Judgment of the Court of 24 July 2003.

Altmark Trans GmbH and Regierungspräsidium Magdeburg v Nahverkehrsgesellschaft Altmark GmbH, and Oberbundesanwalt beim Bundesverwaltungsgericht.

Reference for a preliminary ruling: Bundesverwaltungsgericht - Germany.

Regulation (EEC) No 1191/69 - Operation of urban, suburban and regional scheduled transport services - Public subsidies - Concept of State aid - Compensation for discharging public service obligations.

Case C-280/00.


Top of the page Documents in the Case
Document Date Name of the parties Subject-matter Curia EUR-Lex Autres Liens
Judgment (OJ)
20/09/2003 Altmark Trans and Regierungspräsidium Magdeburg
Judgment
ECLI:EU:C:2003:415
24/07/2003 Altmark Trans and Regierungspräsidium Magdeburg
Judgment (Summary)
ECLI:EU:C:2003:415
24/07/2003 Altmark Trans and Regierungspräsidium Magdeburg
Opinion
ECLI:EU:C:2002:188
19/03/2002 Altmark Trans and Regierungspräsidium Magdeburg
Opinion
ECLI:EU:C:2002:188
19/03/2002 Altmark Trans and Regierungspräsidium Magdeburg
Top of the page Legal analysis of the decision or of the case

Reports of Cases

2003 I-07747

Subject-matter

Preliminary ruling ─ Bundesverwaltungsgericht ─ Interpretation of Article 87 EC (whether or not scope covers aid intended to compensate for the loss made by an urban, suburban or regional passenger transport service) ─ Interpretation of Article 73 EC and of Council Regulation No 1191/69 on action by Member States concerning the obligations inherent in the concept of a public service in transport by rail, road and inland waterway ─ Scope of the second subparagraph of Article 1(1) of Regulation No 1191/69, as amended by Council Regulation No 1893/91, authorising Member States to exclude from the scope of the regulation any undertakings whose activities are confined exclusively to the operation of urban, suburban or regional services

Systematic classification scheme

1.
B European Community (EEC/EC)
  B-06 Transport
    B-06.01 Common transport policy
B European Community (EEC/EC)
  B-09 State aid
    B-09.02 Damage to competition and effect on trade
B European Community (EEC/EC)
  B-09 State aid
    B-09.01 Definition of aid
      B-09.01.03 Advantage conferred on an undertaking
        B-09.01.03.02 Compensation for the costs connected with a public service mission
B European Community (EEC/EC)
  B-06 Transport
    B-06.02 Aid for transport


