Υπόθεση C-322/09 P

NDSHT Nya Destination Stockholm Hotell & Teaterpaket AB

κατά

Ευρωπαϊκής Επιτροπής

«Αίτηση αναιρέσεως – Κρατική ενίσχυση – Καταγγελία ανταγωνιστή – Παραδεκτό – Κανονισμός (ΕΚ) 659/1999 – Άρθρα 4, 10, 13 και 20 – Απόφαση της Επιτροπής να μη δώσει συνέχεια στην καταγγελία – Χαρακτηρισμός των μέτρων από την Επιτροπή, εν μέρει, ως μη αποτελούντων κρατικές ενισχύσεις και, εν μέρει, ως υφισταμένων ενισχύσεων συμβατών με την κοινή αγορά – Άρθρο 230 ΕΚ – Έννοια του όρου “δυνάμενη να προσβληθεί πράξη”»

Περίληψη της αποφάσεως

1.        Αναίρεση – Λόγοι – Χρησιμοποίηση νέου επιχειρήματος – Παραδεκτό – Όρια

(Οργανισμός του Δικαστηρίου, άρθρο 58· Κανονισμός Διαδικασίας του Δικαστηρίου, άρθρο 113 § 2)

2.        Προσφυγή ακυρώσεως – Πράξεις δεκτικές προσφυγής – Πράξεις που μπορούν να προσβληθούν από τον καταγγέλλοντα κρατική ενίσχυση – Έγγραφο με το οποίο η Επιτροπή ενημερώνει την καταγγέλλουσα ότι δεν υπάρχουν αποχρώντες λόγοι για να αποφανθεί επί της υποθέσεως – Απόφαση κατά την έννοια του άρθρου 4 του κανονισμού 659/1999 – Πράξη δυνάμενη να προσβληθεί – Προσφυγή των ενδιαφερομένων κατά την έννοια του άρθρου 88, παράγραφος 2, ΕΚ – Παραδεκτό

(Άρθρα 88 §§ 2 και 3 ΕΚ και 230 ΕΚ· κανονισμός 659/1999 του Συμβουλίου, άρθρα 4 και 13)

1.        Από τον συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 58 του Οργανισμού του Δικαστηρίου και 113, παράγραφος 2, του Κανονισμού Διαδικασίας του Δικαστηρίου, προκύπτει ότι ο αναιρεσείων μπορεί κατ’ αναίρεση να επικαλείται κάθε λυσιτελές επιχείρημα υπό την προϋπόθεση και μόνον ότι η αίτηση αναιρέσεως δεν μεταβάλλει το αντικείμενο της διαφοράς που εκδίκασε το Γενικό Δικαστήριο.

(βλ. σκέψη 41)

2.        Όσον αφορά το παραδεκτό προσφυγής ακυρώσεως κατά την έννοια του άρθρου 230 ΕΚ, για τον χαρακτηρισμό των προσβαλλομένων πράξεων σημασία έχει η ουσία της πράξεως. Αντιθέτως, η μορφή των πράξεων ή των αποφάσεων είναι καταρχήν αδιάφορη όσον αφορά το παραδεκτό της προσφυγής ακυρώσεως. Επομένως, δεν ενδιαφέρει, καταρχήν, όσον αφορά τον χαρακτηρισμό της οικείας πράξεως, το αν αυτή πληροί ορισμένες τυπικές προϋποθέσεις, όπως το να έχει τιτλοφορηθεί κατάλληλα από τον συντάκτη της ή να αναφέρει τις διατάξεις που απαρτίζουν τη νομική βάση της ή να έχει κοινοποιηθεί σε τρίτο.

Αποτελούν πράξεις δυνάμενες να προσβληθούν, κατά την έννοια του άρθρου 230 ΕΚ, τα μέτρα με τα οποία καθορίζεται οριστικώς η θέση της Επιτροπής κατά το πέρας της διοικητικής διαδικασίας και τα οποία παράγουν δεσμευτικά έννομα αποτελέσματα ικανά να θίξουν τα συμφέροντα του προσφεύγοντος, όχι όμως και τα ενδιάμεσα μέτρα που κατατείνουν στην προετοιμασία της τελικής αποφάσεως χωρίς να παράγουν τέτοια αποτελέσματα.

