Citations Jardin
LU
1
Seng Sprooch mat hire friemen Téin,
D’Gemittlechkeet déi mécht se schéin.
Jego obco brzmiący język
pięknym czyni poczucie swojskości.
Michel Lentz, De Feierwon
2
A rondëmmer bis un d’Grenzen,
d’ganzegt Ländchen nur ee Gaart.
A dokoła aż po same krańce
cały kraj to jeden wielki ogród.
Poutty Stein, Lëtzebuerg
BG
3
Намериха решението, но то бе написано на непознат език.
Znaleźli rozwiązanie, lecz było ono napisane w nieznanym języku.
Венцеслав Константинов (Ventseslav Konstantinov), „Тайният живот на дъжда“, 2012 г.
4
Езикът на един народ е най-великото негово дело. Той е сложното живо оръдие за всестранно напредване.
Język jest największym dziełem narodu. Jest skomplikowanym żywym narzędziem wszechstronnego postępu.
Кирил Христов (Kiril Hristov), сп. „Родна реч”, 1938 г.
ES
5
El traductor es un escritor privilegiado que tiene la oportunidad de reescribir obras maestras en su propia lengua.
Tłumacz jest uprzywilejowanym pisarzem, który ma okazję napisać arcydzieła ponownie, we własnym języku.
Javier Marías
6
La traducción es una de las poquísimas actividades humanas donde lo imposible ocurre por principio.
Tłumaczenie jest jednym z rzadkich ludzkich zajęć, w przypadku których niemożliwe dzieje się z zasady.
Mariano Antolín Rato
CS
7
Jazyk není jen ozdobou a přívěskem lidské skutečnosti: je jejím základem.
Język nie jest tylko ozdobą i dodatkiem do ludzkiej rzeczywistości: jest jej podstawą.
Václav Jamek, O patřičnosti v jazyce, Nakladatelství Franze Kafky, Praha, 1998, p. 191
8
Jazyk nám ustavičně artikuluje svět. Vidíme svět skrze jazyk.
Język nieustannie opowiada nam świat. Postrzegamy świat poprzez język.
Jan Patočka, ≃ 1975 (Tělo, společenství, jazyk, svět, Praha, Oikoymenh, 1995, p. 130)
DA
9
Mit modersmål. Du dyrebare Tolk for mine Tanker.
Mój języku ojczysty! Drogi tłumaczu moich myśli!
Steen Steensen Blicher, Mit Modersmaal, 1840
10
Du danske sprog, du er min Moders Stemme.
Ty, duńska mowo, jesteś głosem mojej matki.
Hans Christian Andersen, I Danmark er jeg Født, 1850
DE
11
Mit jeder Sprache mehr, die Du erlernst,
befreist Du einen bis daher in dir gebundnen Geist.
Z każdym kolejnym językiem, który opanujesz,
uwalniasz ducha, który był dotąd w tobie uwięziony.
Friedrich Rückert, Die Weisheit des Brahmanen, Gedicht Nr. 297 aus der Sammlung (1836-1839)
12
Durch die Mannigfaltigkeit der Sprachen
wächst unmittelbar für uns der Reichtum der Welt.
Różnorodność języków
jest bezpośrednim warunkiem wzbogacania się świata.
Wilhelm von Humboldt, Wert und Ehre Deutscher Sprache, Hrsg. H. v. Hofmannsthal
ET
13
Kas siis selle maa keel laulu tuules ei või
taevani tõustes üles igavikku omale otsida?
Czy język tego kraju nie może wznieść się na pieśni wiatru
do nieba, by szukać wieczności?
Kristjan Jaak Peterson, Luuletus « Kuu ». 1818
14
Keel on võimas realiteet
ja keelesugulus äratab tugevaid tundeid.
Język jest potężną rzeczywistością,
a pokrewieństwo języka wywołuje silne emocje.
Lennart Meri, Hõbevalgem, 1976
EL
15
Θαμνώδη ρήματα και φύλλα καταπράσινα της γλώσσας.
Rozkrzewiające się czasowniki i zazieleniający się liśćmi język.
Νίκος Καρούζος (Nikos Karouzos), Ο ακέραιος κυρ’ Αλέξανδρος, εκδ. Εγνατία, 1974
16
Mήγαρις έχω άλλο στο νου μου πάρεξ ελευθερία και γλώσσα;
Cóż innego mi w głowie, niż wolność i język?
Διονύσιος Σολωμός (Dionysios Solomos), «Διάλογος» (περ. 1824), Άπαντα, 2ος τόμος, εκδ. Ίκαρος, 1986
EN
17
If you have the words, there's always a chance that you'll find the way.
Jeśli masz słowa, to zawsze jest szansa, że znajdziesz sposób.
Seamus Heaney, Stepping stones: interviews with Seamus Heaney, Dennis O’Driscoll, 2008
18
The world is not real for me until it has been pushed through the mesh of language.