Citations of case-law or legislation

References in grounds of judgment

Operative part

Opinion 1

Opinion 2



Dates

Date of the lodging of the application initiating proceedings

Information not available

Date of the Opinion

  • 19/03/2002

  • 14/01/2003

Date of the hearing

Information not available

Date of delivery

24/07/2003


References

Publication in the Official Journal

Application: OJ C 273 from 23.09.2000, p.8

Judgment: OJ C 226 from 20.09.2003, p.1

Name of the parties

Altmark Trans and Regierungspräsidium Magdeburg

Notes on Academic Writings

  1. Gundlach, Ulf: Entscheidungen zum Wirtschaftsrecht 2003 p.521-522 (DE)
  2. Werner, Michael Jürgen: EuGH: Ausgleich gemeinwirtschaftlicher Verpflichtungen im öffentlichen Personennahverkehr, Europäische Zeitschrift für Wirtschaftsrecht 2003 p.503-504 (DE)
  3. Michaels, Sascha: Europäische ÖPNV-Systeme im Lichte der europäischen Reformtendenzen, Europäische Zeitschrift für Wirtschaftsrecht 2003 p.520-525 (DE)
  4. Sinnaeve, Adinda: State Financing of Public Services: The Court's Dilemna in the Altmark Case, European State Aid Law Quarterly 2003 p.351-363 (EN)
  5. Schnelle, Ulrich: Bidding Procedures in EC State Aid Surveillance over Public Services after Altmark Trans, European State Aid Law Quarterly 2003 p.411-413 (EN)
  6. Rizza, Cesare: The Financial Assistance Granted by Member States to Undertakings Entrusted With the Operation of a Service of General Economic Interest: The Implications of the Forthcoming Altmark Judgment for Future State Aid Control Policy, The Columbia Journal of European Law 2003 p.429-446 (EN)
  7. Drijber, B.J.: Ondernemingsrecht 2003 p.462-463 (NL)
  8. Wissink, Annemiek: De gevaren als gemeenten "Altmark" negeren, Nederlandse staatscourant 2003 nº 194 p.9 (NL)
  9. Böck, Rudolf: Aufbruch in den ÖPNV-Märkten? - Handlungsbedarf für Aufgabenträger und Verkehrsunternehmen, Europäisches Wirtschafts- & Steuerrecht - EWS 2003 p.409-415 (DE)
  10. Sellmann, Klaus-Albrecht: Genehmigung eines Liniendienstes mit Omnibussen im Regionalverkehr; öffentliche Zuschüsse, Deutsches Verwaltungsblatt 2003 p.1211-1213 (DE)
  11. Franzius, Claudio: Auf dem Weg zu mehr Wettbewerb im ÖPNV - Zum "Altmark Trans" Urteil des EuGH, Neue juristische Wochenschrift 2003 p.3029-3031 (DE)
  12. Kühling, Jürgen: Das Altmark Trans-Urteil des EuGH - Weichenstellung für oder Bremse gegen mehr Wettbewerb im deutschen ÖPNV?, Neue Zeitschrift für Verwaltungsrecht 2003 p.1202-1205 (DE)
  13. Kahl, Arno: Der weiterentwickelte Ausgleichsansatz in der Daseinsvorsorge, Wirtschaftsrechtliche Blätter 2003 p.401-412 (DE)
  14. Sánchez Rydelski, Michael: Compensation for Discharging Public Service Obligations: State Aid or not State Aid? - That was the Question, European Law Reporter 2003 p.318-320 (EN)
  15. Travers, Noel: Public Service Obligations and State Aid: Is all really clear after Altmark?, European State Aid Law Quarterly 2003 p.387-392 (EN)
  16. Koenig, Christian ; Haratsch, Andreas: The Licence-Fee-Based Financing of Public Service Broadcasting in Germany after the Altmark Trans Judgment, European State Aid Law Quarterly 2003 p.569-578 (EN)
  17. Ronkes Agerbeek, F.B.: Markt & Mededinging 2003 p.214-217 (NL)
  18. Dupéron, Olivier: Le régime des services publics en droit communautaire: des précisions apportées par la Cour de justice des Communautés européennes, Petites affiches. La Loi / Le Quotidien juridique 2003 nº 229 p.6-12 (FR)
  19. Koenig, Christian: Die Rundfunkgebühren auf dem Prüfstand des Altmark Trans-Urteils des Europäischen Gerichtshofs, Zeitschrift für Urheber- und Medienrecht 2003 p.804-812 (DE)
  20. Antonucci, Marco: I servizi di interesse economico generale e gli aiuti di stato, Il Consiglio di Stato 2003 II p.1356-1364 (IT)