Στο πλαίσιο της διαδικασίας ελέγχου των κρατικών ενισχύσεων, η Επιτροπή οφείλει, εφόσον έχει στην κατοχή της πληροφορίες από τις οποίες απορρέει ότι υπήρξε παράνομη κρατική ενίσχυση, ανεξαρτήτως της πηγής τους, να εξετάζει τις πληροφορίες αυτές. Η εξέταση καταγγελίας προκαλεί την κίνηση της προκαταρκτικής έρευνας του άρθρου 88, παράγραφος 3, ΕΚ και υποχρεώνει την Επιτροπή να ερευνήσει αμελλητί την ύπαρξη ενισχύσεως και τη συμβατότητά της με την κοινή αγορά. Το άρθρο 13, παράγραφος 1, του κανονισμού 659/1999, σχετικά με την εφαρμογή του άρθρου 88 ΕΚ, επιβάλλει στην Επιτροπή την υποχρέωση να περατώσει την προκαταρκτική έρευνα εκδίδοντας απόφαση δυνάμει του άρθρου 4, παράγραφοι 2, 3 ή 4, του κανονισμού αυτού, δηλαδή απόφαση διαπιστώνουσα ότι δεν υφίσταται ενίσχυση, απόφαση για τη μη διατύπωση αντιρρήσεων ή απόφαση για κίνηση επίσημης διαδικασίας έρευνας, δεδομένου ότι το θεσμικό αυτό όργανο δεν επιτρέπεται να αδρανεί κατά την προκαταρκτική έρευνα. Επομένως, οφείλει είτε να προχωρήσει, σε εύθετο χρόνο, στο επόμενο στάδιο της διαδικασίας που προβλέπεται από το άρθρο 88, παράγραφος 2, ΕΚ είτε να θέσει την υπόθεση στο αρχείο, εκδίδοντας σχετική απόφαση.

Εφόσον η Επιτροπή διαπιστώσει, κατόπιν της εξετάσεως καταγγελίας, ότι από την έρευνα δεν μπορεί να συναχθεί ότι υφίσταται κρατική ενίσχυση υπό την έννοια του άρθρου 87 ΕΚ ή χαρακτηρίσει το μέτρο ως υφιστάμενη κρατική ενίσχυση, γεγονός που σημαίνει ότι αυτό εξετάζεται στο πλαίσιο του διαρκούς ελέγχου των υφισταμένων ενισχύσεων κατά το άρθρο 88, παράγραφος 1, ΕΚ, αρνείται εμμέσως να κινήσει τη διαδικασία του άρθρου 88, παράγραφος 2, ΕΚ. Η απόφαση αυτή με την οποία η Επιτροπή αρνείται να κινήσει τη διαδικασία του άρθρου 88, παράγραφος 2, ΕΚ έχει οριστικό χαρακτήρα και δεν είναι, επομένως, δυνατό να χαρακτηριστεί ως απλό προπαρασκευαστικό μέτρο.

Έγγραφο της Επιτροπής με το οποίο χαρακτηρίζονται ως υφιστάμενες οι ενισχύσεις στις οποίες αναφέρεται καταγγελία υποβληθείσα από έναν ανταγωνιστή της επιχειρήσεως-δικαιούχου της ενισχύσεως και με το οποίο διαπιστώνεται ότι δεν υπάρχουν αποχρώντες λόγοι για την περαιτέρω εξέταση της καταγγελίας συνιστά απόφαση υπό την έννοια του άρθρου 4 του κανονισμού 659/1999, σχετικά με την εφαρμογή του άρθρου 88 ΕΚ, και πρέπει να θεωρηθεί ως πράξη δυνάμενη να προσβληθεί κατά την έννοια του άρθρου 230 ΕΚ. Συγκεκριμένα, οσάκις η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχουν αποχρώντες λόγοι για την περαιτέρω εξέταση της καταγγελίας, από το ουσιαστικό περιεχόμενο της οικείας πράξεως προκύπτει ότι το εν λόγω θεσμικό όργανο διατύπωσε οριστική θέση σε σχέση με τα εξετασθέντα μέτρα, εκφράζοντας κατ’ αυτόν τρόπο τη βούλησή του να μη δώσει συνέχεια στην προκαταρκτική έρευνα. Κατά συνέπεια, προβαίνοντας στη διαπίστωση αυτή, η Επιτροπή αρνείται σιωπηρώς να κινήσει την επίσημη διαδικασία εξέτασης που προβλέπει το άρθρο 88, παράγραφος 2, ΕΚ.

Σε μια τέτοια περίπτωση, εκείνοι υπέρ των οποίων έχουν τεθεί οι προβλεπόμενες από το άρθρο 88, παράγραφος 2, ΕΚ διαδικαστικές εγγυήσεις μπορούν να επιτύχουν την τήρησή τους μόνον αν έχουν τη δυνατότητα να αμφισβητήσουν την απόφαση αυτή ενώπιον του δικαστή της Ένωσης σύμφωνα με το άρθρο 230, τέταρτο εδάφιο, ΕΚ.

(βλ. σκέψεις 46-54, 57-60)