W Trybunale Sprawiedliwości Unii Europejskiej tłumaczenia pisemne i ustne odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu równego dostępu do wymiaru sprawiedliwości wszystkim państwom członkowskim i obywatelom Unii.
Odpowiedzialność za wielojęzyczność w postępowaniu spoczywa na Sekretarzu. W tym celu Sekretarz polega na Dyrekcji Generalnej ds. Wielojęzyczności (DGM), która skupia służby tłumaczeń konferencyjnych i tłumaczeń prawniczych.
Artykuł 42 regulaminu postępowania przed Trybunałem Sprawiedliwości
Artykuł 42 Służba tłumaczeniowa Trybunału
Trybunał ustanawia służbę tłumaczeniową, w której skład wchodzą eksperci posiadający odpowiednie wykształcenie prawnicze i gruntowną znajomość kilku języków urzędowych Unii Europejskiej.
Tłumaczenia ustne
W pełnym wielojęzycznym systemie tłumaczenia ustnego można używać wszystkich języków urzędowych i na wszystkie te języki zapewnione jest tłumaczenie ustne. W praktyce rzadko zachodzi potrzeba korzystania z pełnego tłumaczenia na wszystkie języki. Służba tłumaczeń ustnych świadczy usługi „à la carte” dostosowane do rzeczywistych potrzeb. W Trybunale stosowane są dwie metody tłumaczenia ustnego: tłumaczenie symultaniczne i konsekutywne.
W tłumaczeniu symultanicznym tłumacze podzieleni na kabiny tłumaczą wystąpienia stron, pytania i odpowiedzi wymieniane na sali sądowej przez różnych uczestników rozprawy. W każdej kabinie znajduje się co najmniej dwóch tłumaczy ustnych, ponieważ ze względu na wysiłek intelektualny związany z tłumaczeniem ustnym muszą oni się zmieniać, aby utrzymać ten sam poziom koncentracji, a tym samym jakości. Jakość tłumaczenia ustnego zależy w dużej mierze od starannego przygotowania każdej sprawy przez tłumaczy ustnych. Prace przygotowawcze prowadzone są w duchu pracy zespołowej, we współpracy zarówno z asystentami, którzy opowiadają za tworzenie akt i dokumenty źródłowe, jak i z służbami horyzontalnymi, zwłaszcza w przypadku potrzeby wsparcia w dziedzinie terminologii.
Tłumaczenie konsekutywne, będące kolejną techniką tłumaczenia ustnego, polega na tym, że tłumacz robi notatki w trakcie wypowiedzi mówcy i następnie przekazuje treść. Technika ta jest często wykorzystywana podczas wydarzeń protokolarnych, wizyt czy otwarć wystaw.
W miarę możliwości tłumaczenie ustne podczas rozpraw jest zapewniane bezpośrednio. Tłumacz ustny przekazuje zatem, w swoim własnym języku i bez pośrednika, wypowiedź mówcy. Czasami tłumacz musi stosować tłumaczenie ustne zwane „relay”. W takim przypadku tłumacze nie tłumaczą z języka mówcy, ale z tłumaczenia dokonanego przez współpracownika z innej kabiny językowej, który jest w stanie tłumaczyć bezpośrednio na swój język.
Zasadniczo każdy tłumacz ustny zapewnia tłumaczenie wyłącznie na swój język ojczysty. Jednak niektórzy tłumacze opanowali inny język do tego stopnia, że są w stanie tłumaczyć na ten język jako swój język aktywny, tak jakby był to ich język ojczysty. Jest to tak zwane tłumaczenie „zwrotne (retour)”.
Tłumaczenie prawnicze
W centrum działalności tłumaczeniowej Trybunału znajduje się prawnik lingwista, prawnik, który ukończył pełne studia prawnicze w jednym z państw członkowskich i posiada dobrą znajomość co najmniej dwóch innych języków i systemów prawnych w momencie rekrutacji. Prawnik lingwista jest odpowiedzialny za złożone i techniczne zadanie: musi zarządzać portfelem tłumaczeń, jednocześnie łącząc bardzo wysoki poziom jakości i wydajności, a przy tym wszystkim przestrzegać ściśle określonych terminów.
Przed przystąpieniem do tłumaczenia w ścisłym tego słowa znaczeniu prawnik lingwista musi zidentyfikować, zdobyć i przeanalizować wszystkie istotne materiały źródłowe, aby dobrze zrozumieć kontekst prawny sprawy i zidentyfikować terminologię referencyjną. Tłumaczenie w Trybunale nie jest tłumaczeniem wolnym: akty prawne, orzecznictwo lub pisma procesowe cytowane bezpośrednio lub pośrednio należy wiernie przytoczyć. To samo dotyczy używanej terminologii.
Każde tłumaczenie stanowi w istocie odzwierciedlenie wysiłku całego systemu, zaprojektowanego w celu zapewnienia wydajności, opartego na organizacyjnym i technicznym przygotowaniu prac wykonywanych na wcześniejszych etapach przez wydziały horyzontalne i kierownictwo.
Aby wykonywać swoją pracę, prawnicy lingwiści polegają na określonych metodach i strategiach oraz w coraz większym stopniu wykorzystują narzędzia informatyczne, które muszą opanować, aby zintegrować ich wkład bez utraty jakości, zwłaszcza pod względem dokładności i wiarygodności.
Tłumaczenie bezpośrednie jest zawsze preferowane, jeżeli tylko w wydziałach językowych dostępna jest osoba wykazująca się poszukiwanymi umiejętnościami językowymi. Jednak przy 24 językach urzędowych liczba możliwych kombinacji językowych wynosi obecnie 552. Konieczne było zatem ustanowienie systemu uzupełniającego tłumaczenie bezpośrednie, a mianowicie tłumaczenia za pośrednictwem ograniczonej liczby języków pośrednich wybranych na podstawie kryteriów technicznych. A zatem językiem pośrednim jest z góry określony język, na który tłumaczony jest tekst, aby następnie przetłumaczyć go na inne języki. Każdemu wydziałowi językowemu języka pośredniego przypisano kilka języków, z których wydział ten dokonuje tłumaczenia na swój język. Ta wersja pośrednia będzie następnie wykorzystywana przez inne wydziały do tłumaczenia na ich język.
Zobacz także