WYROK SĄDU (piąta izba)

z dnia 21 grudnia 2021 r.(*)

Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa – Środki ograniczające przyjęte w związku z sytuacją na Ukrainie – Zamrożenie środków finansowych – Wykaz osób, podmiotów i organów, do których ma zastosowanie zamrożenie środków finansowych i zasobów gospodarczych – Pozostawienie nazwiska skarżącego w wykazie – Spoczywający na Radzie obowiązek zweryfikowania, czy decyzja organu państwa trzeciego została podjęta z poszanowaniem prawa do obrony i prawa do skutecznej ochrony sądowej

W sprawie T‑195/21,

Oleksandr Viktorovych Klymenko, zamieszkały w Moskwie (Rosja), którego reprezentował adwokat M. Phelippeau,

strona skarżąca,

przeciwko

Radzie Unii Europejskiej, którą reprezentowali S. Lejeune i A. Vitra, w charakterze pełnomocników,

strona pozwana,

mającej za przedmiot oparte na art. 263 TFUE żądanie stwierdzenia nieważności decyzji Rady (WPZiB) 2021/394 z dnia 4 marca 2021 r. zmieniającej decyzję 2014/119/WPZiB w sprawie środków ograniczających skierowanych przeciwko niektórym osobom, podmiotom i organom w związku z sytuacją na Ukrainie (Dz.U. 2021, L 77, s. 29) i rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) 2021/391 z dnia 4 marca 2021 r. w sprawie wykonania rozporządzenia (UE) nr 208/2014 w sprawie środków ograniczających skierowanych przeciwko niektórym osobom, podmiotom i organom w związku z sytuacją na Ukrainie (Dz.U. 2021, L 77, s. 2) w zakresie, w jakim na mocy tych aktów nazwisko skarżącego pozostawiono w wykazie osób, podmiotów i organów, do których stosują się te środki ograniczające,

SĄD (piąta izba),

w składzie: D. Spielmann, prezes, R. Mastroianni (sprawozdawca) i M. Brkan, sędziowie,

sekretarz: E. Coulon,

wydaje następujący

Wyrok

 Okoliczności powstania sporu

1        Niniejsza sprawa wpisuje się w ramy sporów dotyczących środków ograniczających przyjętych wobec niektórych osób, podmiotów i organów w związku z sytuacją na Ukrainie w następstwie represji zastosowanych w odpowiedzi na demonstracje na placu Niepodległości w Kijowie (Ukraina) w lutym 2014 r.

2        Skarżący, Oleksandr Viktorovych Klymenko, zajmował stanowisko ministra ds. dochodów i opłat Ukrainy.

3        W dniu 5 marca 2014 r. Rada Unii Europejskiej przyjęła decyzję 2014/119/WPZiB w sprawie środków ograniczających skierowanych przeciwko niektórym osobom, podmiotom i organom w związku z sytuacją na Ukrainie (Dz.U. 2014, L 66, s. 26; sprostowania: Dz.U. 2014, L 70, s. 35; Dz.U. 2014, L 350, s. 15; Dz.U. 2014, L 350; s. 16, Dz.U. 2019, L 86, s. 354). W tym samym dniu Rada przyjęła rozporządzenie (UE) nr 208/2014 w sprawie środków ograniczających skierowanych przeciwko niektórym osobom, podmiotom i organom w związku z sytuacją na Ukrainie (Dz.U. 2014, L 66, s. 1; sprostowania: Dz.U. L 70, s. 36; Dz.U. 2014, L 350, s. 15; Dz.U. 2014, L 350, s. 16; Dz.U. 2019, L 86, s. 118).

4        W motywach 1 i 2 decyzji 2014/119 stwierdza się, co następuje:

„(1)      W dniu 20 lutego 2014 r. Rada zdecydowanie potępiła wszelkie przypadki użycia przemocy na Ukrainie. Zaapelowała o natychmiastowe położenie kresu przemocy na Ukrainie oraz pełne poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności. Rada wezwała rząd Ukrainy do jak największej powściągliwości w działaniach, a przywódców opozycji – do odcięcia się od osób posuwających się do radykalnych działań, w tym do aktów przemocy.

(2)      W dniu 3 marca 2014 r. Rada uzgodniła skoncentrowanie środków ograniczających na zamrożeniu i odzyskaniu aktywów osób wskazanych jako odpowiedzialne za defraudację ukraińskich funduszy państwowych oraz osób odpowiedzialnych za naruszenia praw człowieka, w celu konsolidacji i wsparcia praworządności i poszanowania praw człowieka na Ukrainie”.

5        Artykuł 1 ust. 1 i 2 decyzji 2014/119 stanowi, co następuje:

„1.      Zamrożone zostają wszystkie środki finansowe i zasoby gospodarcze należące do lub będące w posiadaniu, dyspozycji lub pod kontrolą wymienionych w załączniku osób wskazanych jako odpowiedzialne za defraudację ukraińskich funduszy państwowych oraz osób odpowiedzialnych za naruszenia praw człowieka na Ukrainie, a także osób fizycznych lub prawnych, podmiotów lub organów z nimi powiązanych.

2.      Nie udostępnia się – bezpośrednio ani pośrednio – żadnych środków finansowych ani zasobów gospodarczych wymienionym w załączniku osobom fizycznym lub prawnym, podmiotom lub organom, ani na ich rzecz”.

6        Szczegółowe zasady tego zamrożenia środków finansowych określono w art. 1 ust. 3–6 decyzji 2014/119.

7        Zgodnie z decyzją 2014/119 rozporządzenie nr 208/2014 wprowadza obowiązek przyjęcia środków w postaci zamrożenia środków finansowych i zasobów przewidzianych w tej decyzji (zwanych dalej „rozpatrywanymi środkami ograniczającymi”) oraz w sposób co do istoty identyczny jak rzeczona decyzja określa szczegółowe zasady tego zamrożenia.

8        Nazwiska osób, których dotyczą decyzja 2014/119 i rozporządzenie nr 208/2014, zapisano w wykazach – identycznych – zawartych w załączniku do decyzji 2014/119 i w załączniku I do rozporządzenia nr 208/2014 (zwanych dalej „wykazem”), wraz między innymi z uzasadnieniem ich umieszczenia. Początkowo nazwisko skarżącego nie figurowało w wykazie.

9        Decyzja 2014/119 i rozporządzenie nr 208/2014 zostały zmienione decyzją wykonawczą Rady 2014/216/WPZiB z dnia 14 kwietnia 2014 r. wykonującą decyzję 2014/119 (Dz.U. 2014, L 111, s. 91; sprostowanie Dz.U. 2014, L 350, s. 16) i rozporządzeniem wykonawczym Rady (UE) nr 381/2014 z dnia 14 kwietnia 2014 r. wykonującym rozporządzenie nr 208/2014 (Dz.U. 2014, L 111, s. 33; sprostowania: Dz.U. 2014, L 70, s. 36; Dz.U. 2014, L 350, s. 15; Dz.U. 2014, L 350, s. 16; Dz.U. 2019, L 86, s. 118) (zwanymi dalej łącznie „aktami z kwietnia 2014 r.”).

10      Na mocy aktów z kwietnia 2014 r. nazwisko skarżącego zostało dodane do wykazu wraz z identyfikującymi go danymi – „były minister ds. dochodów i opłat” – oraz następującym uzasadnieniem:

„Osoba, wobec której prowadzone jest na Ukrainie dochodzenie w związku z udziałem w przestępstwach związanych ze sprzeniewierzeniem ukraińskich środków publicznych i ich nielegalnym przesyłaniem poza Ukrainę”.

11      Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 30 czerwca 2014 r. skarżący wniósł skargę zarejestrowaną pod numerem T‑494/14, mającą na celu w szczególności stwierdzenie nieważności aktów z kwietnia 2014 r. w zakresie, w jakim akty te go dotyczyły.

12      W dniu 29 stycznia 2015 r. Rada przyjęła decyzję (WPZiB) 2015/143 zmieniającą decyzję 2014/119 (Dz.U. 2015, L 24, s. 16) oraz rozporządzenie (UE) 2015/138 zmieniające rozporządzenie nr 208/2014 (Dz.U. 2015, L 24, s. 1).

13      W decyzji 2015/143 uszczegółowiono, począwszy od dnia 31 stycznia 2015 r., kryteria umieszczania w wykazie nazwisk osób objętych zamrożeniem środków finansowych, a treść art. 1 ust. 1 decyzji 2014/119 została zastąpiona następującym tekstem:

„1.      Zamrożone zostają wszystkie środki finansowe i zasoby gospodarcze należące do lub będące w posiadaniu, dyspozycji lub pod kontrolą wymienionych w załączniku osób wskazanych jako odpowiedzialne za defraudację ukraińskich funduszy państwowych oraz osób odpowiedzialnych za naruszenia praw człowieka na Ukrainie, a także osób fizycznych lub prawnych, podmiotów lub organów z nimi powiązanych, zgodnie z wykazem zamieszczonym w załączniku.

Do celów niniejszej decyzji do osób wskazanych jako odpowiedzialne za defraudację ukraińskich funduszy państwowych zalicza się osoby, wobec których organy ukraińskie wszczęły dochodzenie:

a)      w związku z defraudacją ukraińskich funduszy publicznych lub aktywów publicznych lub za współudział w tych działaniach; lub

b)      za wykorzystywanie stanowiska przez osobę piastującą funkcję publiczną, aby uzyskać nieuzasadnione korzyści dla siebie lub osoby trzeciej, a przez to spowodować stratę w ukraińskich funduszach lub aktywach państwowych, lub za współudział w tych działaniach”.

