Cúirt Bhreithiúnais an Aontais Eorpaigh, cosaint dhlí an Aontais a chinntiú
- Tá Cúirt Bhreithiúnais an Aontais Eorpaigh ar cheann de na seacht n-institiúid Eorpacha.
- Mar institiúid bhreithiúnach de chuid an Aontais, is é an cúram atá uirthi a áirithiú go gcomhlíonfar dlí an Aontais trí léiriú agus cur i bhfeidhm aonfhoirmeach na gConarthaí a áirithiú agus trí athbhreithniú ar dhlíthiúlacht gníomhartha arna nglacadh ag institiúidí, comhlachtaí, oifigí agus gníomhaireachtaí an Aontais a áirithiú.
- Rannchuidíonn an Institiúid le luachanna an Aontais a chaomhnú agus, trína cásdlí, leis an Eoraip a thógáil.
- Tá Cúirt Bhreithiúnais an Aontais Eorpaigh comhdhéanta de dhá chúirt: ‘an Chúirt Bhreithiúnais’ agus ‘an Chúirt Ghinearálta’.
Réamhrá an Uachtaráin
I gcomhthéacs geopholaitiúil ina bhfuil idéal na síochána faoi bhagairt níos mó agus níos mó, breathnaítear ar ár nInstitiúid mar ráthaíocht cobhsaíochta trí chomhlíonadh a misin chun an ceartas, an smacht reachta, luachanna daonlathacha agus cearta bunúsacha a chaomhnú.
![](../assets/img/koen-lenaerts.png)
Koen Lenaerts
Uachtarán Chúirt Bhreithiúnais an Aontais Eorpaigh
Bliain shuaite a bhí sa bhliain 2023 ar an stáitse idirnáisiúnta, agus an cogadh san Úcráin ag leanúint ar aghaidh chomh maith le teacht chun cinn coinbhleachta armtha nuaí sa Mheánoirthear. I gcomhthéacs geopholaitiúil ina bhfuil idéal na síochána faoi bhagairt níos mó agus níos mó, breathnaítear ar ár nInstitiúid mar ráthaíocht cobhsaíochta trí chomhlíonadh a misin chun an ceartas, an smacht reachta, luachanna daonlathacha agus cearta bunúsacha a chaomhnú. Trína cásdlí, lean an Chúirt Bhreithiúnais agus an Chúirt Ghinearálta ag obair i dtreo na luachanna agus na cearta sin a chosaint, trína chur in iúl go láidir gur cuid d’fhéiniúlacht an Aontais iad mar dhlíchóras coiteann do na Ballstáit.
Le bliain anuas, lean an Chúirt lena dianphlé leis na cúirteanna náisiúnta, na cúirteanna bunreachtúla agus uachtaracha den chuid is mó, go háirithe i gcomhthéacs roinnt cruinnithe a eagraíodh laistigh den institiúid féin. I mí Mheán Fómhair, thug an dara heagrán de na comhdhálacha ‘EUnited in Diversity’ sa Háig le chéile freisin ionadaithe iomadúla ó na dlínsí bunreachtúla agus uachtaracha sin, chomh maith le comhaltaí na Cúirte Eorpaí um Chearta an Duine, le rannpháirtíocht chomhaltaí na Cúirte Breithiúnais, ar téamaí a bhaineann leis an smacht reachta, éagsúlacht bhunreachtúil na mBallstát agus cur i bhfeidhm aonfhoirmeach dhlí an Aontais. Mar a dhéanann sé gach bliain, thug Fóram na nGiúistísí Náisiúnta deis do mhalartuithe fónta idir comhaltaí na hinstitiúide agus na cúirteanna náisiúnta, rud a chothódh tuiscint níos fearr ar ghnéithe sonracha na gcóras dlí náisiúnta agus an Aontais. Is laistigh den chreat sin, a chuidíonn le malartuithe, go bhfuilimid ag leanúint leis an idirphlé a thosaíomar le breithiúna náisiúnta breis agus 70 bliain ó shin, i spiorad na hoscailteachta agus na héisteachta.
Ba bhreá le Umberto Eco a rá gurb í 'teanga na hEorpa an t-aistriúchán’. Ón tús, bhí ár nInstitiúid an-tiomanta don ilteangachas, rud a chiallaíonn gur féidir le dlíthí ar bith achomharc a dhéanamh in aon cheann de na 24 theanga oifigiúla dá rogha féin, agus tá rochtain ag saoránach ar bith ar sciar mór de chinntí breithiúnacha na hInstitiúide sna teangacha éagsúla seo. Chun leanúint leis an éagsúlacht teanga seo a chur chun cinn agus a chinntiú go bhfuil rochtain ag gach saoránach ar cheartas an Aontais ina dteanga féin, tá roinnt tionscadal curtha i gcrích ag an gCúirt a leag béim ar thábhacht an ilteangachais i dtógáil na hEorpa.
Ar deireadh, tá sé léirithe ag ár nInstitiúid go bhfuil sí ina comhartha athnuachana, trí imlíne a thabhairt ar oibriú chúirteanna an Aontais amach anseo. Ba í an bhliain 2023 buaic na bpléití doimhne idir dhá chúirt an Aontais le blianta beaga anuas maidir le haistriú páirteach dhlínse an réamhrialaithe ón gCúirt Bhreithiúnais go dtí an Chúirt Ghinearálta, rud a d’fhéadfaí a dhéanamh le Conradh Nice ó 2003 i leith. I bhfianaise an mhéadaithe ar dhlíthíocht a tugadh os comhair na Cúirte Breithiúnais, is gá dáileadh níos fearr ar an ualach oibre idir an dá chúirt a áirithiú, agus an tseirbhís is fearr is féidir a thairiscint do dhlíthithe. Thángthas ar chomhaontú polaitiúil maidir leis an tionscadal athchóirithe seo ag deireadh na bliana 2023 mar chuid den ‘quadrilogue’ lena dtugtar le chéile ionadaithe ó Pharlaimint na hEorpa, ó Chomhairle an Aontais Eorpaigh, ón gCoimisiún Eorpach agus ón gCúirt. Is comhartha é an comhaontú seo, nach bhfuil a chur i bhfeidhm beacht sainithe fós i rialacha nós imeachta an dá chúirt, ar an muinín sa Chúirt Ghinearálta, a bhfuil a cumas gníomhaíochta méadaithe faoi dhó le blianta beaga anuas. Is céim shuntasach chun cinn é seo maidir le leanúint leis an athchóiriú ar an ailtireacht bhreithiúnach a tosaíodh in 2016.
A bhuí le tiomantas chomhaltaí an dá chúirt agus a foireann ar fad, bhí an Institiúid in ann oibriú ar bhonn laethúil chun an tionscadal um lánpháirtiú Eorpach a neartú, a bheidh, in 2024, ag croílár an chomóraidh ar 20 bliain an mhéadaithe mhóir in 2004.
![](../assets/img/photos-2023/signature-lenaerts_2.jpg)