Υπόθεση T-435/05

Danjaq, LLC

κατά

Γραφείου Εναρμονίσεως στο πλαίσιο της Εσωτερικής Αγοράς (εμπορικά σήματα, σχέδια και υποδείγματα) (ΓΕΕΑ)

«Κοινοτικό σήμα – Αίτηση καταχωρίσεως κοινοτικού λεκτικού σήματος Dr. No – Ανακοπή του δικαιούχου των μη καταχωρισθέντων λεκτικών σημάτων και των σημείων Dr. No και Dr. NO – Απουσία της προϋπόθεσης των προγενέστερων σημάτων – Έλλειψη διακριτικού σημείου χρησιμοποιούμενου στις συναλλαγές – Άρθρο 8, παράγραφος 1, στοιχεία α΄ και β΄, παράγραφος 2, στοιχείο γ΄, και παράγραφος 4, του κανονισμού (ΕΚ) 40/94 [που κατέστη το άρθρο 8, παράγραφος 1, στοιχεία α΄ και β΄, παράγραφος 2, στοιχείο γ΄, και παράγραφος 4, του κανονισμού (ΕΚ) 207/2009] – Υποχρέωση αιτιολογήσεως – Άρθρο 73 του κανονισμού 40/94 [που κατέστη το άρθρο 75 του κανονισμού (ΕΚ) 207/2009]»

Περίληψη της αποφάσεως

1.      Κοινοτικό σήμα – Ορισμός και κτήση του κοινοτικού σήματος – Σχετικοί λόγοι απαραδέκτου – Ανακοπή από τον δικαιούχο μη καταχωρισθέντος σήματος ή άλλου σημείου χρησιμοποιούμενου στις συναλλαγές

(Κανονισμός 40/94 του Συμβουλίου, άρθρο 8 § 4)

2.      Κοινοτικό σήμα – Ορισμός και κτήση του κοινοτικού σήματος – Σχετικοί λόγοι απαραδέκτου – Ανακοπή από τον δικαιούχο μη καταχωρισθέντος σήματος ή άλλου σημείου χρησιμοποιούμενου στις συναλλαγές

(Κανονισμός 40/94 του Συμβουλίου, άρθρο 8 § 4)

3.      Κοινοτικό σήμα – Ορισμός και κτήση του κοινοτικού σήματος – Σχετικοί λόγοι απαραδέκτου – Ανακοπή από τον δικαιούχο μη καταχωρισθέντος σήματος ή άλλου σημείου χρησιμοποιούμενου στις συναλλαγές

(Κανονισμός 40/94 του Συμβουλίου, άρθρα 8 § 4 και 52 § 2)

4.      Κοινοτικό σήμα – Ορισμός και κτήση του κοινοτικού σήματος – Σχετικοί λόγοι απαραδέκτου – Ανακοπή από τον δικαιούχο μη καταχωρισθέντος σήματος ή άλλου σημείου χρησιμοποιούμενου στις συναλλαγές

(Κανονισμός 40/94 του Συμβουλίου, άρθρο 8 § 4)

1.      Η ουσιώδης λειτουργία του σήματος έγκειται στον προσδιορισμό της εμπορικής προέλευσης του προϊόντος ή της υπηρεσίας, έτσι ώστε ο καταναλωτής, ο οποίος αγοράζει το προϊόν ή την υπηρεσία που δηλώνει το σήμα, να έχει τη δυνατότητα να προβεί, κατά μεταγενέστερη αγορά, στην ίδια επιλογή αν η εμπειρία αποδειχθεί θετική ή σε άλλη επιλογή αν η εμπειρία αποδειχθεί αρνητική.

Ένα και το αυτό σημείο μπορεί να προστατεύεται ως πρωτότυπο πνευματικό έργο από το δικαίωμα του δημιουργού και ως ένδειξη εμπορικής προέλευσης από το δίκαιο των σημάτων. Πρόκειται συνεπώς για διαφορετικά αποκλειστικά δικαιώματα στηριζόμενα σε διαφορετικές ιδιότητες, ήτοι, αφενός, στην πρωτοτυπία μιας δημιουργίας και, αφετέρου, στην ικανότητα ενός σημείου να διακρίνει την εμπορική προέλευση των προϊόντων και των υπηρεσιών. Έτσι, ο τίτλος μιας κινηματογραφικής ταινίας, ακόμη και αν μπορεί να προστατεύεται σύμφωνα με ορισμένα εθνικά δίκαια ως καλλιτεχνική δημιουργία ανεξάρτητη από την ταινία αυτή καθαυτή, δεν μπορεί να τυγχάνει αυτομάτως της προστασίας που αναγνωρίζεται στις ενδείξεις εμπορικής προελεύσεως, καθόσον μόνον τα σημεία που επιτελούν τις λειτουργίες που χαρακτηρίζουν τα σήματα μπορούν να τύχουν της προστασίας αυτής.