14      Rozporządzenie nr 208/2014 zostało zmienione rozporządzeniem 2015/138 w podobny sposób.

15      W dniu 5 marca 2015 r. Rada przyjęła decyzję (WPZiB) 2015/364 zmieniającą decyzję 2014/119 (Dz.U. 2015, L 62, s. 25) oraz rozporządzenie wykonawcze (UE) 2015/357 w sprawie wykonania rozporządzenia nr 208/2014 (Dz.U. 2015, L 62, s. 1) (zwane dalej łącznie „aktami z marca 2015 r.”). Decyzja 2015/364, po pierwsze, zastąpiła art. 5 decyzji 2014/119, przedłużając stosowanie środków ograniczających w odniesieniu do skarżącego do dnia 6 marca 2016 r., a po drugie, zastąpiła załącznik do tej ostatniej decyzji. Rozporządzeniem wykonawczym 2015/357 zastąpiono w konsekwencji załącznik I do rozporządzenia nr 208/2014.

16      Na mocy aktów z marca 2015 r. nazwisko skarżącego zostało pozostawione w wykazie wraz z identyfikującymi go danymi – „były minister ds. dochodów i opłat” – oraz nowym uzasadnieniem:

„Osoba, wobec której władze Ukrainy wszczęły postępowanie karne w sprawie sprzeniewierzenia środków publicznych lub mienia publicznego oraz w sprawie nadużycia stanowiska przez osobę piastującą funkcję publiczną w celu zapewnienia sobie lub osobie trzeciej nieuzasadnionych korzyści ze szkodą dla środków budżetowych lub mienia publicznego Ukrainy”.

17      Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 15 maja 2015 r. skarżący wniósł skargę zarejestrowaną pod numerem sprawy T‑245/15, mającą na celu w szczególności stwierdzenie nieważności aktów z marca 2015 r. w zakresie, w jakim akty te go dotyczyły.

18      W dniu 4 marca 2016 r. Rada przyjęła decyzję (WPZiB) 2016/318 zmieniającą decyzję 2014/119 (Dz.U. 2016, L 60, s. 76) oraz rozporządzenie wykonawcze (UE) 2016/311 wykonujące rozporządzenie nr 208/2014 (Dz.U. 2016, L 60, s. 1) (zwane dalej łącznie „aktami z marca 2016 r.”).

19      Aktami z marca 2016 r. stosowanie środków ograniczających zostało przedłużone, również wobec skarżącego, do dnia 6 marca 2017 r., bez zmiany uzasadnienia decyzji o umieszczeniu jego nazwiska w wykazie w porównaniu z aktami z marca 2015 r.

20      W dniu 28 kwietnia 2016 r. skarżący dostosował żądania w sprawie T‑245/15, zgodnie z art. 86 regulaminu postępowania przed Sądem, tak że objęły one również stwierdzenie nieważności aktów z marca 2016 r., w zakresie, w jakim akty te go dotyczyły.

21      Postanowieniem z dnia 10 czerwca 2016 r., Klymenko/Rada (T‑494/14, EU:T:2016:360), wydanym na podstawie art. 132 regulaminu postępowania, Sąd uwzględnił skargę, o której mowa w pkt 11 powyżej, uznając ją za oczywiście zasadną i stwierdzając w związku z tym nieważność aktów z kwietnia 2014 r. w zakresie, w jakim akty te dotyczyły skarżącego.

22      W dniu 3 marca 2017 r. Rada przyjęła decyzję (WPZiB) 2017/381 zmieniającą decyzję 2014/119 (Dz.U. 2017, L 58, s. 34) oraz rozporządzenie wykonawcze (UE) 2017/374 dotyczące wykonania rozporządzenia nr 208/2014 (Dz.U. 2017, L 58, s. 1) (zwane dalej łącznie „aktami z marca 2017 r.”).

23      Aktami z marca 2017 r. stosowanie środków ograniczających zostało przedłużone, również wobec skarżącego, do dnia 6 marca 2018 r., bez zmiany decyzji o umieszczeniu uzasadnienia jego nazwiska w wykazie w porównaniu z aktami z marca 2015 r.

24      W dniu 27 marca 2017 r. skarżący ponownie dostosował żądania w sprawie T‑245/15, tak że objęły one również stwierdzenie nieważności aktów z marca 2017 r., w zakresie, w jakim akty te go dotyczyły.

25      Wyrokiem z dnia 8 listopada 2017 r., Klymenko/Rada (T‑245/15, niepublikowanym, EU:T:2017:792), Sąd oddalił wszystkie żądania skarżącego określone w pkt 17, 20 i 24 powyżej.

26      W dniu 5 stycznia 2018 r. skarżący wniósł do Trybunału odwołanie od wyroku z dnia 8 listopada 2017 r., Klymenko/Rada (T‑245/15, niepublikowanego, EU:T:2017:792), zarejestrowane pod numerem sprawy C‑11/18 P.

27      W dniu 5 marca 2018 r. Rada przyjęła decyzję (WPZiB) 2018/333 zmieniającą decyzję 2014/119 (Dz.U. 2018, L 63, s. 48) oraz rozporządzenie wykonawcze (UE) 2018/326 dotyczące wykonania rozporządzenia nr 208/2014 (Dz.U. 2018, L 63, s. 5) (zwane dalej łącznie „aktami z marca 2018 r.”).

28      Aktami z marca 2018 r. stosowanie środków ograniczających zostało przedłużone, również wobec skarżącego, do dnia 6 marca 2019 r., bez zmiany uzasadnienia decyzji o umieszczeniu jego nazwiska w wykazie w porównaniu z aktami z marca 2015 r.

29      Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 30 kwietnia 2018 r. skarżący wniósł skargę zarejestrowaną pod numerem sprawy T‑274/18, zmierzającą do stwierdzenia nieważności aktów z marca 2018 r. w zakresie, w jakim akty te go dotyczyły.

30      W dniu 4 marca 2019 r. Rada przyjęła decyzję (WPZiB) 2019/354 zmieniającą decyzję 2014/119 (Dz.U. 2019, L 64, s. 7), a także rozporządzenie wykonawcze (UE) 2019/352 dotyczące wykonania rozporządzenia nr 208/2014 (Dz.U. 2019, L 64, s. 1) (zwane dalej łącznie „aktami z marca 2019 r.”).

31      Aktami z marca 2019 r. stosowanie rozpatrywanych środków ograniczających w odniesieniu do skarżącego zostało przedłużone do dnia 6 marca 2020 r. z tym samym uzasadnieniem, które przypomniano w pkt 16 powyżej, uzupełnionym uściśleniem dotyczącym poszanowania prawa skarżącego do obrony i do skutecznej ochrony sądowej w postępowaniu karnym, na którym oparła się Rada.

32      Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 3 maja 2019 r. skarżący wniósł skargę zarejestrowaną pod numerem sprawy T‑295/19, zmierzającą do stwierdzenia nieważności aktów z marca 2019 r. w zakresie, w jakim akty te go dotyczyły.

33      Wyrokiem z dnia 11 lipca 2019 r., Klymenko/Rada (T‑274/18, EU:T:2019:509), Sąd stwierdził nieważność aktów z marca 2018 r. w zakresie, w jakim akty te dotyczyły skarżącego.

34      Wyrokiem z dnia 26 września 2019 r., Klymenko/Rada (C‑11/18 P, niepublikowanym, EU:C:2019:786), Trybunał, po pierwsze, uchylił wyrok z dnia 8 listopada 2017 r., Klymenko/Rada (T‑245/15, niepublikowany, EU:T:2017:792) (zob. pkt 25 powyżej), oraz po drugie, stwierdził nieważność aktów z marca 2015 r., z marca 2016 r. i z marca 2017 r. w zakresie, w jakim dotyczyły one skarżącego.

35      W dniu 5 marca 2020 r. Rada przyjęła decyzję (WPZiB) 2020/373 zmieniającą decyzję 2014/119 (Dz.U. 2020, L 71, s. 10) oraz rozporządzenie wykonawcze (UE) 2020/370 dotyczące wykonania rozporządzenia nr 208/2014 (Dz.U. 2020, L 71, s. 1) (zwane dalej łącznie „aktami z marca 2020 r.”).

36      Aktami z marca 2020 r. stosowanie rozpatrywanych środków ograniczających w odniesieniu do skarżącego zostało przedłużone do dnia 6 marca 2021 r. z tym samym uzasadnieniem, które przypomniano w pkt 16 powyżej, uzupełnionym uściśleniem dotyczącym poszanowania prawa skarżącego do obrony i do skutecznej ochrony sądowej w postępowaniu karnym, na którym oparła się Rada.

37      W okresie od listopada 2020 r. do stycznia 2021 r. Rada i skarżący wymienili szereg pism w przedmiocie ewentualnego przedłużenia obowiązywania rozpatrywanych środków ograniczających względem skarżącego. W szczególności Rada przekazała skarżącemu kilka pism biura prokuratora generalnego Ukrainy (zwanego dalej „BPG”) dotyczących postępowań karnych, które toczyły się wobec skarżącego i na których Rada opierała zamiar rzeczonego przedłużenia.

38      Wyrokiem z dnia 3 lutego 2021 r., Klymenko/Rada (T‑258/20, EU:T:2021:52), Sąd stwierdził nieważność aktów z marca 2020 r. w zakresie, w jakim akty te dotyczyły skarżącego.

39      W dniu 4 marca 2021 r. Rada przyjęła decyzję (WPZiB) 2021/394 zmieniającą decyzję 2014/119 (Dz.U. 2021, L 77, s. 29) oraz rozporządzenie wykonawcze (UE) 2021/391 w sprawie wykonania rozporządzenia nr 208/2014 (Dz.U. 2021, L 77, s. 2) (zwane dalej łącznie „zaskarżonymi aktami”).

