniu zaszeregowania AD 12, chodzi o komisarza odpowiedzialnego za personel i administrację, w porozumieniu z gabinetami przewodniczącego Komisji i komisarza odpowiedzialnego za strategię komunikacji, w drugim przypadku, zgodnie z art. 14 ust. 2 decyzji w sprawie personelu kierowniczego średniego szczebla – o dyrektora generalnego ds. prasy i komunikacji.
79 Jednakże systematyczne organizowanie postępowań w sprawie naboru w celu oddelegowania urzędnika u komisarza, porównywalnych do postępowań organizowanych do obsadzenia stanowisk średniego szczebla, jest trudne do pogodzenia z dyskrecjonalnością, która co do zasady cechuje wybór przez komisarza oddelegowanych przy nim współpracowników.
80 Wreszcie po piąte, Komisja podnosi, że w każdym przypadku, gdy skarżący został wyłączony z postępowania w sprawie naboru na etapie oceny wniosków przez komisję preselekcyjną, nie ma on już interesu w żądaniu stwierdzenia nieważności zaskarżonej decyzji, ponieważ skład komisji byłby taki sam w przypadku zastosowania decyzji w sprawie personelu kierowniczego średniego szczebla.
81 W tej kwestii należy zauważyć, że zarówno w odpowiedzi na skargę, jak i w trakcie rozprawy Komisja wyjaśniła, że wszystkie kandydatury, po przejściu przez komisję preselekcyjną i selekcyjną, zostały przekazane do KKN i do trzech gabinetów zainteresowanych komisarzy, a więc ocena ww. komisji nie mogła przesądzać o końcowej ocenie organu powołującego. W tych okolicznościach fakt, że kandydatura skarżącego została odrzucona na etapie preselekcji, nie pozbawia go interesu w kwestionowaniu prawidłowości przeprowadzonego postępowania ze względu na przeprowadzenie go przez gabinety trzech komisarzy przed wydaniem decyzji o powołaniu. Ponadto skarżący ma nadal interes prawny w zapobieżeniu powtórzenia się zarzucanej niezgodności z prawem w przyszłości w ramach podobnego postępowania w sprawie naboru (zob. podobnie wyrok Trybunału z dnia 7 czerwca 2007 r. w sprawie C‑362/05 P Wunenburger przeciwko Komisji, Zb.Orz. s. I‑4333, pkt 50; wyrok Sądu Pierwszej Instancji z dnia 5 lipca 2005 r. w sprawie T‑370/03 Wunenburger przeciwko Komisji, Zb.Orz.SP s. I‑A‑189, II‑853, pkt 20).
82 Z powyższego wynika, bez konieczności badania pozostałych części pierwszego zarzutu i pozostałych zarzutów podniesionych przez skarżącego, że w niniejszej sprawie Komisja niezgodnie z prawem zastosowała art. 37 akapit pierwszy lit. a) tiret drugie regulaminu pracowniczego zamiast art. 7 i 29 tego regulaminu w celu zatrudnienia dyrektora przedstawicielstwa w Atenach oraz że w konsekwencji należy stwierdzić nieważność zaskarżonej decyzji, jako wydanej w ramach niezgodnego z prawem postępowania, a w szczególności z powodu braku właściwości.
W przedmiocie kosztów
83 Zgodnie z art. 122 regulaminu Sądu przepisy rozdziału ósmego tytułu drugiego tego regulaminu dotyczącego kosztów postępowania przed Sądem stosują się tylko do spraw wniesionych do Sądu po dniu wejścia w życie tego regulaminu, czyli od dnia 1 listopada 2007 r. Istotne w tym zakresie przepisy regulaminu Sądu Pierwszej Instancji znajdują nadal zastosowanie odpowiednio do spraw zawisłych przed Sądem przed tą datą.
84 Zgodnie z art. 87 § 2 regulaminu Sądu pierwszej instancji kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Ponieważ Komisja przegrała sprawę, należy – zgodnie z żądaniem skarżącego – obciążyć ją kosztami postępowania.
Z powyższych względów
SĄD (druga izba)
orzeka, co następuje:
1) Stwierdza się nieważność decyzji Komisji Wspólnot Europejskich z dnia 21 grudnia 2006 r. odrzucającej kandydaturę A. Menidiatisa na stanowisko dyrektora przedstawicielstwa Komisji w Atenach (Grecja) i powołującej na to stanowisko P.
2) Komisja Wspólnot Europejskich zostaje obciążona kosztami.
Kanninen | Kreppel | van Raepenbusch |
Wyrok ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu w dniu 2 kwietnia 2009 r.
Treść niniejszego orzeczenia, jak również cytowanych w nim, a dotychczas nieopublikowanych orzeczeń sądów wspólnotowych, jest dostępna na stronie internetowej Trybunału Sprawiedliwości www.curia.europa.eu.