(βλ. σκέψεις 23, 26)

2.      Κατά το άρθρο 8, παράγραφος 4, του κανονισμού 40/94 για το κοινοτικό σήμα, η ύπαρξη προγενέστερου μη καταχωρισθέντος σήματος ή σημείου μη αποτελούντος σήμα δικαιολογεί την ανακοπή αν το ως άνω σήμα ή σημείο πληροί σωρευτικά τις ακόλουθες προϋποθέσεις: να χρησιμοποιείται στις συναλλαγές· να μην έχει μόνον τοπική ισχύ• να έχουν αποκτηθεί δικαιώματα επί του λόγω σημείου σύμφωνα με το δίκαιο του κράτους μέλους εντός του οποίου αυτό έχει χρησιμοποιηθεί πριν την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης καταχώρισης κοινοτικού σήματος· το εν λόγω σημείο να παρέχει στον δικαιούχο του το δικαίωμα να απαγορεύσει τη χρήση πλέον πρόσφατου σήματος. Οι προϋποθέσεις αυτές είναι σωρευτικές. Έτσι, όταν ένα σημείο δεν πληροί μία από τις προϋποθέσεις αυτές, η ανακοπή που στηρίζεται στην ύπαρξη μη καταχωρισθέντος σήματος ή άλλων σημείων που χρησιμοποιούνται στις συναλλαγές υπό την έννοια του άρθρου 8, παράγραφος 4, του κανονισμού 40/94 δεν μπορεί να ευδοκιμήσει.

(βλ. σκέψη 35)

3.      Από τον συνδυασμό του άρθρου 8, παράγραφος 4, και του άρθρου 52, παράγραφος 2, του κανονισμού 40/94 για το κοινοτικό σήμα προκύπτει ότι της προστασίας που προβλέπει το δικαίωμα του δημιουργού δεν μπορεί να γίνεται επίκληση στο πλαίσιο διαδικασίας ανακοπής, αλλά αποκλειστικά στο πλαίσιο διαδικασίας περί ακυρώσεως του επίμαχου κοινοτικού σήματος.

(βλ. σκέψη 41)

4.      Κατά το άρθρο 8, παράγραφος 4, του κανονισμού 40/94 για το κοινοτικό σήμα, η ύπαρξη σημείου μη αποτελούντος σήμα δικαιολογεί την ανακοπή κατά της καταχωρίσεως κοινοτικού σήματος, αν το σημείο αυτό πληροί σωρευτικώς τις εξής τέσσερις προϋποθέσεις: να χρησιμοποιείται στις συναλλαγές· να μην έχει μόνον τοπική ισχύ· να παρέχει στον δικαιούχο του το δικαίωμα να απαγορεύσει τη χρήση πλέον πρόσφατου σήματος· να έχουν αποκτηθεί δικαιώματα επί του λόγω σημείου σύμφωνα με το δίκαιο του κράτους μέλους εντός του οποίου αυτό έχει χρησιμοποιηθεί πριν την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης καταχώρισης κοινοτικού σήματος. Σύμφωνα με τη διατύπωση του άρθρου αυτού, η προϋπόθεση της χρήσης στις συναλλαγές αποτελεί συστατική απαίτηση, χωρίς την οποία το επίμαχο σημείο ουδεμιάς μπορεί να τύχει προστασίας έναντι της καταχωρίσεως κοινοτικού σήματος, και ανεξάρτητη από τις προϋποθέσεις που προβλέπει το εθνικό δίκαιο για την απόκτηση του αποκλειστικού δικαιώματος. Στην ειδική περίπτωση των τίτλων των έργων, η χρήση του τίτλου προϋποθέτει ότι το επίμαχο έργο έχει διατεθεί στη σχετική αγορά.

(βλ. σκέψη 44)