40      Zaskarżonymi aktami przedłużono stosowanie przedmiotowych środków ograniczających w odniesieniu do skarżącego do dnia 6 września 2021 r., z tym samym uzasadnieniem co uzasadnienie przypomniane w pkt 16 powyżej. Ponadto załącznik do decyzji 2014/119 i załącznik I do rozporządzenia nr 208/2014 zostały podzielone na dwie sekcje, z których druga została zatytułowana „Prawo do obrony i prawo do skutecznej ochrony sądowej”. W sekcji tej znajduje się, w odniesieniu do skarżącego, następująca wzmianka:

„Postępowanie karne dotyczące sprzeniewierzenia środków publicznych lub mienia publicznego jest nadal w toku. Z informacji zawartych w aktach Rady wynika, że prawo tej osoby do obrony i prawo do skutecznej ochrony sądowej, w tym podstawowe prawo do rozpatrzenia jej sprawy w rozsądnym terminie przez niezawisły i bezstronny sąd, były przestrzegane w postępowaniu karnym, na którym opierała się Rada. Świadczą o tym w szczególności orzeczenia sędziego śledczego z dnia 1 marca 2017 r. i z dnia 5 października 2018 r. o wydaniu pozwolenia na specjalne postępowanie in absentia. Rada zauważa, że obrona została powiadomiona o zakończeniu postępowań przygotowawczych odpowiednio w 2017 r. i w 2018 r. oraz że od tego czasu otrzymała materiały z postępowania karnego w celu zapoznania się. Trwa przegląd i analiza przez obronę dużej ilości materiałów dostępnych w związku z postępowaniem przygotowawczym dotyczącym postępowania karnego. Rada uważa, że długi okres zapoznawania się z tymi materiałami należy przypisać obronie”.

41      Pismem z dnia 5 marca 2021 r. Rada poinformowała skarżącego o utrzymaniu wobec niego w mocy rozpatrywanych środków ograniczających. Odpowiedziała na uwagi skarżącego zgłoszone w pismach z dni 11 grudnia 2020 r., 22 i 27 stycznia 2021 r. i przekazała mu zaskarżone akty. Ponadto Rada wskazała termin na przedstawienie jej uwag przed wydaniem decyzji w sprawie ewentualnego pozostawienia nazwiska skarżącego w wykazie.

 Okoliczności faktyczne zaistniałe po wniesieniu niniejszej skargi

42      Pismem z dnia 14 września 2021 r. Rada poinformowała Sąd o wygaśnięciu rozpatrywanych środków ograniczających wobec skarżącego oraz o tym, że jego nazwisko zostało wykreślone z wykazu.

 Przebieg postępowania i żądania stron

43      Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 8 kwietnia 2021 r. skarżący wniósł skargę o stwierdzenie nieważności zaskarżonych aktów.

44      W dniu 25 czerwca 2021 r. Rada złożyła odpowiedź na skargę.

45      Z uwagi na przeszkodę w wykonywaniu obowiązków odnoszącą się do jednego z sędziów piątej izby prezes Sądu wyznaczył innego sędziego w celu uzupełnienia składu izby.

46      Skarżący w wyznaczonym terminie nie złożył repliki.

47      Pisemny etap postępowania zamknięto w dniu 31 sierpnia 2021 r.

48      Na mocy art. 106 § 3 regulaminu postępowania w braku złożenia przez strony, w terminie trzech tygodni od doręczenia stronom powiadomienia o zamknięciu pisemnego etapu postępowania, wniosku o przeprowadzenie rozprawy Sąd może zdecydować o wydaniu rozstrzygnięcia w przedmiocie skargi z pominięciem ustnego etapu postępowania. W niniejszej sprawie Sąd uznaje, że akta sprawy wystarczająco wyjaśniają okoliczności zawisłej przed nim sprawy, i wobec braku wspomnianego wniosku postanawia orzec bez przeprowadzenia ustnego etapu postępowania.

49      Skarżący wnosi do Sądu o:

–        stwierdzenie nieważności zaskarżonych aktów w zakresie, w jakim go one dotyczą;

–        obciążenie Rady kosztami postępowania.

50      Rada wnosi do Sądu o:

–        oddalenie skargi;

–        tytułem ewentualnym, na wypadek stwierdzenia nieważności zaskarżonych aktów w zakresie dotyczącym skarżącego – utrzymanie w mocy skutków decyzji 2021/394 do czasu, gdy stwierdzenie częściowej nieważności rozporządzenia wykonawczego 2021/391 stanie się skuteczne;

–        obciążenie skarżącego kosztami postępowania.

 Co do prawa

51      Na poparcie skargi skarżący podnosi cztery zarzuty, dotyczące: po pierwsze, naruszenia obowiązku uzasadnienia, po drugie, oczywistego błędu w ocenie i nadużycia władzy, po trzecie, naruszenia w istocie praw podstawowych przy przyjmowaniu zaskarżonych aktów, a po czwarte, braku podstawy prawnej.

52      Przede wszystkim należy zbadać zarzut drugi w zakresie, w jakim wytknięto w nim Radzie, że nie zweryfikowała odpowiednio poszanowania przez organy ukraińskie prawa skarżącego do obrony i do skutecznej ochrony sądowej, z czego ma wynikać popełnienie przez Radę oczywistego błędu w ocenie przy przyjmowaniu zaskarżonych aktów.

53      W ramach tego zarzutu skarżący podnosi w szczególności, że Rada zaniechała sprawdzenia, czy dotyczące go postępowania karne, oznaczone, odpowiednio, numerami 42017000000000113 (zwane dalej „postępowaniem nr 113”) oraz 42014000000000521 (zwane dalej „postępowaniem nr 521”), na których Rada się opierała, pozostawiając wobec niego w mocy środki ograniczające, zostały podjęte z poszanowaniem jego prawa do obrony i do skutecznej ochrony sądowej.

54      Zdaniem skarżącego udzielone przez BPG odpowiedzi na zadane przez Radę pytania dotyczące poszanowania jego prawa do obrony i do skutecznej ochrony sądowej, w tym zachowania przez organy ukraińskie rozsądnego terminu, stanu dotyczących go postępowań karnych i kompetencji poszczególnych właściwych organów prowadzących dochodzenie, łączących ich stosunków oraz przekazywania dochodzeń pomiędzy tymi organami nie były zadowalające. Zatem skarżący zarzuca w istocie Radzie, że niewystarczająco sprawdziła oraz nie uwzględniła przedstawionych jej dowodów dotyczących naruszeń proceduralnych popełnionych przez organy ukraińskie oraz braku ich niezależności.

55      Po pierwsze, skarżący podnosi, że jego nazwisko nie było umieszczone w międzynarodowym wykazie osób poszukiwanych sporządzonym przez Międzynarodową Organizację Policji Kryminalnej (Interpol) (zwanym dalej „wykazem osób poszukiwanych przez Interpol”), jak stwierdziła to izba apelacyjna naczelnego sądu antykorupcyjnego Ukrainy w wyroku z dnia 13 maja 2020 r. (zwanym dalej „wyrokiem z dnia 13 maja 2020 r.”), uchylającym zastosowany wobec niego środek zapobiegawczy z powodu braku jednej z przesłanek wymaganych dla wydania takiego orzeczenia zgodnie z ukraińskim kodeksem postępowania karnego (zwanego dalej „kodeksem postępowania karnego”), a mianowicie tego, aby nazwisko danej osoby było umieszczone w międzynarodowym wykazie osób poszukiwanych. Wyrok ten jest ważny również dla oceny orzeczenia sędziego śledczego sądu rejonowego dla rejonu peczerskiego w Kijowie (zwanego dalej „sądem dla Peczerska”) wydanego w dniu 5 października 2018 r. (zwanego dalej „orzeczeniem z dnia 5 października 2018 r.”), zezwalającego na wszczęcie przeciwko skarżącemu specjalnego postępowania in absentia, ponieważ wydanie tego wyroku również opierało się na założeniu, w szczególności, że nazwisko skarżącego jest umieszczone w międzynarodowym wykazie osób poszukiwanych.

56      Po drugie, skarżący uważa, że czas trwania postępowania wszczętego przeciwko niemu na Ukrainie nie jest rozsądny w rozumieniu art. 6 ust. 1 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, podpisanej w Rzymie w dniu 4 listopada 1950 r. (zwanej dalej „EKPC”), zgodnie z wykładnią Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (zwanego dalej „ETPC”), oraz że odpowiedzialność za niezwykle długi termin trwania postępowań karnych, na których Rada oparła się bez przeprowadzenia jakiejkolwiek weryfikacji, należy przypisać wyłącznie prowadzącym je organom, które w celu przedłużenia zamrożenia środków finansowych nie podjęły decyzji o skierowaniu sprawy do sądu.

57      Po trzecie, skarżący zarzuca Radzie, że w żaden sposób nie sprawdziła, czy jego prawa do obrony i do skutecznej ochrony sądowej było przestrzegane przy przekazywaniu zakończonych już postępowań przygotowawczych krajowemu biuru antykorupcyjnemu Ukrainy, co nastąpiło sześć lat po ich wszczęciu, mimo że biuro to prowadziło działalność od kwietnia 2015 r.

58      Po czwarte, skarżący podnosi, że orzeczenie z dnia 5 października 2018 r. nie zostało wydane z poszanowaniem prawa do obrony i prawa do skutecznej ochrony sądowej.