Świat nie jest dla mnie rzeczywisty, dopóki nie zostanie przesiany przez sito języka.
John Banville, Interviewed by Belinda McKeon - The Art of Fiction No 200. - The Paris Review, Issue 188 Spring 2009
FR
19
La traduction ne se contente pas d’être un mariage. Elle doit être un mariage d’amour.
Tłumaczenie nie może być jedynie małżeństwem. Musi to być małżeństwo z miłości.
Jean Cocteau, Journal d’un inconnu, p. 121
20
La pensée de l’auteur gagne à passer d’un idiome dans l’autre.
Myśl autora zyskuje, gdy przechodzi z języka na język.
Théophile Gautier, Portraits contemporains, « Baudelaire »
GA
21
Cuirim mo dhóchas ar snámh
i mbáidín teangan faoi mar a leagfá naíonán i gcliabhán
Puszczam nadzieję na wodę
w łódce języków
tak jakbyś układał dziecko w koszyku
Nuala Ní Dhomhnaill, Ceist na teangan, Pharaoh’s Daughter, Nuala Ní Dhomhnaill, The Gallery Press, 1990
22
Beatha teanga í a labhairt.
Życiem języka jest mówienie w nim.
Seanfhocal (Przysłowie)
HR
23
Po jeziku dok te bude,
I glavom će tebe biti!
Dopóki trwasz poprzez język,
Dopóty będziesz trwać i głową.
Petar Preradović, Rodu o jeziku, 1860.
24
Jezik je disanje tajno
i draga duboka jeka.
Język to sekretne tchnienie
Drogie i głębokie echo.
Vesna Parun, Ja tjeram krdo riječi, Pjesme, Matica Hrvatska, Zagreb, 1963. p. 15.
IT
25
Tradurre significa diventare anche l’altro pur restando noi stessi e farlo diventare noi.
Tłumaczenie oznacza stanie się kimś innym, a przy tym pozostanie sobą i sprawienie, że ten ktoś staje się tobą.
Claudio Magris, Corriere della Sera, 8 luglio 2020
26
La lingua dell’Europa è la traduzione.
Językiem Europy jest tłumaczenie.
Umberto Eco, Dire quasi la stessa cosa
LV
27
Bet es jau tieši gāju vārdu meklēt
Ale ja po prostu szukałem słowa
Ojārs Vācietis, Ex libris : dažādu gadu dzejoļi / Ojārs Vācietis; sastādījusi Vija Kaņepe; priekšvārdu sarakstījusi Anna Rancāne; māksliniece Maija Dragūne. Rīga : Liesma, 1988.
28
Doma ir sakne, kas zemē stiedz,
Viņas uzplaucis brīnišķais zieds: izsacīts vārds.
Myśl to korzeń zagłębiający się w ziemi
Jego cudownie rozkwitły kwiat: wypowiedziane słowo
Aspazija, Lirika; sakārtojuši un priekšvārdu sarakstījuši Ilgonis Bērsons un Jānis Lūsis; mākslinieks Zigurds Zuze. Rīga : Latvijas valsts izdevniecība, 1956.
LT
29
Kalba yra bendras meilės ryšys, vienybės motina, pilietiškumo tėvas, […].
Język jest wspólnymi więzami miłości, matką jedności, ojcem obywatelstwa […].
Mikalojus Daukša, „Prakalba į malonųjį skaitytoją“, 1599 m.
30
Tautos kalboje yra išdėta visa jos prigimtis - istorija, būdo ypatybės, siela, dvasia.
Język narodu oddaje całą jego naturę - historię, styl życia, duszę, ducha.
Jonas Jablonskis, Jablonskio raštai V t., Kaunas 1936
HU
31
A nyelv él, lüktet, fejlődik. Folyton-folyvást növekszik, mint az eleven köntös.
Język żyje, pulsuje, rozwija się. Rośnie jak żywa szata.
Dezső Kosztolányi, Ábécé a nyelvről és a lélekről, 1927
32
Idő van a szavakban, a mi időnk, a használóké, a mi történelmünk, mi magunk.
W słowach jest czas, nasz czas, czas ich użytkowników, nasza historia, jesteśmy w nich my sami.
Péter Esterházy, A szavak csodálatos életéből, 2003
MT
33
Malli taqra u tikteb bi lsienek tħossok minnufih tistenbaħ, billi tiftaħ għajnejk u tara dawl ġdid.
Gdy czytasz i piszesz we własnym języku – budzisz się: otwierasz oczy i widzisz nowe światło.
Mikiel Anton Vassalli, A letter on the eligibility of the Maltese dialect as a written medium of instruction in the government primary schools, 1841, Antoloġija ta‘ proża Maltija, ed. Ġużé Aquilina (1980, p. 11)
34
Kull sillaba kejjilt bir-riga tiegħi, insiġt flimkien
l-aċċenti f’melodija u lsieni nħall. Qallibt il-lingwi kollha.