  21. Drijber, B.J. ; Saanen-Siebenga, N.: Financiering van openbare diensten na Altmark, Nederlands tijdschrift voor Europees recht 2003 p.253-258 (NL)
  22. De Moor-Van Vugt, A.J.C.: Administratiefrechtelijke beslissingen ; Rechtspraak bestuursrecht 2003 nº 410 (NL)
  23. Gimeno Verdejo, Carlos: Crónica de la Jurisprudencia del Tribunal de Justicia de las Comunidades Europeas. La sentencia Altmark. Ayudas de Estado y régimen comunitario aplicable a la financiación de los servicios públicos, Cuadernos Europeos de Deusto 2003 nº 29 p.171-183 (ES)
  24. Poillot-Peruzzetto, Sylvaine: Contrats - concurrence - consommation 2003 nº 12 p.30-31 (FR)
  25. Koenig, Christian: Die neuen EG-beihilfenrechtlichen Kompensationsmaßstäbe in der Daseinsvorsorge - das Altmark Trans-Urteil in der Praxis, Betriebs-Berater 2003 p.2185-2188 (DE)
  26. Leibenath, Christoph: Gemeinschaftliches Beihilfenrecht und mitgliedstaatliche Finanzierung von Leistungen der Daseinsvorsorge, Europarecht 2003 p.1052-1066 (DE)
  27. Scotti, Elisa: Brevi note in tema di servizi pubblici e aiuti di Stato, Il Foro amministrativo 2003 p.3219-3224 (IT)
  28. Thyri, Peter: Gemeinwirtschaftliche Dienstleistungsaufträge zwischen Beihilfenanmeldung und Vergabeverfahren - Zur Altmark-Trans-Entscheidung des EuGH, Österreichische Zeitschrift für Wirtschaftsrecht 2003 p.127-130 (DE)
  29. Ballester, R.: Services économiques d'intérêt général. Arrêt "Altmark Trans GmbH", Revue du droit de l'Union européenne 2003 nº 3 p. 755-759 (FR)
  30. Fratini, Alessandra ; Filpo, Fabio: I nuovi sviluppi giurisprudenziali sul concetto di aiuto di Stato: dalla formula Altmark al paradosso del monopolista-concorrente di Chronopost, Contratto e impresa / Europa 2003 p.1183-1219 (IT)
  31. Clergerie, Jean-Louis: La légalité d'une contrepartie d'obligation de service public, Recueil Le Dalloz 2003 Jur. p.2814-2817 (FR)
  32. Merola, Massimo ; Medina, Caroline: De l'arrêt Ferring à l'arrêt Altmark: continuité ou revirement dans l'approche du financement des services publics, Cahiers de droit européen 2003 p. 639-694 (FR)
  33. Belorgey, Jean-Marc ; Gervasoni, Stéphane ; Lambert, Christian: Concurrence et secteur public, L'actualité juridique ; droit administratif 2003 p.2155 (FR)
  34. Papp, Mónika: Közszolgáltatási kötelezettség veszteségének állami kompenzálása az Európai Közösség versenyjogában : Bírósági ítélet és föügyészi indítványok az Altmark Trans GmbH ügyben, Magyar jog 2004 p.34-48 (HU)
  35. Karnop, Stefan: Der Begriff der "gemeinwirtschaftlichen Verkehrsleistung" nach § 13 a PBefG, Deutsches Verwaltungsblatt 2004 p.160-164 (DE)
  36. Kämmerer, Jörn Axel: Strategien zur Daseinsvorsorge, Neue Zeitschrift für Verwaltungsrecht 2004 p.28-34 (DE)
  37. Koenig, Christian ; Haratsch, Andreas: Die Wiedergeburt von Art. 86 Abs. 2 EG in der RAI-Entscheidung der Europäischen Kommission, Zeitschrift für Urheber- und Medienrecht 2004 p.122-124 (DE)
  38. Lindner, Josef Franz: Bayerische Verwaltungsblätter 2004 p.175-178 (DE)
  39. Thouvenin, Jean-Marc ; Lorieux, Marie-Pierre: L'arrêt de la CJCE du 24 juillet 2003 Altmark, Revue du marché commun et de l'Union européenne 2004 p.633-641 (FR)
  40. De Beys, Julien: Altmark: un arrêt qui ne règle rien, Journal des tribunaux / droit européen 2004 nº 105 p.10-11 (FR)
  41. Jennert, Carsten: Finanzierung und Wettbewerb in der Daseinsvorsorge nach Altmark Trans, Neue Zeitschrift für Verwaltungsrecht 2004 p.425-431 (DE)
  42. Goris, L. ; Koch, R.H.H.: Het Altmark-arrest voorbij, Nederlandse staatscourant 2004 nº 79 p.5 (NL)
  43. De Beys, Julien: A propos de l'affaire "Altmark". Le concept d'aide "brute" ... Le financement des services d'intérêt général par des fonds publics. Quelques réflexions sur l'arrêt Altmark rendu par la C.J.C.E., Journal des tribunaux / droit européen 2004 nº 1 p.6-11 (FR)