59      Po piąte, skarżący twierdzi, że w świetle nieprawidłowości popełnionych przez organy ukraińskie nie ma żadnej pewności, że dochodzenia prowadzone były z poszanowaniem wspomnianych praw i że w związku z tym Rada nie mogła oprzeć się wyłącznie na informacjach pochodzących od BPG, który został powołany przez rząd i który w klimacie regulowania rachunków politycznych publicznie przyznał się do wielokrotnego naruszenia praw podstawowych skarżącego.

60      Podsumowując: Rada uchybiła ciążącym na niej obowiązkom zweryfikowania poszanowania prawa do obrony i prawa do skutecznej ochrony sądowej skarżącego, pomimo tego, że skarżący wielokrotnie podnosił naruszenie tych praw.

61      Rada wskazuje, że z korespondencji prowadzonej ze skarżącym wynika, iż Rada uwzględniła jego uwagi, sprawdziła ich zasadność, zadając również precyzyjne pytania i uzyskując wyjaśnienia od organów ukraińskich, oraz – w świetle informacji uzyskanych od tych organów – mogła uznać, po pierwsze, że prawa skarżącego do obrony i do skutecznej ochrony sądowej nie zostały naruszone oraz, po drugie, że istnieją wystarczające powody do pozostawienia nazwiska skarżącego w wykazie.

62      Skarżący skorzystał zresztą z przysługującego mu prawa do reprezentacji przez adwokata na Ukrainie w dotyczących go postępowaniach i wykorzystał swoją nieobecność w kraju do wytknięcia uchybień proceduralnych, a także uniknął dzięki temu konieczności stawienia się przed właściwymi sądami. Ponadto kodeks postępowania karnego daje skarżącemu możliwość wniesienia sprzeciwu lub zaskarżenia, a z akt sprawy wynika, że z możliwości tych korzystał, czasami z pozytywnym dla siebie skutkiem.

63      Jeżeli chodzi o argumenty skarżącego dotyczące przewlekłości postępowań przygotowawczych oraz nieskierowania przeciwko niemu oskarżenia, Rada odpowiada, że zwróciła się o wyjaśnienia w tej kwestii do organów ukraińskich i wyjaśnienia te otrzymała, przy czym czynności śledcze związane z postępowaniami nr 113 i nr 521 zostały zakończone, odpowiednio, w 2017 r. i w październiku 2018 r., a obrona skarżącego była w trakcie zapoznawania się z materiałami postępowania karnego, co świadczy o postępie procedury. W tym względzie instytucja ta podnosi, że proces zapoznawania się z treścią akt uległ spowolnieniu ze względu na złożoność sprawy, znaczną objętość dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, kryzys sanitarny oraz nieobecność skarżącego na terytorium ukraińskim.  Następnie Rada twierdzi, że przepisy kodeksu postępowania karnego nie zobowiązują organów ukraińskich do zakończenia rozpatrywanych postępowań karnych, ponieważ reforma tego kodeksu z 2017 r., która określiła maksymalny okres prowadzenia postępowań przygotowawczych, miała miejsce już po wpisaniu nazwiska skarżącego do rejestru podejrzanych i w konsekwencji nie ma zastosowania do tych postępowań.

64      Wreszcie, co się tyczy wyroku z dnia 13 maja 2020 r., Rada twierdzi, że nie ma on wpływu na postępowanie nr 113, a środek zapobiegawczy w postaci aresztowania obowiązuje również w ramach postępowania nr 521, nawet jeśli nie może zostać wykonany, ponieważ skarżący opuścił kraj. W każdym razie wspomniany wyrok potwierdza, że prawa skarżącego podlegają ochronie.

65      Na wstępie należy zauważyć, że zarzut drugi należy uznać za wywodzony z błędu w ocenie, a nie z oczywistego błędu w ocenie. Przy ustalaniu przez Radę, czy dysponowała ona informacjami wystarczającymi do oceny przestrzegania przez organy ukraińskie prawa skarżącego do obrony i do skutecznej ochrony sądowej i czy informacje te mogły wzbudzić uzasadnione wątpliwości co do poszanowania tego prawa, instytucja ta nie miała bowiem żadnego zakresu uznania (zob. podobnie i analogicznie wyrok z dnia 9 czerwca 2021 r., Yanukovych/Rada, T‑303/19, niepublikowany, EU:T:2021:334, pkt 73 i przytoczone tam orzecznictwo).

66      Ponadto z utrwalonego orzecznictwa wynika, że podczas dokonywania kontroli środków ograniczających sądy Unii Europejskiej powinny zapewnić co do zasady pełną kontrolę zgodności z prawem ogółu aktów Unii w świetle praw podstawowych, stanowiących integralną część porządku prawnego Unii, do których to praw zaliczają się w szczególności prawo do skutecznej ochrony sądowej i prawo do obrony, zapisane w art. 47 i 48 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej „kartą”) (zob. wyrok z dnia 3 lutego 2021 r., Klymenko/Rada, T‑258/20, EU:T:2021:52, pkt 64 i przytoczone tam orzecznictwo).

67      Skuteczność kontroli sądowej gwarantowana przez art. 47 karty wymaga, by w ramach kontroli zgodności z prawem powodów uzasadniających decyzję o umieszczeniu lub pozostawieniu nazwiska określonej osoby w wykazie osób objętych środkami ograniczającymi sąd Unii upewnił się, że decyzja ta, która ma dla tej osoby skutek indywidualny, opiera się na wystarczająco solidnej podstawie faktycznej. Oznacza to sprawdzenie okoliczności faktycznych wskazanych w uzasadnieniu, na którym opiera się ta decyzja, tak aby kontrola sądowa nie ograniczała się do abstrakcyjnej oceny prawdopodobieństwa powodów, jakie w niej wskazano, lecz obejmowała ustalenie, czy powody te – lub przynajmniej jeden z nich, który mógłby samoistnie uzasadniać konieczność wydania tej decyzji – są wykazane (zob. wyrok z dnia 3 lutego 2021 r., Klymenko/Rada, T‑258/20, EU:T:2021:52, pkt 65 i przytoczone tam orzecznictwo).

68      Przyjęcie i utrzymanie środków ograniczających takich jak te przewidziane w decyzji 2014/119 i rozporządzeniu nr 208/2014, ze zmianami, zastosowanych w stosunku do osoby, która została zidentyfikowana jako odpowiedzialna za sprzeniewierzenie środków należących do państwa trzeciego, opierają się zasadniczo na decyzji organu tego państwa, właściwego w tym względzie, o wszczęciu i prowadzeniu przeciwko tej osobie postępowania karnego w związku z przestępstwem sprzeniewierzenia środków publicznych (zob. wyrok z dnia 3 lutego 2021 r., Klymenko/Rada, T‑258/20, EU:T:2021:52, pkt 66 i przytoczone tam orzecznictwo).

69      Ponadto o ile przypomniane w pkt 13 powyżej kryterium umieszczenia w wykazie pozwala Radzie oprzeć przyjęcie środków ograniczających na decyzji państwa trzeciego, o tyle z ciążącego na tej instytucji obowiązku przestrzegania prawa do obrony i prawa do skutecznej ochrony sądowej wynika obowiązek upewnienia się przez nią o poszanowaniu tych praw przez organy państwa trzeciego, które wydały wspomnianą decyzję (zob. wyrok z dnia 3 lutego 2021 r., Klymenko/Rada, T‑258/20, EU:T:2021:52, pkt 67 i przytoczone tam orzecznictwo).

70      Wymóg zweryfikowania przez Radę okoliczności, czy decyzje państw trzecich, na których zamierza się ona oprzeć, zostały podjęte z poszanowaniem wspomnianych praw, ma na celu zapewnienie, by przyjęcie lub przedłużenie środków ograniczających odbywało się wyłącznie na wystarczająco solidnej podstawie faktycznej i w ten sposób zapewniało ochronę zainteresowanych osób lub podmiotów. I tak, Rada może uznać, że przyjęcie decyzji o zastosowaniu lub pozostawieniu w mocy takich środków opiera się na wystarczająco solidnej podstawie faktycznej, dopiero gdy sama zweryfikuje, czy przy przyjmowaniu przez dane państwo trzecie decyzji, na której zamierza ona oprzeć przyjęcie środków ograniczających, były przestrzegane prawo do obrony i prawo do skutecznej ochrony sądowej (zob. wyrok z dnia 3 lutego 2021 r., Klymenko/Rada, T‑258/20, EU:T:2021:52, pkt 68 i przytoczone tam orzecznictwo).

71      Ponadto o ile prawdą jest, że okoliczność, iż państwo trzecie przystąpiło do EKPC, oznacza kontrolę przez ETPC praw podstawowych gwarantowanych w rzeczonej konwencji, które zgodnie z art. 6 ust. 3 TUE stanowią część prawa Unii jako zasady ogólne, o tyle nie może ona wyeliminować przypomnianego w pkt 70 powyżej wymogu dokonania weryfikacji (zob. wyrok z dnia 3 lutego 2021 r., Klymenko/Rada, T‑258/20, EU:T:2021:52, pkt 69 i przytoczone tam orzecznictwo).

72      Zgodnie z orzecznictwem w uzasadnieniu dotyczącym przyjęcia lub utrzymania środków ograniczających wobec osoby lub podmiotu Rada jest zobowiązana wykazać, choćby w zwięzły sposób, powody, dla których uważa, że decyzja państwa trzeciego, na której zamierza się oprzeć, została wydana z poszanowaniem prawa do obrony i prawa do skutecznej ochrony sądowej. W celu spełnienia ciążącego na niej obowiązku uzasadnienia Rada powinna zatem w decyzji nakładającej środki ograniczające wykazać, że zweryfikowała, czy decyzja państwa trzeciego, na której opiera te środki, została podjęta z poszanowaniem wspomnianych praw (zob. wyrok z dnia 3 lutego 2021 r., Klymenko/Rada, T‑258/20, EU:T:2021:52, pkt 70 i przytoczone tam orzecznictwo).