Każdą sylabę zmierzyłem swoją miarą, splotłem ze sobą
akcenty w melodię, a mój język się rozwiązał. Przewędrowałem przez wszystkie języki.
Oliver Friggieri, Qawsalla, 1990, Il-Poeżiji Miġbura (Mireva Publications, 2002, p. 414)
NL
35
Overwogen taalgebruik verrijkt het leven.
Używanie języka z rozmysłem wzbogaca życie.
Drs. P (Heinz H. Polzer)
36
Taal is de uitdrukking van cultuur. Zonder goed onderhoud van de taal verschraalt het denken.
Język jest wyrazem kultury. Jeśli się go nie pielęgnuje, myślenie zanika.
Hella S. Haasse
PL
37
Ile kto języków posiada,
tylekroć zmnożył w sobie człowieka.
Karol Libelt, „O miłości ojczyzn”, 1844 (wydanie lwowskie z 1924 r.)
38
Ten, kto wyraża się słowem, co chwila odradza się na nowo.
Witold Gombrowicz, Dziennik (1957-1961)
PT
39
Enquanto há línguas, há esperança.
Póki są języki, póty jest nadzieja.
Vasco Graça Moura, entrevista, « Diário de Notícias », 2018
40
Os escritores fazem as literaturas nacionais e os tradutores fazem a literatura universal.
Pisarze tworzą literatury narodowe, tłumacze – literaturę uniwersalną.
José Saramago, Gómez Aguillera, F (Org) (2010) José Saramago nas suas Palavras, Editorial Caminho
RO
41
Limba este întâiul mare poem al unui popor.
Język jest pierwszym wielkim poematem narodu.
Lucian Blaga,Elanul insulei, Editura Dacia, Cluj-Napoca, 1977, p. 251
42
Nu noi suntem stăpânii limbei, ci limba e stăpâna noastră.
Nie jesteśmy panami języka, to język jest naszym panem.
Mihai Eminescu, Fragmentarium, Bucureşti, 1981, p. 241
SK
43
Jazyky by ľuďom mali pomáhať v komunikácii a nie ich vzájomne oddeľovať.
Języki powinny pomagać ludziom się porozumieć, a nie ich dzielić.
Milan Hodža, HODŽA, M.: Federácia v strednej Európe. Bratislava: Kaligram, 1997, p. 238
44
Jazyk nevyhnutne ovplyvňuje naše myslenie a jeho prostredníctvom aj naše vnímanie.
Język nieuchronnie wpływa na nasze myślenie, a poprzez nie na nasze postrzeganie.
Pavel Vilikovský, VILIKOVSKÝ, P.: Preklad ako tvorba. Bratislava : Slovenský spisovateľ, 1984, p. 13
SL
45
Prevajalci zidajo mostove med narodi […], s svojim delom služijo globoki mednarodni misli.
Tłumacze budują mosty między narodami [...], swą pracą służą głębokiej międzynarodowej myśli.
Fran Albreht, Cary, Edmond, (ed.), Quality in Translation (Proceedings of the IIIrd Congress of the International Federation of Translators, Bad Godesberg, 1959), Pergamon Press, Oxford, 1963
46
Prevajalci lovimo odseve […] reke besed, odmeve njenega žuborenja, pri njenem čistem izviru, v njenem izvirniku.
My, tłumacze, chwytamy refleksy na rzece słów, echa jej bulgotania, u jej czystego źródła, u jej początków.
Boris A. Novak, 2011, Salto Immortale, Študije o prevajanju poezije, Prva knjiga, Založba ZRC, ZRC SAZU, Ljubljana, 2011 (p. 14)
FI
47
Äidinkieli on ääretön ja uskoni siihen pohjaton.
Język ojczysty jest bezkresny, a moje zaufanie do niego bezgraniczne.
Tarja Roinila, «Runon sielu ja runon ruumis». Tuli&Savu 4/2016
48
Kääntämisen ihme on kahden, toisilleen vieraan kielen dialogissa ja hankauksessa
Cud tłumaczenia polega na dialogu i ścieraniu się dwóch obcych sobie języków.
Mika Kukkonen, Samat sanat, Teos, 2022
SV
49
Språkens fotspår bildar ett myllrande mönster som fyller hela mänsklighetens historia.
Ślady pozostawione przez języki tworzą niezliczone wzory pokrywające całą historię ludzkości.
Sverker Johansson, På vandring i språkens fotspår, 2022
50
Att översätta är inte bara ett hantverk. Det är också konsten att kunna skriva. Och lyssna.
Tłumaczenie to nie zwykłe rzemiosło. To także sztuka pisania. Oraz słuchania.
Lars Erik Blomqvist & Mats Löfgren, Något att orda om: tankar kring konsten att översätta, éd. Norstedts 1997