  44. Werner, Jürgen Michael ; Quante, Peter: Altmark Trans: Wendepunkt im Beihilfenrecht der nationalen Daseinsvorsorge?, Zeitschrift für Europarechtliche Studien - ZEuS 2004 p.83-106 (DE)
  45. Bartosch, Andreas: Die Kommissionspraxis nach dem Urteil des EuGH in der Rechtssache Altmark - Worin liegt das Neue?, Europäische Zeitschrift für Wirtschaftsrecht 2004 p.295-301 (DE)
  46. Heinze, Christian: Genehmigungen und Zuschüsse für den Kraftfahrzeug-Linienverkehr nach dem "Altmark-Urteil" des EuGH vom 24. Juli 2003, Die öffentliche Verwaltung 2004 p.428-432 (DE)
  47. Zanelli, Enrico: Servizio pubblico e sentenza Altmark, Politica del diritto 2004 p.175-199 (IT)
  48. Louis, Frédéric ; Vallery, Anne: Ferring Revisited: the Altmark Case and State Financing of Public Service Obligations, World Competition 2004 nº 1 p.53-74 (EN)
  49. Karpenschif, Michaël: Qu'est-ce qu'une compensation d'obligations de service public? (À propos de l'arrêt de la CJCE, Altmark Trans du 24 juillet 2003), Petites affiches. La Loi / Le Quotidien juridique 2004 nº 64 p.4-14 (FR)
  50. Ronellenfitsch, Michael: Das Altmark-Urteil des Europäischen Gerichtshofs, Verwaltungsarchiv 2004 p.425-442 (DE)
  51. Mok, M.R.: Nederlandse jurisprudentie ; Uitspraken in burgerlijke en strafzaken 2004 nº 448 (NL)
  52. Bracq, Stéphane: Droit communautaire matériel et qualification juridique : le financement des obligations de service public au coeur de la tourmente (à propos de la décision CJCE 24 juill. 2003, Altmark Trans GmbH, aff. C-280/00), Revue trimestrielle de droit européen 2004 p.33-70 (FR)
  53. Prieto, Catherine: Chronique de jurisprudence du Tribunal et de la Cour de justice des Communautés européennes, Journal du droit international 2004 p.628-630 (FR)
  54. Kamann, Hans-Georg ; Selmayr, Martin: Public Service Compensation under EC State Aid Law: Altmark Trans, the Commission's Modernisation Package and the Example of Public Broadcasting, Zeitschrift für Wettbewerbsrecht 2004 p.354-378 (EN)
  55. Vesterdorf, Bo: A Comment on the New State Aid Concept as (Re)shaped by Altmark, New Developments in European State Aid Law 2004 p.11-19 (EN)
  56. Van Marissing, J.P.L.: S.E.W. ; Sociaal-economische wetgeving 2004 p.327-330 (NL)
  57. Meyer, Dirk: Zur Rechtslage des ÖPNV nach dem Altmark Trans-Urteil des EuGH, Wirtschaft und Wettbewerb 2004 p.1012-1023 (DE)
  58. Kohte, Wolfhard ; Irion, Kristina: Zur Beförderung von arbeits- und sozialpolitischen Belangen durch den gemeinwirtschaftlichen Personennahverkehr, Zeitschrift für europäisches Sozial- und Arbeitsrecht 2004 p.439-442 (DE)
  59. Magliano, Rosanna: Servizi di interesse economico generale, aiuti di stato e compensazione di oneri di servizio pubblico: giurisprudenza Altmark e iniziative normative della commissione CE, Diritto del commercio internazionale 2004 p.790-805 (IT)
  60. Acierno, Silvia ; Baquero Cruz, Julio: La sentencia Altmark sobre ayudas de Estado y servicios públicos, Revista española de Derecho Europeo 2004 p.169-190 (ES)
  61. Parléani, Gilbert: La Semaine juridique - entreprise et affaires 2004 p.1734-1735 (FR)
  62. Tserkezis, Giorgos: Armenopoulos 2004 p.949-950 (EL)
  63. Karnop, Stefan: Gestaltungsrahmen für den öffentlichen Personennahverkehr nach der Altmark-Entscheidung des EuGH, Die Verwaltung 2005 p.111-139 (DE)
  64. Cusimano, Roberto ; Gallo, Daniele: I centri di assistenza fiscale e l'ordinamento comunitario del mercato e della concorrenza, Il fisco : giornale tributario di legislazione e attualità 2005 p.9-47 (IT)
  65. Jaeger, Thomas: Bestand und Betrieb öffentlicher Kreditinstitute als Dienstleistung von allgemeinem wirtschaftlichem Interesse - Der Staat und "seine" Banken im gemeinschaftlichen Rechtsrahmen (1. Teil), Juristische Blätter 2005 p.419-436 (DE)