73      Podsumowując: w przypadku gdy Rada opiera przyjęcie lub utrzymanie środków ograniczających, takich jak w niniejszym przypadku, na decyzji państwa trzeciego w sprawie wszczęcia i prowadzenia postępowania karnego dotyczącego sprzeniewierzenia środków finansowych lub aktywów publicznych przez daną osobę, Rada powinna, po pierwsze, upewnić się, że w momencie wydania wspomnianej decyzji organy tego państwa trzeciego przestrzegały prawa do obrony i prawa do skutecznej ochrony sądowej osoby, wobec której toczy się dane postępowanie karne, a po drugie, wskazać w decyzji nakładającej środki ograniczające powody, dla których uważa, że wspomniana decyzja państwa trzeciego została wydana z poszanowaniem tych praw (zob. wyrok z dnia 3 lutego 2021 r., Klymenko/Rada, T‑258/20, EU:T:2021:52, pkt 71 i przytoczone tam orzecznictwo).

74      Takie obowiązki wydają się w niniejszym przypadku tym bardziej ważne, że – jak wynika z motywu 2 decyzji 2014/119 – zarówno ta decyzja, jak i kolejne decyzje zostały przyjęte w ramach polityki wzmacniania i wspierania praworządności oraz poszanowania praw człowieka na Ukrainie (zob. pkt 4 powyżej), zgodnie z celami zapisanymi w art. 21 ust. 2 lit. b) TUE. W rezultacie cel tych decyzji, jakim jest, w szczególności, ułatwienie stwierdzenia przez organy ukraińskie sprzeniewierzenia środków publicznych oraz zachowanie możliwości odzyskania przez te organy środków, których to sprzeniewierzenie dotyczyło, byłby nieistotny w odniesieniu do rzeczonych celów, gdyby stwierdzenie to było wadliwe z powodu pozbawienia dostępu do wymiaru sprawiedliwości, a wręcz arbitralne (zob. podobnie i analogicznie wyrok z dnia 28 października 2020 r., Ben Ali/Rada, T‑151/18, EU:T:2020:514, pkt 95).

75      To właśnie w świetle tych zasad orzeczniczych należy ustalić, czy Rada przestrzegała obowiązków ciążących na niej przy przyjmowaniu zaskarżonych aktów w zakresie, w jakim akty te dotyczą skarżącego.

76      W tym względzie należy zauważyć, że w zaskarżonych aktach Rada wskazała powody, dla których uznała, iż decyzja organów ukraińskich o wszczęciu i prowadzeniu wobec skarżącego postępowań karnych dotyczących sprzeniewierzenia środków finansowych lub mienia publicznego została przyjęta z poszanowaniem prawa do obrony i prawa do skutecznej ochrony sądowej (zob. pkt 40 powyżej). Należy jednak zbadać, czy Rada słusznie uznała, że tak właśnie było.

77      Badanie zasadności uzasadnienia jako elementu materialnej zgodności z prawem zaskarżonych aktów, w niniejszej sprawie polegające na sprawdzeniu, czy elementy przywołane przez Radę zostały wykazane i mogą udowodnić dokonanie weryfikacji poszanowania tych praw przez organy ukraińskie, należy bowiem odróżnić od kwestii uzasadnienia jako istotnego wymogu formalnego, stanowiącego jedynie pochodną obowiązku Rady polegającego na uprzednim upewnieniu się co do przestrzegania tych praw (zob. wyrok z dnia 3 lutego 2021 r., Klymenko/Rada, T‑258/20, EU:T:2021:52, pkt 74 i przytoczone tam orzecznictwo).

78      Przyjęte dotychczas środki ograniczające przedłużono i utrzymano wobec skarżącego na mocy zaskarżonych aktów na podstawie kryterium umieszczenia w wykazie zawartego w art. 1 ust. 1 decyzji 2014/119, uściślonego w decyzji 2015/143, oraz w art. 3 rozporządzenia nr 208/2014, uściślonego w rozporządzeniu 2015/138 (zob. pkt 13 i 14 powyżej). Kryterium to odnosi się do osób, które zostały wskazane jako odpowiedzialne za sprzeniewierzenie środków publicznych należących do państwa ukraińskiego, w tym osób, wobec których organy ukraińskie prowadziły dochodzenie.

79      Z uzasadnienia zaskarżonych aktów, przypomnianego w pkt 40 powyżej, oraz z pisma z dnia 5 marca 2021 r. wynika, że w celu podjęcia decyzji o pozostawieniu nazwiska skarżącego w wykazie Rada oparła się na okoliczności, iż organy ukraińskie wszczęły wobec niego postępowanie karne o przestępstwa sprzeniewierzenia środków publicznych lub mienia publicznego w związku z nadużyciem stanowiska, a istnienie tego postępowania zostało wykazane między innymi przez pisma BPG oraz pewne orzeczenia sądowe.

80      Utrzymanie środków ograniczających przyjętych wobec skarżącego opierało się zatem, podobnie jak miało to miejsce w sprawach, w których zapadły wyroki z dnia 26 września 2019 r., Klymenko/Rada (C‑11/18 P, niepublikowany, EU:C:2019:786), z dnia 25 czerwca 2020 r., Klymenko/Rada (T‑295/19, EU:T:2020:287), i z dnia 3 lutego 2021 r., Klymenko/Rada (T‑258/20, EU:T:2021:52), na decyzji organów ukraińskich o wszczęciu i prowadzeniu postępowań karnych w związku z przestępstwem sprzeniewierzenia środków należących do państwa ukraińskiego.

81      Należy również zauważyć, że gdy Rada zmieniała zaskarżonymi aktami załącznik do decyzji 2014/119 i załącznik I do rozporządzenia nr 208/2014, dodała do nich, podobnie jak uczyniła już przy przyjmowaniu aktów z marca 2019 r. i z marca 2020 r., nową sekcję, w całości poświęconą prawu do obrony i prawu do skutecznej ochrony sądowej, która to sekcja dzieli się na dwie części.

82      Pierwsza z tych części zawiera zwykłe, ogólne przypomnienie prawa do obrony i prawa do skutecznej ochrony sądowej na podstawie ukraińskiego kodeksu postępowania karnego. W szczególności przypomniano różne prawa procesowe przysługujące każdej osobie podejrzanej lub oskarżonej w postępowaniu karnym na podstawie art. 42 kodeksu postępowania karnego. Następnie mowa jest o art. 303 tego kodeksu, wprowadzającym rozróżnienie między orzeczeniami i zaniechaniami, które mogą być zaskarżone w toku postępowania przygotowawczego, a orzeczeniami, czynnościami i zaniechaniami, które mogą być rozpatrywane w sądzie w toku postępowania przygotowawczego. Ponadto przypomniano, po pierwsze, że na podstawie art. 306 rzeczonego kodeksu wszelkie skargi dotyczące orzeczeń, działań lub zaniechań śledczego lub prokuratora muszą być rozpatrywane przez sędziego śledczego miejscowego sądu w obecności skarżącego lub jego obrońcy lub przedstawiciela prawnego. Po drugie, zaznaczono między innymi, że art. 309 tego kodeksu wskazuje orzeczenia sędziów śledczych, od których przysługuje apelacja. Wreszcie uściślono, że pewne śledcze czynności procesowe, na przykład zajęcie mienia i środki polegające na pozbawieniu wolności, są możliwe jedynie na podstawie orzeczenia sędziego śledczego lub sądu.

83      Druga część tej sekcji dotyczy poszanowania prawa do obrony i prawa do skutecznej ochrony sądowej w odniesieniu do każdej z osób, których nazwiska są wymienione w wykazie. Co się tyczy w szczególności skarżącego, uściślono, że zgodnie z informacjami zawartymi w aktach Rady jego prawo do obrony i prawo do skutecznej ochrony sądowej, w tym podstawowe prawo do rozpatrzenia sprawy w rozsądnym terminie przez niezawisły i bezstronny sąd, były przestrzegane w postępowaniach karnych, na których opierała się Rada, o czym świadczą zwłaszcza „orzeczenia sędziego śledczego z dnia 1 marca 2017 r. i z dnia 5 października 2018 r. o wydaniu pozwolenia na specjalne postępowanie in absentia”. Ponadto Rada zauważa, że „obrona została powiadomiona o zakończeniu postępowań przygotowawczych odpowiednio w 2017 r. i w 2018 r. oraz że od tego czasu otrzymała materiały z postępowania karnego w celu zapoznania się”, proces zapoznawania się obrony skarżącego z treścią akt był w toku i że to właśnie obronie skarżącego należy przypisać odpowiedzialność za długotrwałość owego zapoznawania się z aktami sprawy (zob. pkt 40 powyżej).

84      W skierowanym do skarżącego piśmie z dnia 5 marca 2021 r. (zob. pkt 41 powyżej) Rada wskazała przede wszystkim, że informacje pochodzące od BPG i informacje zawarte w aktach sprawy dowodzą, że wobec skarżącego nadal toczyły się na Ukrainie postępowania karne w sprawie sprzeniewierzenia środków publicznych lub mienia publicznego. Następnie, po pierwsze, Rada wskazała, że wyrok z dnia 13 maja 2020 r. potwierdził, iż zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa zostało skutecznie doręczone w ramach postępowania nr 113, a zatem skarżący miał status podejrzanego. Po drugie, co się tyczy zarzucanego zbyt długiego czasu trwania postępowań przygotowawczych, Rada odpowiedziała, że przepisy kodeksu postępowania karnego zobowiązujące prokuratora do zamknięcia postępowania wraz z upływem okresu dochodzenia weszły w życie w dniu 3 października 2017 r., czyli po wpisaniu nazwiska skarżącego do rejestru podejrzanych, a w konsekwencji nie mają zastosowania w postępowaniach nr 113 i nr 521. Ponadto Rada wyjaśniła, że etapu zapoznawania się obrony z aktami nie wlicza się do długości trwania postępowania przygotowawczego, w związku z czym ewentualne opóźnienia na tym etapie postępowania nie mogą być przypisane organom ukraińskim prowadzącym dochodzenie. Wreszcie Rada stwierdziła, że nie była zobowiązana sprawdzić, czy dochodzenia karne były zasadne, lecz miała jedynie ustalić, czy istnieje wystarczająca podstawa do nałożenia środka ograniczającego w świetle uzasadniających go dokumentów.

85      Tak więc z łącznej lektury uzasadnienia przedstawionego w zaskarżonych aktach i pisma z dnia 5 marca 2021 r. wynika, że Rada poświadcza, iż zweryfikowała przestrzeganie praw skarżącego do obrony i do skutecznej ochrony sądowej w obu postępowaniach wymienionych w pkt 84 powyżej.

86      W tej kwestii należy tytułem wstępu zauważyć, że Rada nie wykazuje, w jakim zakresie orzeczenia sędziego śledczego sądu dla Peczerska, przypomniane w pkt 83 powyżej, miałyby świadczyć o przestrzeganiu praw skarżącego do obrony i do skutecznej ochrony sądowej w trakcie postępowania nr 113 lub postępowania nr 521. Jak bowiem przypomniano w pkt 67–69 powyżej, w niniejszej sprawie Rada miała obowiązek zweryfikowania – przed podjęciem decyzji o utrzymaniu w mocy środków ograniczających – czy decyzja ukraińskiego organu wymiaru sprawiedliwości o wszczęciu i prowadzeniu postępowań karnych dotyczących przestępstw związanych ze sprzeniewierzeniem środków publicznych lub mienia publicznego oraz nadużyciem władzy przez osobę piastującą funkcję publiczną, rzekomo popełnionych przez skarżącego, została wydana z poszanowaniem przysługujących mu wspomnianych praw (zob. podobnie wyrok z dnia 3 lutego 2021 r., Klymenko/Rada, T‑258/20, EU:T:2021:52, pkt 83 i przytoczone tam orzecznictwo).

87      W tym kontekście orzeczeń sędziego śledczego, o których mowa w pkt 83, nie można uznać za orzeczenia o wszczęciu i prowadzeniu dochodzenia, uzasadniające utrzymanie w mocy rozpatrywanych środków ograniczających. Mimo to można przyjąć, że – z materialnoprawnego punktu widzenia – skoro orzeczenia te zostały wydane przez sąd, mianowicie przez sędziego śledczego sądu dla Peczerska, zostały one w istocie uwzględnione przez Radę jako podstawa faktyczna uzasadniająca przyjęcie rozpatrywanych środków ograniczających (zob. podobnie wyrok z dnia 3 lutego 2021 r., Klymenko/Rada, T‑258/20, EU:T:2021:52, pkt 84 i przytoczone tam orzecznictwo).

88      Należy zatem ustalić, czy Rada mogła zasadnie uznać, że takie orzeczenia oraz trwający etap zapoznawania się obrony z materiałami postępowania karnego w momencie wydania zaskarżonych aktów, a także fakt, że za jego długość odpowiedzialność zasadniczo ponosił skarżący, świadczyły o przestrzeganiu jego praw do obrony i do skutecznej ochrony sądowej.

89      Jeśli chodzi w pierwszej kolejności o orzeczenia sędziego śledczego z dnia 1 marca 2017 r. oraz z dnia 5 października 2018 r. dotyczące wszczęcia specjalnego postępowania in absentia w ramach, odpowiednio, postępowania nr 113 i postępowania nr 521, należy stwierdzić, że zostały one wydane, odpowiednio, cztery lata oraz dwa i pół roku przed przyjęciem zaskarżonych aktów. Stąd wniosek, że nie można uznać, iż dowodziły one wystarczająco, że rzeczone postępowania, które stanowiły dla Rady powód pozostawienia w mocy wobec skarżącego środków ograniczających w okresie od marca do września 2021 r., toczyły się z poszanowaniem przysługującego skarżącemu prawa do obrony i do skutecznej ochrony sądowej.

90      Poza tym Sąd wypowiedział się już zarówno o orzeczeniu sędziego śledczego z dnia 1 marca 2017 r., jak i o orzeczeniu z dnia 5 października 2018 r. w ramach spraw zakończonych wyrokami: z dnia 25 czerwca 2020 r., Klymenko/Rada (T‑295/19, EU:T:2020:287, pkt 78–91), i z dnia 3 lutego 2021 r., Klymenko/Rada (T‑258/20, EU:T:2021:52, pkt 83, 93, 94), które nie zostały zaskarżone do Trybunału, w których to wyrokach Sąd orzekł, że orzeczenia te nie mogą dowodzić, iż w ramach rzeczonych postępowań przestrzegano prawa skarżącego do obrony oraz jego prawa do skutecznej ochrony sądowej. Należy przy tym podkreślić, że Sąd jest do pewnego stopnia związany rozumowaniem przedstawionym przez siebie w obu tych wyrokach, które dotyczą tych samych stron i dotyczą zasadniczo tych samych zagadnień prawnych.

91      Co się tyczy w szczególności orzeczenia sędziego śledczego z dnia 5 października 2018 r. wydanego w ramach postępowania nr 521, należy przypomnieć, po pierwsze, że Sąd zauważył, iż Rada nie zbadała, w jakim zakresie orzeczenie to, od którego nie przysługuje odwołanie, jest zgodne z przepisami kodeksu postępowania karnego, wskazanymi w pierwszej części sekcji zaskarżonych aktów, poświęconej prawu do obrony i prawu do skutecznej ochrony sądowej (zob. pkt 82 powyżej). Po drugie, Sąd uznał, że powody, dla których skarżący nie był reprezentowany przez adwokatów, których wyznaczył, nie wynikają z akt sprawy i że Rada nie wywiązała się w tym względzie z obowiązku zapewnienia poszanowania prawa skarżącego do obrony. Po trzecie, Sąd stwierdził, że mimo przedstawienia przez skarżącego dokumentów wykazujących, iż jego nazwisko nie znajduje się w wykazie osób poszukiwanych przez Interpol, Rada zadowoliła się w tym względzie twierdzeniami BPG i sędziego śledczego, chociaż fakt wpisania nazwiska do międzypaństwowego lub międzynarodowego wykazu osób poszukiwanych był jednym z dwóch warunków, których spełnienie prokurator powinien wykazać we wniosku o zezwolenie na prowadzenie postępowania zaocznego (zob. podobnie wyrok z dnia 25 czerwca 2020 r., Klymenko/Rada, T‑295/19, EU:T:2020:287, pkt 82–88).

92      To samo dotyczy postępowania nr 113. W ramach tego postępowania Sąd wskazał bowiem również, że Rada nie wyjaśniła powodów, dla których zadowoliła się samymi twierdzeniami BPG i sędziego śledczego dotyczącymi umieszczenia nazwiska skarżącego w międzynarodowym wykazie osób poszukiwanych, mimo wszystkich dokumentów wykazujących, że jego nazwisko nie figurowało w wykazie osób poszukiwanych przez Interpol. Zdaniem Sądu informacje, którymi dysponowała Rada, nie pozwalały jej na zweryfikowanie poszanowania przez prokuratora wymogów dotyczących umieszczenia nazwiska skarżącego w wykazie osób poszukiwanych i w związku z tym – przestrzegania przez sędziego śledczego przy wydawaniu orzeczenia praw skarżącego do obrony i do skutecznej ochrony sądowej. W tym względzie Sąd zauważył również, że z wyroku z dnia 13 maja 2020 r., który jednak został wydany po przyjęciu aktów z marca 2020 r., lecz przed przyjęciem zaskarżonych aktów, wynika, że po pierwsze, zwykłe wydanie przez prokuratora decyzji proceduralnej w postaci postanowienia o umieszczeniu osoby w wykazie osób poszukiwanych przez Interpol nie jest wystarczające, ponieważ wymagane jest również podjęcie wszelkich niezbędnych kroków w celu realizacji takiego postanowienia, czego prokurator w żaden sposób nie wykazał, oraz po drugie, taka wykładnia art. 193‑6 kodeksu postępowania karnego została już dokonana przez izbę apelacyjną naczelnego sądu antykorupcyjnego Ukrainy w ramach szeregu orzeczeń sądowych wydanych w okresie od września 2019 r. do lutego 2020 r. (zob. podobnie wyrok z dnia 3 lutego 2021 r., Klymenko/Rada, T‑258/20, EU:T:2021:52, pkt 86–92), a zatem prokurator tym bardziej powinien był ją znać.

93      W niniejszej sprawie należy stwierdzić, że chociaż wyrok z dnia 3 lutego 2021 r., Klymenko/Rada (T‑258/20, EU:T:2021:52), został wydany przed przyjęciem zaskarżonych aktów, Rada nie przedstawiła w swoich pismach żadnych dowodów pozwalających Sądowi na dojście do wniosków innych niż wnioski przyjęte w wyrokach z dnia 25 czerwca 2020 r., Klymenko/Rada (T‑295/19, EU:T:2020:287), i z dnia 3 lutego 2021 r., Klymenko/Rada (T‑258/20, EU:T:2021:52), w odniesieniu do wartości dowodowej orzeczeń sędziego śledczego z dnia 1 marca 2017 r. i z dnia 5 października 2018 r.