  66. Koenig, Christian: Die EU-Ausschreibungsdoktrin - Ein teurer Wettbewerb für die Infrastrukturnutzer?, Europäische Zeitschrift für Wirtschaftsrecht 2005 p.417 (DE)
  67. Dörr, Oliver: Infrastrukturförderung (nur) nach Ausschreibung?, Neue Zeitschrift für Baurecht und Vergaberecht 2005 p.617-623 (DE)
  68. Schotanus, E.W.F.: Voordeel versus compensatie, Markt & Mededinging 2005 p.200-205 (NL)
  69. Bauer, Stefan: Rechtssicherheit bei der Finanzierung gemeinwirtschaftlicher Leistungen?, Europäische Zeitschrift für Wirtschaftsrecht 2006 p.7-11 (DE)
  70. Pöcker, Markus: Der EuGH, das Beihilferecht und die Prozeduralisierung, Europäische Zeitschrift für Wirtschaftsrecht 2007 p.167-171 (DE)
  71. Deuster, Jan: Ausgleichszahlungen für Dienstleistungen von allgemeinem wirtschaftlichen Interesse, Kölner Schriften zum internationalen und europäischen Recht 2007 Bd.16 (DE)
  72. Fuchs, Eileen: Was ist ein "durchschnittliches, gut geführtes Unternehmen"? - Zum Urteil des EuGH in der Rs. "Altmark Trans", Zeitschrift für Europarechtliche Studien - ZEuS 2007 p.561-608 (DE)
  73. Mahmoudi, Nathalie Miriam: Die Auswirkungen des EuGH-Urteils in der Rechtssache C-280/00 Altmark Trans auf den Öffentlichen Personennahverkehr, Schriften zur Rechtswissenschaft / Wissenschaftlicher Verlag Berlin 2007 Bd. 89 168 p. (DE)
  74. Koller, Tanja: Der neue europäische Rechtsrahmen für den Öffentlichen Personennahverkehr, Zeitschrift für Vergaberecht und Beschaffungspraxis 2008 p.334-338 (DE)
  75. Van den Tweel, R.J.M.: Altmark alweer altmodisch?, Het recht van de Europese Unie in 50 klassieke arresten (Ed. Boom Juridische Uitgevers - Den Haag) 2010 p.288-295 (NL)
  76. Sauter, Wolf: De herziening van het Altmark-pakket. Nieuwe regels voor staatssteun en diensten van algemeen economisch belang, Markt & Mededinging 2011 p.224-230 (NL)
  77. X: Europees Recht 1963-1979; Jurisprudentie en Annotaties (Ed. Ars Aequi Libri - Utrecht) 2012 p.179-180 (NL)
  78. Allard, Knook: De nieuwe DAEB-gids van de Europese Commissie: balanceren op drie koorden tegelijkertijd, Nederlands tijdschrift voor Europees recht 2013 p.191-196 (NL)
  79. Varusk, Merike: Ravi rahastamise lepingutega seotud probleeme, Juridica: Tartu Ülikooli õigusteaduskonna ajakiri 2014 nº V p.374-384 (ET)
  80. Wernsmann, Rainer ; Loscher, Tobias: Dienstleistungen von allgemeinem wirtschaftlichem Interesse im EU-Beihilfenrecht, Neue Zeitschrift für Verwaltungsrecht 2014 p.976-982 (DE)
  81. Sap, Jan Willem ; Smit, Marije: Ars Aequi Jurisprudentie Europeese Recht (3e druk) 2015 p.202-203 (NL)
  82. Rassafi-Guibal, Hicham: Arrêts « Commission c. France » et « SNCM c. France » : alourdissement de la charge de la preuve dans la détermination des services d'intérêt économique général, Journal de droit européen 2017 nº 00 p.231-232 (FR)
  83. Molski, Rajmund: Wsparcie publiczne przedsiębiorstw dotkniętych skutkami pandemii COVID-19 w świetle prawa pomocy państwa : C-280/00, Altmark Trans GmbH i inni przeciwko Nahverkehrsgesellschaft Altmark GmbH, Państwo i Prawo 2021 Vol. 12 = 911 p. 62-76 (PL)



Procedural Analysis Information

Source of the question referred for a preliminary ruling

Bundesverwaltungsgericht - Germany

Subject-matter

  • Transport
  • Competition
  • - State aid

Provisions of national law referred to

Personenbeförderungsgesetz (PBefG), Paragraphen 8 Abs. 4 Sätze 1 und 2, und 13a

Provisions of international law referred to

Information not available

Procedure and result

  • Reference for a preliminary ruling

Formation of the Court

Cour plénière (Cour)

Judge-Rapporteur

Timmermans

Advocate General

Léger

Léger

Language(s) of the Case

  • German

Language(s) of the Opinion

  • French