94      W każdym wypadku należy również zauważyć, że orzeczenia, o których mowa w pkt 83 powyżej, sytuują się w kontekście postępowań karnych, które uzasadniały umieszczenie i pozostawienie nazwiska skarżącego w wykazie, i są w stosunku do nich jedynie incydentalne, ponieważ mają charakter proceduralny. Tymczasem takie orzeczenia, które mogą służyć co najwyżej wykazaniu istnienia wystarczająco solidnej podstawy faktycznej w zakresie, w jakim zgodnie z mającym zastosowanie kryterium umieszczenia w wykazie wobec skarżącego toczyło się postępowanie karne dotyczące w szczególności przestępstwa sprzeniewierzenia środków publicznych lub mienia publicznego należących do państwa ukraińskiego, z natury rzeczy nie mogą same w sobie dowodzić, że decyzja ukraińskiego organu wymiaru sprawiedliwości o wszczęciu i prowadzeniu wspomnianego postępowania karnego, na której opiera się zasadniczo utrzymanie środków ograniczających wobec skarżącego, została podjęta z poszanowaniem praw skarżącego do obrony i do skutecznej ochrony sądowej, co zgodnie z utrwalonym orzecznictwem przypomnianym w pkt 70 powyżej Rada ma obowiązek zweryfikować (zob. podobnie wyrok z dnia 3 lutego 2021 r., Klymenko/Rada, T‑258/20, EU:T:2021:52, pkt 94 i przytoczone tam orzecznictwo).

95      Zresztą Rada nie wskazuje żadnego dokumentu z akt postępowania, które doprowadziło do przyjęcia zaskarżonych aktów, z którego wynikałoby, że zbadała przywoływane przez siebie orzeczenia sądów ukraińskich oraz że mogła z nich wywieść, iż prawa procesowe skarżącego były w swej istocie przestrzegane.

96      Samo powołanie się przez Radę na pisma i wielokrotnie powtarzane stanowisko organów ukraińskich, w których organy te wyjaśniały kwestię przestrzegania praw podstawowych skarżącego i udzieliły w tym względzie zapewnień, nie może wystarczyć jako podstawa uznania, że decyzja o pozostawieniu jego nazwiska w wykazie opierała się na wystarczająco solidnej podstawie faktycznej w rozumieniu orzecznictwa przytoczonego w pkt 70 powyżej (zob. podobnie wyrok z dnia 3 grudnia 2020 r., Saleh Thabet i in./Rada, C‑72/19 P i C‑145/19 P, niepublikowany, EU:C:2020:992, pkt 44).

97      W tym względzie należy również zauważyć, że Rada była zobowiązana do przeprowadzenia takiej weryfikacji niezależnie od ewentualnego przedstawienia przez skarżącego dowodów na okoliczność, iż w niniejszej sprawie jego prawo do obrony i prawo do skutecznej ochrony sądowej uległy naruszeniu, ponieważ możliwość powołania się na naruszenie tych praw przed sądami ukraińskimi na podstawie przepisów kodeksu postępowania karnego nie była sama w sobie wystarczająca do wykazania poszanowania wspomnianych praw przez ukraiński wymiar sprawiedliwości (zob. podobnie wyrok z dnia 9 czerwca 2021 r., Yanukovych/Rada, T‑303/19, niepublikowany, EU:T:2021:334, pkt 121 i przytoczone tam orzecznictwo).

98      Wniosku tego nie może podważyć argument Rady, zgodnie z którym skarżący nie przedstawił dowodów mogących wykazać, że na jego szczególną sytuację wpłynęły podnoszone problemy ukraińskiego systemu wymiaru sprawiedliwości. Zgodnie bowiem z utrwalonym orzecznictwem to do właściwego organu Unii należy – w razie zakwestionowania – wykazanie zasadności powodów wysuniętych przeciwko konkretnej osobie, a nie do tej osoby przedstawienie zaprzeczającego dowodu braku zasadności wspomnianych powodów (zob. podobnie wyrok z dnia 3 grudnia 2020 r., Saleh Thabet i in./Rada, C‑72/19 P i C‑145/19 P, niepublikowany, EU:C:2020:992, pkt 45 i przytoczone tam orzecznictwo).

99      Co się tyczy w drugiej kolejności procesu zapoznawania się obrony z treścią akt sprawy, który w chwili przyjęcia zaskarżonych aktów trwał nadal w ramach dwóch postępowań, z akt sprawy wynika, że Rada zadowoliła się lakonicznymi wyjaśnieniami BPG, który to organ stwierdził, że długość okresu zapoznawania się zależy wyłącznie od obrony, nie przedstawiając jednak żadnej popartej dowodami informacji dotyczącej rodzaju i maksymalnego czasu trwania tego procesu, mimo że proces ten trwa od dnia 21 kwietnia 2017 r., tj. daty zakończenia postępowania przygotowawczego w ramach postępowania nr 113, oraz od dnia 3 grudnia 2018 r., tj. daty zakończenia postępowania przygotowawczego w ramach postępowania nr 521.

100    Rada – wbrew temu, co utrzymuje – nie wykazuje, w jakim zakresie dostępne jej informacje w odniesieniu do wspomnianego procesu zapoznawania się obrony w ramach rzeczonych postępowań oraz związane z nimi orzeczenia sądowe pozwoliły jej uznać, że prawa skarżącego do obrony i do skutecznej ochrony sądowej były przestrzegane, mimo że – jak podniósł skarżący – wspomniane postępowania, które dotyczyły czynów, jakie miał on popełnić w latach 2011–2014, znajdowały się jeszcze na etapie postępowania przygotowawczego i, co więcej, zostały przekazane już po ich zakończeniu do innych instytucji prowadzących dochodzenie w listopadzie 2019 r., wobec czego rozpatrywane sprawy nie zostały jeszcze przekazane do sądu ukraińskiego w odniesieniu do istoty sprawy.

101    Tymczasem art. 47 ust. 2 karty, będący parametrem, w świetle którego Rada ocenia poszanowanie prawa do skutecznej ochrony sądowej (zob. wyrok z dnia 3 lutego 2021 r., Klymenko/Rada, T‑258/20, EU:T:2021:52, pkt 98 i przytoczone tam orzecznictwo), przewiduje, że każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia jego sprawy w rozsądnym terminie przez niezawisły i bezstronny sąd ustanowiony uprzednio na mocy ustawy.

102    W zakresie, w jakim karta zawiera prawa, które odpowiadają prawom zagwarantowanym w EKPC, takim jak prawa przewidziane w jej art. 6, ich znaczenie i zakres są zgodnie z art. 52 ust. 3 karty takie same jak praw przyznanych przez EKPC.

103    W tej kwestii należy przypomnieć, że Europejski Trybunał Praw Człowieka, dokonując wykładni art. 6 EKPC, zauważył, po pierwsze, że celem zasady rozsądnego terminu jest przede wszystkim ochrona osoby oskarżonej przed przewlekłością postępowania i uniknięcie sytuacji, w której pozostawałaby ona w niepewności co do swojego losu, przy czym zasada ta podkreśla wagę wydania wyroku bez zwłoki, która mogłaby zagrażać skuteczności oraz wiarygodności wymiaru sprawiedliwości (zob. wyrok ETPC z dnia 7 lipca 2015 r. w sprawie Rutkowski i in. przeciwko Polsce, CE:ECHR:2015:0707JUD007228710, § 126 i przytoczone tam orzecznictwo). Co więcej, ETPC wskazał już, iż można stwierdzić naruszenie tej zasady w szczególności wtedy, gdy etap postępowania przygotowawczego w ramach postępowania karnego charakteryzował się pewną liczbą okresów bezczynności, które można przypisać organom właściwym w zakresie tego postępowania (zob. podobnie wyroki ETPC: z dnia 6 stycznia 2004 r. w sprawie Rouille przeciwko Francji, CE:ECHR:2004:0106JUD005026899, §§ 29–31; z dnia 27 września 2007 r. w sprawie Reiner i in. przeciwko Rumunii, CE:ECHR:2007:0927JUD000150502, §§ 57–59; z dnia 12 stycznia 2012 r. w sprawie Borisenko przeciwko Ukrainie, CE:ECHR:2012:0112JUD002572502, §§ 58–62).

104    Ponadto z orzecznictwa wynika, że w przypadku gdy osoba jest objęta środkami ograniczającymi od wielu lat ze względu na istnienie zasadniczo tych samych postępowań przygotowawczych, jak ma to miejsce w niniejszej sprawie, Rada przed przyjęciem decyzji przedłużającej stosowanie tych środków zobowiązana jest zweryfikować poszanowanie prawa tej osoby do rozpatrzenia jej sprawy w rozsądnym terminie (zob. podobnie wyroki: z dnia 3 lutego 2021 r., Klymenko/Rada, T‑258/20, EU:T:2021:52, pkt 101; z dnia 9 czerwca 2021 r., Yanukovych/Rada, T‑303/19, niepublikowany, EU:T:2021:334, pkt 127; zob. także podobnie i analogicznie wyrok z dnia 28 października 2020 r., Ben Ali/Rada, T‑151/18, EU:T:2020:514, pkt 114 i przytoczone tam orzecznictwo).

105    W tym względzie, jak wskazano w pkt 74 powyżej, w niniejszej sprawie należy przypomnieć o zabezpieczającym charakterze zamrożenia aktywów skarżącego i o celu tego zamrożenia, jakim jest – jak Rada przypomniała w swoich pismach – ułatwienie organom ukraińskim stwierdzania przypadków sprzeniewierzenia środków publicznych po zakończeniu wszczętych postępowań sądowych oraz zachowanie możliwości odzyskania przez te organy środków, których dotyczyło to sprzeniewierzenie. Rada powinna zatem unikać niepotrzebnego przedłużania tego środka – uzasadnionego właśnie ze względu na jego tymczasowy charakter – ze szkodą dla praw i wolności skarżącego, na które środek ów ma istotny negatywny wpływ, z tego tylko powodu, że postępowania karne, będące jeszcze na etapie postępowania przygotowawczego, przyjęte przez nią ze podstawę danego środka, toczą się w nieskończoność bez rzeczywistego uzasadnienia (zob. podobnie i analogicznie wyrok z dnia 28 października 2020 r., Ben Ali/Rada, T‑151/18, EU:T:2020:514, pkt 115 i przytoczone tam orzecznictwo).

106    Z orzecznictwa ETPC dotyczącego wykładni wspomnianego art. 6 EKPC wynika również, że opóźnienia spowodowane zawieszeniem postępowania przez władze, decyzje o połączeniu i rozłączeniu poszczególnych postępowań karnych, jak również odesłania sprawy w celu uzupełnienia dochodzenia w ramach tego samego postępowania można uznać za oznaki rażących uchybień w funkcjonowaniu systemu wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych (zob. podobnie wyrok ETPC z dnia 23 czerwca 2016 r. w sprawie Krivoshey przeciwko Ukrainie, CE:ECHR:2016:0623JUD000743305, § 97 i przytoczone tam orzecznictwo). W niniejszej sprawie, mając na uwadze przedłużający się czas trwania postępowań przygotowawczych i brak postępów w tychże postępowaniach, z rozważań przedstawionych w pkt 104 powyżej wynika, że Rada była zobowiązana upewnić się przed przyjęciem zaskarżonych aktów, iż nieracjonalnie długi czas trwania tych postępowań przygotowawczych był uzasadniony. Rada nie mogła zatem skutecznie poprzestać na uzasadnieniu przedstawionym przez BPG, opartym na niestosowaniu nowych przepisów kodeksu postępowania karnego dotyczących kończenia postępowań karnych, ze względu na brak ich skutku z mocą wsteczną, ponieważ ani nie wykazano, ani nawet nie podniesiono, że przepisy kodeksu postępowania karnego mające zastosowanie do rozpatrywanych postępowań nie pozwalały na zakończenie związanych z nimi postępowań przygotowawczych.

107    Wniosku tego nie może podważyć argumentacja Rady oparta na sprawie zakończonej wyrokiem z dnia 5 października 2017 r., Mabrouk/Rada (T‑175/15, EU:T:2017:694), w której postępowanie przygotowawcze pozostawało zawieszone przez wiele lat. W tym względzie, po pierwsze, należy stwierdzić, że wyrok z dnia 5 października 2017 r., Mabrouk/Rada (T‑175/15, EU:T:2017:694), został wydany przed ogłoszeniem wyroku z dnia 19 grudnia 2018 r., Azarov/Rada (C‑530/17 P, EU:C:2018:1031), w którym znalazły się istotne wyjaśnienia co do ciążącego na Radzie obowiązku weryfikacji, w szczególności, czy prawo do rozpatrzenia sprawy w rozsądnym terminie, które – jak podkreślono w pkt 101 powyżej – stanowi element prawa do skutecznej ochrony sądowej, było przestrzegane w ramach postępowań karnych, służących za podstawę przyjęcia środków ograniczających. Po drugie, sytuacja w sprawie, w której zapadł wyrok z dnia 5 października 2017 r., Mabrouk/Rada (T‑175/15, EU:T:2017:694), różniła się od sytuacji rozpatrywanej w niniejszej sprawie, ponieważ dokumenty, którymi dysponowała Rada, świadczyły zarówno o faktycznym prowadzeniu działalności procesowej w ramach dochodzenia w sprawie dotyczącej strony skarżącej, jak i, w szczególności, o dokonywaniu przez zainteresowane instytucje czynności procesowych w ramach międzynarodowej pomocy sądowej (zob. podobnie wyrok z dnia 9 czerwca 2021 r., Yanukovych/Rada, T‑303/19, niepublikowany, EU:T:2021:334, pkt 130 i przytoczone tam orzecznictwo).

108    Wynika stąd, że w niniejszej sprawie Rada powinna była przynajmniej ocenić wszystkie dowody przedstawione przez BPG i skarżącego oraz wskazać powody, dla których w wyniku niezależnej, pogłębionej analizy tych okoliczności mogła uznać, że prawo skarżącego do skutecznej ochrony sądowej przed ukraińskim wymiarem sprawiedliwości było przestrzegane w zakresie prawa do rozpatrzenia sprawy w rozsądnym terminie (zob. podobnie wyrok z dnia 3 lutego 2021 r., Klymenko/Rada, T‑258/20, EU:T:2021:52, pkt 102).

109    W świetle dokumentów znajdujących się w aktach sprawy nie można zatem uznać, że materiał dowodowy, którym dysponowała Rada w chwili przyjęcia zaskarżonych aktów, umożliwił jej zweryfikowanie, czy decyzja ukraińskiego wymiaru sprawiedliwości o wszczęciu i prowadzeniu postępowania karnego została podjęta i wykonana z poszanowaniem praw skarżącego do skutecznej ochrony sądowej i, w szczególności, do rozpatrzenia jego sprawy w rozsądnym terminie.

110    W tym względzie należy również zauważyć, że utrwalonego orzecznictwa, zgodnie z którym, w przypadku przyjęcia decyzji o zamrożeniu środków finansowych takiej jak wydana wobec skarżącego w ramach zaskarżonych aktów, zadaniem Rady lub sądu Unii jest zweryfikowanie zasadności nie dochodzeń, które toczą się wobec osoby objętej tymi środkami ograniczającymi na Ukrainie, lecz wyłącznie decyzji o zamrożeniu środków finansowych w świetle dokumentu lub dokumentów, na których decyzja ta została oparta, nie można rozumieć w ten sposób, iż Rada nie ma obowiązku zweryfikowania, czy decyzja państwa trzeciego, na której zamierza oprzeć przyjęcie rzeczonych środków ograniczających, została podjęta z poszanowaniem prawa do obrony i prawa do skutecznej ochrony sądowej (zob. podobnie wyrok z dnia 3 lutego 2021 r., Klymenko/Rada, T‑258/20, EU:T:2021:52, pkt 104 i przytoczone tam orzecznictwo).

111    W świetle ogółu powyższych rozważań nie zostało wykazane, iż przed przyjęciem zaskarżonych aktów Rada upewniła się co do przestrzegania przez ukraiński wymiar sprawiedliwości praw skarżącego do obrony i do skutecznej ochrony sądowej w trakcie postępowań karnych, na których się oparła. Wynika stąd, że podejmując decyzję o pozostawieniu nazwiska skarżącego w wykazie, Rada dopuściła się błędu w ocenie.

112    W tych okolicznościach należy stwierdzić nieważność zaskarżonych aktów w zakresie, w jakim dotyczą one skarżącego, bez konieczności badania pozostałych podniesionych przez niego zarzutów i argumentów.

113    Jeżeli chodzi o żądanie przedstawione przez Radę tytułem ewentualnym (zob. pkt 50 tiret drugie powyżej), mające na celu utrzymanie skutków decyzji 2021/394 aż do upływu terminu przewidzianego na wniesienie odwołania, dotyczącego niniejszego wyroku w części, w jakiej stwierdzono w nim nieważność rozporządzenia wykonawczego 2021/391 w zakresie, w jakim dotyczy ono skarżącego, a w przypadku wniesienia odwołania – do wydania orzeczenia w jego przedmiocie, wystarczy wskazać, że decyzja 2021/394 wywierała skutki tylko do dnia 6 września 2021 r. W konsekwencji stwierdzenie nieważności tej decyzji niniejszym wyrokiem nie ma wpływu na okres po tym dniu, a zatem nie jest koniecznie orzekanie w kwestii utrzymania skutków tej decyzji (zob. podobnie wyrok z dnia 23 września 2020 r., Arbuzov/Rada, T‑289/19, niepublikowany, EU:T:2020:445, pkt 98 i przytoczone tam orzecznictwo).

 W przedmiocie kosztów

114    Zgodnie z art. 134 § 1 regulaminu postępowania kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Ponieważ Rada przegrała sprawę, należy obciążyć ją kosztami postępowania, zgodnie z żądaniami skarżącego.

Z powyższych względów

SĄD (piąta izba)

orzeka, co następuje:

1)      Stwierdza się nieważność decyzji Rady (WPZiB) 2021/394 z dnia 4 marca 2021 r. zmieniającej decyzję 2014/119/WPZiB w sprawie środków ograniczających skierowanych przeciwko niektórym osobom, podmiotom i organom w związku z sytuacją na Ukrainie i rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) 2021/391 z dnia 4 marca 2021 r. w sprawie wykonania rozporządzenia (UE) nr 208/2014 w sprawie środków ograniczających skierowanych przeciwko niektórym osobom, podmiotom i organom w związku z sytuacją na Ukrainie w zakresie, w jakim nazwisko Oleksandra Viktorovycha Klymenki zostało pozostawione w wykazie osób, podmiotów i organów, do których mają zastosowanie te środki ograniczające.

2)      Rada Unii Europejskiej zostaje obciążona kosztami postępowania.

Spielmann

Mastroianni      

Brkan

Wyrok ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu w dniu 21 grudnia 2021 r.

Podpisy


*      Język postępowania: francuski.